Tuesday 26 September 2017

លោក ហ៊ុន សែន៖ ទំនប់​ដន​ ​សាហុង​របស់​ឡាវ​ និង​ ​សេសាន​ក្រោម​ពីរ​ ​មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​ទិន្នផល​ត្រី​កម្ពុជា​នោះ​ទេ


Khmer Circle: Under any given authoritarian regime, who is to decide what is environmentally sound or not? How can Cambodia dissuade Laos or China from erecting these choking dams if these same practices are being repeated downstream?...


26 កញ្ញា 2017
ស៊ុន ណារិន

រូបឯកសារ៖ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចូលរួមក្នុងការប្រារព្ធខួបអនុស្សាវរីយ៍ លើកទី៦៦ ថ្ងៃបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ (ហ៊ាន សុជាតា/VOA)
រូបឯកសារ៖ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចូលរួមក្នុងការប្រារព្ធខួបអនុស្សាវរីយ៍ លើកទី៦៦ ថ្ងៃបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ (ហ៊ាន សុជាតា/VOA)



លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​ថា​ទំនប់​ដន​ ​សាហុង​របស់​ឡាវ​ និង​ ​សេសាន​ក្រោម​ពីរ​ ​មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​ទិន្នផល​ត្រី​កម្ពុជា​នោះ​ទេ នៅពេល​ដែល​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើ​ការ​លើ​ផ្នែក​បរិស្ថាន​ ​បាន​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​អំពីរឿង​នេះ។


ភ្នំពេញ —

ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​ដន សាហុង​ ​របស់​ឡាវ​ ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ផ្តើម​សាងសង់​ឡើង​ចាប់​តាំង​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​២០១៦។​ ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើ​ការ​លើ​ផ្នែក​បរិស្ថាន​ ​បាន​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​ថា ទំនប់​នេះ​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី​នៅ​ទន្លេ​មេគង្គ​ ​ជា​ពិសេស​ប៉ះពាល់​ដល់​លំហូរ​ត្រី។​ ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ​ ​លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​បាន​អះអាង​ថា​ ​ទំនប់​ដន​ សាហុង​ ​មិន​ប៉ះពាល់​ត្រី​នោះ​ទេ។​



លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ ​ហ៊ុន សែន​ ​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ ​បាន​អះអាង​ថា​ ​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី ​ដន សាហុង​ ​(Don Sahong)​ របស់​ឡាវ​ ​ដែល​កំពុង​ត្រូវ​បាន​សាងសង់នោះ​ ​មិន​ប៉ះពាល់​ត្រី​នៅ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ។​

ក្នុង​ពិធី​បិទ​ទ្វារ​ទឹក​ ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​ សេសាន​ក្រោម២​ ​ក្នុង​ស្រុក​សេសាន​ ​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង​ នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ ​លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​បាន​ច្រាន​ចោល​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​លើ​បញ្ហា​នេះ។​

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ ​ហ៊ុន សែន​ ​បាន​ថ្លែង​ថា៖​

«សូម្បី​តែ​ដន សាហុង ​របស់​ខាង​ឡាវ​ ក៏​វា​មិន​កិន​ត្រី​ងាប់​ដែរ។ ​វា​នៅ​ឃ្លាត​ពី​ព្រំដែន​កម្ពុជា ​និង​ឡាវ ​ត្រឹម​តែ​២​គីឡូ​ម៉ែត្រ​ជាង​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។​ ខ្ញុំ​ទៅ​មើល​ផ្ទាល់​ហើយ។ ​ដូច្នេះ វា​មិន​ប៉ះ​ពាល់​ អី​ទេ។​ ប៉ុន្តែ​យើង​រក​វិធី​ធ្វើ​ម៉េច ​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ ​បើ​សិន​ជា​មាន​ប៉ះពាល់ ក៏​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​កម្រិត​តិច»។​

ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ ​គឺ​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​នឹង​អង្គការ​ជាតិ​ ​និង​អន្តរ​ជាតិ​ ​ដែល​តែង​តែ​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​ពី​ហានិភ័យ​នៃ​ការ​បាត់​បង់​ត្រី​នៅ​កម្ពុជា​ ​ដោយសារ​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​មួយ​នេះ។​

គំរូទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង
គំរូទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង


​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​ដន សាហុង​ ​មាន​កម្រិត​ថាមពល​ចំនួន​២៦០​មេហ្គាវ៉ាត់​ ​ហើយ​ជា​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​ដែល​កៀក​នឹង​ប្រទេស​កម្ពុជា​បំផុត។​ ការ​ស្រាវជ្រាវ​ដោយ​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​កន្លង​ទៅ ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ​ទំនប់​មួយ​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ជីវភាព​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជាង​៦​លាន​នាក់​ដែល​រស់​នៅ​ជុំវិញ​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ ​និង​ទន្លេសាប។​

ក្រៅ​ពី​ទំនប់​ដន សាហុង​ ​រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ​ក៏​កំពុង​ស្ថាបនា​ទំនប់​សាយ៉ាប៊ូរី​នៅ​លើ​តួ​មេ​នៃ​ទន្លេ​មេគង្គ​ដែរ។​ ​រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ​ក៏​នឹង​ស្ថាបនា​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​ ​ប៉ាក់ បេង​ ​(Pak Beng)​ មួយ​ទៀត​ ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ចម្ងាយ​ប្រហែល​ ​១៥៤០​ ​គីឡូ​ម៉ែត្រ​ពី​ព្រំដែន​កម្ពុជា~ឡាវ។​

អង្គការ​ទន្លេ​អន្តរជាតិ​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​អាមេរិក​ (International Rivers)​ ​បាន​លើក​ឡើង​ថា​ ​ផល​ប៉ះពាល់​ផ្នែក​បរិស្ថាន​ ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​សង្គម​ ​គួរ​ឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​បំផុត​ ដោយ​សារ​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​ដន សាហុង​ ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ទៅ​លើ​ជលផល​ត្រី​ក្នុង​ស្រុក ​និង​ក្នុង​តំបន់។​

អង្គការ​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖​

«ទន្លេ​ហូសាហុង​ ​គឺ​ជា​ទន្លេ​ និង​ជា​ច្រក​ចេញ​ចូល​ធំ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ស៊ីផាន​ដូន ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ត្រី​ហែល​បាន​ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ។​ ​ពូជ​ត្រី​ច្រើន​ជាង​១០០​ប្រភេទ​ត្រូវ​បាន​គេ​រាយ​ការណ៍​ថា​ ​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​តាម​ទន្លេ​សាហុង។​ ​ការ​សង់​ទំនប់​បិទ​ទន្លេ​ហូ សាហុង ​ជា​ការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​ការ​ហែល​ឆ្លង​កាត់ ​ការ​រក​ចំណី ​និង​ការ​បង្កើត​កូន​របស់​ត្រី​ចម្រុះ​ ច្រើន​ប្រភេទ​ទាំង​នេះ»។​

អង្គការ​បាន​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា៖​

«នេះ​ជា​បន្ទុក​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​អភិវឌ្ឍន៍​គម្រោង​ ​ដែល​ពន្យល់​អំពី​ប្រសិទ្ធភាព​ពី​ការ​បង្កើត​គម្រោង​ និង​វិធាន​ការ​កាត់​បន្ថយ​ផល​ប៉ះពាល់​ ​តែ​ថា ​គ្មាន​មូលដ្ឋាន​ភស្តុតាង​វិទ្យា​សាស្រ្ត​ ដែល​មាន​ន័យ​ថា​ ​ភាព​មិន​ច្បាស់លាស់​ជា​ច្រើន​នៅ​តែ​បណ្តាល​ឲ្យ​ជល​ផល​ទន្លេ​មេគង្គ​មាន​ហានិភ័យ»។​

សង្គម​ស៊ីវិល​កម្ពុជា​ក៏​បាន​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​អំពីការ​បាត់​បង់​ផ្សោត​ទឹក​សាប​ផង​ដែរ​ ​ដោយ​សារ​ទំនប់​មួយ​នេះ។​ ​ពួកគេ​ធ្លាប់​បាន​ស្នើ​កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស្ថាបនា​ទំនប់​ដន សាហុង។​

លោក​ ​តឹក វណ្ណារ៉ា​ ​នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​វេទិកា​នៃ​សម្ព័ន្ធ​អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​ស្តីពី​កម្ពុជា​ (NGOs Forum)​ បាន​ថ្លែង​ថា​ ជំហរ​របស់​អង្គការ​លោក​ ​គឺ​មិន​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ស្ថាបនា​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​នានា​ ​នៅ​លើ​ដង​ទន្លេ​មេគង្គ។​ ​លោក​ថ្លែង​បន្ត​ថា​ ​រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ​នឹង​ស្ថាបនា​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​ផ្សេង​ទៀត​នៅទន្លេ​មេ​គង្គ ដែល​ជា​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​មួយ។​

លោក​ ​តឹក វណ្ណារ៉ា​ ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖​

«កាល​ណា​ Pak Beng​ ធ្វើ​ទៀត​ ​ឡាវ​វា​ធ្វើ​ត​ទៀត​ ​អត់​ទាន់​ឈប់​ទេ​ ​ធ្វើ​ត​ទៅ​ ធ្វើ​ហើយ​ដូច​ជា​រុញ​ទូក​បណ្តោយ​ទៀត។ ​កម្ពុជា​ក៏​ធ្វើ​ដែរ។​ ​ធ្វើ​នៅ​ស្ទឹង​ត្រែង​ ​ធ្វើទំនប់វារី​អគ្គិ​សនី​សំបូរ​ អីចឹងទន្លេ​មេ​គង្គ​នឹង​មិន​ក្លា​យជា​ទន្លេ​មួយ​សម្រាប់​ផ្តល់​សុខ​មាល​ភាព​ ឬ​មួយ​ក៏​សុខដុម​នីយ​កម្ម​ ​គេ​ហៅ​ថា​ ជា​ទន្លេ​មួយ​ប្រកប​ដោយ​ទំនប់​ ​ហើយ ជា​ទន្លេ​មួយ​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ចម្រូង​ចម្រាស​ ទំនប់​វារី​អគ្គិ​សនី​ហើយ»។​

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ ​លោក​ ​ដាវង់ ផនកែវ​ ​(Daovong Phonekeo)​ ​លេខា​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​ក្រសួង​ថាមពល​ និង​រ៉ែ​របស់​ប្រទេស​ឡាវ​ ធ្លាប់​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់ ​VOAកាល​ពី​កន្លង​ទៅ​ថា ​រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ​បាន​សិក្សា​ផល​ប៉ះពាល់បរិស្ថាន​ច្បាស់លាស់​ មុន​នឹង​ស្ថាបនា​ទំបន់​វារី​អគ្គិសនី​នានា។ ​លោក​បន្តថា ​ក្រុមហ៊ុន​ក៏​បាន​ស្ថាបនា​ទំនប់​ ដោយ​បញ្ចៀស​ផល​ប៉ះពាល់​ដែល​អាច​កើត​ឡើង​ចំពោះ​ការ​បម្លាស់​ទី​របស់​ត្រី។​

ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​ទំនប់វារី​អគ្គិសនី​សេសាន​ក្រោម​ពីរ​ លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​នាព្រឹក​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ ​ក៏​បាន​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ថា​ ​នឹង​មាន​ការ​បាត់​បង់ត្រី​៧០​ភាគ​រយ​ ​ដោយ​សារ​ការ​ស្ថាបនា​ទំនប់​វារី​អគ្គិសនី​សេសាន​ក្រោម​ពីរ​របស់​កម្ពុជា​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​បើក​ទ្វារ​ស្តុក​ទឹក​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ផង​ដែរ។​

លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖​

«មាន​អគ្គ​រដ្ឋទូត​មួយ​បាន​ទៅ​ជួប​ជាមួយ​ខ្ញុំ។​ ​ជា​រឿង​គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ខ្លាំង​ណាស់​ ​ដែល​អ្នក​ការទូត​របៀប​នេះ​មក​និយាយ​ជាមួយ​យើង​ទៅ​រួច។​ ​គាត់​ថា​ វារី​អគ្គិសនី​សេសាន​ ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ត្រី​ចំនួន​៧០​ភាគរយ។​ ​គាត់​និយាយ​អស់​ហើយ​ ​បាន​ខ្ញុំ​សួរ​ថា​ ​ជា​គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ខ្លាំង​ណាស់​ ​ព្រោះ​ត្រី​នៅ​ប្រទេស​របស់​យើង​ខ្ញុំ​ ចេះ​ឡើង​ដើម​ឈើ​ ​ហើយ​ចេះ​ឡើង​ភ្នំ?»​

លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​បាន​អះអាង​បែប​នេះ​ ​ដោយ​លោក​សំដៅ​ថា​ ​តំបន់​ទន្លេ​សេសាន​ ​មិន​សំបូរ​ត្រី​ ​ដូច​នៅ​ទន្លេ​សាប​ ​និង​ទន្លេ​មេគង្គ​នោះ​ទេ។​ ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ​ដែល​កាន់​អំណាច​ជាង​៣​ទសវត្សរ៍ ​បាន​បន្ត​ថា​ ​តំបន់​ទន្លេ​សេសាន​ក្រោម​ពីរ​នេះ​ ​គឺជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​គម្រោងផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិស​នី​ដល់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឱ្យ​បាន​គ្រប់​ភូមិ​ទូទាំង​ប្រទេស។​ ​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ លោក​ ​ហ៊ុន សែនថា រដ្ឋាភិបាល​លោក​បាន​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនីបាន​ ​ចំនួន​១១ពាន់​ភូមិ​ក្នុង​ចំណោម១៤ពាន់​ភូមិ​ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ​ដែល​ស្មើ​នឹង​ ​៧៩%​ ​ឬ៣លាន​២សែន​ខ្នង​ផ្ទះ៕

1 comment:

Anonymous said...

When will this one eye monster Hun Sen go to hell ?
What's wrong with YUmphubal and Yumareach ??