Friday, 29 October 2021

សង្គម​ស៊ីវិល​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បង្ហាញ​តម្លាភាព​ថវិកាជាតិ​ដល់​សាធារណជន


ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2021-10-28
សង្គម​ស៊ីវិល​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បង្ហាញ​តម្លាភាព​ថវិកាជាតិ​ដល់​សាធារណជន 

កិច្ចប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​នៃ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅ​ថ្ងៃ​ទី២២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ហិរញ្ញវត្ថុ​សម្រាប់​ការ​គ្រប់គ្រង​ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន


ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បង្ហាញ​តម្លាភាព​ថវិកាជាតិ​ទាំង​​ប្រភព​ចំណូល និង​ចំណាយ​ដល់​សាធារណជន​ឲ្យបាន​លម្អិត​ និង​ច្បាស់លាស់​ ដើម្បី​លុបបំបាត់​អំពើ​ពុក​រលួយ​នៅ​តាម​ស្ថាប័នរដ្ឋ។ ការ​ជំរុញ​បែប​នេះ ​ធ្វើឡើង​ក្នុង​វេទិកា​សាធារណៈ​ថ្នាក់​ជាតិ​ស្ដីពី ''ការចូលរួម​របស់​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​ដំណើរការ​នៃ​ការ​កសាង​ថវិកា និង​ការ​តាម​ដាន​លើ​ការ​ចំណាយ​ថវិកា​សាធារណៈ​ក្នុង​បរិបទ​កូវីដ-១៩'' ដែល​រៀបចំ​ដោយ​វេទិកា​នៃ​អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​ស្ដីពី​កម្ពុជា (NGO Forum) នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៨ តុលា។

ច្បាប់ថវិកាជាតិ គឺជា​ឧបករណ៍​ដ៏​មាន​សារៈសំខាន់​បំផុត​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ផែនការ​អភិវឌ្ឍ​ជាតិ និង​តាម​វិស័យ​នីមួយៗ ដើម្បី​សម្រេច​បាន​នូវ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ការ​កាត់បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​ ជាពិសេស​ក្នុង​ពេល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ រង​គ្រោះ​ដោយ​វិបត្តិ​កូវីដ-១៩។ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ​ពិនិត្យ​ឃើញ​ថា ថវិកា​ជាតិ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រើ​ប្រាស់​កន្លង​មក នៅ​មិន​ទាន់​មាន​តម្លា​ភាព និង​គណនេយ្យ​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​នោះ​ទេ។ ពួកគាត់​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លាត​ត្រង​ដាង​អំពី​ចំណូល​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ដែល​រក​បាន​មកពី​គ្រប់​វិស័យ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ខ្ទង់​ចំណាយ​ឲ្យ​បាន​លម្អិត​ជា​សាធារណៈ ព្រោះ​ការ​បិទ​បាំង​រឿង​ថវិកា​ជាតិ​នេះ នាំ​ឲ្យ​ការ​ប្រើប្រាស់​ថវិកា​ជាតិ ពុំ​មាន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​ និង​កើតមាន​អំពើ​ពុក​រលួយ។


នាយក​ប្រតិបត្តិ​រង​វេទិកា​នៃ​អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​ស្ដីពី​កម្ពុជា​លោក អ៊ុក វណ្ណារ៉ា ថ្លែង​ថា ​តម្លាភាព ​ឬ​ភាព​បើក​ចំហ​នៃ​ព័ត៌មាន​ថវិកា​ជាតិ ​ជា​ប្រការ​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ដែល​ញ៉ាំង​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ទុក​ចិត្ត​រាជ​រដ្ឋាភិបាល។ លោក​បន្ត​ថា គិត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ព័ត៌មាន​ថវិកា​ជាតិ​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ឲ្យ​ទូលំទូលាយ​នោះ​ឡើយ។ លោក អ៊ុក វណ្ណារ៉ា បញ្ជាក់​លទ្ធផល​​នៃ​ការ​អង្កេត​ថវិកាជាតិ​ជា​ចំហ​រយៈ​ពេល ២ឆ្នាំ​ម្ដង​កាលពី​ឆ្នាំ២០១៩ ទាក់ទង​នឹង​តម្លាភាព និង​គណនេយ្យ​ភាព​ថវិកា​ជាតិ ​ការចូលរួម​របស់​ពលរដ្ឋ និង​ការ​ព្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ចាយ​វាយ​ថវិកាជាតិ​ពី​សំណាក់​ស្ថាប័ន​នីតិបញ្ញត្តិ និង​អាជ្ញាធរ​សវនកម្ម​ជាតិ​បង្ហាញ​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅតែ​ទទួល​បាន​ពិន្ទុ​ទាប​ខ្លាំង បើ​ប្រៀប​ធៀប​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាង៖ «ដើម្បី​បាន​ពិន្ទុ​កើន​ឡើង រាជរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ គួរ​បញ្ចេញ​ឯកសារ​គន្លឹះ ទាក់ទង​នឹង​ថវិកា។ ខ្ញុំ​និយាយ​ឯកសារ​គន្លឹះ​នេះ គឺ​មាន ៨តាម​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ ដែល​យើង​ត្រូវ​បង្ហាញ​ជូន​ទៅ​សាធារណជន។ ក្នុង​នោះ​មាន​ឯកសារ​ជា​សេចក្ដី​ព្រាង​ថវិកា ​ចាំបាច់​ត្រូវតែ​ផ្តល់​ជូន​សាធារណជន​តាម​កាលកំណត់ ​មុន​បញ្ជូន​ទៅ​រដ្ឋសភា ​ដើម្បី​ឲ្យ​សាធារណជន​បាន ដឹង​និង​បាន​ផ្តល់​ជា​ធាតុ​ចូល។ ទី២ សំណើ​ថវិកា​ដែល​ចេញ​ពី​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី មុន​ចូល​ទៅ​រដ្ឋសភា​ ត្រូវ​បញ្ចេញ​ឯកសារ​នេះ​តាមរយៈ​វ៉ឹបសៃថ៍​របស់​ក្រសួង។ ទី៣ បន្ទាប់ពី​រដ្ឋសភា​ ព្រឹទ្ធសភា​អនុម័ត​ហើយ​ឡាយ​ព្រះហស្តលេខា​ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​យើង ត្រូវ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ឃើញ​ពី​ថវិកា​ដែល​បាន​អនុម័ត​នោះ​ និង​សាធារណជន ​អាច​ចូលរួម​តាមដាន​ការ​អនុវត្ត​ផែនការ​នោះ»។

គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ បាន​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​ឆ្នាំ២០២២ រួច​ហើយ កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី២២ តុលា ដែល​គ្រោង​ចំណាយ​ថវិកា​ជាតិ​សរុប​ប្រមាណ ៨ពាន់ ៥រយ​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក (៨.៥ ប៊ីលលាន)។ គម្រោង​ចំណាយ​នេះ​កើន​ឡើង ៨,៤% ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ២០២១ ដែល​មាន​ប្រមាណ ៧ពាន់ ៥រយ​លាន​ដុល្លារ (៧.៥ ប៊ីលលាន)។ ទាក់ទង​នឹង​ចំណូល​វិញ រដ្ឋាភិបាល​គ្រោង​ប្រមូល​ចំណូល​ឱ្យ​បាន​ជាង ៦ពាន់ ៣រយ​លាន​ដុល្លារ (៦.៣ ប៊ីលលាន) កើន​ឡើង​ជិត ២០% ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ២០២១ ដែល​មាន​ជិត ៥ពាន់​លាន​ដុល្លារ (៤.៩ ប៊ីលលាន)។ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​នេះ​ ត្រូវ​បាន​គណៈកម្មាធិការ​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​រដ្ឋសភា​អនុម័ត​ទទួលយក ​និង​ប្រគល់​ជូន​គណៈកម្មការ​ជំនាញ​រដ្ឋសភា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៧ ខែតុលា ដើម្បី​ពិនិត្យ ​និង​សិក្សា។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​អភិវឌ្ឍ និង​ភាព​ជា​ដៃគូ​ក្នុង​សកម្មភាព​លោក ម៉ម សម្បត្តិ មាន​ប្រសាសន៍​​ថា រដ្ឋសភា គួរតែ​បំពេញ​តួនាទី​សំខាន់ៗ មួយ​ចំនួន​ទៀត​ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រសើរ ឡើង​នូវ​តម្លាភាព ​និង​គណនេយ្យ​ភាព​ថវិកាជាតិ ដូចជា ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ ត្រូវ​ធានា​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ចូលរួម​បញ្ចេញ​យោបល់​ជុំវិញ​ដំណើរ​ការរៀបចំ​ផែនការ​ថវិកា​ជាតិ​ និង​ដឹង​ព័ត៌មាន​ជាក់លាក់​អំពី​គម្រោង​នៃ​ការ​ចំណាយ​ថវិកា​ជាតិ។ ក្រៅពី​នេះ​រដ្ឋសភា គួរតែ​ជជែក​ដេញដោល​ឲ្យ​បាន​ស៊ីជម្រៅ​ទៅលើ​ខ្ទង់​ចំណាយ​សម្រាប់​វិស័យ​​អាទិភាព​មួយ​ចំនួន​និង​តាមដាន​ទៅ​លើ​ការ​ចំណាយ​ថវិកាជាតិ។ លោក​​បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​រក​ឃើញ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ណា​មួយ​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ក្រសួង ឬ​ស្ថាប័ន​ណា​មួយ រដ្ឋសភា ត្រូវ​ហៅ​ក្រសួង ឬ​ស្ថាប័ន​នោះ​មក​បំភ្លឺ​ជូន​សាធារណជន​ ដើម្បី​ឲ្យ​អស់​មន្ទិល​សង្ស័យ៖ «គឺ​ត្រូវ​បង្ហាញ​អំពី​ប្រភព​ចំណូល។ ប្រភព​ចំណូល​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា មិនមែន​មកពី​សារពើពន្ធ​ មកពី​សារពើពន្ធ ​មូលនិធិ ហើយ​នឹង​បំណុល​បរទេស។ ព័ត៌មាន​នេះ សំខាន់​ណាស់​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ ​មន្ត្រីរាជការ ​វិស័យ​ឯកជន ឬ​ក៏​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ដទៃ​ទៀត ពីព្រោះ​ពួកគាត់​ជាប់​កាតព្វកិច្ច​បង់ពន្ធ។ ទោះបីជា បំណុល​មកពី​បរទេស ក៏​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​កាតព្វកិច្ច​ចូលរួម​ការ​សង​ត្រឡប់​ទៅវិញ ទៅ​ប្រទេស​អស់​ទាំង​នោះ​តាមរយៈ​ការ​បង់ពន្ធ​គ្រប់​សារពើ​ផង​ដែរ។ ដូច្នេះ​កន្លែង​នេះ គួរតែ​មាន​លម្អិត​នៅ​ក្នុង​ថវិកាជាតិ​ ដើម្បី​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​លោក​យល់។ មួយ​វិញ​ទៀត នៅ​ពេល​ចំណាយ ​សភា​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ណាស់ ​ក្នុង​ការ​តាមដាន​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ការ​ចំណាយ​ថវិកាជាតិ​ទៅ​តាម​មូលដ្ឋាន​ ទៅ​តាម​ក្រសួង»។

ទាក់ទង​ករណី​នេះ ​ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​អប់រំ បង្ការ ​និង​ទប់ស្កាត់​នៃ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ​ អ្នកស្រី អ៊ូ ស៊ីថា ​លើក​ឡើង​ថា ស្ថាប័ន​នីតិបញ្ញត្តិ ​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្ពស់​លើ​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ ​និង​អភិបាលកិច្ច​ល្អ ​តាមរយៈ​ការ​បង្កើត​គណៈ​កម្មការ​អង្កេត ​បោស​សម្អាត ​និង​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ ឬ​ហៅ​ថា គណៈកម្មការ​ទី១០ នៃ​រដ្ឋសភា។ អ្នកស្រី​អះអាង​ទៀត​ថា ​ស្ថាប័ន​នេះ​ ក៏​បាន​ចូលរួម​ពិនិត្យ​និង​រៀបចំ​សេចក្ដី​ស្នើ​ច្បាប់​ពាក់ព័ន្ធ​វិស័យ​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ​ និង​បាន​ចូលរួម​ត្រួតពិនិត្យ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ ​ព្រមទាំង​ចុះ​បំពេញ​បេសកកម្ម​តាម​ក្រសួង​ស្ថាប័ន និង​រាជធានី-ខេត្ត​ជាដើម៖ «នៅ​ក្នុង​នោះ ​ក៏​មាន​កិច្ចប្រតិបត្តិការ​ផ្សេងៗ ឧទាហរណ៍​ថា ​គាត់​ចុះ​បេសកកម្ម​ទៅ​ខាង​ខេត្ត គឺ​យើង​មាន​ការ​សហការ​ក្នុង​ការ​បង្ហាញ​ពី​លទ្ធផល​ការងារ​របស់​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ ​ក្នុង​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ច្បាប់​បទបញ្ញត្តិ​ពាក់ព័ន្ធ​ ហើយ​ក៏​មាន​ការ​ចែក​រំលែក​នូវ​ឯកសារ ឧបករណ៍ អប់រំ​ផ្សព្វផ្សាយ ដែល​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ​បាន​រៀបចំ គឺ​តាម​គណៈកម្មការ​ទី១០ ក៏​បាន​យក​ឧបករណ៍​ទាំង​នោះ​ ទៅ​ផ្សព្វផ្សាយ​បន្ត​បន្ថែម​ផង​ដែរ។ នេះ​គឺ​ជា​ទម្រង់​មួយ​ចំនួន​នៃ​កិច្ច​ប្រតិបត្តិការ​ដែល​យើង​គិត​ថា អង្គនីតិបញ្ញត្តិ​ពិត​ជា​បាន​យកចិត្តទុកដាក់​ខ្ពស់​នៅ​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ ក៏​ដូច​ជា​កិច្ចសហការ​ទៅវិញ​ទៅមក​ រវាង​អង្គនីតិប្រតិបត្តិ និង​អង្គនីតិបញ្ញត្តិ»។

រាល់​ចំណូល​ចំណាយ​របស់​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​ទាំងអស់ ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​របស់​ស្ថាប័ន​មាន​សមត្ថកិច្ច​មួយ​ចំនួន រួម​មាន ក្រុម​ការងារ​គណនេយ្យ​ភាព​ខេត្ត នាយកដ្ឋាន​សវន​កម្ម​ផ្ទៃ​ក្នុង​​របស់​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​នីមួយៗ អាជ្ញាធរ​សវនកម្ម​ជាតិ រដ្ឋសភា និង​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ក្នុង​ករណី​ដែល​សង្ស័យ​ថា មាន​ករណី​ពុក​រលួយ។ ក៏ប៉ុន្តែ​ការ​ប្រើប្រាស់​ថវិកា​ជាតិ​នៅ​រយៈ​ពេល​ជាច្រើន​អាណត្តិ​មក​នេះ ត្រូវ​បាន​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ រក​ឃើញ​ថា មាន​តម្លាភាព​តិច​តួច​បំផុត។ លើស​ពី​នេះ ក្រុម​អ្នក​ឃ្លាំមើល​​រឹតតែ​ព្រួយ​បារម្ភ​ថែម​ទៀត ដោយសារ​តែ​ដំណើរការ​រៀបចំ និង​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ មាន​ការ​ចូលរួម​មតិយោបល់​តិចតួច​ពី​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ហើយ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាង​នេះ​ទៀត​នោះ គឺ​គ្មាន​វត្តមាន​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ដើម្បី​ជជែក​ដេញដោល​សោះ​តែ​ម្ដង៕

2 comments:

Anonymous said...

Just remember that Ah Kwack Hun Sen read the documents with his forehead.

The evil Vietnam Yuon is so smart by putting an ignorant 8th grader named Ah Runteas Banh Hun Sen to lead Cambodia to hell. Then the evil Vietnam just use its penis to push Cambodia into the so called Indochina Federation.

Anonymous said...

Ah Norouk Hun Sen has given in to all Yuon's demands such as executing the K5 project (killed hundreds of thousands of Young Khmer men), the signing of the 2005 supplemental treaty, put the triangle area under Yuon's control, ceding land and sea to Yuon, etc...in exchange for his stay in power to control Khmer people to facilitate the Yuonization of Cambodia.

Ah Hun Sen is the worst Khmer traitor in history.