ដោយ សេក បណ្ឌិត
2021-06-19 rfa
លោកប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ជាសមាជិករដ្ឋសភា និងជាអតីតអភិបាលខេត្តបាត់បំដង ដែលជាបេក្ខជនម្នាក់ក្នុងចំណោមពីរនាក់ឈរឈ្មោះជាប្រធាន គ.ជ.ប ថ្មីជំនួសលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនរិះគន់បេក្ខជនប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ដែលពុំមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ និងបទពិសោធន៍ជុំវិញកិច្ចការបោះឆ្នោត ហើយបេក្ខជនរូបនេះមិនអាចដើរតួដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយក្រោយការបោះឆ្នោតបានឡើយ។ ពួកគាត់ក៏ស្នើឱ្យសមាជិកសភាឯកបក្សពិចារណាចំពោះបុគ្គលដែលមានប្រវត្តិដឹកនាំមិនល្អ។
ប្រជាពលរដ្ឋយល់ថា បេក្ខភាពប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបការបោះឆ្នោត ដែលកើតចេញពីជ្រើសរើសគណបក្សកាន់អំណាច ដែលស្អិតល្មួតនឹងបក្សនេះ មិនអាចផ្តល់តម្លាភាព អព្យាក្រិត ដើម្បីធានានូវសិទ្ធិពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យបានឡើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តបាត់ដំបង លោកស្រី ធុយ គីមល័ក្ខ ប្រាប់ថា ពលរដ្ឋភាគច្រើនមិនពេញចិត្តចំពោះអតីតអភិបាលខេត្តបាត់ដំបង លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ នោះទេ ព្រោះកន្លងមកលោកមិនមែនជាបុគ្គលស្អាតស្អំ ដែលក្រោមរដ្ឋបាលដឹកនាំរបស់គាត់បានបង្កើតនូវបក្ខពួក អំពើអយុត្តិធម៌ ជម្លោះដីធ្លី និងមិនចិត្តទុកដាក់ចំពោះការអភិវឌ្ឍជូនពលរដ្ឋនៅខេត្តបាត់ដំបងនោះទេ។ លោកស្រីយល់ថា អតីតអភិបាលខេត្តរូបនេះមិនអាចកែទម្រង់ស្ថាប័នបោះឆ្នោតដើម្បីផ្តល់ជំនឿចិត្ត និងការពារសំឡេងឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋឡើយ៖ «ខ្ញុំអត់ពេញចិត្តទេ ហើយណាមួយគាត់ខាងគណបក្សប្រជាជនខាងស្នើសុំទៅធ្វើជា គ.ជ.ប អ៊ីចឹងខ្ញុំមានចិត្តព្រួយបារម្ភខ្លាចតែ គ.ជ.ប គាត់មានបញ្ហាឬក៏គាត់លំអៀងទៅបក្សកាន់អំណាច»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តសៀមរាប លោកស្រី សួរ ស៊ាងហៃ ប្រាប់ថា គ.ជ.ប លែងជាស្ថាប័នឯករាជ្យយូរមកហើយ ព្រោះស្ថាប័នបោះឆ្នោតនេះបានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ទំនុកចិត្តជាបន្តបន្ទាប់។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នបេក្ខភាពប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលកើតចេញពីគណបក្សនយោបាយច្បាស់ជាទទួលរងឥទ្ធិពលនយោបាយ ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋលែងទុកចិត្តលើស្ថាប័នបោះឆ្នោតនេះបន្ថែមទៀត ហើយលោកស្រីក៏មិនជឿថា ការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ ប្រព្រឹត្តដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋអាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិបោះឆ្នោតត្រឹមត្រូវដែរ៖ «ចា៎ប្រសិនមានភាពយុត្តិធម៌គឺខ្ញុំគាំទ្រ តែដោយសារកន្លងមកវាអត់ឃើញមានយុត្តិធម៌ខ្ញុំមិនជឿមិនមានសង្ឃឹមនិយាយរួមប្រទេសខ្មែរទាំងមូលមិនសង្ឃឹមលើគ.ជ.ប ស្អីណាណីមកពីខាងណាអីក៏ដោយអត់មានជំនឿ រយៈពេលយូរមកហើយដែលមិនឃើញមានជំនឿអីឱ្យពលរដ្ឋជឿទុកចិត្តលើឈ្មោះទាំងអស់នោះ ខុសការពិតតាំងពីយូរមកហើយគ្រាន់តែបង្កើនឱ្យតែមានគ្រាន់តែឱ្យប្រជាជនមានសង្ឃឹមប៉ុន្តែមិនឃើញប្រគល់ឱ្យភាពសង្ឃឹមប្រជាជនចង់បាន»។
ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក ខឿន ប៊ុនធឿន លើកឡើងថា លោកមិនវាយតម្លៃលើបេក្ខជន ឬប្រធានគ.ជ.ប ដែលចេញពីប្រភពគណបក្សនយោបាយ ប៉ុន្តែលោកយល់ថាកន្លងមកស្ថាប័នបោះឆ្នោតនេះបានកែទម្រង់មួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋទុកចិត្តខ្លះដែរ។ លោកថាម្ចាស់ឆ្នោតខ្លួនឯងគួរផ្តោត និងយកចិត្តទុកដាពីការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងទៅបោះឆ្នោត រួមទាំងត្រូវហ៊ានការពារសំឡេងឆ្នោតរបស់ខ្លួនដោយតាមដានសង្កេតការណ៍ជុំវិញដំណើរការស្ថាប័ននេះ៖ «ឥឡូវខ្ញុំមិនអាចសន្និដ្ឋានគាត់យ៉ាងម៉េចទេ តែអ្វីដែលអាចសន្និដ្ឋានបាន អ្វីអាចធ្វើគឺលទ្ធផលចេញពីប្រជាពលរដ្ឋ សង្គមស៊ីវិល និងបញ្ញវន្តទាំងអស់ក្នុងទាំងស្រុកនិងក្រៅស្រុក បើយើងធ្វើការរួមគ្នាសកម្ម ហើយចូលរួមការពារឆន្ទៈ អាហ្នឹងបានយើងអាចធ្វើការទៅមុខបានហើយជាពិសេសគណបក្សនយោបាយហ្នឹង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យគ.ជ.ប លោក ហង្ស ពុទ្ធា លោក ឌឹម សុវណ្ណារុំ និងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា លោក ឡេង ប៉េងឡុង ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញមតិលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋ បានទេ នៅថ្ងៃទី១៩ មិថុនា។ ប៉ុន្តែលោក ឡេង ប៉េងឡុង ធ្លាប់អះអាងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ មានបទពិសោធន៍ការងារច្រើនឆ្នាំ និងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់។
ទោះជាយ៉ាងណា មេឃុំឈើខ្មៅ ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាលដែលបានជាប់ឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៧ លោក ផុន សុភា សង្កាត់ឃើញថា បេក្ខភាពប្រធាន គ.ជ.ប ដែលជ្រើសរើសចេញពីគណបក្សនយោបាយមិនធានានូវការចូលរួមប្រកួតប្រជែងដោយស្មើភាពពីគ្រប់និន្នាការនយោបាយបានទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតប្រធានស្ថាប័នបោះឆ្នោតនេះ គួរជ្រើសរើសចេញពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាគមឯករាជ្យ ដែលមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់បំពេញមុខងារ ដើម្បីផ្តល់ទំនុកចិត្តជូនមហាជន។ លោកបន្តទៀតថា ការលាលែងពីគណបក្សនយោបាយគ្រាន់តែជារូបភាពតែប៉ុណ្ណោះ តែមិនអាចលុបលាងភាពឆ្អិនឆ្អៅយូរឆ្នាំជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចបានឡើយ។
លោក ផុន សុភា បញ្ជាក់ថា លោកមិនទាន់សម្រេចចិត្តចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ខាងមុខនេះ ព្រោះលំហប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិសេរីភាពកំពុងស្ថិតក្រោមការរឹតត្បិត ចំណែកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតក៏មិនទាន់បង្ហាញពីឯករាជ្យ ដើម្បីធានាយុត្តិធម៌ដែលអាចការពារសំឡេងឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋ៖ «ពេលណាដែលលំហប្រជាធិបតេយ្យ ឬក៏សិទ្ធិក្នុងការធ្វើនយោបាយមានការរឹតត្បិតហើយ គ.ជ.ប យើងសម្លឹងមើលទៅខ្វះភាពឯករាជ្យ ឬក៏យើងមិនអាចទទួលយកបានគឺវាប៉ះពាល់ខ្លាំងណាស់ បើយើងធ្វើសកម្មភាពនយោបាយក៏មានការរឹតត្បិត នៅពេលយើងចូលរួមការបោះឆ្នោតមិនទុកចិត្តថា គ.ជ.ប មានភាពឯករាជ្យ ខ្ញុំចង់ឱ្យអ្នកដែលធ្វើការនៅក្នុងគ.ជ.ប ហ្នឹងមានភាពក្លាហានមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋ ព្រោះច្បាប់និងប្រជាពលរដ្ឋបានផ្តល់សិទ្ធិអំណាចឱ្យគាត់ធំណាស់ គាត់ជាអ្នកសម្រេចនូវការរៀបចំឆន្ទៈរបស់គាត់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ»។
កម្ពុជាបានរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ៦អាណត្តិ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ៤អាណត្តិមកហើយ ប៉ុន្តែការបោះឆ្នោតអាណត្តិនីមួយៗតែងតែបង្កើតជម្លោះនយោបាយ ទាក់ទងពីតម្លាភាព និងអព្យាក្រិតរបស់គ.ជ.ប ដែលទទួលរងការចោទប្រកាន់ពីភាពលំអៀងទៅរកគណបក្សកាន់អំណាច។ លើសពីនេះសង្គមស៊ីវិល អ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតជាតិនិងអន្តរជាតិក៏រិះគន់ផងដែរ ពីភាពមិនប្រក្រតីអំពីការបោះឆ្នោត ដែលមិនធានានូវសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ពីគ្រប់និន្នាការនយោបាយទាំងអស់។ ម្យ៉ាងវិញទៀតប្រធានស្ថាប័នបោះឆ្នោតដែលចេញពីគណបក្សកាន់អំណាច រួមមាន លោក ឆេង ផុន (១៩៩៨-២០០២) លោក អ៊ឹម សួស្តី (២០០២-២០១៥) និងលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក (២០១៥-២០២១) តែងតែជាប់ដិតដានបន្តបន្ទាប់ពីម្ចាស់ឆ្នោត និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតហាក់គ្មានជំនឿថា សមាសភាពបេក្ខជនប្រធានគ.ជ.បថ្មី អាចជួយឲ្យកិច្ចការបោះឆ្នោតវិវត្តមកភាពល្អប្រសើរ និងបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយក្រោយការបោះឆ្នោតបានឡើយ៕
1 comment:
People are not interested with the upcoming election in Cambodia.
This Yuon's slave regime of Hun Sen has done whatever Yuon told Hun Sen to.
Post a Comment