Sunday 3 April 2022

បក្ស​នយោបាយ និង​អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​បោះឆ្នោត​ថា លោក ហ៊ុន សែន យក​តួនាទី​រំលោភ​ច្បាប់​បោះឆ្នោត


Khmer Circle

No doubt Hun Sen will never have to say "That's enough" again to those questioning the outcome or irregularities of elections as he did in the aftermath of the 2013 general elections.

Just as in the UN-supervised election in 1993 he was quite prepared to entertain the idea of an 'open, free and fair election' knowing he could change his mind afterward and pull the plug on the opposition and forfeit the election results as he pleases, and there's not a thing the opposition or the electorate can do about it!

In the 2013 elections the ‘final results’ were announced via his information minister's Facebook page with the opposition CNRP ‘gaining’ 55 seats in the National Assembly and that's what Hun Sen meant when he said 'That's enough', meaning he was being more than generous with even this margin of electoral gains in the opposition's favour who could even face the possibility of losing all of their seats or even be dissolved en masse...  

Khmer proverb has it: 'It's no use trying to straighten the crooked tail of a dog'.

^^^ 

ដោយ យន់ សាមៀន
2022-04-02
បក្ស​នយោបាយ និង​អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​បោះឆ្នោត​ថា លោក ហ៊ុន សែន យក​តួនាទី​រំលោភ​ច្បាប់​បោះឆ្នោត 

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក​លោក ហ៊ុន សែន

 

មេដឹកនាំ​គណបក្ស​នយោបាយ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ធ្វើ​ការងារ​ផ្នែក​បោះឆ្នោត​រិះគន់ លោក ហ៊ុន សែន រឿង​យក​វេទិកា​សាធារណ​ឃោសនា​រក​សំឡេងឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន ដែល​នេះ​ជា​ការ​រំលោភច្បាប់​បោះឆ្នោត ។ ប្រតិកម្ម​បែប​នេះ ក្រោយ​ពេល​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល និង​ជា​ប្រធាន​បក្ស​កាន់​អំណាច លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ម្ដង​ហើយ​ម្ដងទៀត​សុំ​ឲ្យ​រដ្ឋ​បោះឆ្នោត​ជូន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នៅ​មុន​រដូវ​កាល​ឃោសនាបោះឆ្នោត។

មេដឹកនាំ​គណបក្ស​នយោបាយ​ចង់​ឃើញ​ប្រមុខ​គណបក្ស​កាន់អំណាច​ធ្វើ​ជា​គំរូ​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​ចាស់ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ ដោយ​កុំ​យក​វេទិកា​សាធារណៈ​មក​ថ្លែង​កេង​ចំណេញ នយោបាយ និង​ឃោសនា​ឲ្យ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​មុន​ពេល​រដូវ​កាល ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត។


​លោក ថាច់ សេដ្ឋា អនុប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​លើក​ឡើង​ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរ​យក​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​ធានា​អព្យាក្រឹតភាព ក្នុង​នាម​ខ្លួន​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី។ លោក​ចាត់ទុក​ការ​ថ្លែង​ជា​សាធារណៈ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​បោះឆ្នោត​ជូន​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​នៅ​ពេល​នេះ​ថា ជា​ឃោសនា​រក​សំឡេង​មុន​ការអនុញ្ញាត​របស់​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត (គជប)៖ «មិនទាន់​ដល់​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​នៅ​ឡើយ​ទេ ហើយ​ក្នុងនាម​គាត់ (លោក​ហ៊ុន សែន​) គាត់​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ពេល​នេះ​ជា​ពេល​បោះឆ្នោត​ក្រុម​ប្រឹក្សាឃុំ​សង្កាត់ គាត់​ត្រូវ​ធានា​អព្យាក្រឹតភាព​ក្នុង​នាម​គាត់​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហើយ​មិនទាន់​ដឹង​អី មិន​ទាន់​ដល់​ការបោះឆ្នោត​ផង អំពាវនាវ​ឲ្យ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ហើយ នេះ​ជា​ការ​ខុសច្បាប់​ហើយ»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ ស្ថាបនិក​គណបក្ស​កែទម្រង់​កម្ពុជា លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន យល់​ថា មូលហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​បែប​នេះ គឺ​ដោយសារ​លោក​បារម្ភ​ខ្លាច​គណបក្ស​កាន់អំណាច​បាត់បង់​សំឡេងឆ្នោត​។ លោក​ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរ​យកចិត្តទុកដាក់ បើក​លំហ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ឡើងវិញ៖ «​ខ្ញុំ​យល់​ថា បើ​ទោះ​ជា​យ៉ាងម៉េច​ក៏ដោយ សម្ដេច​មិន​គួរ​បារម្ភ​ពេក​ទេ ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ទេ ព្រោះ​មើលទៅ​មិន​មាន​គួរ​ប្រកួតប្រជែង​ណា ធ្វើ​ឲ្យ​សម្ដេច​ភ័យ​នោះ​ទេ មែនទែន​ទៅ បើ​ទោះ​ជា​គណបក្ស​ខ្លះ​អាច​ដណ្ដើម​អាសនៈ​បាន​មួយ​ចំនួន​មែន ក៏ប៉ុន្តែ​ហាក់ដូច​មើល​មិន​ឃើញ​ការប្រកួតប្រជែង​ហ្នឹង​សមរម្យ​ដូច​កាលពី​សម័យ​សង្គ្រោះ​ជាតិ»។

ប្រតិកម្ម​របស់​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​នយោបាយ​បែប​នេះ កើត​មាន​ក្រោយ ពេល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពី​ថ្ងៃទី​៣១ ខែ​មីនា បាន​ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​បោះឆ្នោត​ជូន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។ លោក​អះអាង​ដែរ​ថា ក្នុង​ការ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០២២ និង​ឆ្នាំ​២០២៣ គឺ​លោក​នៅតែ​ជា​បេក្ខភាព​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ចំណែក​កូនប្រុស​ច្បង​របស់​លោក គឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែល​ជា​បេក្ខជន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី មិនទាន់​ដល់ពេល​ឡើង​កាន់​អំណាច​នៅ​ឡើយ​ទេ៖ «ឥឡូវនេះ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ជា​គណបក្ស​សញ្ញា ទេវតា អ៊ីចឹង​ទេ បន្ត​បោះឆ្នោត ហើយ​ខ្ញុំ​នៅ​បន្ត សូម​បញ្ជាក់​ថា បេក្ខជន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​សម្រាប់​ការ​បោះឆ្នោត​២០២៣ គឺ ហ៊ុន សែន»។

ទោះបីជា​យ៉ាងណា លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​អះអាង​ថា ការ​ប្រើប្រាស់​នាយករដ្ឋមន្ត្រី អាច​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​។ អ្នកវិភាគ​ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិន​ទាន់​មាន​គីឡូ​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​ប្រកួត​នឹង​មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នៅឡើយ​ទេ ទើប​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​បន្តអំណាច។

ច្បាប់បោះឆ្នោត បាន​ហាម​ឃាត់ មិន​ឲ្យ​មន្ត្រី​សាធារណៈ ដូច​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជាដើម ប្រើប្រាស់​តួនាទី​របស់​រដ្ឋ ដើម្បី​កេង​ចំណេញ​ប្រយោជន៍​បក្ស​របស់​ខ្លួន​នោះ​ឡើយ​។ មាត្រា ៨០ នៃ​ច្បាប់បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ បាន​ហាម​ប្រើប្រាស់​ថវិកា សម្ភារៈ មធ្យោបាយ​ដឹកជញ្ជូន ដែល​ជា​សម្បត្តិ​រដ្ឋ ដើម្បី​ធ្វើ​សកម្មភាព​ឃោសនាបោះឆ្នោត ឲ្យ​គណបក្ស​នយោបាយ​ណាមួយ ឬ​បេក្ខជន​ណា​ម្នាក់​។ ប៉ុន្តែ​អ្នកសង្កេតការណ៍​បោះឆ្នោត​តែងតែ​លើកឡើង​ថា គណបក្សកាន់អំណាច ប្រើប្រាស់​មន្ត្រី​សាធារណៈ និង​សម្ភារៈ​គ្រប់ការ​បោះឆ្នោត​ដើម្បី​ឃោសនាបោះឆ្នោត។

​អ្នកសម្របសម្រួល​ផ្នែក​អង្កេត​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ការបោះឆ្នោត ខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក កន សាវាង្ស លើកឡើង​ថា សំដី​របស់ លោក ហ៊ុន សែន ស្មើនឹង​ការប្រើប្រាស់​ថវិកា សម្ភារៈ មធ្យោបាយ​ដឹកជញ្ជូន ដែល​ជា​សម្បត្តិ​រដ្ឋ ដើម្បី​ធ្វើ​សកម្មភាព​ឃោសនាបោះឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​។ លោក​បន្ត​ថា រដ្ឋសភា និង​គ.ជ.ប​មាន​តួនាទី ចាត់ការ​លើ​ករណីនេះ៖ «គ.ជ.ប​ដោយ​ផ្អែក​ទី​១ គឺ​មាន​ឯកសារ​ជា​គោល​ខាង​អាស៊ីសេរី​លើកឡើង​មិន​ខុស​ទេ បើសិន​មាន​បណ្ដឹង​អី នឹង​ធ្វើ​ការពិចារណា តែ​នេះ​គ្រាន់តែ​ជា​សំឡេង​ភាគី​ម្ខាង អ៊ីចឹង​អត់​មាន​ហេតុផល​ណា​គ​.​ជ​.​ប យក​បញ្ហា​ហ្នឹង​មក​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ទេ ហើយ​គ​.​ជ​.​ប​ក៏​មិន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ទៅ​លើ​ភាសា ឬ​សំដី​របស់​អ្នក​នយោបាយ​ដែរ​បាទ»។

ទោះជា​យ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត លោក ហង្ស ពុទ្ធា ឲ្យ​ដឹង​ថា ប្រសិនបើ​មាន​បណ្ដឹង​ពី​អាជ្ញាធរ​ដែនដី និង​តំណាង​គណបក្ស​នយោបាយ គ​.​ជ​.​ប នឹង​ធ្វើ​ការ​ពិចារណា ពិនិត្យ​លើ​ករណី​នេះ។

​លោក​ថា គ.ជ.ប នឹង​ធ្វើ​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​បទបញ្ជា និង​នីតិវិធី​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឃោសនា រក​សំឡេង​ឆ្នោត៖ «ក្នុង​​នាម​រដ្ឋាភិបាល គឺ​ក្នុងនាម​អព្យាក្រឹតភាព​ដែល​មិន​អាច​ប្រើប្រាស់​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​មក​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​វេទិកា ឃោសនា​បម្រើ​ឲ្យ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួនឯង គឺ​ខុស​ហើយ ទៅ​ជា​ការ​រំលោភ​ហើយ​រំលោភ​ម៉េច​គឺ​រំលោភ​ការ​ប្រើប្រាស់​ធនធាន​រដ្ឋ​ហើយ»។

លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន រិះគន់​ជំហរ​របស់​គ.ជ.ប​ថា ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ស្ថាប័ន​បោះឆ្នោត​មួយ​នេះ​មាន​និន្នាការ​លំអៀង​ទៅ​រក​គណបក្ស​កាន់អំណាច ព្រោះ​មន្ត្រី​ដឹកនាំ​គ​.ជ.ប​ត្រូវ​បាន​គណបក្ស​កាន់អំណាច​តែងតាំង​ដឹកនាំ​ការងារ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​មួយ​នេះ។

ការឃោសនា​រក​សំឡេង​របស់​គណបក្ស​នយោបាយ​សម្រាប់​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សាឃុំ​សង្កាត់​ថ្ងៃទី​៥ ខែ​មិថុនា ខាងមុខ មាន​រយៈពេល​១៤​ថ្ងៃ​។ គ.ជ.ប អនុញ្ញាត​ឲ្យ​គណបក្ស​នយោបាយ អាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​ឃោសនា​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​២១ ខែ​ឧសភា ដល់​ថ្ងៃទី​៣ ខែ​មិថុនា ខាងមុខ៕

No comments: