2023.03.04
សហភាពអឺរ៉ុប ប្រចាំកម្ពុជា ទាមទារឱ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា វិញជាបន្ទាន់ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។ ចំណែកស្ថានទូតបារាំង និងអង្គការស៊ីវិលមួយចំនួន នៅតែសោកស្ដាយចំពោះការផ្ដន្ទាទោសលើមេបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា។ ទោះយ៉ាងណាក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ការពារការសម្រេចរបស់តុលាការ ថាជាការសម្រេចក្ដីដោយឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់។
ការរិះគន់លើការកាត់ក្ដីប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា បន្តធ្លាក់មកជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងរួមនោះមាន សហភាពអឺរ៉ុប ស្ថានទូតប្រទេសលោកសេរី គណបក្សនយោបាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ សហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា(EU) លើកឡើងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកខ្លួនថា សហភាពអឺរ៉ុបសោកស្តាយចំពោះការបន្តប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីកំណត់កន្លែងសម្រាប់គូប្រជែងនយោបាយ សង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។ សហភាពអឺរ៉ុប អំពាវនាវជាថ្មីទៅអាជ្ញាធរកម្ពុជា ឱ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា ជាបន្ទាន់ ដើម្បីស្ដារសិទ្ធិនយោបាយឡើងវិញ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរស្ថានទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជា លើកឡើងថា ប្រទេសបារាំងសោកស្តាយចំពោះការកាត់ទោសលោក កឹម សុខា អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជាមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង ឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២៧ឆ្នាំ។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចុះកាលពីយប់ទី៣ ខែមីនា លើកឡើងទៀតថា សាលក្រមនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃបណ្តាវិធានការរឹតបន្តឹងសេរីភាពសាធារណៈ ជាពិសេសប្រឆាំងនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ សមាជិកគណបក្សប្រឆាំង និងសង្គមស៊ីវិល នៅពេលជិតដល់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខ។
ចំណែកគណបក្សភ្លើងទៀនក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដែរថា ការដាក់ទោសលោក កឹម សុខា យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដូច្នេះ មិនបានផ្អែកលើភស្តុតាងជាក់លាក់ ក្នុងការដាក់បន្ទុកលើជនជាប់ចោទ ដែលជាកាឆ្លុះបញ្ចាំង ពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការការពារ និងការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់លោក កឹម សុខា។ គណបក្សភ្លើងទៀន សង្ឃឹមថា តុលាការជាន់ខ្ពស់នឹងពិចារណា យ៉ាងល្អិតល្អន់ ក្នុងរឿងក្តីនេះ ដោយផ្អែកលើភស្តុតាងដាក់បន្ទុកជាក់លាក់ ដើម្បីផ្ដល់នូវភាពយុត្តិធម៌ដល់ លោក កឹម សុខា។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន លោក គីមសួរ ភីរិទ្ទ មានប្រសាសន៍ថា មិនមែនតែគណបក្សភ្លើងទៀនទេ សូម្បីសាធារណជន និងបណ្ដាអង្គទូតនានាក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍សោកស្ដាយចំពោះការសម្រេចរបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញលើករណីលោក កឹម សុខា នេះដែរ។ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀនរូបនេះ នៅតែចង់ឃើញអ្នកនយោបាយ ដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយការជជែកគ្នា។
លោក គីមសួរ ភីរិទ្ទ៖ «កាលណារឿងក្ដីមានចរិតនយោបាយត្រូវទាមទារឱ្យដំណោះស្រាយនយោបាយ រវាងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមយើងមិនចង់ចាត់ទុកអ្នកណាជាសត្រូវរឿងនយោបាយ ព្រោះយើងបានតម្កល់សិទ្ធិការនយោបាយសម្រាប់ពលរដ្ឋទូទៅហើយ អ៊ីចឹងអ្នកនយោបាយគ្រាន់តែចាត់ទុកគ្នាថា គួប្រកួតប្រជែងដូចយើងកីឡាអ៊ីចឹងផុតពីសង្វៀនយើងនៅតែរក្សាទឹកចិត្តស្រលាញ់រាប់អានគ្នា»។
ទាក់ទងរឿងនេះ អង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ច្រាក់ (CHRAC) បានចុះផ្សាយមតិជំនួយស្មារតីមួយតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនលើកឡើង ពីការព្រួយបារម្ភដោយសារ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានតុលាការកាត់ឱ្យមានទោសក្បត់ជាតិដោយសារតែពាក្យសំដី និងវិធីធ្វើនយោបាយ ដោយមិនមានបង្កដោយការកាន់អាវុធនោះទេ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយនេះ លើកទឹកចិត្តទៅអ្នកនយោបាយ ឱ្យស្វែងរកដំណោះស្រាយរយៈការចរចាដោយសន្តិវិធីឱ្យបានច្រើនបំផុត ដើម្បីធានា ការលើកម្ពស់សិទ្ធិនយោបាយ ស្របតាមច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការពារការសម្រេចរបស់តុលាការ។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចុះកាលពីថ្ងៃទី០៣ មីនា តែទើបចុះផ្សាយថ្ងៃទី០៤ ខែមីនា ចោទប្រកាន់ការរិះគន់របស់អង្គទូតនានាថា អ្នកការទូតប្រទេសលោកខាងលិចមួយ ចំនួនបានតម្លើងខ្លួនតាមទំនើងចិត្ត ពីតួនាទីការទូតធម្មតា ទៅធ្វើជាអនុរក្សដាក់ពិន្ទុ ដែនកំណត់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជា ដែលផ្ទុយទៅនឹងគោលការណ៍ក្នុងការគ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងរវាងបណ្ដារដ្ឋអធិបតេយ្យ នៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉ែន។ សេចក្ដីថ្លែងដដែលលើកឡើងទៀតថា តុលាការកម្ពុជា សម្រេចផ្ដន្ទាទោសលោក កឹម សុខា ព្រោះមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ ហើយនេះមិនមែនជាចេតនានយោបាយទេ។ ក្រសួងការបរទេសលើកឡើងទៀតថា តុលាការមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ថា លោក កឹម សុខា បានទទួលការណែនាំ និងការគាំទ្រពីបរទេស ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងការជាជំហានៗ ក្នុងគោលបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏បន្ទរតាមតុលាការដែរថា ការសម្រេចតុលាការក្រុងភ្នំពេញលើសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា ជាការអនុវត្តច្បាប់របស់កម្ពុជា។ លោកអះអាងដែរថា គ្មានការចរចាដើម្បីឱ្យលោក កឹម សុខា រួចផុតទោសឡើយ។ លោកបន្តថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានសិទ្ធិស្នើទៅព្រះមហាក្សត្រលើកលែងទោសឱ្យលោក កឹម សុខា លុះត្រាលោក កឹម សុខា អនុវត្តទោសបានពីរភាគបីសិន។
លោក សុខ ឥសាន៖ «អត់មានបារម្ភអីទេគឺថា រឿងធ្វើតាមដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋដែលយើងប្រកាន់យកជនណាដែលប្រព្រឹត្តិចូលទៅក្នុងមាត្រាណាមួយនៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌត្រូវតែទទួលខុសត្រូវក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់កំណត់ហ្នឹងហើយបាទ»។
បើទោះជាក្រសួងការបរទេស និងបក្សកាន់អំណាចរក្សាជំហរបែបនេះក្ដី តែប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក រស់ សុដ្ឋា យល់ថា បើផ្អែកលើអាយុរបស់លោក កឹម សុខា ៧០ឆ្នាំ និងផ្ដន្ទាទោស២៧ឆ្នាំលើលោក កឹម សុខា គឺស្មើនឹងការដាក់ឃុំ និងដកសិទ្ធិលោក កឹម សុខា ជាអចិន្ត្រៃយ៍។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ ចង់ឃើញអ្នកនយោបាយគួរយកឈ្នះគ្នា តាមការបោះឆ្នោត ទើបធ្វើឱ្យជាតិបានសុខ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលឬស្ថាប័នតុលាការគួរស្ដាប់លើកឡើងរបស់អង្គទូតនានា និងសហភាពអឺរ៉ុប ដែលស្នើឱ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖ «ចាំបាច់ត្រូវស្ដាប់យោបល់គេ(ស្ថានទូតនានា)ព្រោះដើម្បីប្រយោជន៍ប្រជាជននិងប្រទេសជាតិកម្ពុជាណាអ្នកនយោបាយដែលគាត់គិតគូរអំពីផលប្រយោជន៍ប្រជាជននិងផលប្រយោជន៍ជាតិ និងកិត្តិយសនៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិចាំបាច់ត្រូវតែស្ដាប់ព្រោះគេមានទម្ងន់ណាស់នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ »
តុលាការក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោស លោក កឹម សុខា ឱ្យជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះរយៈពេល២៧ឆ្នាំ និងត្រូវបានតុលាការហាមមិនឱ្យធ្វើនយោបាយ គាំទ្រអ្នកនយោបាយ និងមិនអាចជួបអ្នកណាក្រៅសាច់ញាតិរបស់ខ្លួនឡើយ។ ចាប់តាំងពីថ្ងៃឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា រហូតមកដល់ពេលនេះ សមត្ថកិច្ចបានឃ្លាំមើលផ្ទះលោក កឹម សុខា ពេញ២៤ម៉ោង លើ២៤ម៉ោង ដោយមានការដាក់វេនប្រចាំការ ហើយយ៉ាងហោចណាស់មានសមត្ថកិច្ចជាង៥០នាក់ ដាក់ពង្រាយ ជុំវិញផ្ទះលោក កឹម សុខា៕
No comments:
Post a Comment