ដោយ ម៉ម មុនីរតន៍
2016-04-02

កូនកៅស៊ូដែលក្រុមហ៊ុនទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីរដ្ឋាភិបាលដាំនៅតំបន់ព្រៃឡង់ ស្ថិតក្នុងស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ។ រូបថតថ្ងៃទី១៥ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៣
RFA/Tin Zakariya
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលបានដកហូតដីទំហំ ៣២ម៉ឺនហិកតារ របស់ក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៣ មកគ្រប់គ្រងវិញ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលថា របាយការណ៍លម្អិតអំពីការដកហូតដីទាំងនោះ នៅមិនទាន់មានទិន្នន័យច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។
ទាំងមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានបដិសេធព្រមគ្នាថា ទំហំដីជាក់ស្ដែងដែលថា រដ្ឋាភិបាលដកហូតប្រមាណ ១លានហិកតារនោះ រហូតមកដល់ពេលនេះ តួលេខពិតប្រាកដគេនៅមិនទាន់ទទួលបានជាផ្លូវការនៅឡើយទេ។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បញ្ជាក់ថា ដីដែលក្រសួងកសិកម្ម ទទួលបានប្រមាណ ៣២ម៉ឺនហិកតារ ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៣ ក្រុមហ៊ុន ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដកហូតមកគ្រប់គ្រងវិញ។
លោកបន្ថែមថា ដីដែលមានប្រមាណ ១លានហិកតារនោះ ទំនងជាមាននៅក្រសួងផ្សេងទៀត ក៏អាចថាបាន។ ដោយឡែកផ្ទៃដីប្រមាណ ៤ម៉ឺនហិកតារ ដែលថា រដ្ឋដកហូតវិញ ពីដីសម្បទានមួយកន្លែងក្នុងខេត្តរតនគិរី នោះ ព័ត៌មានផ្លូវការនៅមិនប្រាកដនៅឡើយដែរ៖ «នេះខ្ញុំសូមបកស្រាយ និងសូមជម្រាបជូនតែក្រុមហ៊ុនដែលកន្លងមកហ្នឹងស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទប៉ុណ្ណោះ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី ពុំទាន់អាចសុំការបំភ្លឺបន្ថែមជុំវិញរឿងនេះ ពីក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា។
បើទោះជាបែបណា កាលពីដើមខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ រួមទាំងភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវចាត់វិធានការម៉ឺងម៉ាត់ ប្រឆាំងក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានសិទ្ធិវិនិយោគលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ហើយមិនបានអនុវត្តទេ គឺត្រូវដកហូតទុកជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ចវិញ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលផ្នែកដីធ្លីបញ្ជាក់ថា របាយការណ៍លម្អិតអំពីការដកហូតដីវិញ ក្នុងទំហំដីជាងពាក់កណ្ដាលដែលរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់សម្រាប់គម្រោងសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចនោះ រហូតមកដល់ពេលនេះ នៅមិនទាន់មានទិន្នន័យច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។
ប្រធានផ្នែកដីធ្លីនៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) លោក ឡាត់ គី រកឃើញថា ការដោះស្រាយដីធ្លីតាមរយៈគោលនយោបាយដកហូតដីទុកឲ្យរដ្ឋគ្របគ្រងវិញនេះ គឺពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ពិតប្រាកដ កម្រឃើញទទួលបានផលណាស់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត របាយការណ៍ជាក់លាក់អំពីការលុបចោលក្រុមហ៊ុន និងដកហូតដីមកគ្រប់គ្រងវិញនោះ គឺពុំមានទិន្នន័យប្រាកដនៅឡើយដែរ។
លោកបន្តថា៖ «យើងមានការលំបាកមែនទែន ដោយសារទីមួយចំនួនទំហំដីដែលបានប្រកាសដកហូតនេះ យើងមិនមានលទ្ធភាពអីទទួលបានព័ត៌មានជាក់លាក់អំពីបញ្ហាខេត្តណាមួយទំហំប៉ុន្មានដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ ឬមួយក្រុមហ៊ុនណាមួយដែលដកហូតមានទំហំប៉ុន្មានដើម្បីងាយយើងផ្គូផ្គង និងទិន្នន័យចាស់ ដែលយើងមានឆ្នាំ២០១៤។ ធ្វើឲ្យមានការស្មុគស្មាញ និងលំបាកមែនទែន»។

គ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុនចិន ឈ្មោះ ហាមីនីវេន អ៊ីនវេសមេន (Hamenivent Investment) ឈូសឆាយដីដែលមានជម្លោះជាមួយប្រជាសហគមន៍នៅឃុំត្រពាំងព្រីង ស្រុកតំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ Photo provided
របាយការណ៍របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ដែលចេញផ្សាយកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ ដាក់ចំណងជើងថា តើដីជារបស់នរណា? រកឃើញថា មានក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៣ក្រុមហ៊ុន ដែលរដ្ឋាភិបាលសម្រេចលុបចោល ហើយដកហូតដីដែលបានសម្បទានរួចយកមកគ្រប់គ្រងវិញ។ របាយការណ៍ដែលស្រាវជ្រាវសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ និងពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៥ តួលេខដែលសមាគមអាដហុក ប្រមូលបានគឺមានទំហំផ្ទៃដីប្រមាណជាង ១០ម៉ឺនហិកតារ ក្នុងចំណោមខេត្ត ក្រុងចំនួន ១១ នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។
យ៉ាងនេះក្ដី លោក ឡាត់ គី ថ្លែងថា គេនៅតែមានចម្ងល់នៅឡើយ អំពីទំហំដីដូចដែលរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា បានដកហូតមានទំហំជាង ១លានហិកតារវិញនេះ ថាតើជាដីដែលត្រូវលុបចោលក្នុងឆ្នាំ២០១៤ និងឆ្នាំ២០១៥ ឬយ៉ាងណាឲ្យពិតប្រាកដ។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា គេពិតជាពិបាកស្វែងរកព័ត៌មានអំពីទិន្នន័យជាក់លាក់ចំពោះការលុបចោលគម្រោងនៃការជួលដីពីរដ្ឋាភិបាលនេះណាស់៖ «សារកន្លែងហ្នឹងហាក់ដូចជាយើងខ្ញុំពិបាកយល់អំពីបញ្ហាថា តើទិន្នន័យ ១លានហិកតារនេះ ជាទិន្នន័យនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ សុទ្ធ ឬយ៉ាងណា»។
កន្លងទៅរដ្ឋាភិបាលបានជួលដីក្នុងរយៈពេលវែង ឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនវិនិយោគតាមរយៈគោលនយោបាយសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចជាង ២លានហិកតារ។ ជុំវិញរឿងនេះ ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការផ្នែកដីធ្លី រិះគន់រដ្ឋាភិបាលថា ការផ្ដល់ដីសម្បទានឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ជាញឹកញាប់តែងធ្វើឡើងរំលោភច្បាប់។ ជាងនេះទៀត មានក្រុមហ៊ុនខ្លះទទួលបានសិទ្ធិកាន់កាប់ដីលើសពីច្បាប់កំណត់រហូតដល់ពីរដងនៃផ្ទៃដីពិតប្រាកដ។
ក្នុងច្បាប់ភូមិបាលមាត្រា ៥៩ កំណត់ថា សម្បទានដីអាចមានទំហំច្រើនបំផុតត្រឹមតែ ១០.០០០ (មួយម៉ឺន) ហិកតារ។ ប៉ុន្តែសម្បទានដីដែលបានសម្រេចហើយ ហើយមានទំហំលើសពីទំហំកំណត់នេះ គឺជាកម្មវត្ថុនៃការកាត់បន្ថយវិញ។ មាត្រា ៦១ នៃច្បាប់ភូមិបាលដដែល ក៏បានកំណត់រយៈពេលនៃការជួលដីនេះ គិតត្រឹម ៩៩ឆ្នាំ យ៉ាងច្រើន។
ក្រោយពីមានភាពចម្រូងចម្រាសក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៤ រហូតមានការគំរាមពីសង្គមស៊ីវិល ថា បើរដ្ឋាភិបាលពុំមានវិធានការជាក់លាក់ទេ កម្ពុជាអាចនឹងមានបដិវត្តន៍ដីធ្លី។បន្ទាប់មកទើបលោក ហ៊ុន សែន សម្រេចដកហូតដីជិត ១លានហិកតារវិញ ទុកជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ចសម្រាប់ពលរដ្ឋដែលខ្វះខាតដីប្រើប្រាស់ជាក់ស្ដែង។
រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈកម្មវិធីកំណែទម្រង់ដីធ្លីសម្រេចលុបចោលក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែលទទួលបានសិទ្ធិវិនិយោគលើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច បន្ទាប់ពីរកឃើញថា បណ្ដាក្រុមហ៊ុនខ្លះមិនគោរពទៅតាមកិច្ចសន្យានៃការជួលដី ជាពិសេសអនុវត្តផ្ទុយពីកិច្ចព្រមព្រៀង។
ស្របពេលហិង្សាដីធ្លីបានឡើងកម្ដៅកាន់តែខ្លាំង នៅពេលនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញសារនយោបាយដោយទទួលស្គាល់ថា បដិវត្តន៍ដីធ្លីអាចនឹងកើតឡើង បើមិនធ្វើកំណែទម្រង់ទេ។ នៅនាទីចុងក្រោយ រហូតបង្ខំចិត្តនៅពេលនោះ លោក ហ៊ុន សែន ចេញបទបញ្ជាលេខ ០១ ដើម្បីដោះស្រាយដីធ្លីក្នុងការបញ្ចប់បញ្ហា បើទោះជាដឹងថា ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ និងថ្នាំងថ្នាក់ចិត្តពីម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនខ្លះក្តី។
ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០១១ គឺជាឆ្នាំដែលវិបត្តិដីធ្លីបានផ្ទុះឡើងស្ទើរនៅគ្រប់ខេត្តក្រុង។ គេនៅចាំបានថា ឆ្នាំ២០១១ គឺជាឆ្នាំដែលរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចច្រើនជាងគេបំផុត។ របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយ ដោយសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក រកឃើញថា ឆ្នាំ២០១១ នេះហើយ រហូតធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលសម្រេចកាត់ដីចេញពីឧទ្យានជាតិ ពីតំបន់ការពារសត្វ និងរុក្ខជាតិ តាមរយៈការធ្វើអនុបយោគ ពីដីកម្មសិទ្ធិសាធារណៈរបស់រដ្ឋមកជាដីកម្មសិទ្ធិឯកជនរបស់រដ្ឋ។ ក្នុងឆ្នាំដដែលនេះដែរ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យចំនួន ១២៣ អនុក្រឹត្យ ដើម្បីផ្ដល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចទៅអោយក្រុមហ៊ុនឯកជន ដែលមានផ្ទៃដីចំនួនជាង ៧០ម៉ឺនហិកតារ (៧៥១,៨៨២)។
របាយការណ៍របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ចេញផ្សាយកាលពីពេលកន្លងទៅនេះរកឃើញថា ការប្រើប្រាស់ការចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ក៏កាន់តែកើនឡើងដែរ។ របាយការណ៍ដដែលឲ្យដឹងទៀតថា ឆ្នាំ២០១១ មានមនុស្សយ៉ាងតិច ៤២៧នាក់ ត្រូវរងការចោទប្រកាន់ ក្នុងនោះមានមនុស្ស ៩៥នាក់ បានត្រូវចាប់ខ្លួនហើយរហូត មកដល់នឹងពេលនេះនៅមានមនុស្ស ៤៨នាក់ទៀត ដែលកំពុងនៅជាប់ឃុំឃាំងនៅឡើយ។
ក្រោយពីពិនិត្យឃើញថា មានបញ្ហាដែលបណ្ដាលមកពីការជួលដីនេះ ទើបរដ្ឋាភិបាលបានចេញបទបញ្ជាលេខ ០១ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ កំណត់ផ្អាកផ្ដល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចថ្មី និងពិនិត្យចំពោះសម្បទានដីដែលបានផ្ដល់រួចហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែសារាចរនេះមិនគ្របដណ្ដប់ចំពោះដីសម្បទានទាំងឡាយណាដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរួចហើយ នៅមុនខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ នោះទេ។
ផ្ទុយទៅវិញ របាយការណ៍ដែលត្រូវបានចុះផ្សាយដោយអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ ហៅកាត់ អូ.ឌី.ស៊ី (ODC) រកឃើញថា ក្នុងពេលរដ្ឋាភិបាលចេញបទបញ្ជាស្ដីពីវិធានការពង្រឹង និងគ្រប់គ្រងទៅលើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច ដែលផ្អាកមិនឲ្យផ្ដល់ដីជាថ្មីឡើងវិញ យ៉ាងហោចណាស់មានដីចំនួន ៣៣ ទីតាំងផ្សេងទៀត ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ និងប្រកាសដាក់ឲ្យអនុវត្ត។
ក្រោយមក នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០១៤ ទើបក្រសួងបរិស្ថាន ប្រកាសថា ការជួលដីទាំងនេះ មិនឲ្យលើសពី ៥០ឆ្នាំទេ។ បើទោះជាបែបណា គិតមកដល់ពេលនេះ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលធ្វើការផ្នែកដីធ្លី ឲ្យដឹងថា ទិន្នន័យពីទំហំដីដែលត្រូវដកហូតវិញ ដូចដែលរដ្ឋាភិបាលប្រកាសជាង ១លានហិកតារ គឺនៅជាអាថ៌កំបាំងនៅឡើយ៕
No comments:
Post a Comment