ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2020-05-14
rfa
លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា និងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានស្ដីទីគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក លោក ហ៊ុន សែន និង RFA/Sorn Chanratha
ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាអតីតរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក សម រង្ស៊ី លើកឡើងថា ទាល់តែដូរប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងប្រទេសបែបលួចជាតិ ឬដែលលោកហៅថា «ចោរាធិបតេយ្យ» ចេញ ទើបកម្ពុជាអាចទប់ស្កាត់អំពើលាងលុយកខ្វក់បាន។ រីឯមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃ ផ្ដល់ដំណោះស្រាយផ្សេងៗ គ្នា ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាអាចទប់ស្កាត់អំពើលាងលុយកខ្វក់នេះបាន។ ការផ្ដល់ជាដំណោះស្រាយទាំងនេះ កើតមានឡើងក្រោយគណៈកម្មការអឺរ៉ុប កាលពីថ្ងៃទី៧ ឧសភា បានសម្រេចដាក់បញ្ចូលកម្ពុជាទៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃក្រុមប្រទេសលាងលុយកខ្វក់ បង្កការគំរាមកំហែងដល់ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុរបស់អឺរ៉ុប។
លោក សម រង្ស៊ី លើកឡើងថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ នៅឡើយទេ។ លោកផ្ដល់ដំណោះស្រាយថា ដើម្បីបំបាត់អំពើលាងលុយកខ្វក់នៅកម្ពុជាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពទៅបាន ចាំបាច់ត្រូវប្ដូរប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងប្រទេសចោលតែម្ដង៖ «អ្វីដែលទាក់ទងស្រុកខ្មែរ គឺប្រព័ន្ធចោរ។ យើងកុំហៅថា ប្រជាធិបតេយ្យ ស្រុកខ្មែរយើងហៅថា ចោរាធិបតេយ្យ។ ជាប្រទេសមួយដឹកនាំដោយចោរ។ យើងគ្រាន់តែចាំមើលចោរយកលុយ ទៅលាក់ទុកនៅកន្លែងណា អត់គ្រាន់ទេ។ ទាល់តែចាប់ចោរតែម្ដង។ និយាយឲ្យខ្លី គឺប្ដូរប្រព័ន្ធពីចោរាធិបតេយ្យ មកជាប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ។»
រីឯនាយកកម្មវិធីជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី ផ្ដល់ដំណោះស្រាយផ្សេងពីនេះ។ លោកថា ការណ៍ដែលកម្ពុជាកំពុងត្រៀមអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ប្រឆាំងការសម្អាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម និងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ស្ដីពីការប្រឆាំងការរីកសាយភាយហិរញ្ញប្បទាន អាវុធមហាប្រល័យ គឺជាជំហានវិជ្ជមាន។ លោកថា ក្រៅតែពីការបង្កើតឲ្យមានយន្តការច្បាប់ និងការអនុវត្តច្បាប់ប្រកបដោយស្តង់ដារច្បាស់លាស់ ប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់ដែលអាចទទួលយកបានពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវបង្កើនសមត្ថភាពធនធានមនុស្ស ឲ្យមានជំនាញគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការស៊ើបអង្កេត តាមដាន និងអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងនឹងការលាងលុយកខ្វក់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ការកែលម្អប្រព័ន្ធតុលាការ និងសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការបញ្ចេញមតិ ក៏ជាការចាំបាច់ ដើម្បីដោះស្រាយអំពើលាងលុយកខ្វក់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដែរ៖ «ការទប់ស្កាត់ការលាងលុយនេះ គឺយើងត្រូវពិនិត្យទៅលើយន្តការផ្សេងទៀត ដូចជា ត្រូវការឲ្យតុលាការឯករាជ្យ ការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការជារឿងចាំបាច់។ ទីពីរសំខាន់ដែរ ទាក់ទងនឹងសារព័ត៌មាន សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ សេរីភាពនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ឯករាជ្យ ដែលជាទូទៅខាងសារព័ត៌មានជាភ្នែកជាច្រមុះនៅក្នុងការរាយការណ៍ ក្នុងការផ្តល់ ព័ត៌មានទាក់ទងនឹងលុយកខ្វក់។ បើប្រទេសយើងមានសេរីភាពសារព័ត៌មាន សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅមានកម្រិត វាក៏ជាបញ្ហាមួយ ដែលធ្វើឲ្យពិន្ទុយើងធ្លាក់»។
ដោយឡែក ស្ថាបនិកអង្គការមាតាធម្មជាតិ និងជាអ្នកសកម្មក្នុងការស៊ើបអង្កេតករណី ភាពមិនប្រក្រតីនៃការនាំចូលមាសសុទ្ធជិត ៧០០តោនមកកម្ពុជា លោក អាឡិច ហេនដ្រូ ហា្កន់សាឡេស ដេវិធសុន (Alejandro Gonzalez-Davidson) ផ្ដល់ដំណោះស្រាយបី ទប់ទល់នឹងបញ្ហាលាងលុយកខ្វក់នេះ។ ដំណោះស្រាយសំខាន់មួយ ដែលលោកចង់ឃើញ គឺការរំលាយចោលអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ទើបអាចអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងនឹង អំពើលាងលុយកខ្វក់បានដោយមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ត្រូវតែរំលាយចោល ហើយត្រូវតែបង្កើតអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយថ្មី ដែលដឹកនាំដោយមនុស្សថ្មី ដែលមានឯករាជ្យពីនីតិប្រតិបត្តិ និងនិតិបញ្ញត្តិ ពិតប្រាកដ។ នេះជាជំហានដែលចាំបាច់បំផុត ដូចប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីធ្វើពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ដូចប្រទេសផ្សេងដែរ ឃើញថា មានបញ្ហាទាក់ទងនឹងបញ្ហាអំពើពុករលួយ ពីព្រោះថា ACU ក៏ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់ដែរ»។
ដំណោះស្រាយពីរផ្សេងទៀតដែលលោក អាឡិច ចង់ឃើញមាននោះ រួមមាន ការពង្រឹងសមត្ថភាពប្រកបដោយឯករាជ្យ នៅក្នុងអង្គភាពស៊ើបការហិរញ្ញវត្ថុ ក្រោមចំណុះធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ លោកថា អង្គភាពនេះចាំបាច់ត្រូវដឹកនាំដោយមនុស្ស មិនស្មោះនឹងបក្សកាន់អំណាច ឬនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ដំណោះស្រាយចុងក្រោយ លោកស្នើថា អង្គភាពនេះគួរមានបេសកកម្មបង្កើតនូវយុទ្ធនាការទ្រង់ទ្រាយធំ បង្ក្រាបអំពើលាងលុយ កខ្វក់ជាប្រព័ន្ធ។ ការបង្ក្រាបជាប្រព័ន្ធនេះ លោក អាឡិច ថា គួរផ្ដោតលើវិស័យអាទិភាពមួយចំនួន ដែលសង្ស័យថា មានហានិភ័យខ្ពស់ខាងសកម្មភាពអំពើលាងលុយកខ្វក់។ វិស័យទាំងនោះ រួមមាន កាស៊ីណូ ការវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យ និងការនាំចូលមាសសុទ្ធជាដើម៖ «កាស៊ីណូពីរបីអត់អីទេ។ ដូចប្រទេសសិង្ហបុរី កាស៊ីណូ មួយ ឬពីរអី ដាក់ពន្ធឲ្យច្បាស់លាស់ទៅ នោះអូខេ អាចជួយខ្លះៗ។ ប៉ុន្តែ មិនចាំបាច់ត្រូវមានកាស៊ីណូ ដល់ ១០០ជាងនោះទេ។ ទីពីរ អចលនទ្រព្យ យើងឃើញអាគារប៉ុណ្ណាណី គេកំពុងតែ សាងសង់គ្រប់ទិសទី អត់មានខ្មែររស់នៅផង ហើយទីបី គឺទាក់ទងជាមួយការជួញដូរ បែបបំប៉ោង ឬបន្ទាប ដូចជារឿងមាសជាដើម។ គ្រាន់តែមួយឆ្នាំ មាសដែលបាត់ ពីពីរពាន់ទៅ បីពាន់លានដុល្លារ គឺវាស្មើនឹង ៤០ ទៅ ៥០ភាគរយ នៃសេដ្ឋកិច្ច នៃថវិការបស់រដ្ឋកម្ពុជា ទាំងមូល ដែលរឿងនេះមិនតូចទេ»។
ក្រៅពីដំណោះស្រាយទាំងនេះ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ បណ្ឌិត អៀ សុផល រិះគន់ថា ការណ៍ដែលអង្គភាពស៊ើបការហិរញ្ញវត្ថុ គ្រាន់តែលើកទឹកចិត្តដល់បុគ្គលរាយការណ៍ទាំងអស់ ឲ្យធ្វើការតាមដានដោយយកចិត្តទុកដាក់នូវហានិភ័យនៃការសម្អាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម គឺជាការសន្យាខ្យល់ ហើយពុំអាចដោះស្រាយឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ ប្រកបដោយអត្ថន័យនោះឡើយ។ លោកព្រមានថា ដរាបណាគ្មានការ កែទម្រង់ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំជារួមនោះទេ នោះពួកអ្នកមានខ្មែរ នឹងនៅតែបន្តលាក់បាំង ទង្វើលួចលុយជាតិរបស់ពួកគេប្រកបដោយជំនាញខ្ពស់តទៅទៀត ហើយកម្ពុជានឹងនៅតែបន្ត ស្ថិតក្នុងបញ្ជីឃ្លាំមើលរបស់ស្ថាប័នអន្តរជាតិដដែល។
អាស៊ីសេរីពុំអាចទាក់ទងអគ្គនាយកបច្ចេកទេសធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា អ្នកស្រី ជា សេរី ដើម្បីសុំប្រតិកម្មជុំវិញការស្នើឲ្យមានដំណោះស្រាយទាំងនេះបានទេ ដោយអ្នកស្រីពុំលើកទូរស័ព្ទ កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១៣ ឧសភា។ អាស៊ីសេរី ក៏បានព្យាយាមទាក់ទងអង្គភាពស៊ើបការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា ដែលមានអ្នកស្រី សាយ សំអាត ជាអគ្គលេខាធិការ ដើម្បីសុំព័ត៌មានបន្ថែមតាមសារអេឡិចត្រូនិក ជុំវិញចំណាត់ការចុងក្រោយរបស់ស្ថាប័ននេះប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់ ក៏ប៉ុន្តែពុំទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបនៅឡើយ គិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ។ ទោះបីយ៉ាងណា ក្រសួងការបរទេស បានបញ្ជាក់ជំហរថា កម្ពុជាមិនតវ៉ានឹងសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបនោះទេ ព្រោះមិនមែនជារឿងនយោបាយ។ ក៏ប៉ុន្តែ កម្ពុជាប្តេជ្ញាកែលម្អប្រព័ន្ធច្បាប់ប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់នេះ ដោយសង្ឃឹមថា នឹងអាចរួចខ្លួនពីការដាក់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់អន្តរជាតិ។
ក្រៅពីជាប់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃក្រុមប្រទេសលាងលុយកខ្វក់របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដែលនឹងចូលជាធរមាននៅខែតុលាខាងមុខនេះ កម្ពុជាក៏ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ពីរឆ្នាំជាប់គ្នា ក្នុងបញ្ជីប្រផេះរបស់ស្ថាប័នឃ្លាំមើលអំពើលាងលុយកខ្វក់ដ៏មានឥទ្ធិពលរបស់ពិភពលោក ឈ្មោះ FATF។ ក្រៅពីនេះ កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១៦ ជាប្រទេសងាយរងគ្រោះបំផុត ខាងអំពើលាងលុយកខ្វក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម នៅក្នុងសន្ទស្សន៍ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងចំណោម ១២៥ប្រទេសនៅលើពិភពលោក របស់វិទ្យាស្ថានបាសែលស្ដីពីអភិបាលកិច្ច (Basel Institute on Governance) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសស្វីស។ រីឯ វិទ្យាស្ថានសុចរិតភាពហិរញ្ញវត្ថុសាកល (Global Financial Integrity) ផ្សាយកាលពីខែមីនាថា ជាមធ្យម លំហូរហិរញ្ញវត្ថុខុសច្បាប់ពីការលាងលុយកខ្វក់នៅកម្ពុជា មានក្នុងរង្វង់ទឹកប្រាក់ ប្រមាណជិត ១ពាន់លាន (៩៥០លានដុល្លារ) ដុល្លារអាមេរិក។ មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របបក្រុងភ្នំពេញ លោក ស ខេង ធ្លាប់ទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជានឹងប្រឈមនូវការលំបាកខ្លាំង ប្រសិនបើស្ថាប័នអន្តរជាតិ សម្រេចដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃក្រុមប្រទេសលាងលុយកខ្វក់៕
2 comments:
Hun Sen was created by a devil to serve his master Yuon to destroy Cambodia.
What should we do to Ah Prett Hun Sen ?
Khmers are too chicken to do anything. That's why Hun Sen is in power for so long without facing any real challenge, even though he's been abusing Cambodians every single day.
Post a Comment