Khmer Circle:
Well, the flip side of the West's tacit support for this illegitimate regime is that it has legitimised and prolonged its illegal rule over a nation that deserves better than having to subsist under its yoke and, through that, the yoke of a foreign state that helped install it in power over four decades ago.
Western governments themselves have experienced this egregious situation first hand through their abrasively limited and manipulated involvement in the "hybrid" KRT trial.
^^^
ដោយ មួង ណារ៉េត
2019-07-05
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងវេទិកានៃកិច្ចប្រជុំត្រួតពិនិត្យឡើងវិញជាសកលលើជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ២០១៩ នៅប្រទេសស្វីស នាថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩។
រូបហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន
មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់សាជាថ្មីម្តងទៀតថា លោកមិនបារម្ភរឿងបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ឡើយ ពីព្រោះកម្ពុជាអាចមានសមត្ថភាពបង់ពន្ធទំនិញនាំចេញទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែ សហជីព និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមលើកឡើងថា បើលោក ហ៊ុន សែន គិតពីប្រយោជន៍ជាតិនោះ លោកត្រូវតែរកដំណោះស្រាយយ៉ាងណាឱ្យកម្ពុជាទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធនេះបន្តទៅទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងនៅចំពោះមុខអ្នកគាំទ្រនៅប្រទេសស្វីសថា អ្វីដែលលោកបារម្ភនោះ គឺភាពស្ពឹកស្រពន់របស់មន្ត្រីក្រោមឱវាទ មិនមែនជាបញ្ហា EBA ឡើយ ដោយសាររបបលោកបានដាក់ចេញនូវកំណែទម្រង់ ត្រៀមទប់ទល់នឹងស្ថានភាពបាត់បង់ការអនុគ្រោះពន្ធនេះរួចហើយ។ លោកបញ្ជាក់ជំហរដដែលថា របបលោកនឹងមិនអនុវត្តតាមលក្ខខណ្ឌរបស់សហភាពអឺរ៉ុបឡើយ ព្រោះលោកចាត់ទុកថា នេះជាការយកអធិបតេយ្យជាតិទៅប្ដូរជាមួយជំនួយ។
ទោះជាយ៉ាងណា បុរសខ្លាំងខាងប្រើអំពើហិង្សារូបនេះ ហាក់ដូចជានិយាយជាន់កែងខ្លួនឯងទាក់ទងនឹងបញ្ហា EBA នេះ ពីព្រោះលោកថ្លែងនៅឃ្លាដំបូងថា លោកមិនបារម្ភរឿងបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះនេះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅឃ្លាបន្ទាប់ លោកបែរជាព្រមានសហគមន៍អន្តរជាតិវិញថា បើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះត្រូវបានដកហូត នោះសមិទ្ធផលទាំងអម្បាលម៉ានដែលពួកគេបានជួយដល់កម្ពុជា នឹងត្រូវរលាយបាត់បង់ ហើយប្រទេសទាំងនោះនឹងគ្មានសិទ្ធិអ្វីមកនិយាយជាមួយលោកទៀតឡើយ៖ «យើងត្រូវកាត់បន្ថយថ្លៃដើមនៃការផលិតនៅខាងក្នុង ដើម្បីផ្ដល់នូវលទ្ធភាពឱ្យបណ្ដាក្រុមហ៊ុនមានលទ្ធភាពនាំចេញ ហើយបង់ពន្ធឱ្យគេទៅ បើបាត់បង់នូវភាពអនុគ្រោះ(ពន្ធ)។ ក៏ប៉ុន្តែគេត្រូវតែយល់ សមិទ្ធផលដែលអ្នកទាំងឡាយបានជួយខ្ញុំរយៈពេលកន្លងទៅ ដូចជាអំបិលត្រូវទឹក អាហ្នឹងទីមួយ។ ទីពីរ អ្នកបានរួមចំណែកសម្លាប់ពួកផ្កាប់មុខ»។
មេដឹកនាំក្រាញអំណាចរូបនេះ ថ្លែងបន្តទៀតថា របបរបស់លោកមិនត្រូវការគោលការណ៍ពាណិជ្ជកម្ម ដែលផ្សារភ្ជាប់នឹងលក្ខខណ្ឌនយោបាយឡើយ ហើយលោកអះអាងទៀតថា មានប្រទេសមួយចំនួន បានបដិសេធប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះដែរ ដោយសារបារម្ភរឿងការជ្រៀតជ្រែក ចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសរបស់គេ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបង្ហាញ ឈ្មោះប្រទេសណាមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេសមួយចំនួន ដែលលោកអះអាងថា បានប្រកែក មិនព្រមទទួលការផ្តល់ការអនុគ្រោះពន្ធនេះនោះទេ។ សាររបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅត្រង់ចំណុចនេះ ក៏លោកថ្លែងជាន់កែងខ្លួនឯងម្ដងទៀត ព្រោះលោកទើបតែនិយាយពីរថ្ងៃមុន ក្នុងវេទិកានៃកិច្ចប្រជុំត្រួតពិនិត្យឡើងវិញជាសកល លើជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ២០១៩ នៅប្រទេសស្វីសនេះដែរ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ដោយស្នើសុំទៅអន្តរជាតិ ក្នុងន័យកុំឲ្យដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ពីប្រទេសដែលសេដ្ឋកិច្ចរីកចំរើនតិចតួចដូចកម្ពុជា។
ទោះជាយ៉ាងណា ប្រសាសន៍របស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ត្រូវបានច្រានចោលដោយសហជីព និងអ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គម។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន យល់ថា មានតែមេដឹកនាំដែលមិនគិតពីប្រយោជន៍ជាតិទេ ទើបបដិសេធប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ។ លោកសម្ដែងការសោកស្ដាយដែលថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជានៅតែបញ្ជាក់ពីជំហរថា មិនខ្វល់រឿងការបាត់បង់ EBA ស្របពេលប្រទេសវៀតណាម ដែលមិនធ្លាប់ទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធសោះ បានប្រឹងប្រែងរហូតឈានដល់ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប។ លោកបន្ថែមថា បញ្ហាអាទិភាពនៅពេលនេះ គឺការរក្សាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដើម្បីប្រយោជន៍ពលរដ្ឋខ្មែរ ចំណែកភាពស្ពឹកស្រពន់របស់មន្ត្រីនោះ គឺជារឿងដាច់ដោយឡែកមួយទៀត ដែលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវដោះស្រាយនៅពេលបន្ទាប់៖ «គេបានខិតខំជ្រោមជ្រែងកម្ពុជាយើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មានការរៀបចំការបោះឆ្នោតសព្វបែបយ៉ាងហ្នឹង គេខិតខំធ្វើម៉េចឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរទទួលបានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ តែផ្ទុយទៅវិញ នៅពេលដែលមានការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ យកអាសនៈក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ និងរដ្ឋសភាទៅចែកគណបក្សផ្សេងៗ ហើយមានការបិទប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ មានការរឹតបន្តឹង NGOs ក៏ដូចជាសហជីព ចំណុចទាំងអស់ហ្នឹងហើយដែលធ្វើឱ្យអ្វីដែលគេខិតខំប្រឹងប្រែងហ្នឹង គេមានការខកចិត្តដែរ។ ដូច្នេះបានជាគេធ្វើការថ្កោលទោសម្ដងហើយម្ដងទៀត ដើម្បីញាក់ ឬទាញឱ្យអ្នកដឹកនាំកម្ពុជាហ្នឹងដើរមកគន្លងប្រជាធិបតេយ្យវិញ»។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិបានវាយតម្លៃថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិក្នុងការជួយជ្រោមជ្រែងកម្ពុជាឱ្យក្លាយជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមាននីតិរដ្ឋពិតប្រាកដនោះ ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន វាយកម្ទេចចោលម្ដងជាពីរដងរួចមកហើយ។ ករណីទាំងនោះមានជាអាទិ៍ ការធ្វើរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាម ដណ្ដើមអំណាចពីសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ និងការបន្សាបឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សរាជានិយមហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច តាមរយៈឧបាយទុច្ចរិតជាច្រើនប្រភេទ។ បន្តមកទៀត ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើតុលាការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលមានអ្នកគាំទ្រជិតពាក់កណ្តាលប្រទេស ចាប់មេបក្សនេះដាក់ពន្ធនាគារ ហាមប្រាមសិទ្ធិនយោបាយរបស់មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឥតឈប់ឈរលើសំឡេងឯករាជ្យ និងរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៀតនោះ គឺលោក ហ៊ុន សែន បានប្រមូលយកអំណាចរដ្ឋទាំងអស់ រួមមាន នីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងតុលាការ មកកាន់កាប់យ៉ាងណែនក្នុងដៃតែម្នាក់ឯង ធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយប្រទេសឯកបក្ស ប្រាសចាកពីខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក គឹម សុខ ថ្លែងថា សហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេស សហភាពអឺរ៉ុប គ្មានបំណងបំផ្លាញសមិទ្ធផលរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា តាមរយៈការដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនោះឡើយ ប៉ុន្តែបញ្ហានៅត្រង់ថា របបក្រុងភ្នំពេញជាអ្នកបំផ្លាញផលប្រយោជន៍របស់ពលរដ្ឋខ្លួនឯង។ លោកមើលឃើញថា អ្វីដែលសហគមន៍អន្តរជាតិកំពុងធ្វើនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺក្នុងបំណងជួយស្រោចស្រង់ស្ថានការណ៍កម្ពុជា និងទាញលោក ហ៊ុន សែន ឱ្យដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យវិញប៉ុណ្ណោះ៖ «អ្វីដែលសហគមន៍អន្តរជាតិធ្វើមិនមែនជាការព្យាយាមបំផ្លាញនូវសមិទ្ធផលរបស់ពួកគេនៅកម្ពុជាទេ ក៏ប៉ុន្តែគេចង់ពង្រឹងជំនួយ និងសមិទ្ធផលនានាដែលពួកគេចង់ជួយប្រទេសកម្ពុជាហ្នឹងឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ពីព្រោះអ្វីដែលគេទាមទារឱ្យក្រុមលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើមិនមែនជាការលក់ខ្លួន ឬលក់អធិបតេយ្យនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែជាការកែទម្រង់ការដឹកនាំប្រទេសទៅកាន់ប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីឱ្យជំនួយនៃសហភាពអឺរ៉ុប និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដូចជា EBA ជាដើមហ្នឹង កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ផ្ដល់ប្រយោជន៍ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ»។
ឱសានវាទនៃការដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA កាន់តែខិតជិតចូលមកដល់ហើយ ក៏ប៉ុន្តែរបបក្រុងភ្នំពេញមិនបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅឡើយទេ។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងសហជីពព្រួយបារម្ភថា បើនៅតែបែបនេះតទៅទៀត កម្ពុជាប្រហែលជាគេចមិនផុតពីការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះឡើយ។
សហភាពអឺរ៉ុបគ្រោងបិទបញ្ចប់ដំណើរការដាមដាន និងវាយតម្លៃស្ថានការណ៍កម្ពុជា នៅពាក់កណ្ដាលខែសីហា ខាងមុខ បន្ទាប់មកនឹងចេញរបាយការណ៍ស្ដីពីរបកគំហើញ និងធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាននៅខែវិច្ឆិកា។ ពេលនោះ សហភាពអឺរ៉ុបនឹងទុកពេល ១ខែ ឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងរបាយការណ៍នេះ ហើយនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុបនឹងសម្រេចចិត្តជាចុងក្រោយថា ត្រូវដក ឬរក្សាទុកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ។ បើអឺរ៉ុបសម្រេចដកហូតមែន នោះការយកពន្ធលើទំនិញកម្ពុជានឹងត្រូវចាប់ផ្ដើមជាផ្លូវការនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ខាងមុខ។
កម្ពុជានឹងត្រូវខាតបង់ថវិកាជិត ៧រយលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយឆ្នាំ បើសហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចយកពន្ធមែននោះ។ បញ្ហានេះនឹងជះឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់ការវិនិយោគនៅកម្ពុជា ពីព្រោះវិស័យឯកជននឹងរារែកចិត្តក្នុងការបន្តរកស៊ីនៅកម្ពុជាតទៅទៀត ហើយពេលនោះផលប៉ះពាល់ខាងសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម អាចមានទំហំធំធេងជាងនេះទៅទៀត៕
No comments:
Post a Comment