ដោយ សេក បណ្ឌិត
2021-03-31
តី (ឆ្វេង) លោក ថុន រដ្ឋា ពេលនគរបាលដឹកទៅធ្វើសវនាការនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ (កណ្ដាល) លោកស្រី ប៉ាត់ រស្មី ប្រពន្ធរបស់លោក ថុន រដ្ឋា និង (ស្ដាំ) កញ្ញា ឡុង សុខស្រីលីន ប្អូនរបស់កញ្ញា ឡុង គន្ធា ដែលទៅតាមដានសវនាការនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ
សវនាការសំណុំរឿងសកម្មជនមាតាធម្មជាតិ ៣នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំ បានដំណើរការដូចការគ្រោងទុកនៅថ្ងៃទី៣១ មីនា ប៉ុន្តែមិនទាន់បិទបញ្ចប់នៅឡើយទេ ដោយតុលាការនឹងជម្រះរឿងនេះបន្តទៀតនៅសប្ដាហ៍ក្រោយ។ ក្រុមគ្រួសារសកម្មជនទាំងនោះ ទទូចដល់តុលាការឱ្យទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ និងដោះលែងពួកគេឱ្យមានសេរីភាពវិញ ព្រោះពួកគេមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីឡើយ។
ថ្វីដ្បិតតែតុលាការបានដំណើរការក្តីដូចការគ្រោងទុកមែន ក៏ប៉ុន្តែមានរឿងគួរឱ្យខកចិត្តមួយសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារសកម្មជនមាតាធម្មជាតិទាំងនោះ។ តុលាការមិនបានអនុញ្ញាតឱ្យគ្រួសារពួកគេបានចូលស្តាប់សវនាការឡើយ ហើយសូម្បីតែបាយម្ហូប និងទឹកដែលពួកគាត់ទិញយកទៅផ្ញើនោះ ក៏មិនបានទៅដល់ដៃពួកគេដែរ។ គ្រួសាររបស់សកម្មជនទាំងនោះ ត្រូវអង្គុយម៉ង់ៗ នៅក្រោមដើមឈើ មុខតុលាការក្រុងភ្នំពេញ រយៈពេលពេញមួយព្រឹក ក្រោមអាកាសធាតុក្ដៅហួតហែង ព្រមទាំងផ្សែង និងសំឡេងឡានម៉ូតូទ្រហឹងតាមដងផ្លូវ។
ប្រពន្ធរបស់លោក ថុន រដ្ឋា លោកស្រី ប៉ាត់ រស្មី ថ្លែងទាំងខកចិត្តថា នេះជារឿងអយុត្តិធម៌មួយបែបទៀតដែលតុលាការធ្វើដាក់គ្រួសារលោកស្រី។ លោកស្រីថា លោកស្រី និងគ្រួសារសកម្មជនផ្សេងទៀត បានចុះឈ្មោះ វាស់កម្ដៅ ពាក់ម៉ាស់ និងមានប័ណ្ណសម្គាល់ខ្លួនត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែមន្ត្រីតុលាការមិនបានអនុញ្ញាតឱ្យពួកលោកស្រីបានទៅចូលស្ដាប់សវនាការឡើយ ហើយថែមទាំងដេញចេញពីក្នុងបរិវេណតុលាការថែមទៀត។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា លោកស្រីត្រូវនៅចាំមុខតុលាការក្រុងភ្នំពេញតាំងពីម៉ោងជាង៨ ព្រឹក រហូតដល់ម៉ោងជាង១២ ថ្ងៃត្រង់ ដើម្បីជួបមុខប្ដីនិយាយពីរបីម៉ាត់ ប៉ុន្តែនៅតែមិនបានជួបដដែល ព្រោះអនុរក្សពន្ធនាគារបានថយឡានទៅដឹកលោក ថុន រដ្ឋា ដល់ក្នុងបរិវេណតុលាការតែម្ដង ដើម្បីដឹកយកទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃសវិញ៖ «ខ្ញុំស្នើឱ្យតុលាការគោរពតាមលក្ខខណ្ឌដែលបានប្រាប់ពួកខ្ញុំផងថា បើចុះឈ្មោះស្ដាប់សវនាការ គឺពួកខ្ញុំត្រូវតែបានចូលស្ដាប់សវនាការ។ បើជ្រុលជាមិនឱ្យពួកខ្ញុំចូលស្ដាប់ទេ មិនបាច់ឱ្យពួកខ្ញុំមកចុះឈ្មោះទេ ខាតទាំងពេលវេលារបស់ពួកខ្ញុំទៀត»។
ការបង្ហាញខ្លួនក្នុងនាមជាជនជាប់ចោទក្នុងសវនាការនេះ លោក ថុន រដ្ឋា បានកោរសក់ និងស្ថិតក្នុងសំលៀកបំពាក់ជាជនជាប់ចោទ។ លោកស្រី ប៉ាត់ រស្មី ឱ្យដឹងថា ប្តីលោកស្រីកោរសក់នេះ គឺដើម្បីទាមទារឱ្យមានតុលាការឯករាជ្យ និងឧទ្ទិសដល់វីរជនទាំងឡាយ ដែលបានបូជាជីវិត និងកម្លាំងកាយចិត្ត ដើម្បីការពារព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិរបស់ខ្មែរ។ លោកស្រីបន្តទាមទារឱ្យតុលាការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ប្តីលោកស្រីវិញ ព្រោះគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីឡើយ៖ «ប្ដីខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីទេ គួរតែដោះលែងគាត់វិញមក។អ្នកដែលធ្វើខុសនឹងច្បាប់ហ្នឹង គឺអាជ្ញាធរ ព្រះរាជអាជ្ញា និងចៅក្រមដែលបានចាប់ប្ដីខ្ញុំ ហើយចោទប្រកាន់ប្ដីខ្ញុំពីបទញុះញង់»។
ស្រដៀងគ្នានេះ ប្អូនស្រី កញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ឡុង សុខស្រីលីន និយាយទាំងអួលដើមកថា បងស្រីកញ្ញាមិនបានធ្វើអ្វីខុសច្បាប់នោះទេ តែតុលាការបែរជាចាប់គាត់ដាក់គុកអស់រយៈពេលជាច្រើនខែទៅវិញ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ស្រីលីន បញ្ជាក់ថា កញ្ញាមានមោទនភាពដែលបងស្រីលះបង់គ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ និងធ្វើការងារសង្គម។ កញ្ញាជំរុញឱ្យសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ តាមដានករណីនេះឱ្យដិតដល់ និងជួយរកយុត្តិធម៌ជូនបងស្រីកញ្ញា និងសកម្មជនដទៃទៀត៖ «ខ្ញុំអត់មានអ្វីខកចិត្តចំពោះទង្វើរបស់បងស្រីខ្ញុំធ្វើទេ ព្រោះគាត់ធ្វើនេះ គឺដើម្បីប្រទេសជាតិ។ គាត់អត់បានធ្វើដើម្បីបុគ្គលខ្លួនគាត់ ដើម្បីប្រយោជន៍របស់គាត់ទេ គឺគាត់ធ្វើដើម្បីសង្គម»។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក អ៊ី រិន្ទ ដើម្បីសុំការបកស្រាយរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៣១ មីនា។
សវនាការនៅថ្ងៃទី៣១ មីនា តុលាការបានសួរដេញដោលលោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី លើអង្គហេតុផ្សេងៗ គ្នា។ តុលាការសាកសួរលោក ថុន រដ្ឋា អំពីការបង្ហោះវីដេអូទាក់ទងរឿងបរិស្ថាននាពេលកន្លងទៅ។ ចំណែកកញ្ញា ឡុង គន្ធា តុលាការបានចោទសួរពីរឿងការបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុក (Facebook) អំពីគម្រោងស្លៀកពាក់ស ដើរពីវត្តភ្នំឆ្ពោះទៅកាន់ភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីនិយាយពីរឿងលុបបឹងតាមោក។ រីឯ កញ្ញា ភួន កែវរស្មី តុលាការបានសួរដេញដោលរឿងចែករំលែកសាររបស់កញ្ញា ឡុង គន្ធា លើហ្វេសប៊ុក។ តុលាការបានកំណត់យកថ្ងៃទី៨ មេសា សប្ដាហ៍ក្រោយនេះ ដើម្បីបន្តជំនុំជម្រះរឿងក្តីនេះទៀត។
មេធាវីការពារក្តីឱ្យសកម្មជនមាតាធម្មជាតិ លោក សំ ចំរើន ឱ្យដឹងថា សប្ដាហ៍ក្រោយនេះ តុលាការនឹងពិនិត្យមើលវីដេអូមួយចំនួនដែលកូនក្តីលោកបានបង្ហោះនៅលើហ្វេសប៊ុក ហើយនឹងសាកសួរមន្ត្រីជំនាញផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា ព្រមទាំងឈានទៅធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានចុងក្រោយសម្រាប់ភាគីនីមួយៗ។ មេធាវី សំ ចំរើន បញ្ជាក់ថា លោកមិនទាន់វាយតម្លៃលើភស្តុតាងដាក់បន្ទុករបស់តំណាងអយ្យការនៅឡើយទេ ដោយរង់ចាំការធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានស្ថាពរជាមុនសិន។
អាជ្ញាធរបានចាប់ខ្លួនលោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០។ ការចាប់ខ្លួននេះ កើតមានឡើងបន្ទាប់ពីកញ្ញា ឡុង គន្ធា បានបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុកអំពីគម្រោងដើរពីវត្តភ្នំទៅកាន់ភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីស្នើសុំជួបផ្ទាល់ជាមួយលោកនិយាយអំពីបញ្ហាលុបបឹងតាមោក។ តុលាការបានចោទប្រកាន់ពួកគេ រួមទាំងលោក អាឡិច និងសកម្មជនខ្មែរថាវរៈ កញ្ញា ជា គន្ធីន សរុបទាំងអស់ ៥នាក់ ពីបទញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ដែលប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ២ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែសវនាការនៅថ្ងៃទី៣១ មីនា តុលាការធ្វើឡើងចំពោះតែអ្នកជាប់ឃុំទាំងបីនាក់ប៉ុណ្ណោះ។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការសួរដេញដោលបង្ហាញឱ្យឃើញថា សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការងារការពារបរិស្ថាន បានក្លាយទៅជាបទល្មើសទៅវិញ ដែលនេះជារឿងមិនសមហេតុផលឡើយ។ លោកស្នើសុំតុលាការឱ្យទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ និងដោះលែងសកម្មជនទាំងបីនាក់ឱ្យមានសេរីភាពវិញ។
ទាក់ទងនឹងរឿងមិនអនុញ្ញាតឱ្យគ្រួសារសកម្មជនបានចូលស្ដាប់សវនាការនោះវិញ លោក អំ សំអាត គូសបញ្ជាក់ថា នេះជាការបំពានសិទ្ធិរបស់ពួកគាត់។ លោកជំរុញឱ្យតុលាការអនុញ្ញាតឱ្យពួកគាត់បានចូលស្ដាប់សវនាការ និងជួបសាច់ញាតិ ក្នុងសវនាការលើកក្រោយ ដោយគ្រាន់តែអនុវត្តតាមវិធានការសុខាភិបាល៖ «បើគាត់អត់បានចូលរួមស្ដាប់ វាប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់គាត់ ពីព្រោះគាត់ក៏មានសិទ្ធិចង់ដឹងដែរថា តើគេចោទក្រុមគ្រួសារគាត់ពីបទល្មើសអ្វី ហើយមានភស្តុតាងអ្វីខ្លះ? ហើយតើក្រុមគ្រួសារគាត់ហ្នឹងបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទប្រកាន់ ឬមិនបានប្រព្រឹត្ត? អាហ្នឹង គឺគេត្រូវការដឹងអំពីភាពយុត្តិធម៌សម្រាប់ក្រុមគ្រួសារគេដែរ»។
គិតត្រឹមដំណាច់ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ នេះ សកម្មជនមាតាធម្មជាតិទាំង ៣នាក់ បានជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារអស់រយៈពេលប្រមាណ ៧ខែហើយ។ ពួកគេនឹងត្រូវជាប់ឃុំបន្តទៀត បើតុលាការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសទៅតាមបទចោទប្រកាន់។
ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ សង្គមស៊ីវិលជាតិ-អន្តរជាតិ និងក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានថ្កោលទោសរបបលោក ហ៊ុន សែន ជាបន្តបន្ទាប់ ជុំវិញការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន និងសកម្មជននយោបាយតាមទំនើងចិត្តនេះ។ ពួកគេស្នើយ៉ាងទទូចឱ្យរបបនេះ ទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ និងដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទាំងនោះឱ្យមានសេរីភាព ជាពិសេស ត្រូវងាកមកគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនវិញ៕
No comments:
Post a Comment