ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2019-09-08
សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអ្នកគាំទ្រឈរនៅមុខសាលាដំបូងខេត្តបាត់ដំបង នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩។
Photo Provided
សង្គមស៊ីវិលស្នើឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅតាមមូលដ្ឋាន ពីព្រោះទង្វើបែបនេះជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្រសួងយុត្តិធម៌ថ្លែងការពារចំណាត់ការលើសកម្មជនបក្សប្រឆាំងថា ការអនុវត្តច្បាប់។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សកត់សម្គាល់ថា អាជ្ញាធរបានបង្កើនការវាយប្រហារកាន់តែខ្លាំងលើក្រុមអ្នកគាំទ្រ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងតាមមូលដ្ឋាន បន្ទាប់ពីប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានកំណត់ថ្ងៃជាក់លាក់ក្នុងការវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការ លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត ថ្លែងថា ទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់អន្តរជាតិទាំងឡាយ ដែលកម្ពុជាបានទទួលស្គាល់ សុទ្ធតែមានចែងអំពីការធានាសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ។ ដូច្នេះលោកថា គ្មានមូលដ្ឋានណាមួយដែលអាចយកទៅចោទប្រកាន់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅពេលពួកគាត់គាំទ្រអ្នកនយោបាយដែលពួកគាត់ពេញចិត្តនោះឡើយ។ ជាពិសេសលោកថា សាលដីកាតុលាការកំពូលហាមប្រាមតែមនុស្ស ១១៨នាក់ប៉ុណ្ណោះ មិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ មិនបានហាមឃាត់ពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសនោះឡើយ។ លោករិះគន់ចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរនេះថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ៖ «ការអនុវត្តច្បាប់ វាគ្រាន់តែជាទិដ្ឋភាពមួយដែលយកច្បាប់មកធ្វើជាសម្អាងទេ ប៉ុន្តែការអនុវត្តខ្លះ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ អ៊ីចឹងហើយបានជាទាំងសហភាពអឺរ៉ុប អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការអន្តរជាតិផ្សេងៗ ហ្នឹង បានទទូចសុំឱ្យឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់អតីតគណបក្សប្រឆាំងហ្នឹង ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ហ្នឹងមានសេរីភាពស្មើគ្នា ក្នុងនាមជាប្រទេសប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូពិនិត្យឃើញថា រយៈពេល ៩ខែ នៃឆ្នាំ២០១៩ នេះ មានសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅតាមមូលដ្ឋានចំនួន ២១នាក់ហើយ ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន ដោយចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ និងបំពានសាលដីការំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់តុលាការកំពូល។ ចំនួននេះមិនរាប់បញ្ចូលមេបក្សប្រឆាំងលោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះឡើយ ហើយក៏មិនរាប់បញ្ចូលសកម្មជនជនដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងដោះលែងទៅវិញនោះដែរ។ ដោយឡែក សកម្មជនដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរកោះហៅទៅសាកសួរវិញ បានកើនឡើងដល់ ១៥៦នាក់ហើយ គិតត្រឹមរយៈពេលដូចគ្នានេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ថ្លែងការពារចំណាត់ការលើក្រុមសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនេះថា ជាការអនុវត្តច្បាប់។ លោកចាត់ទុក សកម្មភាពគាំទ្របក្សប្រឆាំង និងការអំពាវនាវរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះថា ជាអំពើល្មើសច្បាប់ ដែលអាជ្ញាធរត្រូវតែទប់ស្កាត់។ លោកបន្ថែមថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលគួរតែប្រាប់ក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំង កុំឱ្យប្រព្រឹត្តទង្វើណាមួយដែលប្រាសចាកពីច្បាប់៖ «កាលណាអង្គការចាត់តាំងមួយត្រូវបានច្បាប់រំលាយ អង្គការចាត់តាំងនោះមិនអាចធ្វើសកម្មភាពតាមផ្លូវច្បាប់បានទេ រួមទាំងអ្នកគាំទ្រ និងសមាជិកក៏ដោយ។ កាលណាធ្វើសកម្មភាពក្នុងរូបភាព ឬក៏ក្នុងនាមជាអង្គការចាត់តាំង ឬក៏ធ្វើសកម្មភាពគាំទ្រអង្គការចាត់តាំងដែលច្បាប់បានរំលាយហើយ គឺជាការចូលរួមបំពានច្បាប់»។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស ស៊ឹង សែនករុណា ច្រានចោលការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌។ លោកកត់សម្គាល់ថា សកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវចាប់ឃុំខ្លួននោះ មិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសដូចការចោទប្រកាន់របស់អាជ្ញាធរឡើយ ហើយអ្វីដែលពួកគេបានធ្វើនោះ គឺជាការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពដោយសន្តិវិធីស្របតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ លោកស្នើឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់ការយាយី និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើសកម្មជនបក្សប្រឆាំងតទៅទៀត៖ «ការជួបប្រជុំ ការសម្ដែងមតិដោយសន្តិវិធីរបៀបហ្នឹង យើងមិនចាត់ទុកថា អំពើដែលគាត់បានប្រព្រឹត្តទាំងអស់ហ្នឹងជាអំពើខុសច្បាប់អ្វីទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើសមត្ថកិច្ចចាត់វិធានការលើក្រុមអ្នកគាំទ្រ សកម្មជន ឬក៏ប្រជាពលរដ្ឋដែលគាំទ្រទាំងអស់ហ្នឹង ខ្ញុំថា វាជារឿងមួយដែលខុសផ្ទុយពីច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ និងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិទៅវិញទេ»។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ មាត្រា៣៥ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងជីវភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសជាតិ។ តាមស្មារតីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបែបនេះ លោក ស៊ឹង សែនករុណ ថ្លែងថា អាជ្ញាធរមិនអាចលើកហេតុផលអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីប្រើអំណាចរបស់ខ្លួនដោយបំពានបានឡើយ។ លោកបន្ថែមថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅតែធ្វើសកម្មភាពគាំទ្របក្សប្រឆាំង ពីព្រោះពួកគាត់យល់ថា ការរំលាយគណបក្សដែលពួកគាត់ស្រឡាញ់នោះ គឺដោយសារតែហេតុផលនយោបាយ មិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់ពិតប្រាកដឡើយ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សអំពាវនាវដល់អ្នកនយោបាយបក្សកាន់អំណាច និងបក្សប្រឆាំង ងាកមករកតុចរចាវិញ ដើម្បីរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលគូសបញ្ជាក់ថា មានតែដំណោះស្រាយនយោបាយទេ ទើបអាចស្ដារស្ថានការណ៍ស្រុកទេសឡើងវិញបាន និងអាចជួយឱ្យកម្ពុជាទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធលើទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិកបន្តទៅទៀត៕
No comments:
Post a Comment