by Khmer Circle:
Land encroachments - or the reports of them, including those of the Cambodian regime - by mostly the country to the East have been taking place since 1979, legally or illegally. This is a familiar process and an example of the territorial amputation inflicted upon the country by neighbouring states, historically. However, along with the high jacking and sabotaging of Cambodia's ruling politics with all its administrative tools like the courts and the armed forces as well as the economic arteries and financial bodies subverted in that direction, an even far more sinister and deadly territorial amputating work has been quietly occurring under the radar: the transfer of lands and their ownerships from the state and or communal interests to private hands all over the country. This involves forced appropriations of land spaces that had had always been regarded as communal estates or public-owned assets accessible to all and, such areas like lakes, woodlands and rivers had always been integral to local economy and livelihood.
It's not hard to imagine how this systematic appropriation of land space is affecting the life of a people in the millions; an agrarian or rural existence that cannot exist apart from those spaces; the "Golden Land" that had helped the country in its rise to regional super power status and a glorious civilisation of centuries past.
This is partly why the current regime that came to power through Hanoi's armed intervention in 1978-9 is doing what it can to cling to power and stall for time with its carrot and stick method the preferred theme in dealing with viable nationalist apposition.
Human settlement, colonial presence, land seizure... all require time to bring to fruition.
🔺🔺🔺
ដោយ សន ចាន់រដ្ឋា
2021-08-13 rfa
ទិដ្ឋភាពបឹងវាលសំណាបនៅរដូវប្រាំង ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកល្វាឯម និងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល ដែលរដ្ឋាភិបាលកាត់ដីបឹងធម្មជាតិនេះជាង ១ពាន់ហិកតារ ដើម្បីវិនិយោគឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ពលរដ្ឋរស់នៅជុំវិញបឹងនេះ។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ
ពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល មិនគាំទ្រការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលជុំវិញការកាត់ឆ្វៀលដីបឹងធម្មជាតិជាង ១ពាន់ហិកតារ ក្នុងខេត្តកណ្ដាល ដើម្បីវិនិយោគឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន និងបុគ្គលមានអំណាចនោះទេ។ ពួកគាត់បារម្ភថា ការកាត់ឆ្វៀលបឹង ក្រោមរូបភាពអភិវឌ្ឍន៍បែបនេះ នឹងបង្កផលប៉ះពាល់ផ្នែកបរិស្ថានធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាទឹកជំនន់ ការបំពុលបរិស្ថាន និងការថយទិន្នផលត្រីជាដើម។
ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំល្វាឯម ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្ដាល អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាឡើងវិញចំពោះការកាត់ឆ្វៀលដីបឹងវាលសំណាប ទំហំជាង ១ពាន់ ២រយហិកតារ (១.២២៨,៤៨) វិនិយោគឱ្យទៅក្រុមហ៊ុនឯកជន។ ពលរដ្ឋបញ្ជាក់ថា ការសម្រេចចិត្តបែបនេះមានផលវិបាកជាច្រើន ដូចជា បាត់បង់ប្រភពទឹកសំខាន់ ដែលអ្នកស្រុកទាញមកស្រោចស្រពដំណាំ និង ប៉ះពាល់ទីកន្លែងនេសាទត្រីរបស់ពលរដ្ឋជាដើម។
លោក សិះ សេង គឺជាពលរដ្ឋនៅឃុំល្វាឯម ដែលធ្លាប់អាស្រ័យផលនឹងបឹងនេះជាយូរឆ្នាំមកហើយ។ លោកឱ្យដឹងថា លោកមិនគាំទ្រទេ ចំពោះការកាត់ឆ្វៀល និងលុបបឹងធម្មជាតិនេះ ដើម្បីវិនិយោគនោះទេ ព្រោះតំបន់នោះ ជាប្រភពសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងសំខាន់ ដែលពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រួសារអាស្រ័យផល ដូចជា ដាំឈូក នេសាទត្រី និងធ្វើកសិកម្មជាដើម។ លោកថា នៅរយៈពេល ជាង ១ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក្រុមអ្នកមានអំណាច បានសាងសង់ទំនប់ធំៗ ហ៊ុមព័ទ្ធបឹងនេះមួយផ្នែកធំ ដើម្បីត្រៀមយកខ្សាច់ចាក់លុប និងមានផ្នែកខ្លះទៀត មានការទិញលក់ដូរដីបឹង ពីពលរដ្ឋមូលដ្ឋានក្នុងតម្លៃថោកៗ។ លោកបន្ថែមថា អ្នកភូមិភាគច្រើន មិនទទួលបានព័ត៌មានលម្អិត ពីគម្រោងវិនិយោគខ្នាតធំនេះទេ។ លោកទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលត្រូវរក្សាបឹងនេះ ឱ្យគង់វង្ស ដើម្បីបម្រើវិស័យទេសចរណ៍ ព្រមទាំងដើម្បីប្រយោជន៍រួមរបស់ពលរដ្ឋ និងបរិស្ថាន៖ «ព្រួយបារម្ភថា អត់មានបឹងរក ព្រោះអីប្រជាជននៅហ្នឹង រស់នៅដោយសាររកត្រី ដាក់មង សន្ទូច បង្កៃ អ្នកធ្វើស្រែប្រាំងនៅលើខាងលើទាញទឹកពីបឹងហ្នឹងមកដែរ។ គេដាំឈូក ដល់ពេលឥលូវព្រួយបារម្ភដែរ ព្រោះអីទឹកអត់ចូល ពិបាកគេដាំឈូកណាស់ ព្រោះគេបិទទ្វារទឹក។ អ្នកទិញបាតបឹង សុទ្ធតែអ្នកគ្រាន់បើ។ ឥលូវដីតំបន់ហ្នឹង គេលក់ឱ្យអ្នកមានៗ។
ពលរដ្ឋរូបនេះបន្ថែមថា អ្នកភូមិរស់នៅជុំវិញបឹងនេះចំនួនពីរស្រុក អាចរកចំណូលបានពីការដាំឈូក ជាច្រើនពាន់ដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនចាក់លុបបឹងនេះ ពួកគាត់នឹងបាត់បង់ទីកន្លែងអាស្រ័យផល ចិញ្ចឹមជីវិតនៅថ្ងៃខាងមុខ។
បឹងវាលសំណាបមានទំហំសរុបជិត ៥ពាន់ហិកតារ (៤.៨១៥) ឋិតក្នុងស្រុកល្វាឯម និង ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល។ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យ កាត់ផ្ទៃបឹងនេះ ទំហំជាង ១ពាន់ ២រយហិតារ (១.២២៨,៤៨) ធ្វើអនុបយោគជាដីឯកជនរបស់រដ្ឋ និងចុះបញ្ជីជូនរដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល។
ការកាត់ឆ្វៀលដីបឹងធម្មជាតិដ៏ធំមួយនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានសំណើសុំជួលដីនេះពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនរបស់ ឧកញ៉ា ឃុន សៀ សេដ្ឋីអចលនទ្រព្យដែលកំពុងចាក់ដីលុបទន្លេមេគង្គដ៏សម្បើមនៅតំបន់អរិយក្សត្រ។ ក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ា ឃុន សៀ បានជួលដីពីរដ្ឋជាង ២ពាន់ហិកតាររួចទៅហើយ នៅក្នុងប្រព័ន្ធបឹងវាលសំណាប និងបឹងព្រាដែលនៅក្បែរនោះ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះពីឧកញ៉ា ឃុន សៀ អភិបាលខេត្តកណ្តាល លោក គង់ សោភ័ណ្ឌ និង អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១៣ សីហា ព្រោះទូរស័ព្ទហៅចូល តែគ្មានអ្នកលើក។
ប៉ុន្តែ លោក ផៃ ស៊ីផាន ធ្លាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ស្ថាប័នជំនាញ មានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់ថា បឹងប៉ុន្មានដែលត្រូវលុប និងមានបឹងប៉ុន្មានត្រូវរក្សាទុកសម្រាប់អភិរក្ស ដែលមានក្រសួងធនធានទឹក និងក្រសួងបរិស្ថាន ជាអ្នកធ្វើកិច្ចការងារនេះ។
ទោះយ៉ាងណាក្ដី មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាឱ្យបានហ្មត់ចត់ ចំពោះការកាតឆ្វៀល និងលុបបឹងធម្មជាតិនេះ ព្រោះទង្វើបែបនេះ នឹងធ្វើឱ្យបាត់ចំណូលពលរដ្ឋ ដែលមានជីវភាពពឹងផ្អែកលើបឹងធម្មជាតិនេះ។ លើសពីនេះ ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ នឹងប្រឈមការ បណ្ដេញចេញពីលំនៅឋាននៅថ្ងៃខាងមុខ ដោយសារគម្រោងវិនិយោគនេះ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ម៉ា ចិត្រា ទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលគួរតែទទួលយកសំណូមពររបស់ពលរដ្ឋមកពិចារណា ព្រោះបទពិសោធកន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលលុបបឹងជាច្រើននៅក្រុងភ្នំពេញ ធ្វើឱ្យទឹកលិចទីក្រុងនៅរដូវវស្សា៖ «រដ្ឋាភិបាលត្រូវពិចារណាឱ្យបានហ្មត់ចត់មែនទែន ព្រោះអីកាលអភិវឌ្ឍន៍នរណាក៏ចង់បានដែរ បើការអភិវឌ្ឍធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមូលដ្ឋានយំយែក វាទៅជារឿងមួយធ្វើបាបអ្នកនៅមូលដ្ឋានវិញ។ តើការអភិវឌ្ឍដើម្បីអ្វី ដើម្បីនរណាគេ?
អង្គការសមាគមធាងត្នោតរកឃើញថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ មក ក្នុងចំណោមបឹងធម្មជាតិចំនួន ២៦បឹងនៅរាជធានីភ្នំពេញ មានបឹងចំនួន១៦ ត្រូវបានលុបទាំងស្រុង និងមានបឹងធម្មជាតិចំនួន ១០ទៀត ត្រូវបានលុបខ្លះៗ រួចហើយ។ ការលុបបឹងទាំងនេះ នាំមកនូវការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន។ ពលរដ្ឋជាច្រើនត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីលំនៅឋានដោយបង្ខំ ទឹកលិចផ្ទះពលរដ្ឋក្នុងក្រុងភ្នំពេញ ហើយបណ្ដាលឱ្យប៉ះពាល់កន្លែងប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកកខ្វក់ និងការពារទឹកជំនន់នៅរាជធានីភ្នំពេញទៀតផង៕
2 comments:
China's business: China gives you $1.00, China will get back from you $10.00.
Whereas the evil Vietnam's business: Vietnam does not give you anything, and Vietnam will kill you too.
Touv Na Min Khmer Roleuy doing business with these 2 evils.
Why doesn't Hun Sen beat, arrest, and kill the evil Yuon for land encroachment? He beat, arrest, and kill Khmers for it. He has blood on his hands. Don't forget, Malaysia and Philippines shot and kill the evil Youn for encroachment.
Post a Comment