Tuesday, 27 December 2022

អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ប្រកាស​អាសន្ន ការ​ស្លាប់​សត្វផ្សោត​ទន្លេ​មេគង្គ​ជាង ១០​ក្បាល​ទៀត​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២២

 
Khmer Circle: Everything is dying in the great era of 'peace' and 'development'...

^^^
ដោយ ជី វិតា
2022.12.26
អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ប្រកាស​អាសន្ន ការ​ស្លាប់​សត្វផ្សោត​ទន្លេ​មេគង្គ​ជាង ១០​ក្បាល​ទៀត​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២២  
ប្រជាពលរដ្ឋសែង​សត្វផ្សោតដែលទើបនឹងាប់ចេញពីទន្លេមេគង្គ​​នៅ​អន្លង់ព្រែកកាំពី ខេត្តក្រចេះ កាលពី​ថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ពលរដ្ឋ​ផ្ដល់​ឲ្យ

ក្រុម​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល បាន​ប្រកាស​អាសន្ន​បង្ហាញ​ពី​ការ​ផុត​ពូជ​សត្វ​ផ្សោត​ដ៏​កម្រ ក្នុង​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ​ខេត្តក្រចេះ។ ការ​លើកឡើង​នេះ ក្រោយ​ពី​សត្វផ្សោត​ជាង ១០​ក្បាល​ទៀត​ ងាប់​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ក្នុង​ឆ្នាំ២០២២នេះ ដោយ​សារ​ភាព​ធូររលុង​នៃ​ការ​អនុវត្តច្បាប់​នេសាទ​ ហើយ​ទាមទារ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រញាប់​ពង្រឹង​អនុវត្ត​ច្បាប់​នេសាទ។

ប្រជា​សហគមន៍​នេសាទ​ព្រែក​កាំពី និង​ក្រុម​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល ព្រួយ​បារម្ភ​ជា​ថ្មីទៀត​ ពី​ការ​កើន​ឡើង​បទល្មើស​នេសាទ​ខុសច្បាប់​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ផ្សោត​ និង​បណ្តាល​ឱ្យ​សត្វផ្សោត​ទន្លេមេគង្គ​ផុត​ពូជ ប្រសិន​បើ​គ្មាន​វិធានការ​បន្ទាន់ ដើម្បី​បញ្ឈប់​សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់​ទាំង​នេះ​ទេ

របាយការណ៍​អង្គការ​មូលនិធិ​សកល​សម្រាប់​អភិរក្ស​ធនធាន​ធម្មជាតិ ហៅកាត់​ថា WWF បង្ហាញ​ថា សត្វ​ផ្សោត​សរុប​១១​ក្បាល បាន​ងាប់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២២ នេះ គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ។ រីឯ​សត្វ​ផ្សោត​ដែល​ងាប់​ក្នុង​រយៈពេលឆ្នាំចុង​ក្រោយ​នេះ មាន​សរុប ២៩ ក្បាល។

 

អតីត​ឆ្មាំទន្លេ និង​ជា​ប្រជាសហគមន៍​នេសាទ​ព្រែកកាំពី លោក ណាក់ ហឿង ប្រាប់​វិទ្យុអាស៊ីសេរី​ នៅ​ថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ថា ពេល​នេះបទល្មើស​នេសាទ​ឆក់ក្តៅ និង​ត្រជាក់ បន្តកើន​ឡើង​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង​ ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ផ្សោត​ព្រែកកាំពី បង្កគ្រោះថ្នាក់​ខ្លាំង​ដល់​ផ្សោត​រស់​នៅ និង​រក​ចំណី។ លោកថា កន្លងទៅ ក្រុម​ជនល្មើស​ប្រើ​ឧបករណ៍​អគ្គិសនី​ឆក់ត្រី អាច​ចាប់​ត្រី​មេពូជធំៗ​ ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​យ៉ាង​ហោច​ណាស់៥០​គីឡូក្រាម ដោយ​ប្រើពេល​ត្រឹម​តែ​មួយ​ម៉ោង ហើយ​ការ​នេសាទ​ខុសច្បាប់​ទាំង​នេះ បាន​គំរាមកំហែង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ជីវិត​ផ្សោត។ លោក​បារម្ភ​ថា សត្វ​ផ្សោត​នឹង​ផុត​ពូជ បង្ក​ប៉ះពាល់ធ្ងន់​ដល់​វិស័យ​ទេសចរ​ក្នុង​តំបន់ ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​នៅតែ​បណ្តែត​បណ្តោយ​ឱ្យ​កើត​មាន​បទល្មើស​នេសាទ​ដដែលៗ៖

«គ្នាវា​ឆក់​វា​និយាយ​ថា ប៉ះមួយ​លោត​ដូចត្រី​សណ្ដាយ ប៉ះផ្សោត​ធំៗ បើ​ប៉ះតូច​ដឹង​តែ​ងាប់ បើ​ប៉ះ​បបែល​ជាង ១០០ គីឡូ​ហើយតិច​ទៀត​រលាយ​ហើយ បើ​គេ​ធ្វើ​ម៉ាកហ្នឹង​ បង្ក្រាប​ហ្នឹង​ដូចអត់​មាន​ទៅ​ណា​សោះ អ្នក​ឆក់​នៅ​តែ​ឆក់ អ្នក​ដាក់​មង នៅ​តែ​ដាក់​មង មិន​ដឹង​គិត​ម៉េច​វិញ​ឥលូវ»

កាលពី​ថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ កន្លងទៅ សត្វផ្សោត​មួយ​ក្បាល​ទៀត​បាន​ងាប់​អណ្តែត​ទឹក ក្នុង​អាង​ទន្លេមេគង្គ ក្បែរ​កោះទ្រង់ ទល់​មុខ​ក្រុង​ក្រចេះ ចម្ងាយ​ប្រមាណ​១០​គីឡូម៉ែត្រ ប៉ែក​ខាង​ក្រោម​អន្លង់​កាំពីសត្វ​ផ្សោត​ដែល​ងាប់​នេះ ជា​ផ្សោត​ញីពេញ​វ័យ​មាន​ប្រវែង​ជិត ២​ម៉ែត្រ (១៩៦ សង់ទីម៉ែត្រ) មាន​អាយុ​ចន្លោះ​ពី ៧ ទៅ ១០ ឆ្នាំ និង​មាន​ទម្ងន់ ៩៣ គីឡូក្រាម។

មន្ត្រីរដ្ឋបាល​ជលផល​សន្និដ្ឋាន​ថា មូលហេតុនៃ​ការ​ងាប់​ផ្សោត​នេះ ដោយ​សារ​ជាប់​មង អ្នក​នេសាទ ក៏​ប៉ុន្តែ​ប្រជាសហគមន៍​ព្រែកកាំពី មិន​ជឿលើ​ការ​អះអាង​នេះ​ទេ ដោយ​ពួកគាត់​ស៊ើបដឹង​ថា ផ្សោត​បន្ត​ងាប់ ដោយ​សារ​ត្រូវ​អគ្គិសនី​ឆក់​របស់​ក្រុម​ជនល្មើស​ បណ្ដាល​ឱ្យ​របួស​អណ្ដែត​មក​ប៉ះ​មង​អ្នក​នេសាទ​តាម​បណ្ដោយ​ទឹក​ទន្លេមេគង្គ​ហូរ​ចុះ​ក្រោម

វិទ្យុអាស៊ីសេរី​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង សុំការ​បំភ្លឺ​រឿង​នេះ ពី​ប្រធាន​ឆ្មាំ​ទន្លេ និង​ជា​អនុប្រធាន​រដ្ឋបាល​ជលផល​ខេត្កក្រចេះ លោក ម៉ុក ពន្លក បាន​នៅឡើយ​ទេ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ដោយ​ទូរសព្ទ​ហៅ​ចូល​ច្រើន​ដង​តែ​គ្មាន​អ្នក​លើកចំណែក​អភិបាល​ខេត្តក្រចេះ លោក វ៉ា ថន ក៏វិទ្យុអាស៊ីសេរី​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង សុំការ​បំភ្លឺ​បាន​ដែរ នៅ​ថ្ងៃដដែល​នេះ។

ប៉ុន្តែ​ជំនប់​ទី១ ឃុំ​សំបុក លោក ទុយ សុវណ្ណា ទទួល​ស្គាល់​ថា សត្វផ្សោត​ងាប់​ជា​បន្តបន្ទាប់​ គឺជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​បទ​ល្មើស​នេសាទ ឆក់ក្តៅ និងត្រជាក់ នៅទីតាំង​សំខាន់ៗ ដែល​ផ្សោត​រស់​នៅ និង​ឆ្លង​កាត់។ លោកថា កន្លងទៅ លោក​កាន់​តួនាទីជា​មេឃុំ បាន​បង្កើត​ប្រជាការពារ​ភូមិ​ជាង ១០ នាក់ ដាក់​វេន​គ្នា​ចុះល្បាត​ជា​ប្រចាំ ដោយឃាត់​ចាប់​ជន​សង្ស័យ​ និង​រឹបអូស​ឧបករណ៍​នេសាទ​ខុសច្បាប់​ជា​ច្រើន​ករណី​ក៏​ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​ពី​លោក​បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​តំណែង វិធានការ​នេះ បាន​រំសាយ​ ធ្វើ​ឱ្យ​បទល្មើស​នេសាទ​កើន​ឡើង​ច្រើន

លោកបារម្ភថា កន្លងទៅ អាជ្ញាធរឃុំ​បាន​បញ្ជូន​ឈ្មោះ ជនសង្ស័យ​ជិត ២០ នាក់ទៅ តុលាការ ពាក់ព័ន្ធ​ករណី ឆក់​ត្រី​ខុស​ច្បាប់ តែ​ពេល​នេះ​ជនសង្ស័យ​ទាំង​នោះ អាច​នឹង​វិល​មក​ប្រកប​របរ​ខុស​ច្បាប់​ដដែលៗ បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ខ្លាំង​ដល់​សត្វ​ផ្សោត

«ការពិត​ឥលូវ​បទល្មើស​នេសាទ​ច្រើន បើ​តាម​របាយការណ៍​ពលរដ្ឋ​រាយការណ៍អ្នក​ដាក់​មង​ទៅ​វា​ជាប់​ផ្សោត ខ្ញុំ​ស្តាយ គឺ​ស្តាយ​ណាស់ តែ​ខ្ញុំ​និយាយ​អត់ចេញ»

អង្គការ​WWF-កម្ពុជា​បន្ត​អំពាវនាវ​ជាថ្មី​ទៀត​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវ​ពង្រឹង​អនុវត្ត​ច្បាប់​ជា​បន្ទាន់​ក្នុងការ​បង្កើន​ការ​ល្បាត​ទាំង​ពេល​ថ្ងៃ និង​យប់ ដើម្បី​ការពារ​សត្វ​ផ្សោតដែល​នៅ​សេសសល់​ ហើយ​ត្រូវ​ធានា​ថា សត្វកម្រ​ទាំង​នោះ នឹង​ជៀស​ផុត​ពី​ការ​ស្លាប់។

នាយក​អង្គការ WWF-កម្ពុជា លោក សេង ទៀក បាន​ថ្លែង​ក្នុង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​កាល​ពី​ថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូ​ថា ប្រសិន​បើ​ស្ថានភាព​វិបត្តិ​នេះ​បន្ត​កើត​ឡើង​ទៀត ចំនួន​សត្វ​ផ្សោត​អាច​ប្រឈម​បាត់បង់​ទាំង​ស្រុង​នាពេល​ខាង​មុខ។

លោកបញ្ជាក់ថា ពុំមាន​ជម្រើស​ផ្សេង​ទៀត ក្រៅពីការ​អនុវត្តច្បាប់​តឹងរ៉ឹង​ជា​បន្ទាន់ ដើម្បី​បញ្ឈប់​ទាំង​ស្រុង​នូវ​សកម្មភាព​ខុសច្បាប់​គ្រប់ទម្រង់ ក្នុង​តំបន់​ដែល​សត្វផ្សោត​រស់​នៅ។ លោក​ស្នើឱ្យ​មន្ត្រីឆ្មាំ​ទន្លេ និង​មន្ត្រី​អនុវត្តច្បាប់ ត្រូវ​មាន​វត្តមាន​រយៈពេល ២៤ ម៉ោងមួយ​ថ្ងៃ ឱ្យ​ទៀងទាត់ ដោយ​ចុះល្បាតទាំង​ថ្ងៃ​/​ទាំង​យប់។ រីឯក្រុម​ជនល្មើស អាជ្ញាធរ ត្រូវដាក់​ពិន័យ​ឲ្យ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ ដើម្បី​ព្រមាន​ដល់​អ្នក​នេសាទ​ផ្សេង​ទៀត។

អង្គការ WWF-កម្ពុជា បន្ថែមថា រដូវប្រាំង​គិត​ចាប់​ពី​ខែធ្នូដល់ ខែឧសភា ​ជារយៈពេល​មួយ​ដ៏ចាំបាច់​ផ្តោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ការពារ​សត្វ​ផ្សោត ហើយ​នៅ​គ្រាទឹក​ស្រក សត្វផ្សោត និង​ត្រីមក​ប្រមូល​ផ្តុំគ្នា​ស្វែង​រក​ចំណី ក្នុង​តំបន់អន្លង់ទឹកជ្រៅ នៃដែន​អភិរក្សផ្សោត។ ប្រការនេះ បង្កលក្ខណៈ​ងាយ​ស្រួល ដល់​ក្រុម​ជនល្មើស​លប​ឆក់ត្រី ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​រស់​នៅ​របស់​ផ្សោត។

ជុំវិញរឿងនេះ នាយកប្រតិបត្តិ​អង្គការ​បណ្តាញ​ការពារ​ទន្លេបី លោក លាង ប៊ុនលាភ ផ្តល់​ទស្សនៈថា អាជ្ញាធរ​ខេត្តក្រចេះ និង​ឆ្មាំអភិរក្ស​ត្រូវ​រក​មធ្យោបាយ​ល្បាត​គ្រប់​ពេលវេលា និង​អនុវត្ត​ច្បាប់​ឱ្យ​ម៉ឹងម៉ាត់​ ដើម្បី​ការពារ​សត្វផ្សោត​ដែល​នៅ​សេសសល់៖

«ការ​ស្លាប់​ហ្នឹង គឺ​មាន​រងគ្រោះ​ច្រើន ដោយ​សារ​រឿង​ដាក់​មង និង​រកស៊ី​របស់​ផ្សោត នៅក្នុង​អន្លង់​ផ្សោត និង​ទីកន្លែង​រកស៊ីរឿងសំខាន់​ការពារ​សម្បត្តិ​កម្រ អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​ប្រឹង​ប្រែង​អស់​លទ្ធភាព ​ដល់​ទីកន្លែង​ស្នូល​ដល់​ផ្សោត​រស់​នៅ»

ប្រជាសហគមន៍​នេសាទ​ព្រែកកាំពី​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា ពេល​នេះ​ទន្លេមេគង្គ​ខេត្តក្រចេះ មាន​សត្វផ្សោត​រស់​នៅ​ ចន្លោះពី ៥០ ទៅ ៦០ក្បាល។ សត្វផ្សោត​ទាំងអស់​នោះ កំពុង​តែ​រស់​នៅ​ក្នុង​អន្លង់​អភិរក្ស​ ៥​ទីតាំង​ផ្សេង​គ្នា រួមមាន អន្លង់​ខ្សាច់​ម្កាក់ អន្លង់​កោះដំបង អន្លង់កោះផ្ដៅ អន្លង់កន្ទុយកោះរងាវ និង​អន្លង់​ផ្សោតកាំពី ក្នុង​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ

 

1 comment:

Anonymous said...

Everything is gone under Ah Kwack Hun Sen and Ah Kwen Heng Samrin.