Monday, 8 May 2023

HRWចាត់ទុក​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​មើលងាយ​ពលករ​ខ្មែរ​ដូច​សត្វ​ធាតុ​ករណី​យក​ច្រវាក់​ចង


ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2023.05.07
HRWចាត់ទុក​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​មើលងាយ​ពលករ​ខ្មែរ​ដូច​សត្វ​ធាតុ​ករណី​យក​ច្រវាក់​ចង  
ពលករខ្មែរធ្វើការនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ដែលយោធាថៃចាប់ខ្លួន ចងដោយច្រវាក់ភ្ជាប់គ្នា ពីបទមិនមានឯកសារស្របច្បាប់។ រូបផ្សព្វផ្សាយលើបណ្ដាញសង្គម នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣។
រូប៖ ពីហ្វេសប៊ុក
 

អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ប្រមាថ​មើល​ងាយ​ពលករ​ខ្មែរ​ដូច​សត្វ​ធាតុ ករណី​ចាប់​ដាក់​ច្រវាក់​ជា​ក្រុមៗ​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​អ្នក​ច្បាប់​ក៏​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​កំណត់​ទូត​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​លើ​ករណី​នេះ​ដែរ។

អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ Human Right Watch បាន​ថ្កោល​ទោស​ សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ថា ប្រមាថ​មើល​ងាយ​ពលករ​ខ្មែរ ដូច​សត្វ​ធាតុ​ករណី​ចាប់​ចង​ដោយ​ច្រវាក់​ ហើយ​ទាម​ទារ​ឱ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់​លាស់។

នាយក​រង​ប្រចាំ​តំបន់​អាស៊ី​នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​ លោក ហ្វីល  រ៉ូប៉ឺតសុន (Phil Robertson) ថ្លែង​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​ឧសភា ថា ទង្វើ​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ជា​ការ​ប្រមាថ​មើល​ងាយ​ពលករ​ខ្មែរ​ដូច​សត្វ​ធាតុ។

លោក ហ្វីល  រ៉ូប៉ឺតសុន «វា​គឺ​ជា​រឿង​ហួសហេតុ​ដែល​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទេ ករណី​ដែល​សមត្ថកិច្ច​ថៃ ប្រើ​ច្រវាក់​ដែក​ចង​ពលករ​ខ្មែរ​ដែល​ជាប់​ឃុំ​ទាំង​នេះ។ នេះ​ជា​ការ​ប្រមាថ​មើល​ងាយ​លើ​កិត្តិយស និង​បង្ហាញ​ថា សមត្ថកិច្ច​ថៃ​មើល​ងាយ​ពលករ​ដូច​សត្វ​ធាតុ»

 

លោក​ទាមទារ​មន្ត្រី​ផ្នែក​អន្តោប្រវេសន៍​របស់​ថៃ បើក​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​រក​ការ​ពិត​លើ​ករណី​នេះ ដើម្បី​ធានា​ថា មិន​មាន​ការ​ប្រើ​ច្រវាក់​ចង​ពលករ​ដោយ​ប្រមាថ​ មើល​ងាយ​ របៀប​នេះ​បន្ត​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

ប្រតិកម្ម​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ​នេះ បន្ទាប់​ពី​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​បង្ក្រាប​ពលករ​ចំណាក​ស្រុក នៅ​ក្នុង​ទី​ក្រុង​បាងកក នៅ​ពាក់​កណ្តាល​ខែ​មេសា ហើយ​បាន​ចាប់​ពលករ​ខ្មែរ​ចង​ច្រវាក់​ជា​ក្រុមៗ​បញ្ជូន​ចេញ​ពី​កន្លែង​ធ្វើ​ការងារ​របស់​ពួក​គេ ទៅ​កន្លែង​ឃុំ​ឃាំង។

មន្ត្រី​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បារម្ភ​ថា ក្រៅ​ពី​រូប​ថត​ប៉ុន្មាន​សន្លឹក​បែក​ធ្លាយ​ករណី​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ចង​ដោយ​ច្រវាក់​នេះ អាច​មាន​ករណី​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​ប្រមាថ​មើល​ងាយ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដែល​ត្រូវ​មាន​ការ​ស៊ើបអង្កេត។

នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ខែ​មេសា ក្រោយ​ពេល​ចូលឆ្នាំ​ខ្មែរ ហើយ​ក៏​មាន​វីដូឃ្លីប​ថត​ដោយ​ពលករ​ខ្មែរ​ជាប់​ឃុំ​នៅ​ក្នុង​រនាំង​ដែក ហើយ​ត្អូញ​ត្អូញត្អែរ​ពី​ការ​ខ្វះ​ទឹក និង​អាហារ​បរិភោគ។

សំឡេង​ពលករ​ជាប់​ឃុំ៖ «បង​ប្អូន​អើយ​នេះ​ជាប់​គុក​អត់​ប៉ាស្ព័រ នៅ​ក្នុង​គុក​ច្រើន​គ្នា​ណាស់។ នេះ​គ្រាន់​តែ​នៅ​ខាង​នេះ​ នៅ​មាន​នៅ​ខាង​ក្រៅ​នៅ​បន្ទប់​ខាង​នេះ​ខាង​នោះ​ទៀត នៅ​ច្រើន​ណាស់។ ឥឡូវ​គេ​ថា​ជាប់​ទោស​ក្នុង​គុក ៣​ខែ​ខ្លះ​៨​ខែ។ អា​ហ្នឹង​ខ្ញុំ​ឮ​គេ​ថា ដែរ​នៅ​ក្នុង​គុក​ទាំង​អស់​គ្នា​នេះ។ ហើយ​ខ្ញុំ​អត់​ទឹក​ហូប​ទឹក​អី​ទេ ហើយ​ជាប់​ទោស​អី ក៏​យូរ​ម្លេះ​ខ្ញុំ​ជំពាក់​អង្គការ​គេ​ច្រើន​ណាស់​បង​ប្អូន​អើយ។ សុំ​ស៊ែ​ខ្ញុំ​បង្ហោះ​នេះ សូម​បង​ប្អូន​ជួយ​ស៊ែ​ដល់​សម្តេច ហ៊ុន សែន អី​ហ្នឹង ប៊ុន​រ៉ានី​អី​ហ្នឹង»។

មន្ត្រី​ផ្នែក​ការពារ​សិទ្ធិ​ពលករ​ចំណាក​ស្រុក​ នៃ​អង្គការ​សង់ត្រាល់ (CENTRAL) ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​លោក លឹង សុផុន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ក្រុម​ការងារ​របស់​លោក​កំពុង​តែ​តាម​ដាន​ករណី​នេះ​។ លោក​បន្ត​ ថា​បើ​ត្រឹម​តែ​រស់​នៅ និង​ធ្វើ​ការ​ផុត​ឯកសារ ស្រប​ច្បាប់​គឺ​មិន​គួរ​ចាប់ចង​ដូច​អ្នក​ប្រព្រឹត្តិ​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ធ្ងន់ធ្ងរ​បែប​នេះ​ទេ។

លោក លឹង សុផុន៖ «ករណី​ធម្មតា​ដែល​បង​ប្អូន មិន​មាន​ឯក​សារ​គ្រប់​គ្រាន់​មិន​គួរ​ណា​ដាក់​ច្រវាក់​ដល់​ថ្នាក់​ហ្នឹង​ទេ។ យើង​មើល​ទៅ​ដូច​ជា​ ទោស​ឧក្រិដ្ឋ​ដូច​ជា​ទោស​ដែល​ធ្ងន់​ពេក​ហើយ។ យើង​មើល​ទៅ​មិន​គួរ​ដល់​ថ្នាក់​ហ្នឹង​ទេ បើ​យើង​ត្រឹម​តែ​មិន​មាន​ឯកសារ​គ្រប់គ្រាន់ ឬ​មិន​មាន​ប័ណ្ណ​ការងារ​ត្រឹម​ត្រូវ​អីចឹង​នោះ»

សាស្ត្រាចារ្យ និង​ជា​អ្នក​ប្រឹក្សា​យោបល់​ផ្នែក​ច្បាប់​លោក​ ស៊ឹម វិបុល ពន្យល់​ករណី​នេះ​ ថា​តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​សាមី​មាន​កាតព្វកិច្ច​ការពារ​ពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ តាម​រយៈ​ការ​ធ្វើ​កំណត់​ទូត​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​ ឬ​ប្តឹង​ទៅ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​រួម​ទាំង​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ផង​ដែរ។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​សំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការងារ​លោក ហេង សួរ និង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​លោក អាន សុខឃឿន បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​ឧសភា។ ចំណែក​ស្ថានទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​ប្រទេស​ថៃ និង​ស្ថាន​ទូត​ថៃ​ប្រចាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា ក៏​មិន​ឆ្លើយ​តប​សារ​របស់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី​ដែល​ផ្ញើ​ទៅ​តាំង​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៤ ខែ​ឧសភា។

បើ​ទោះ​ជា​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​ប្រាប់​វិទ្យុ​បារាំង ផ្សាយ​ជា​ខេមរភាសា តាំង​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​មេសា ដោយ​ទទួល​ស្គាល់​ថា ពលករ​ដែល​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ដាក់​ច្រវាក់​នោះ​ ជា​ពលករ​ខ្មែរ​ក៏​ដោយ​ ក៏​រហូត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​ឧសភា នេះ មិន​ទាន់​ឃើញ​ក្រសួង​ការបរទេស ឬ​ស្ថានទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​ប្រទេស​ថៃ​មាន​ប្រតិកម្ម​ណា​មួយ​ជា​ផ្លូវ​ការ​នោះ​ទេ។

ទាំង​នៅ​លើ​ហ្វេសប៊ុក​ផេក​របស់​ក្រសួង​ការបរទេស និង​ហ្វេសប៊ុក​ស្ថានទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​មិន​បាន​និយាយ​ពី​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ដែល​ត្រូវ​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​ចាប់​ចង​ដោយ​ច្រវាក់​ជា​ក្រុម​ៗ​នោះ​ទេ។

អ្នក​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ខ្លឹម​សារ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទី​ក្រុង​ប៉ារីស លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ ចាត់​ទុក​ការ​ដាក់​ច្រវាក់​ពលករ​ខ្មែរ​នេះ ជា​ការ​ប្រមាថ​ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​រដ្ឋាភិ​បាល​ថៃ និង​រដ្ឋាភិបាល​ កម្ពុជា​ត្រូវ​មាន​ការ​ឆ្លើយ​តប​ចំពោះ​ករណី​នេះ។

លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន៖ «វា​ជា​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទាំង​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ និង​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​ត្រូវ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​។ មិន​មែន​ជា​បន្ទុក​តែ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​ទេ​ ជា​ធម្មតា​ទេ​ យើង​ចូល​ក្នុង​ប្រទេស​គេ​មួយ​រយៈ​ចុង​ក្រោយ​នេះ មាន​ការ​រើស​អើង​ខ្លាំងក្លា​រវាង​ខ្មែរ​ថៃ។ យើង​មើល​ឃើញ​ពី​នីតិវិធី​នៃ​ការ​សង្គ្រោះ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ក៏​អ៊ីចឹង​ដែរ បើ​យើង​មិន​ចូល​រួម​ជួយ​ទេ គឺ​ស្មើនឹង​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​ចូលរួម​ប្រព្រឹត្តិ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ហ្នឹង​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ ជាមួយ​ទាហាន​ថៃ​ជាមួយ​ប៉ូលិស និង​អាជ្ញាធរ​ថៃ​ដែរ»

សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​សង់ត្រាល់ នៅ​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៣ បាន​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ស្ថានភាព ពលករ​ខ្មែរ​ដែល​បន្ត​សម្រុក ទៅ​រក​ការងារ​ធ្វើ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ទាំង​ខុស​ច្បាប់ ខណៈ​បច្ចុប្បន្ន​ពលករ​ខ្មែរ​កំពុង​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​នោះ​ចំនួន ២​លាន​នាក់ ហើយ​ក្នុង​នោះ​ពាក់​កណ្តាល​ធ្វើ​ការងារ​ដោយ​ខុស​ច្បាប់៕

1 comment:

Anonymous said...

This stupid Thai authority wanted Khmer people to relive the barbarous history committed by their ancestors against Khmer people in the past.

However, the government of Ah Thank you peace Hun Sen should have generated enough jobs for Khmer people to work inside Cambodia.

Praising Thank you peace every day is not the right way to resolve Khmer social problems.