Khmer Circle: There were [and are] banners on the front wall of the Ministry of Interior before, during and after the recent unconstitutional abolition of the country's only genuine and viable democratic opposition party, the CNRP that read: "Long Live Multi-Party Democracy in Kampuchea!"....
A well-timed expression of a sense of humour or pouring insult on injury?
&&&
ដោយ សេក បណ្ឌិត
2018-11-02
rfa
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ថ្លែងក្រោយបិទបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំស្ដីពីស្ថានភាពពន្ធនាគារ នាក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី៦ មករា ឆ្នាំ២០១៦។
Photo: RFA
អង្គការសង្គមស៊ីវិលស្វាគមន៍សេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបើកសិទ្ធិឱ្យពួកគេអាចធ្វើសកម្មភាពបានដោយគ្មានការរារាំង។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងអស់នៅតែសម្ដែងមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញភាពស្មោះត្រង់របស់ក្រសួងដដែល។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់អនុវត្តសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃរឿងបើកសិទ្ធិឱ្យសមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន អាចធ្វើសកម្មភាពបានដោយគ្មានការរារាំងនោះ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី៣១ តុលា កន្លងទៅ បានណែនាំមន្ត្រីក្រោមឱវាទ ឱ្យធ្វើការជាមួយនឹងសមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន។ ក្រសួងមហាផ្ទៃថ្លែងថា សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលបានចុះបញ្ជីតាមច្បាប់ ព្រមទាំងសហគមន៍មូលដ្ឋាន មានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញក្នុងការធ្វើសកម្មភាពដោយគ្មានការរារាំង និងរំលោភបំពានឡើយ។ ក្រសួងបញ្ជាក់ទៀតថា ប្រសិនបើមានការរារាំង ឬរឹតត្បិតពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៅពេលចុះធ្វើសកម្មភាពតាមមូលដ្ឋាន សមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ត្រូវរាយការណ៍ករណីនេះជូនអភិបាលខេត្ត ក្រុង ឬក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីជួយសម្រួល និងដោះស្រាយបញ្ហានោះ។ ក្រៅពីនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃក៏តម្រូវឱ្យរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ សហការសម្របសម្រួលរៀបចំវេទិកាពិគ្រោះយោបល់ជាមួយសមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍នានា ដែលធ្វើសកម្មភាពក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួនឱ្យបានទៀងទាត់រៀងរាល់ឆមាស ឬតាមការចាំបាច់ផងដែរ ហើយអភិបាលខេត្តក្រុង ត្រូវបូកសរុបការរៀបចំវេទិកាពិគ្រោះយោបល់នេះ រួមទាំងបញ្ហានានាដែលខ្លួនមិនអាចដោះស្រាយបាន ទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានា ដើម្បីជួយគាំទ្រ និងសហការដោះស្រាយផងដែរ។
អគ្គលេខាធិការសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ថ្លែងថា សេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនេះនឹងធ្វើឲ្យមានលំហធ្វើការសម្រាប់សង្គមស៊ីវិលបានគ្រាន់បើជាងពេលមុន។ លោកបន្តថា កន្លងទៅ អាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់ច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីគំរាមកំហែង និងរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ នៅពេលចុះធ្វើសកម្មភាពតាមមូលដ្ឋានម្តងៗ។ លោកស្នើឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានអនុវត្តតាមសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនេះ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដោយបញ្ឈប់ការលាបពណ៌ ការចោទប្រកាន់ ការរារាំង ឬការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍មូលដ្ឋានបន្តទៅទៀត៖ «យើងចង់ឱ្យអាជ្ញាធរមានកិច្ចប្រតិបត្តិការ និងជួយសម្របសម្រួលការងាររបស់អង្គការសមាគម និងសកម្មភាពការងាររបស់សហគមន៍ ដោយស្មើភាព ឈរលើគោលការណ៍ផ្លូវច្បាប់ យុត្តិធម៌ និងការគោរពសិទ្ធិ។ មិនត្រូវរើសអើង ឬក៏ចោទប្រកាន់ក្រុមសមាគម អង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬក៏សហគមន៍មូលដ្ឋានទាំងផ្លូវការ និងក្រៅផ្លូវការមិនបានចុះបញ្ជីហ្នឹង គឺជាក្រុមប្រឆាំងនោះឡើយ»។
ប្រធានគ្រប់គ្រងការិយាល័យឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ថ្លែងថា សេចក្ដីណែនាំនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលមានការរិះគន់ពីសាធារណជនជុំវិញការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងការរារាំងពួកគេមិនឱ្យចុះធ្វើសកម្មភាពតាមមូលដ្ឋាន កាលពីពេលកន្លងទៅ។ លោកថ្លែងថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់អាចអនុវត្តតាមខ្លឹមសារនៃសេចក្តីណែនាំនេះមែន នោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាជ្ញាធរជាមួយនឹងសមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាននឹងមានភាពល្អប្រសើរ។ ក៏ប៉ុន្តែលោកមិនទាន់ច្បាស់ទេថា សេចក្តីណែនាំនេះនឹងអាចអនុវត្តបានពេញលេញនោះ ព្រោះអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខ្លះអាចនឹងយកហេតុផលផ្សេងទៀត ដើម្បីមករារាំងសកម្មភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន៖ «យើងរង់ចាំមើលក្រោយពីលិខិតរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃដែលបានចេញនេះហើយ តើសកម្មភាពរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៅតែដូចពីមុន ឬមួយយ៉ាងម៉េច? ខ្ញុំគិតថាខ្លឹមសារលិខិតល្អ អ៊ីចឹងខ្ញុំសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើយ៉ាងម៉េចជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អនុវត្តទៅតាមខ្លឹមសារនៃលិខិតនេះជាជាងអនុវត្តទៅតាមបទបញ្ជា»។
សិទ្ធសេរីភាពរបស់សមាគម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា ត្រូវបានកាត់បន្ថយ និងរួមតូចជាងមុន ក្រោយពេលរបបក្រុងភ្នំពេញបានបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដ៏ចម្រូងចម្រាស់កាលពីឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅ។ ក្រៅពីច្បាប់នេះ របបក្រុងភ្នំពេញបានចេញបទបញ្ជា និងបទបញ្ញត្តិជាច្រើនផ្សេងទៀតដែលបន្ថែមការត្រួតពិនិត្យ និងរឹតបន្តឹងកាន់តែខ្លាំងលើសកម្មភាពរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ បន្ថែមពីលើនេះ នៅមុនការបោះឆ្នោតបែបបង្គ្រប់កិច្ចមកដល់ របបក្រុងភ្នំពេញក៏បានដាក់បញ្ជាឱ្យកងកម្លាំងនគរបាលទាំងអស់ ត្រូវតាមដាន និងក្ដាប់រាល់ព័ត៌មានរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព និងសហគមន៍ដែលរបបនេះសង្ស័យថា មាននិន្នាការប្រឆាំងទៀតផង។ ការតាមដាននេះ គឺដើម្បីទប់ស្កាត់ឱ្យបានទាន់ពេលវេលារាល់សកម្មភាពរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ដែលរបបនេះចោទថា ប៉ុនប៉ងបង្កអស្ថិរភាព និងភាពវឹកវរក្នុងសង្គម។ ដោយសារតែមូលហេតុទាំងនេះហើយ ទើបអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានចុះហាមឃាត់ និងរឹតត្បិតសកម្មភាពរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន ពេលពួកគេចុះធ្វើសកម្មភាពតាមមូលដ្ឋាន។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការពន្លកខ្មែរដែលមានមូលដ្ឋាននៅខេត្តព្រះវិហារ លោក អាង ជាតិឡោម យល់ឃើញថា សេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនេះ មានចំណុចវិជ្ជមានមួយ គឺឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាមួយនឹងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់។ ក៏ប៉ុន្តែលោកថា នេះមិនមែនបានន័យថា សិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលមានដូចដើមវិញនោះឡើយ ដោយសារតែច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានរឹតត្បិតរួចជាស្រេចទៅហើយលើលំហការងារ និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល។ លោកយល់ថា សេចក្ដីណែនាំនេះ មានទិសដៅឱ្យសង្គមស៊ីវិលអនុវត្តការងារ និងសកម្មភាពរបស់ខ្លួនស្របទៅតាមច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ៖ «នៅក្នុងទិដ្ឋភាពលិខិតទាំងមូល មើលទៅគឺជាលិខិតមួយដែលណែនាំឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់អង្គការសង្គមស៊ីវិលហ្នឹង។ យើងធ្វើការនៅមូលដ្ឋាន គឺត្រូវមានផែនការដាក់ទៅសាលាខេត្ត ដាក់ទៅអភិបាលខេត្ត ដើម្បីឱ្យគាត់ចុះហត្ថលេខាឯកភាពលើសកម្មភាពហ្នឹងហើយ ទើបយើងអនុត្តការងារនោះបាន។ នេះបានន័យថា មិនមានសេរីភាពក្នុងការអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួននោះទេ ពីព្រោះការងារ ឬផែនការដែលយើងដាក់ទៅ ត្រូវមានគេត្រួតពិនិត្យរួចហើយ ទើបគេអនុញ្ញាត។ បើចៅហ្វាយខេត្តណាមួយដែលគាត់មិនចង់អនុញ្ញាតឱ្យធ្វើ គឺអត់បានធ្វើដដែលហ្នឹង»។
ចំណែក ប្រធានអង្គការសម្ពន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (ANSA) លោក សន ជ័យ វិញ ថ្លែងថា សេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនេះ គឺជាការបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធដែលខ្លួនបានដាក់ទៅលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ ក៏ប៉ុន្តែលោកបារម្ភថា ខ្លឹមសារនៃលិខិតនេះអាចនឹងមិនបានជ្រួតជ្រាបដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឡើយ ហើយបទបញ្ជាចាស់ដែលឱ្យតាមដាន និងឃ្លាំមើលសកម្មភាពរបស់សង្គមស៊ីវិល ដែលជាវិធានការរឹតត្បិតដ៏ជ្រុលហួសហេតុនោះ អាចនឹងនៅតែកើតមានដដែល៖ «យើងបារម្ភថា អាជ្ញាធរពេលនេះគឺនៅតែអនុវត្តខ្លឹមសារនៃលិខិតខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៧ ដែលលិខិតនោះមានខ្លឹមសារឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវតាមដានដោយមិនពព្រិចភ្នែកទៅលើសកម្មភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលតែម្ដង ជាពិសេសសកម្មភាពប្រមូលផ្ដុំផ្សេងៗ។ អ៊ីចឹងប្រសិនបើខ្លឹមសារនៃលិខិតឆ្នាំ២០១៨នេះ វាមានទម្រង់មួយល្អ ក៏វាអាចនឹងធ្វើឱ្យមានភាពប្រែប្រួលដែរក្នុងការអនុវត្ត។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ខណៈពេលដែលច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនៅតែរឹតត្បិតសេរីភាពក្នុងការអនុវត្តសកម្មភាពរបស់សង្គមស៊ីវិល ខ្ញុំយល់ថាការចេញលិខិតថ្មីៗនេះ នឹងមិនមានឥទ្ធិពលអ្វីដើម្បីធ្វើឱ្យសេរីភាពសង្គមស៊ីវិលហ្នឹង ប្រសើរឡើងជាងមុនប៉ុន្មាននោះទេ»។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលអះអាងថា វិធានការរបស់ក្រសួងនៅពេលនេះនឹងមិនអាចធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសេរីភាពសង្គមស៊ីវិលដែលរងការរឹតត្បិតតាមរយៈច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងបទបញ្ញត្តិជាច្រើនផ្សេងទៀតនោះឡើយ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលសង្កត់ធ្ងន់ថា ដើម្បីឱ្យសង្គមស៊ីវិលមានសិទ្ធិសេរីភាពទូលំទូលាយក្នុងការបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួន លុះត្រាតែមានការកែប្រែច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងបទបញ្ញត្តិដទៃទៀតដែលមានចរិតរឹតត្បិតលើសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេ ហើយការកែប្រែនោះទៀតសោត ត្រូវតែជាការកែប្រែទៅរកភាពវិជ្ជមាន មិនមែនបន្ថែមការរឹតត្បិតកាន់តែខ្លាំងជាងមុននោះឡើយ៕
1 comment:
CNRP is the only genuine and viable democratic opposition party. Hun Sen is such a liar when he supported other little democratic opposition parties. Those were all run by his cronies.
Post a Comment