ដោយ អ៊ុំ រង្សី
2015-10-05 rfa
ក្រុមកសិករផលិតពូជស្រូវភ្នំតូចសាមគ្គី ដកស្ទូង
នៅភូមិភ្នំតូច ឃុំពង្រ ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥។
RFA/Chin Chetha
|
អ្នកជំនាញផ្នែក សេដ្ឋកិច្ច និងកសិកម្ម បានលើកឡើងថា ចំនួនប្រជាជនកម្ពុជា ដែលធ្វើការក្នុងវិស័យកសិកម្ម កំពុងថយចុះគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ទាំងអ្នកសេដ្ឋកិច្ច ទាំងអ្នកកសិកម្ម បង្ហាញថា ករណីនេះដោយសារចរន្តនៃការធ្វើចំណាកស្រុកទ្រង់ទ្រាយធំ ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស រួមផ្សំនឹងការរីកចម្រើនខាងផ្នែកឧស្សាហកម្មសេដ្ឋកិច្ច។
នៅពេលកសិករខ្មែរបោះបង់ការងារកសិកម្មកាន់តែច្រើន តើកម្ពុជា អាចនឹងប្រឈមបញ្ហាអ្វីខ្លះ?
អ្នក ជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងកសិកម្ម បារម្ភថា ប្រសិនបើចរន្តនៃការបន្តធ្លាក់ចុះកម្លាំងពលកម្មក្នុងវិស័យ កសិកម្មនេះ អាចនឹងបង្កជាក្តីបារម្ភដល់លទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងនៅកម្ពុជា និងអាចប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម ដែលជាក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចមួយនេះ។
ការលើកឡើង របស់អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងកសិកម្ម នៅពេលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រសួងកសិកម្ម បានបង្ហាញរបាយការណ៍បូកសរុបការងារកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ប្រចាំឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ និងទិសដៅអនុវត្តន៍ឆ្នាំ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ បង្ហាញថា ចំនួនប្រជាជនកម្ពុជា ដែលធ្វើការក្នុងវិស័យកសិកម្មកំពុងថយចុះគួរឲ្យកត់សម្គាល់ នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
របាយការណ៍ បូកសរុបការងារកសិកម្មរបស់ក្រសួងកសិកម្ម បង្ហាញថា បច្ចុប្បន្ន វិស័យកសិកម្មបានចូលរួមចំណែកជិត ៣០% (២៨,៧%) នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបឆ្នាំ២០១៤។ ដោយឡែកវិស័យឧស្សាហកម្ម បានចូលរួមចំណែកប្រមាណជាង ២៥% (២៥,៥%) និងវិស័យសេវាកម្មប្រហែលជាង ៤០% (៤០,៥%)។
របាយការណ៍ដដែលបង្ហាញទៀតថា ការថយចុះនៃការចូលរួមរបស់វិស័យកសិកម្ម គឺអាស្រ័យទៅលើការរីកលូតលាស់នៃផ្នែកពីរសំខាន់ផ្សេងទៀតក្នុង វិស័យសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានដូចជា វិស័យឧស្សាហកម្ម សំណង់ និងវិស័យសេវាកម្ម ហើយករណីនេះបង្ហាញថា ការចូលរួមចំណែករបស់វិស័យកសិកម្ម មានការប្រែប្រួលដោយថយចុះពី ៣៣,៩% ទៅ ២៨,៧% ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០១០-២០១៤ ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា បោះបង់ការងារកសិកម្ម ហើយងាកទៅរកវិស័យឧស្សាហកម្មកាន់តែមានការកើនឡើង។
ទាក់ទិន ទៅនឹងបញ្ហាកសិករបោះបង់ការងារកសិកម្ម ងាកទៅរកការងារសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែច្រើននេះ ត្រូវបានប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា សេដាក (CEDAC) លោក យ៉ង សាំងកុមារ បានឲ្យដឹងថា មានកត្តាជាច្រើនដែលជំរុញឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរបោះបង់ការងារក្នុងវិស័យ កសិកម្ម។ លោកបន្តថា ទោះជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានវិធានការ ឬគោលនយោបាយលើកស្ទួយវិស័យនេះក្តី ក៏គោលនយោបាយនៅតែអនុវត្តមិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាព និងមិនទាន់សមស្របជួយសម្រួលដល់កសិករក្នុងការពង្រឹងលទ្ធភាព ដើម្បីឈានទៅប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាងនៅឡើយ។ លោកបន្តថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ តម្លៃកសិផលកសិកម្មទាប និងឱកាសទទួលបានឥណទានពាណិជ្ជកម្មក្នុងការវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្ម គោលនយោបាយ ភាពខ្វះខាតនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងតម្លៃទីផ្សារសម្រាប់ផលិតផលកសិកម្ម និងការរីកចម្រើននៃបណ្ដារោងចក្រសហគ្រាស ចំណាកស្រុក កំពុងក្លាយជាមូលហេតុចម្បងដែលជំរុញឲ្យកសិករមិនចង់បន្តការងារ កសិកម្ម៖ «កត្តាដែលរុញឲ្យមនុស្សចាកចេញពីការងារកសិកម្ម ដោយសារការងារកសិកម្មនៅស្រុកខ្មែរយើងហ្នឹងវាមានតម្លៃទាបពេក វាអត់សូវចំណេញច្រើន វាខាតច្រើន ចឹងប្រជាកសិករយើងធ្វើការក្នុងវិស័យកសិកម្មកាន់តែលំបាក»។
អ្នក ជំនាញកសិកម្មរូបនេះបារម្ភថា កាលណាក្នុងប្រទេសមួយមានការផលិតអន់ថយ វានឹងបង្កឲ្យមានអសន្តិសុខស្បៀងអាហារ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ត្រូវពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើការនាំចូលពីបរទេសកាន់តែច្រើន។ បញ្ហានេះ លោកស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ បញ្ជូនអ្នកបច្ចេកទេសកសិកម្ម ទៅបណ្តុះបណ្តាលកសិករ គាំទ្រដល់សហគមន៍កសិករ ដើម្បីសំដៅបង្កើនប្រាក់ចំណូលចូលរួមកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅ កម្ពុជា៖ «រដ្ឋាភិបាលយើងមានគោលនយោបាយល្អ មានយុទ្ធសាស្ត្រ តែឃើញតែនៅលើក្រដាស តែការអនុវត្តជាក់ស្តែងនៅតែមិនប្រសិទ្ធភាព។ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែធានាលើការអនុវត្តគោលនយោបាយទាំងនោះឲ្យប្រសើរ និងអាចទប់ស្កាត់ការបោះបង់ការងារកសិកម្ម»។
ចំណែក សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចកសិកម្ម នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្ម លោក សេង វេយ៉ាណែត បានឲ្យដឹងថា ការថយចុះនៃកម្លាំងពលកម្មដែលចូលរួមក្នុងវិស័យកសិកម្ម គឺជាការវិវឌ្ឍធម្មតាក្នុងនិន្នាការសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកំពុង អភិវឌ្ឍ ព្រោះនៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចចាប់ផ្ដើមមានកំណើន វិស័យកសិកម្មក៏ចាប់ផ្ដើមថយចុះ ដោយសារពលរដ្ឋខ្មែរងាកទៅរកវិស័យឧស្សាហកម្ម និងសេវាកម្មកាន់តែច្រើន។ លោកបានឲ្យដឹងថា តាមការស្រាវជ្រាវកន្លងមកមានមូលហេតុពីរសំខាន់ៗ ដែលជំរុញឲ្យកសិករខ្មែរមួយចំនួន បោះបង់ការងារកសិកម្ម ដោយសារតែតម្លៃទីផ្សារកសិផលកសិកម្មមានតម្លៃទាប និងការចំណាយរបស់កសិករទៅលើធាតុចូលក្នុងវិស័យកសិកម្ម ដូចជា ជី ថ្នាំកសិកម្ម មានតម្លៃថ្លៃ។
សាស្ត្រាចារ្យសេដ្ឋកិច្ច បន្តថា ខណៈកសិករខ្មែរបោះបង់ការងារកសិកម្មរត់ទៅរកការងារសេដ្ឋកិច្ចកាន់ តែច្រើននោះ ដើម្បីកុំឲ្យមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំង រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានគោលនយោបាយជំរុញលើការវិនិយោគផ្នែក កសិឧស្សាហកម្ម៖ «កសិករខ្មែរយើងភាគច្រើនគាត់មានដីតូចៗ ចឹងហើយរដ្ឋាភិបាលយើងគួរតែមានវិធានការ ឬយន្តការយ៉ាងម៉េច ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគទុនមកកាន់តែច្រើន ព្រោះបើសិនជារីកចម្រើនទាំងផ្នែកកសិឧស្សាហកម្ម វានឹងរីកចម្រើនទាំងគុណភាព ទាំងបរិមាណ»។
សិក្ខាសាលាបូក សរុបលទ្ធផលនៃការអនុវត្តគម្រោងគ្រប់គ្រងព្រៃឈើដោយនិរន្តរភាព និងការលើកកម្ពស់របរចិញ្ចឹមជីវិតតាមរយៈសហគមន៍ព្រៃឈើ កាលពីថ្ងៃទី១៨ កញ្ញា កន្លងទៅ ពលរដ្ឋដែលប្រកបរបរកសិកម្ម បានបង្ហាញបញ្ហាប្រឈមមិនចង់បន្តការងារកសិកម្ម មកពីបញ្ហាទីផ្សារ ប្រសិទ្ធភាពនៃតម្លៃផលិតផលកសិកម្ម ចំណេះដឹងបច្ចេកទេស សមត្ថភាពកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ បណ្ដាញប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ដើមទុន និងការនាំចូលផលិតផលកសិកម្មពីប្រទេសជិតខាង និងក្នុងតំបន់ ការរំលោភដីធ្លី សិទ្ធិទទួលបានប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងដីកសិកម្ម ហើយកសិករថា បញ្ហានេះបានរាំងស្ទះដល់ដំណើរការផលិតកម្មកសិកម្ម។
របាយការណ៍ បូកសរុបការងារកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ប្រចាំឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ និងទិសដៅអនុវត្តន៍ឆ្នាំ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ បានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ឆ្នាំ២០១៥-២០១៨ ហើយនៅតែចាត់ទុកវិស័យកសិកម្មជាវិស័យអាទិភាព ដោយបានកំណត់យ៉ាងច្បាស់ថា ការលើកកម្ពស់កសិកម្ម ការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយចីរភាព ពិសេសធនធានព្រៃឈើ និងជលផល គឺជាមុខព្រួញដ៏សំខាន់ ដើម្បីចូលរួមកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅកម្ពុជា។ ជាងនេះទៀត រដ្ឋាភិបាលនឹងជំរុញកំណើនកសិកម្មឲ្យបានក្នុងរង្វង់ ៥% ក្នុងមួយឆ្នាំ តាមរយៈការលើកកម្ពស់ផលិតភាព ការលើកកម្ពស់ការចិញ្ចឹមសត្វ និងវារីវប្បកម្ម ដោយយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើការការពារ និងគ្រប់គ្រងធនធានព្រៃឈើ និងជលផលប្រកបដោយចីរភាព។
ចំណែករបាយការណ៍របស់ វិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ស្ដីពីការលុបបំបាត់ឧបសគ្គរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មនៅ កម្ពុជា បង្ហាញថា សម្រាប់សន្តិសុខស្បៀង ចាំបាច់ត្រូវពិនិត្យពីការអភិវឌ្ឍកសិកម្មក្នុងបរិបទសកលនៃកំណើន តម្រូវការអាហារមនុស្ស និងចំណីសត្វ ដោយសារកំណើនប្រជាជន ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងលំនាំនៃការប្រើប្រាស់ ហើយនៅកម្ពុជា វិស័យកសិកម្មបានផ្តល់ស្បៀងអាហារដល់ប្រជាជនជិត ១៥លាននាក់ ដែលកំពុងកើនឡើង និងកើនចំណាយប្រើប្រាស់ក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ។ ដូចនេះ ការគាំទ្រឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជា បន្តការងារកសិកម្ម គឺជាការធានា និងរក្សាការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារឲ្យមានស្ថិរភាព៕
No comments:
Post a Comment