Khmer Circle:
Even passing tourists and foreigners know that the country's forests are on the verge of extinction. Yet, the authorities keep killing and persecuting those few brave environmental activists to prevent them from exposing the extent of the crime committed against nature and the environment.
To even say that Cambodia is experiencing ‘eco-genocide’ is
perhaps an understatement. ‘Eco-holocaust’ is probably a more accurate
designation!
🔺🔺🔺
ដោយ ហេង រស្មី
2021-02-19 rfa
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ លោក អេង ហ៊ី។
Photo courtesy of Eng Hy Facebook
គណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ រកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ ឋិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ទាំង៤ ខេត្ត ស្របពេលដែលក្រសួងបរិស្ថាន តែងតែនិយាយថា គ្មានបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងព្រៃអភិរក្សនេះទេ។ អ្នកឃ្លាំមើលព្រៃឈើសង្ឃឹមថា គណៈកម្មការជាតិជំនាញមួយនេះនឹងអាចសង្គ្រោះព្រៃឈើក្នុងព្រៃឡង់ ដែលកំពុងរងការកាប់បំផ្លាញទ្រង់ទ្រាយធំ។
មន្ត្រីជំនាញកំពុងពង្រាយកម្លាំងចម្រុះ ចុះបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ទាំងបួនខេត្ត ដើម្បីស្រាវជ្រាវរកអ្នកពាក់ព័ន្ធមកអនុវត្តច្បាប់។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ លោក អេង ហ៊ី ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៨ កុម្ភៈថា កម្លាំងអាវុធហត្ថបានរកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់នៃខេត្តស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ ព្រះវិហារ និងខេត្តកំពង់ធំ។ លោកបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីជំនាញកំពុងវាស់វែង គំនរឈើដែលគេកាប់នៅសល់តែគល់ និងចម្រៀកឈើជាច្រើនទៀត ដើម្បីជាភស្តុតាង ស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធ យកមកអនុវត្តច្បាប់៖ «លើកនេះយើងស្រាវជ្រាវកម្លាំងរបស់យើង មើលឃើញថា មានឈើមានអីដែលត្រូវកាប់ ដូច្នេះកម្លាំងរបស់យើងបានចុះទៅធ្វើការបង្ក្រាប ហើយការបង្ក្រាបនោះគឺ ខេត្តដែលពាក់ព័ន្ធ ជាមួយហ្នឹងគឺទីតាំងតំបន់អភិរក្សនោះតែម្ដង គឺព្រៃឡង់ហ្នឹង មានកំពង់ធំ ព្រះវិហារ ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង»។
លោក អេង ហ៊ី បន្ថែមថា គណៈកម្មការជាតិពុំទាន់បង្ហាញរបាយការណ៍ និងឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យណាមួយ មកអនុវត្តច្បាប់នៅឡើយទេ ព្រោះកំពុងស៊ើបអង្កេត និងស្រាវជ្រាវបន្ថែម។ លោកព្រមានថា ក្រុមហ៊ុនឯកជនណាដែលពាក់ព័ន្ធបទល្មើសព្រៃឈើខុសច្បាប់ទាំងនេះ នឹងប្រឈមចំពោះមុខច្បាប់។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ កងរាជអាវុធហត្ថ និងកម្លាំងជំនាញមួយចំនួនទៀត បានរកឃើញគល់ឈើជារណ្តៅជ័រច្បោះ ដែលមានមុខកាត់ធំៗ ជិត ២រយគល់ (១៧៨) ឋិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់។ បទល្មើសព្រៃឈើទាំងនេះ ឋិតនៅចំណុចខ្សាច់ស្វា អូរតាពណ៌ ផ្លូវបំបែកជាបីចូលក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (Think Biotech) ចំណុចភ្នំក្រហម ផ្លូវចូលទៅបុសខ្នុរ និង ផ្លូវបំបែកអូរឡង់។ កងរាជអាវុធហត្ថឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋប្រហែល ២០នាក់ ដែលធ្វើចម្ការ និងកាប់ឈើនៅតំបន់ទាំងនោះ បានប្រាប់ថា ពួកគាត់កាប់ឈើលក់ឱ្យឈ្មួញម្នាក់ឈ្មោះតាហៃ នៅចំណុចអូរគ្រាក់ជាប់ក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក ដោយក្នុងឈើមួយម៉ែត្រគូបតម្លៃ ៦ សែនរៀល ( ៦០០.០០០រៀល)។
អាស៊ីសេរីពុំទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី១៨ កុម្ភៈ ព្រោះទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដង គ្មានអ្នកលើក។
អ្នកឃ្លាំមើលព្រៃឈើ លោក សាន់ ម៉ាឡា កោតសរសើរគណៈកម្មការជំនាញ ដែលមានឆន្ទៈស្វែងរកការពិតក្នុងរឿងនេះ។ លោកថា កន្លងមកក្រសួងបរិស្ថានតែងតែព្យាយាមលាក់បាំងពីឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ និងរឹតត្បិតអ្នកខាងក្រៅមិនឱ្យចុះល្បាតព្រៃឡង់។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ការរកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើដោយមន្ត្រីអាវុធហត្ថនេះបង្ហាញថា ក្រសួងបរិស្ថានគ្មានភាពច្បាស់លាស់ក្នុងការការពារព្រៃនោះទេ៖ «ស្នើឱ្យកម្លាំងប៉េអិមហ្នឹង មេត្តាស្រាវជ្រាវរកមន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធដែរ ព្រោះការប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេះ មិនអាចភាគីឧក្រិដ្ឋជន អាចប្រព្រឹត្តម្នាក់ឯងបានទេ វាទាល់តែមានការឃុបឃិតគ្នាជាមួយមន្ត្រីមូលដ្ឋាន»។
ចំណែក សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ម៉ា ចិត្រា វិញ លោកថ្លែងថា បទល្មើសព្រៃឈើកើនឡើងច្រើន អាចមានការឃុបឃិតគ្នាជាប្រព័ន្ធ បានជាមន្ត្រីបរិស្ថានព្យាយាមលាក់បាំងព័ត៌មាន និងចាប់ចងសកម្មជនការពារបរិស្ថាន។ លោកថា កន្លងទៅក្រសួងបរិស្ថានតែងតែច្រានចោល របាយការណ៍ទាំងឡាយរបស់សង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដែលរកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើខ្នាតធំ ក្នុងព្រៃអភិរក្សនេះ៖ «គណៈកម្មការទប់ស្កាត់បទល្មើសចុះទៅចាប់បាន ដូចជាមិនទំនង ព្រោះម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដីនៅហ្នឹង គឺក្រសួងបរិស្ថាន និងមន្ត្រីបរិស្ថាននៅហ្នឹង តើគាត់ធ្វើអី បានជាមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដល់ថ្នាក់ហ្នឹង»?
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ឆ្មាំអភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន បានឃាត់ខ្លួន លោក អ៊ូច ឡេង ជាម្ចាស់ពានរង្វាន់វីរជនបរិស្ថាន Goldman Environmental Prize និងសកម្មជនការពារព្រៃឈើ ៤រូបទៀត នៅពេលដែលពួកគេដើរប្រមូលភស្តុតាងបទល្មើសព្រៃឈើ ព្រមទាំងបំបួសដើមឈើ និងដាក់ស្លាកសញ្ញាតាមដើមឈើធំៗ កុំឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ស្ថិតក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ ជាប់ក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (Think Biotech)។
ប្រធានសមាគមការពារសង្គម និងបរិស្ថាន លោក ជុំ ហួត មានជំនឿថា គណៈកម្មាធិការជាតិនឹងស៊ើបអង្កេតអ្នកពាក់ព័ន្ធដែលកាប់បំផ្លាញព្រៃឡង់ខុសច្បាប់ មកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។ លោកថា ក្រសួងជំនាញ គួរតែស៊ើបអង្កេតអំពើពុករលួយរបស់មន្ត្រីជំនាញ ដែលឃុបឃិតប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រៃឈើ មកអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីព្រមានដល់មន្ត្រីផ្សេងៗទៀត៖ «មានអារម្មណ៍ថា វាពិតជាសោកសៅមែនទែន ក្រសួងបរិស្ថានទាំងមូល មិនមានអ្វីដែលអើពើឈឺឆ្អាល និងការពារព្រៃឈើទាំងនោះ រឹតតែធ្វើឱ្យព្រៃឈើទាំងនោះ បាត់បង់ហើយ បាត់បង់ទៀត ហើយក្រសួងបរិស្ថានផ្ទាល់ បិទភ្នែកទាំងសងខាង មិនមើលឃើញអ្វីទាំងអស់»។
អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិបានរកឃើញថា ក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទំហំព្រៃឡង់ជាង១សែនហិកតារ (១០២ ៤៣៦) ឬស្មើនឹង២៤% ត្រូវបានបាត់បង់ ក្លាយជាវាលរហោឋាន។ បន្ថែមពីនេះទៀត គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៩ ព្រៃឡង់ទំហំជិត ៦ម៉ឺនហិកតារ (៥៨ ១៣៨ ) ត្រូវបានបំប្លែងទៅជាដីចម្ការដំណាំ ហើយមានផ្ទៃដីតែជាង ១ ពាន់ហិកតារ (១ ១១១) ប៉ុណ្ណោះ ត្រូវបានដាំដុះកូនឈើឡើងវិញ។
ទាក់ទងនឹងរឿងព្រៃឡង់នេះដែរ សមាជិកបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ទាំងបួនខេត្ត បានមូលមតិគ្នាធ្វើបុណ្យព្រៃឡង់ និងបំបួសដើមឈើ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៥ ដល់ថ្ងៃទី២៦ កុម្ភៈ នៅចំណុចតំបន់ភ្នំជី ក្នុងស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ។ ពិធីបុណ្យនេះ ធ្វើឡើងក្នុងបំណងរំឭកគុណព្រៃឈើ និងបួងសួងសុំឱ្យព្រៃឡង់ស្ថិតនៅគង់វង្ស ដើម្បីរក្សាអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ដែលមានជីវភាពពឹងផ្អែកលើព្រៃឈើ ក្នុងព្រៃឡង់៕
No comments:
Post a Comment