ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2022-01-16
លោក ហ៊ុន សែន ជួបពិភាក្សាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីលោក លី សៀនឡុង (Lee Hsien Loong) នៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក SMP
ក្រុមអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយលើកឡើងថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គួរផ្លាស់ប្ដូររបៀបធ្វើការរបស់ខ្លួនពីបែបឯកតោភាគីនិយមមកជាការស្ដាប់មតិយោបល់របស់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត ទាក់ទងនឹងការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយក្នុងប្រទេសភូមា(Burma)ឬមីយ៉ាន់ម៉ា(Myanmar)។ ការថ្លែងបែបនេះ គឺក្រោយពេលដែលមេដឹកនាំកម្ពុជា និងសិង្ហបុរីបានជួបពិភាក្សាគ្នាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ដោយក្នុងជំនួបនោះ សមភាគីសិង្ហបុរីបានបានរំលឹក និងគូសបញ្ជាក់ចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនទៅកាន់មេដឹកនាំកម្ពុជា។
ការពិភាក្សា និងស្ដាប់មតិយោបល់ពីមេដឹកនាំប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀតទាក់ទងនឹងដំណោះស្រាយវិបត្តិនៅប្រទេសភូមា ជាគន្លឹះសំខាន់ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គួរប្រកាន់ខ្ជាប់ដើម្បីរក្សាសាមគ្គីភាព និងឯកភាពរបស់អាស៊ាន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ជំហរពហុភាគីនិយមនេះនឹងជួយឱ្យកម្ពុជាដែលជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ាន អាចរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូល និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយរបស់អាស៊ានបានដោយរលូន។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជា និងអាស៊ាន។
អ្នកជំនាញខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយលោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងនាមជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ាន មេដឹកនាំកម្ពុជាគួរតែបត់បែនតាមនយោបាយតំបន់ និងអន្តរជាតិ។ នោះគឺការបដិសេធវត្តមានមេដឹកនាំរបបសឹកភូមាក្នុងកិច្ចប្រជុំទាំងឡាយរបស់អាស៊ាន និងធ្វើការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតក្រៅពីរបបសឹក ពិសេសភាគីរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិរបស់ក្រុមអ្នកស្រី អ៊ុង សានសូជី (Aung San Suu Kyi)។ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា ពន្យល់ថា ឋានៈជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ានមិនមានសិទ្ធិអំណាចសម្រេចការងារអ្វីតែម្នាក់ឯងនោះទេ ពោលគឺត្រូវមានការឯកភាពពីសមាជិកដទៃទៀត៖ «និយាយទៅប្រធានអាស៊ានអត់មានសិទ្ធិអ្វីធំដុំនោះទេ គ្រាន់តែសម្របសម្រួលកិច្ចប្រជុំទេ អ៊ីចឹងវា (សេចក្ដីសម្រេច) ត្រូវការសំឡេងព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទពីសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត។ អ៊ីចឹងបើសមាជិកមួយបដិសេធ គឺអត់ទាំងអស់ អ៊ីចឹងបានជា (សមាជិក)អាស៊ានគេលើកបញ្ហានេះឡើង ទីមួយជាក្ដីបារម្ភពីភាពជាប់គាំងនៃដំណើរការប្រជុំអាស៊ាន ហើយវាអាចខូចដល់ដំណើរនៃអាស៊ានទាំងមូល។ ទោះបីជាកម្ពុជាគិតថា មិនមែនជាផលប្រយោជន៍ខ្លួនឯងសុទ្ធសាធ ក៏ប៉ុន្តែជាផលប្រយោជន៍អាស៊ានទាំងមូល ហើយក៏មុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិទៅលើគោលនយោបាយការបរទេសក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិដែរ»។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជួបពិភាក្សាគ្នាជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី លោក លី សៀនឡុង (Lee Hsien Loong) តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ពោលគឺរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ក្រោយពីលោកវិលត្រឡប់ពីទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសភូមាវិញ។
លោក ហ៊ុន សែន មិនបានឱ្យដឹងលម្អិតនោះទេអំពីខ្លឹមសារនៃជំនួបជាមួយសមភាគីសិង្ហបុរី។ លោកគ្រាន់តែបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុកថា លោកបានប្រាប់លោក លី សៀនឡុង អំពីគោលបំណង និងលទ្ធផលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសភូមា។ លោកអះអាងថា លោកមានបំណងជួយដោះស្រាយវិបត្តិនៅប្រទេសភូមា ដោយធ្វើយ៉ាងណាបញ្ឈប់អំពើហិង្សា បង្កើតបទឈប់បាញ់ ផ្ដល់ជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ពលរដ្ឋភូមា និងជំរុញឱ្យមានការសន្ទនាគ្នា ពេលលោកធ្វើជាប្រធានអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ២០២២ នេះ។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានស្រង់សំណេររបស់លោក ហ៊ុន សែន យកទៅផ្សព្វផ្សាយបន្តលើហ្វេសប៊ុក ដោយមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានអ្វីបន្ថែមទៀតនោះទេ ខណៈរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន ក៏មានវត្តមានក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះដែរ។ រីឯទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានកម្ពុជា (AKP)អះអាងថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី គាំទ្រចំពោះការខិតខំរបស់កម្ពុជាក្នុងការចូលរួមចំណែកដោះស្រាយវិបត្តិនៅភូមានេះ។
ផ្ទុយពីលោក ហ៊ុន សែន ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធឃោសនារបស់រដ្ឋ ខាងក្រសួងការបរទេសសិង្ហបុរីឯណោះវិញ បានផ្ដល់ព័ត៌មានលម្អិតជាច្រើនចំណុច តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ជាពិសេស គឺជំហររបស់សិង្ហបុរីក្នុងការបដិសេធវត្តមានរបស់មេដឹកនាំរបបសឹកភូមាក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន។
ក្រសួងការបរទេសសិង្ហបុរីឱ្យដឹងថា លោក លី សៀនឡុង (Ly Hsien Loong) បានលើកឡើងទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន ថា អាស៊ានគួរតែរក្សាសេចក្តីសម្រេចកាលពីកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី ៣៨ និង ៣៩ ដោយអញ្ជើញតំណាងប្រទេសភូមាដែលមិនមែនជាអ្នកនយោបាយឱ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំទាំងឡាយរបស់អាស៊ាន រហូតទាល់តែមានការវិវឌ្ឍសំខាន់ណាមួយក្នុងការអនុវត្តគោលការណ៍ឯកភាព ៥ចំណុច។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា កិច្ចពិភាក្សាណាមួយដើម្បីពិនិត្យឡើងវិញនូវការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានលើចំណុចនេះ ត្រូវតែផ្អែកលើអង្គហេតុថ្មី។ ក្រៅពីនេះ លោក លី សៀនឡុង បានបញ្ជាក់ទៅលោក ហ៊ុន សែន ថា ប្រធានអាស៊ានចាំបាច់ត្រូវតែប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ពោលគឺទាំងពួកយោធា និងគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) របស់អ្នកស្រី អ៊ុង សានសូជី។
ក្រសួងការបរទេសសិង្ហបុរីឱ្យដឹងទៀតថា លោក ហ៊ុន សែន បានលើកយោបល់មួយចំនួនស្ដីអំពីរបៀបសម្របសម្រួលបទឈប់បាញ់ និងការផ្ដល់ជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ពលរដ្ឋភូមា។ ប៉ុន្តែលោក លី សៀនឡុង បានឆ្លើយតបវិញថា លោកមិនប្រាកដថា តើប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ានស្ដីពីមីយ៉ាន់ម៉ា អាចដើរតួសម្របសម្រួលបទឈប់បាញ់នេះដោយរបៀបណានោះទេ ពីព្រោះ «យើងមិនទាន់ទាំងបានប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយគ្រប់ភាគីផងនោះ»។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីរូបនេះយល់ស្របឱ្យលើកយោបល់ទាំងនេះទៅពិភាក្សាបន្ថែមក្នុងចំណោមរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ានដទៃទៀត។ លោក លី សៀនឡុង រំពឹងថា មេដឹកនាំកម្ពុជានឹងពិចារណាលើមតិយោបល់របស់លោក និងរបស់មេដឹកនាំអាស៊ានដទៃទៀត។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោក កុយ គួង ដើម្បីឆ្លើយតបរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករា។
អ្នកស្រាវជ្រាវខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយលោក វណ្ណ ប៊ុនណា មើលឃើញថា ជំនួបរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក លី សៀនឡុង នេះ មិនមែនជាជំនួបធម្មតានោះទេ តែជាការចរចាលើចំណុចខ្វែងគ្នាស្ដីពីវត្តមានមេដឹកនាំរបបសឹកភូមា។ លោកថា ភាគីកម្ពុជាទំនងជាចង់បញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យសិង្ហបុរីផ្លាស់ប្ដូរជំហរដោយអនុញ្ញាតឱ្យមេដឹកនាំរបបសឹកភូមាចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន។ លោកជឿថា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរីនឹងមិនយល់ស្របរឿងនេះទេ ព្រោះសិង្ហបុរីជាប្រទេសតឹងរ៉ឹងជាមួយពួកយោធាភូមា។ ម្យ៉ាងវិញទៀត មេដឹកនាំសិង្ហបុរីមើលឃើញច្បាស់ថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅកាន់ប្រទេសភូមាមិនទទួលបានផ្លែផ្កាជាដុំកំភួននោះឡើយ ព្រោះរបបសឹកភូមាបន្តបាញ់បោះ និងបង្ក្រាបដោយហិង្សាលើពលរដ្ឋ ព្រមទាំងបន្ថែមទោសលើអ្នកស្រី អ៊ុង សានសូជី ជាដើម។
ជុំវិញវិបត្តិនៅប្រទេសភូមានេះលោក វណ្ណ ប៊ុនណា ថ្លែងថា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែពិចារណា និងពិគ្រោះយោបល់ជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀតចៀសវាងការសម្រេចចិត្តបែបឯកតោភាគី ដូចករណីទស្សនកិច្ចកាលពីលើកមុននោះទៀត៖ «កាលណាយើងសម្រេចចិត្តបែបឯកតោភាគី វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់យន្តការអាស៊ានទាំងមូល ហើយចង់មិនចង់ កម្ពុជាដោះស្រាយអត់បាន បញ្ហាហ្នឹងគឺកម្ពុជាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ។ កាលណាយើងទទួលបានសំឡេង និងគំនិតផ្សេងៗពីភាគីអាស៊ាននានា វាបង្ហាញថា អ្វីដែលកម្ពុជាធ្វើហ្នឹង វាជាសេចក្ដីសម្រេចចិត្តរបស់អាស៊ាន មិនមែនជាសេចក្ដីសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជាទេ។ ទោះបីខុសត្រូវយ៉ាងណា វាធ្វើឱ្យកម្ពុជាឈរទៅលើសំឡេងអាស៊ានផងដែរ។ អ៊ីចឹងទេ ចង់ ឬមិនចង់ កម្ពុជាត្រូវតែពិភាក្សាទទួលយកគំនិតផ្សេងៗ ដើម្បីអនុវត្តទៅលើដំណោះស្រាយបញ្ហានៅភូមាហ្នឹង»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជម្នះទៅបំពេញទស្សនកិច្ចដ៏ចម្រូងចម្រាសនៅប្រទេសភូមា កាលពីថ្ងៃទី៧ និងទី៨ ខែមករា កន្លងទៅ ដើម្បីជួបជាមួយមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារខុសច្បាប់លោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) ដូចតាមការចង់បានរបស់ប្រទេសចិន។ លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងការពារដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកនេះថា ជាការទៅរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនៅភូមា និងជាការជួយសង្គ្រោះសមាគមអាស៊ានដែលកំពុងបែកបាក់។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលស្និទ្ធនឹងលោក សុទ្ធតែបានឃោសនាអួតអាងពីជោគជ័យនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ និងថាប្រទេសពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតគាំទ្រកម្ពុជា «ពេញទំហឹង»។ ក៏ប៉ុន្តែ ជោគជ័យដែលមានតែនៅលើបបូរមាត់នេះ បានសាបរលាបទៅវិញ ខណៈអំពើហិង្សានៅតែបន្តកើតមាន ប្រព្រឹត្តដោយរបបសឹកទៅលើក្រុមពលរដ្ឋស៊ីវិលនិយមប្រជាធិបតេយ្យ ហើយកម្ពុជាថែមទាំងមិនអាចរៀបចំកិច្ចប្រជុំដំបូងថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានទៀតផង ដោយត្រូវសម្រេចលើកពេលគ្មានកាលកំណត់។ ប្រទេសសិង្ហបុរី និងឥណ្ឌូនេស៊ី (Indonesia) បានបង្ហាញជំហរជាក់ច្បាស់របស់ខ្លួនមិនចង់ឱ្យមានវត្តមានរបបសឹកភូមាចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ានដឹកនាំដោយកម្ពុជានោះឡើយ។ រីឯ ម៉ាឡេស៊ី(Malaysia) និងហ្វីលីពីន (The Philippines) ក៏ចង់ឃើញកម្ពុជាពិគ្រោះយោបល់ជាមុនសិនជាមួយនឹងសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀតជុំវិញរឿងភូមានេះ ដែលការដោះស្រាយវិបត្តិភូមានេះចាំបាច់ត្រូវមានវត្តមានរបស់មេដឹកនាំស្របច្បាប់របស់ប្រទេសនេះ គឺអ្នកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍វាយតម្លៃថា ទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ជាការធ្វើឱ្យសមាគមអាស៊ានកាន់តែបែកបាក់ទៅវិញទេ ព្រោះសមាជិកសំខាន់ៗរបស់អាស៊ានសុទ្ធតែបដិសេធមិនទទួលស្គាល់របបសឹកភូមា និងទាមទារឱ្យពួកយោធាភូមាអនុវត្តគោលការណ៍ឯកភាព ៥ចំណុចរបស់អាស៊ានដែលបានព្រមព្រៀងកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២១។ ចំណុចសំខាន់នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងរួម ៥ ចំណុចនេះ តម្រូវឱ្យរបបសឹកបញ្ឈប់អំពើហិង្សា និងអនុញ្ញាតឱ្យប្រេសិតពិសេសអាស៊ានអាចជួបចរចាជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងជម្លោះភូមា រួមទាំងមេដឹកនាំស្របច្បាប់អ្នកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ផង។ ក៏ប៉ុន្តែ របបសឹកភូមាមិនបានអនុវត្តតាមនោះទេ សូម្បីតែបទឈប់បាញ់ដែលពួកគេបានប្រកាសក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន នាពេលថ្មីៗនេះ ក៏ពួកគេមិនបានគោរពតាមនោះដែរ៕
1 comment:
No surprise that an ignorant and violent person named Ah Chos Kauot Hun Sen became the leader of Cambodia by the evil expansionist Yuon Vietnam. His actions have been always dictated either by his master Yuon Vietnam or Chen because his head is filled with air, no brain.
Samdach Pouk Kanduoy Meh Vear. Sambor Khmer LeuKeu Nass in Cambodia. In the past, Ah Sdach Chkuot Sihanouk was Samdach Euv, now Ah asshole Hun Sen Samdach Pouk.
Post a Comment