Monday, 17 January 2022

សង្គម​​ស៊ីវិល​​ថា បរិយាកាស​​នៅ​មុន​​ការ​​បោះ​ឆ្នោត​​ឆ្នាំ​​នេះ ​​មាន​​ការ​​រឹត​ត្បិត ​​និង​​គំរាម​​កំហែង​​​សកម្មភាព​​បក្ស​នយោបាយ​


ដោយ មួង ណារ៉េត
2022-01-16
សង្គម​​ស៊ីវិល​​ថា បរិយាកាស​​នៅ​មុន​​ការ​​បោះ​ឆ្នោត​​ឆ្នាំ​​នេះ ​​មាន​​ការ​​រឹត​ត្បិត ​​និង​​គំរាម​​កំហែង​​​សកម្មភាព​​បក្ស​នយោបាយ​ 

ក្រុម​ការងារ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ខេត្តត្បូងឃ្មុំ​ កំពុងជជែក​តវ៉ា​រឿងអាជ្ញាធរឱ្យ​រុះរើ​ស្លាក​មួយ​កន្លែង​នៅ ស្រុក​តំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ​កាល​​ពី​​ថ្ងៃ​​ទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ពលរដ្ឋ​ផ្ដល់​ឱ្យ

មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​​ លើក​ឡើង​ថា ​បរិយាកាស​​នៅ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ដែល​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅ​​ដើម​ខែ​មិថុនា ​ឆ្នាំ​២០២២ ​ខាង​មុខ​​នេះ ​​​​​មាន​ការ​រឹតត្បិត​​សេរីភាព​​សម្ដែង​មតិ​ និង​​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​សកម្មភាព​​របស់​គណបក្ស​នយោបាយ​​​ជា​ដៃ​គូរ​ប្រកួតប្រជែង​​​។ ​ពួកគេ​យល់​​ថា​ ​បរិយាកាស​​​បែប​​នេះ ​នឹង​​​​មាន​ឥទ្ធិពល​ដល់​លទ្ធផល​ការ​បោះឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ។

អ្នក​ជំនាញ​ខាង​​ការ​បោះឆ្នោត​​រិះគន់​ថា ​ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​​មិន​ឆាប់​កែលំអ​បរិយាកាស​នយោបាយ​​ ដោយ​បើក​ទូលាយ​ឱ្យ​គ្រប់​គណបក្ស​នយោបាយ​អាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​​​ដោយ​សេរីភាព​និង​ស្មើភាព​គ្នា​គ្រប់​គណបក្ស​ទេ​នោះ​ នឹង​ធ្វើ​​ឱ្យ​ដំណើរ​ការ​បោះឆ្នោត​គ្មាន​សេរី ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ ​​និង​តម្លាភាព​ ហើយ​​គណបក្ស​ខ្លះ​​អាច​នឹង​​មាន​ការ​តវ៉ា​​ពី​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ​។


​​​​​មន្ត្រី​សម្រប​សម្រួល​​ផ្នែក​​អង្កេត​​របស់​​អង្គការ​​ឃ្លាំ​មើល​​ការ​បោះ​​ឆ្នោត​ហៅ​កាត់​ថា ខុមហ្វែ្រល​ (COMFREL)​ លោក កន សាវាង្ស ​​ប្រាប់​​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៦​ ខែមករា​​ថា ​បរិយាកាស​​នយោបាយ​​​នៅ​មុន​​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ​នេះ ​​ហាក់​មិន​សូវ​អំណោយ​ផល​​នោះ​ទេ​ ​ពី​ព្រោះ​លោក​​មើល​ឃើញ​ថា​អាជ្ញាធរ​​នៅ​​តាម​មូលដ្ឋាន​​​​រឹតត្បិត​​ការ​ជួប​ប្រជុំ​ និង​​​រារាំង​មិន​ឱ្យ​លើក​ស្លាក​គណបក្ស​នយោបាយ​ជា​ដើម​។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​រូប​នេះយល់​ថា ​​រដ្ឋាភិបាល​​និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​គួរតែ​​កែលំអ​​បរិយាកាស​នយោបាយ​ចាប់​តាំង​ពី​ពេល​តទៅ​ ដើម្បី​ឱ្យ​គ្រប់​គណបក្ស​អាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​​​ស្របតាម​ច្បាប់​បាន​ដោយ​សេរីភាព​ និង​ស្មើភាព​គ្នា​ឡើង​វិញ​៖ «ជា​ពិសេស​ស្ថានភាព​កូវីដ​នេះ​ វា​គឺ​​ធ្វើ​ឱ្យ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា​ថែម​ទៀត​ រួម​​ទាំង​ទីកន្លែង​ខ្លះ​មាន​ការ​រើស​អើង​ផ្នែក​នយោបាយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​​គាំទ្រ​គណបក្ស​នយោបាយ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​និង​ការ​ជជែក​និយាយ​ជា​មួយ​គ្នា​។ ទាក់​ទង​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ការ​ចាប់​សកម្មជន​គណបក្ស​​នយោបាយ​ក៏​ជា​ផ្នែក​មួយ​ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​បរិយាកាស​ហ្នឹង​​​វា​មិន​ល្អ​ប្រសើរ​ដែរ​។ ​រដ្ឋាភិបាល ​គួរតែ​ទម្លាក់​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​រួម​ទាំង​បើក​​សេរីភាព​ខាង​នយោបាយ​​នេះ​ឱ្យ​ដំណើរ​ការ​ទៅ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ​»។

​​ដោយ​ឡែក​ប្រធាន​ស្ដី​ទី​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​លោក ថាច់ សេដ្ឋា ​​មាន​​ប្រសាសន៍​ថា ​គណបក្ស​របស់​លោក​រង​ការ​គំរាមកំហែង​ជា​ច្រើន​ករណី​ ​មាន​ជាអាទិ៍​ អាជ្ញាធរ​​បាន​​ចាប់​សកម្មជន​គណបក្ស​ខ្លួន​ម្នាក់​ នៅ​ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ​​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ ហើយ​មាន​ជន​មិន​ស្គាល់​មុខ​បំផ្លាញ​ស្លាក​គណបក្ស​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​ និង​ការ​រារាំង​សកម្មជន​មិន​ឱ្យ​លើក​ស្លាក​គណបក្ស​នៅ​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ កំពត និង​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ​ជា​ដើម។ ​​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ គណបក្ស​នេះ​ពិបាក​រក​ជួល​ទីស្នាក់ការ​កណ្ដាល​​បក្ស​​ខេត្ត​​ដើម្បី​ធ្វើ​សកម្មភាព​របស់​ខ្លួន​ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ​​​នៅ​មុន​ពេល​បោះឆ្នោត​​បាន​ទេ​ ដោយ​​ម្ចាស់​ផ្ទះ​ខ្លះ​បាន​ធ្វើ​កិច្ចសន្យា​ព្រមព្រៀង​ហើយ​ តែ​លុប​ចោល​​កិច្ចសន្យា​​នោះ​វិញ​​ ដោយ​សារ​មាន​ការ​គំរាមកំហែង​ពី​អាជ្ញាធរ​។ លោក​ចាត់​ទុក​ទង្វើ​បែប​នេះ​ថា ជា​ការ​គំរាមកំហែង​​បិទ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​​ផ្នែក​នយោបាយ ដែល​ពិបាក​​ដល់​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​៖ «យើង​ឃើញ​ហើយ​សកម្មភាព​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​បើ​សិន​ណា​​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ធំ​វា​អាច​មនុស្ស​ចូល​ដល់​រាប់​ពាន់​​រាប់​ម៉ឺន​នាក់​ហើយ ព្រោះ​​មាន​សន្ទុះ​​ការ​គាំទ្រ​ហ្នឹង​យើង​ឃើញ​ថា​ ខុស​ប្លែក​ពី​មុន​ច្រើន​ណាស់​។​ អីចឹង​យើង​ត្រូវ​ការ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ រួម​ទាំង​សិទ្ធិ​ក្នុង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ កូដកម្ម​អី​ទាំង​អស់​ដែល​មាន​ចែង​​ក្នុង​ច្បាប់​ដែល​ធានា​ដោយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ផង។ ​បើ​សិន​ណា​ វា​ចង្អៀត​ចង្អល់​បរិយាកាស​ទាំង​អស់​ហ្នឹង​​​លំហ​​ហ្នឹង​វា​ចង្អៀត​ពេក​អាហ្នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ហ្នឹង​កាន់​តែ​រួញ​តូច​ហើយ​គណបក្ស​ដែល​ចូលរួម​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ហ្នឹង​ក៏​ពិបាក​ទទួល​យក​ដែរ​»។

ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ​​ ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ផៃ ស៊ីផាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​ថា ​លោក​មិន​ទាន់​ទទួល​ព័ត៌មាន​​ជុំ​វិញ​បញ្ហា​នេះ​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ​យ៉ាង​ណា​លោក​អះអាង​ថា ​គណបក្ស​នយោបាយ​មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​​ស្របច្បាប់ បាន​ដោយ​សេរី។ លោក​ណែនាំ​គណបក្ស​​ដែល​មាន​បញ្ហា​ទាំង​ឡាយ​អាច​ប្ដឹង​ទៅ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប)  ឬ​អគ្គស្នងការ​នគរបាល​ជាតិ ដើម្បី​ឱ្យ​ចាត់​វិធាន​ទៅ​​លើ​ជន​ប្រព្រឹត្ត​បាន​៖ «បើ​សិន​ជា​ដឹង​នៅ​មូលដ្ឋាន​ណា​ពេល​ណា​ ហើយ​បក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ហ្នឹង​មាន​ក្រដាស​ស្នាម​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ​ឬ​នៅ​​អី​យ៉ាង​ម៉េច​ ​វា​ជា​រឿង​ទូទៅ​។ ជា​គោលការណ៍​គ្មាន​អ្នក​ណា​ទៅ​បង្ក្រាប​​ឬ​ទៅ​ប្រឆាំង​រឿង​ការ​លើក​ស្លាក​បក្ស​ទេ​ ​ព្រោះ​ជា​ការ​ផ្ទុយ​ហ្នឹង​ច្បាប់​។​ ដូច្នេះ​សូម​ឱ្យ​សារព័ត៌មាន​​ស្វែង​រក​ភស្តុតាង ឱ្យ​បាន​ច្បាស់​ដើម្បី​ដាក់​បន្ទុក​​»។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​ទាច​ទាក់​ទង​​មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក​ ហង្ស ពុទ្ធា ដើម្បី​សុំ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំ​វិញ​បញ្ហា​នេះ​​បាន​ទេ​​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៦ ខែ​មករា ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​ជា​ច្រើន​ដង​ពុំ​មាន​អ្នក​ទទួល​។

​​​​​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា ​នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​និចហ្វិក (NICFEC) លោក សម គន្ធាមី ​កត់​សំគាល់​ថា ​បរិយាកាស​នៅ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ​២០២២​នេះ​ ហាក់​មិន​អំណោយ​ផល​ដូច​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧​នោះ​ទេ។ ​មន្ត្រី​ជំនាញ​ខាង​ឃ្លាំមើល​ការ​បោះឆ្នោត​រូប​នេះ​ បញ្ជាក់​ថា ​បញ្ហា​ទាំង​​នោះ​រួមមាន​ ការរឹតត្បិត​សេរីភាព​ការ​សម្ដែង​មតិ​ដោយ​សន្តិវិធី ការ​មិន​ចុះ​បញ្ជី​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​មាន​និន្នាការ​ផ្ទុយ​ពី​បក្ស​កាន់​អំណាច ​និង​​ការ​​រំខាន​ដល់​ការ​លើក​ស្លាក​គណបក្ស​ជា​ដើម៖ «​ដល់​​អីចឹង​វា​​អត់​​​សេរីភាព​​និង​យុត្តិធម៌​ទេ​ ដល់​រឹតត្បិត​គេ​មិន​ឱ្យ​ធ្វើ​សកម្មជន​នោះ​។ ​ព្រោះ​វា​ប៉ះពាល់​​សេរីភាព​ការ​បោះឆ្នោត​ យើង​ចង់​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​ចំហ​បរិយាកាស​នយោបាយ​​ កុំ​ឱ្យ​រឹតត្បិត​ដូច​ជា​ទម្លាក់​ស្លាក​បក្ស​ កុំ​ឱ្យ​មាន​ការ​គំរាម​កំហែង​ យើង​ចង់​ឱ្យ​មាន​ការ​បើក​ទូលាយ​»។

ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសរើស​សមាជិក​ក្រម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​អាណត្តិ​ទី​៥​នេះ ​នឹង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៥​ ខែ​មិថុនា​ ខាង​មុខ។​

កន្លង​មក​មាន​គណបក្ស​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​ បាន​ស្នើ​ឲ្យ​កែប្រែ​សមាសភាព​ គ.ជ.ប ដែល​មកពី​គណបក្សកាន់អំណាច​តែមួយ មិន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ដំណើរការ​បោះ​ឆ្នោត​​​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​សេរី ត្រឹមត្រូវ និង​យុត្តិធម៌ បាន​ឡើយ​។ ពួកគាត់​ព្រមាន​ធ្វើ​ពហិការ មិន​ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត ប្រសិន​បើ ​គ.ជ.ប មិន​បាន​កែទម្រង់​សមាសភាព​នេះ។

​​ប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​លោក ថាច់ សេដ្ឋា ​​និយាយ​ថា​ ប្រសិន​​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ​មិន​មាន​តម្លាភាព​ទេ​នោះ​គណបក្ស​លោក​នឹង​​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ការ​​បោះឆ្នោត​នេះ​ឡើយ​៕

2 comments:

Anonymous said...

Will this party actually do something or just waste time like the CNRP? Remember when the CNRP was big is when they confronted the evil Yuon. You could even burn the evil Yuon's flag. They stop because of criticism. Now, they the CNRP are nothing but keep asking people to support them. Support them for what? If you want support you have to do something. Don't forget why the CNRP got popular. It is because they stood for something. They fought against the evil Yuon. Now they are a waste of time.

Anonymous said...

No surprise that an ignorant and violent person named Ah Chos Kauot Hun Sen became the leader of Cambodia by the evil expansionist Yuon Vietnam. His actions have been always dictated either by his master Yuon Vietnam or Chen because his head is filled with air, no brain.
Samdach Pouk Kanduoy Meh Vear. Sambor Khmer LeuKeu Nass in Cambodia. In the past, Ah Sdach Chkuot Sihanouk was Samdach Euv, now Ah asshole Hun Sen Samdach Pouk.