Saturday 9 May 2020

លីកាដូ៖ ពលរដ្ឋ​ជំពាក់​លុយ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ភាគច្រើន​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ចំណាកស្រុក​ដោះ​បំណុល


ដោយ មួង ណារ៉េត
2020-05-08

នាយករង​ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ចូលរួម​វេទិកាវិទ្យុ​អាស៊ីសេរី។
នាយករង​ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ចូលរួម​វេទិកាវិទ្យុ​អាស៊ីសេរី។
RFA



របាយការណ៍​អង្គការ​លីកាដូ (Licadho) បង្ហាញ​ថា ពលរដ្ឋ​ជំពាក់​លុយ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ភាគច្រើន​ត្រូវ​បង្ខំចិត្ត​ចំណាកស្រុក​ដើម្បី​រក​ប្រាក់​ដោះ​បំណុល​និង​រំ​លោះ​ប្លង់ដី​ដែល​ខ្លួន​បាន​ដាក់​ជា​ទ្រព្យ​បញ្ចាំ​។ ទោះ​បី​យ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ថា ការស្រាវជ្រាវ​នេះ​មិន​មាន​លក្ខណៈ​ពេញលេញ ឬ​ឆ្លុះ​បង្ហាញ​ពី​ទិដ្ឋភាព​ទូទៅ​នោះ​ទេ។

របាយការណ៍​អង្គការ​លីកាដូ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​លើ​ពលរដ្ឋ​ចំនួន ៣០​គ្រួសារ កាលពី​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៩ គឺ​មុន​នៃ​ការ​រីក​រាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ-១៩ បង្ហាញ​ពីលើ​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការរស់នៅ​របស់​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​ភូមិ​មួយ​ក្នុង​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ​ជាប់​ព្រំដែន​ថៃ​ដោយ​រក​ឃើញ​ថា ការ​ជំពាក់​បំណុល​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ច្រើន​លើសលប់​គឺជា​កត្តា​ចម្បង​លើកទឹកចិត្ត​នាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក។ ការស្រាវជ្រាវ​ដែល​ចុះផ្សាយ​ក្នុង​ខែ​ឧសភា​ឱ្យ​ដឹង​ថា សមាជិក​គ្រួសារ​ដែល​បាន​ផ្ដល់​បទ​សម្ភាស​បាន​រៀបរាប់​ថា មន្ត្រី​ឥណទាន​មួយ​ចំនួន​បាន​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​ពលរដ្ឋ​ធ្វើការ​ចំណាកស្រុក​ដែល​ជា​លក្ខខណ្ឌ​ដំបូង មុន​ពេល​ទទួល​បាន​ប្រាក់កម្ចី​ពី​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត កម្ចី​ជាច្រើន​ផ្ដល់​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ជា​លុយ​បាត​របស់​ថៃ។ របាយការណ៍​ដដែល​បង្ហាញ​ថា ពលរដ្ឋ​ដែល​ជំពាក់​បំណុល​ភាគច្រើន​មាន​អារម្មណ៍​ភ័យខ្លាច​ចំពោះ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ដោយសារ ពួកគេ​ប្រើប្រាស់​ដីធ្លី​របស់​ពួកគេ​ធ្វើជា​ទ្រព្យ​ធានា ឬ​បញ្ចាំ​ដើម្បី​ទទួល​បាន​ប្រាក់​កម្ចី​។ ភូមិ​នេះ ក៏​ស្ទើរតែ​គ្មាន​មនុស្ស​ពេញវ័យ​រស់នៅ​គឺ​មាន​តែ​សមាជិក​គ្រួសារ​ដែល​មាន​វ័យ​ចាស់ៗ​ចាំ​មើលថែ​ក្មេង​តូចៗ​ប៉ុណ្ណោះ​។ អង្គការ​លីកាដូ​បញ្ជាក់​ថា ការ​បែកបាក់​គ្រួសារ​គឺជា​ប្រភព​នៃ​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ក្នុង​របាយការណ៍។

នាយករង​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ លោក អំ សំអាត ឱ្យ​អាស៊ីសេរី​ដឹង​ថា គោលបំណង​នៃ​ការ​ធ្វើ​របាយការណ៍​នេះ​គឺ​អង្គការ​លីកាដូ​ចង់​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ពិនិត្យ​ពិចារណា​ឡើងវិញ​ពី​គោលការណ៍​នៃ​ការ​ផ្ដល់​ប្រាក់​កម្ចី​ឱ្យ​ស្របតាម​គោលការណ៍​ម្ចាស់​ជំនួយ​ដែល​ផ្ដោត​លើ​ការ​លើក​កម្ពស់​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ លោក​បន្ត​ថា បញ្ហា​កើតឡើង​ក្នុង​របាយការណ៍​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មានការ​ចំណាកស្រុក​ទាំង​ស្របច្បាប់ និង​ខុសច្បាប់ ហើយ​ក្នុង​ករណី​ចំណាកស្រុក​ខុសច្បាប់​គឺ​ធ្វើ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ជួប​បញ្ហា​ប្រឈម​ជាច្រើន ដូចជា​ត្រូវ​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ចាប់ខ្លួន ឬ​ត្រូវ​ថៅកែ​ធ្វើបាប​ជាដើម៖ «ការដែល​ជួប​ហ្នឹង​បើសិន​មាន​អ្នកធ្វើ​ចំណាកស្រុក​គាត់​(​មន្ត្រី​ឥណទាន) អាច​នឹង​ផ្ដល់​ឥណទាន​បើ​តាម​គោលការណ៍​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​គឺ​ខុស​ហើយ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​ឥណទាន​មួយ​ចំនួន​តូច​ដែល​គាត់​ធ្វើ​គឺ​ប្រាសចាក​ដើម្បី​បាន​អតិថិជន​នេះ​ជា​រឿង​ខុស​មួយទៀត»។

អង្គការ​លីកាដូ​លើកឡើង​ថា ការបាត់បង់​ប្រាក់ចំណូល​របស់​ពលករ​ជាង ៨​ម៉ឺន​នាក់ ដែល​បាន​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស​ថៃ ព្រោះ​ការ​រីក​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូ​វីដ​-១៩​នាំ​ឱ្យ​គ្រួសារ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំងនោះ​ប្រឈម​នឹង​ហានិភ័យ​នៃ​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ប​ន្ថែ​ម​ទៀត​ដោយសារ​បញ្ហា​បំណុល​នេះ ក្នុង​នោះ​មានការ​បង្ខំ​ឱ្យ​លក់​ដី​សងបំណុល​ជាដើម។

ទោះបីជា​យ៉ាងណា​ប្រធាន​ទំនាក់ទំនង និង​ជា​អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ លោក កាំង តុងងី យល់​ថា របាយការណ៍​នេះ គ្រាន់តែ​ច្បិច​យក​បញ្ហា​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​ក្នុង​តំបន់​មួយ​ដែល​មាន​អត្រា​ចំណាកស្រុក​ខ្ពស់​លើក​មក​សិក្សា។ លោក​ថា បញ្ហា​នេះ​មិនបាន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ករណី​ពិត​ទូទាំង​ប្រទេស​នោះ​ទេ និង​ជា​ការ​បង្កើត​រូបភាព​មិនល្អ​ដល់​វិស័យ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ថែម​ទៀត​ផង​។ លោក​ថា ការ​ផ្ដល់​សេវា​ប្រាក់​កម្ចី​មិនមែន​ជា​ការ​ជំរុញ​ធ្វើ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ធ្វើការ​ចំណាកស្រុក​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​នឹង​សិក្សា​បន្ថែម​ទៀត​ដើម្បី​ស្រាវជ្រាវ​ថា​សមាជិក​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ពិតជា​បាន​ធ្វើ​ដូច​ក្នុង​របាយការណ៍​នេះ​ឬទេ៖ «បើ​សិន​យើង​រក​ឃើញ​ថា អ៊ីចឹង​មែន​ក៏​យើង​នឹង​ចាត់វិធានការ​បន្ថែម​ដែរ តើ​គ្រឹះស្ថាន​ដែល​ជា​សមាជិក​គាត់​បាន​ធ្វើ​អ៊ីចឹង​មែន​ឬ​អត់ យើង​នឹង​អាច​មាន​វិធានការ»។

លោក កាំង តុងងី ឱ្យ​ដឹង​ថា គ្រឹះស្ថាន​សមាគម​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​កំពុង​ផ្ដល់​សេវា​របស់​ខ្លួន​ជាង​ពីរ​លាន​នាក់​ក្នុង​បំណង​ចូលរួម​លើកកម្ពស់​ជីវភាព​ពលរដ្ឋ។

ផ្ទុយ​ពី​ការ​លើក​ឡើង​នេះ ពលរដ្ឋ​ជំពាក់​លុយ​បំណុល​ស្ថាប័ន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ម្នាក់​រស់នៅ​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ លោក វាន់ វឿន ឱ្យ​អាស៊ីសេរី​ដឹង​ថា នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​លោក​រស់​នៅ​មាន​ពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​សម្រេចចិត្ត​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក ដើម្បី​រកលុយ​សង​ស្ថាប័ន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​។ លោក​បន្ត​ថា នៅ​តំបន់​លោក​រស់នៅ​ជួប​បញ្ហា​ធំៗ​ពីរ​គឺ​បញ្ហា​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ និង​ពលរដ្ឋ​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​៖ «បាទ​ខ្ញុំ​អំពាវនាវ​ទៅ​អង្គការ​ដៃគូ ក៏ដូចជា​សប្បុរសជន​ក៏ដូចជា​ខាង​រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​ធ្វើ​ម៉េច​ជួយ​បន្ធូរបន្ថយ​ក៏ដូចជា​ជួយ​រក​គន្លឹះ​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ជំពាក់​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នឹង​ឱ្យ​មានការ​ពន្យារ​ការ​បង់​ប្រចាំខែ​ហ្នឹង​ផង»។

អាស៊ីសេរី​ក៏បាន​ព្យាយាម​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​ពី​អគ្គនាយក​បច្ចេកទេស​និង​ជា​អ្នកនាំពាក្យ​ធនាគារ​ជាតិ អ្នកស្រី ជា សិរី តាម​ទូរស័ព្ទ​ជាច្រើន​ដង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​០៦ ខែ​ឧសភា ប៉ុន្តែ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​គ្មាន​អ្នកទទួល​។ រីឯ​រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ អ្នកស្រី ជូ ប៊ុនអេង ដែល​ធ្វើ​ការងារ​ផ្នែក​ពលករ​ចំណាកស្រុក​មិន​អាច​សុំ​ការ​អត្ថា​អធិប្បាយ​បាន​ដែរ​ដោយ​ប្រព័ន្ធ​ទូរស័ព្ទ​មិន​អាច​ទទួល​ការ​ហៅ​ចូល។

អង្គការ​លីកាដូ​សង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាល និង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​នឹង​អាច​ធ្វើ​ការ​រួម​គ្នា​ដើម្បី​ផ្អាក​ការ​សង​បំណុល​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​។ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដដែល​សង្ឃឹមថា អ្នក​វិនិយោគ​បរទេស​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ទាំងនេះ​នឹង​អាច​វាយតម្លៃ​ឡើងវិញ​ចំពោះ​ការ​ផ្ដល់​ប្រាក់កម្ចី​ជា​ប្រាក់​បាត ឬ​ធ្វើការ​ស៊ើបអង្កេត​ថា តើ​ប្រាក់កម្ចី​ទាំងនេះ​នាំ​ឱ្យ​មាន​ធ្វើការ​ចំណាកស្រុក​ខុសច្បាប់ ការ​​ជួញដូរ​មនុស្ស ឬ​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ឬ​យ៉ាងណា​។ កាលពី​ខែ​មេសា ធនាគារ​ជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​បាន​ចេញ​លិខិតស្នើ​ទៅ​ធនាគារ​ឯកជន និង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​លើកលែង​ការ​ផាក​ពិន័យ​ចំពោះ​អតិថិជន​របស់​ខ្លួន ក្នុង​អំឡុងពេល​នៃ​វិបត្តិ​ជំងឺ​រហូតដល់​ដំណាច់​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០២០។ ប៉ុន្តែ​លោក អំ សំអាត សង្កេត​ឃើញ​ថា ទោះ​មានការ​ណែនាំ​ក្តី​ប៉ុន្តែ​ធនាគារ ឬ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ភាគច្រើន​តម្រូវ​ឱ្យ​អតិថិជន​ធ្វើការ​ស្នើសុំ​ហើយ​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន មិន​បាន​ដឹង​ពី​ការ​តម្រូវ​ឱ្យ​ស្នើសុំ​និង​មិនបាន​ទៅ​ស្នើ​ដែល​ករណី​នេះ​នៅតែ​ធ្វើ​ឱ្យ​ជួប​បញ្ហា​ដដែល៕

1 comment:

Anonymous said...

Khmer traitor Hun Sen has dissolved the CNRP, but the CNRP did not die.
Presently Hun Sen is searching for a way to smash the CNRP legally.

"Ronak Seh" will give Hun Sen an opportunity to execute " Law of Kdor Ah Hun Sen" and destroy the CNRP for good.

Yim Sinan or Yim Si Shit should open his blind eye and put his personal interest behind Cambodia interest.

The CNRP's dissolution was unconstitutional. We must fight to get the CNRP reinstated. That is the right way to fight Hun Sen. In 2017, Hun Sen recognized that he could no longer control the NEC, which prompted him to dissolve the CNRP.
The 50 plus 1 rule has given the CNRP a great chance to win the general election. That's why Hun Sen felt that he made a vital mistake when he participated with Sam Rainsy to amend the constitution for the general election from 2/3 to 50 plus 1.

So, Kem MonoShittia, Yem Ponharith, Yim Sinan, Touch Vibol, etc... must stop playing Hun Sen and Yuon's game. You have only one life to live, you need to do something productive for Cambodia before you go to hell.

Bun Thoeun