2023.06.11
![សកម្មជនបរិស្ថានស្នើឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតករណីឈើក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង និងបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣ សកម្មជនបរិស្ថានស្នើឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតករណីឈើក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង និងបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣](https://www.rfa.org/khmer/news/environment/environmental-activists-called-for-an-investigation-into-the-timber-case-at-koh-kong-prison-and-military-base-06112023081155.html/@@images/4dce367f-3b79-4d04-9a06-39c858b9041c.jpeg)
សកម្មជនបរិស្ថានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរស៊ើបអង្កេតស្វែងរកការពិតករណីលាក់ទុក និងកែច្នៃឈើក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង និងក្នុងមូលដ្ឋាន នៃបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣ នៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ការជំរុញនេះគឺក្រោយព័ត៌មានស៊ើបអង្កេតម៉ុងហ្គាបៃ (Mongabay) បានចុះផ្សាយនាពេលថ្មីៗនេះ ពីការរកឃើញទីតាំងស្ថាប័នរដ្ឋចំនួនពីរនេះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាកន្លែងផ្ទុក និងកែច្នៃឈើខុសច្បាប់ដែលកាប់ចេញពីតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំក្រវ៉ាញ។
សកម្មជនការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិចាត់ទុករបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតរបស់សារព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃ ជាភស្តុតាងដ៏មានតម្លៃសម្រាប់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចបើកការស៊ើបអង្កេតលើករណីមិនប្រក្រតីទាំងនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា កន្លងទៅនេះសារព័ត៌មានអន្តរជាតិម៉ុងហ្គាបៃ (Mongabay) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក (The United States) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតមួយដោយរកឃើញពីប្រតិបត្តិការដឹកជញ្ជូនឈើ និងកំពុងនាំចេញពីពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង ដែលគំនរឈើទាំងនេះមានប្រភពមកពីទំនប់វារីអគ្គិសនីថ្មី ដែលកំពុងសាងសង់នៅស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុង។
អ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃ (Mongabay) ដែលបានចុះទៅដល់ទីតាំងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ បានលឺសំឡេងចេញនៃរោងម៉ាស៊ីនអារឈើពេលព្រឹកព្រលឹម។ ឈើដែលមិនទាន់កែច្នៃ ដែលមានអង្គត់ផ្ចិតប្រវែងជាងមួយម៉ែត្រ ឬ 3 ហ្វីត មានអង្កត់ផ្ចិតត្រូវបានរមៀលជុំវិញទីធ្លា ដែលមានធូលីនៅខាងក្រោយពន្ធនាគារ។ ចំណែកបំណែកឈើផ្សេងទៀតត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងរោងម៉ាស៊ីនអារឈើនៅខាងក្រោយទីធ្លាពន្ធនាគារ។ បន្ថែមពីនេះ អ្នកយកព័ត៌មានបានឃើញពីសកម្មភាពមមាញឹកនៅក្នុងដេប៉ូនៅខាងក្រោយពន្ធនាគារ ដូចជាសកម្មភាពរថយន្តដឹកឈើកំពុងរៀបចំទម្លាក់ឈើ ដើម្បីកែច្នៃ ដែលឈើទាំងអស់នេះត្រូវបានកាប់ និងដឹកចេញមកពីព្រៃនៅក្នុងខេត្តកោះកុង។
ស្ថាប័នព័ត៌មានដដែលនេះក៏បានចេញផ្សាយអត្ថបទមួយទៀតនៅថ្ងៃទី៦ មិថុនា កន្លងទៅនេះ ដោយរកឃើញថា បញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគទី៣ ដែលស្ថិតនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានរោងម៉ាស៊ីនអារឈើ និងគំនរឈើជាច្រើនគីបស្ថិតក្នុងអគារហ្វឹកហ្វឺនទាហាន។
អត្ថបទព័ត៌មានដដែលអះអាងថា ទោះបីជាទាហានមួយចំនួនអះអាងថា ការរកឃើញទាំងនេះជាព័ត៌មានមិនពិតក្ដី ប៉ុន្តែរូបភាពពីដ្រូន(Drone) ថតពីលើអាកាស បានបង្ហាញថា ទីតាំងស្ថាប័នទាំងនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាកន្លែងផ្ទុកឈើខុសច្បាប់ ហើយអ្នកស្រុករស់នៅជុំវិញទីនោះអះអាងថា មានឡានដឹកឈើចេញចូលបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគទី៣ ទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ។
យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ កញ្ញា ភួង កែវរស្មី បង្ហាញទស្សនៈថា ការរកឃើញដោយសារព័ត៌មានម៉ុនហ្កាបៃ ហាក់មានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា ជាមួយការអះអាងរបស់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន ដែលបានឃើញសកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើចេញចូលពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង និងបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣ ក្នុងខេត្តកំពងស្ពឺ ដើម្បីចរាចរណ៍ឈើខុសច្បាប់ទាំងនោះ។
កញ្ញា ភួង កែវរស្មី៖ «មើលឃើញថា កម្មករដែលគាត់ស៊ីឈ្នួលគឺគាត់ធ្វើការឱ្យឈ្មួញធំៗ ច្បាស់ណាស់ថា គាត់អត់អាចឯករាជ្យតែឯងបានទេ គឺតែងតែមានអ្នកមានអំណាចនៅពីក្រោយខ្នង អ៊ីចឹងបើយើងឃើញសកម្មភាពទាំងអស់ហ្នឹង ហើយបានទទួលដំណឹងពីអ្នកពីជុំវិញទៀត យើងពិតជាមានការបារម្ភមែនទៀតថា គេអាចប្រើប្រាស់ដី ឬស្ថាប័នរដ្ឋដែលជាទីតាំងជារបស់រដ្ឋយកទៅគប់គិត »។
កញ្ញា ភួង កែវរស្មី បន្ថែមទៀតថា ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយរូបតែងតែចង់ឃើញមន្ត្រីធ្វើការដោយឯករាជ្យជាពិសេសនៅពេលដែលមានការសង្ស័យថា មានបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងទីតាំងរដ្ឋ ហើយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធគួរតែមានចំណាត់ការ ឬបង្ក្រាបជុំវិញករណីនេះ។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញគ្រប់ករណីដែលមានបទល្មើសព្រៃឈើ ឬធនធានធម្មជាតិកន្លងមក មិនសូវមានមន្ត្រីណាស្ទុះស្ទា បង្ក្រាបទៅលើជនល្មើស ឬឈ្មួញ ហេតុនេះហើយទើបធ្វើឱ្យពលរដ្ឋអស់ជំនឿ។
កញ្ញា ភួង កែវរស្មី៖ «ប្រាកដហើយថា ចង់ឃើញការស៊ើបអង្កេតហើយវែករកមុខអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង តែអ្វីដែលសំខាន់ យើងអស់ជំនឿទៅលើអ្នកដែលកំពុងធ្វើការនៅលើរឿងហ្នឹង ព្រោះពួកគាត់អត់បានធ្វើសកម្មភាពណា ឬធ្វើសមិទ្ធផលណាមួយពាក់ពន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើឱ្យយើងជាសកម្មជនបរិស្ថាន ជាប្រជាពលរដ្ឋទុកចិត្តលើគាត់ ឬសង្ឃឹមថាពួកគាត់អាចវែកមុខអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងអ្នកបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិបាន»។
ទាហានបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣ លោក ហេម សុវណ្ណ លើកឡើងថា មិនបានដឹងចំពោះការរកឃើញរបស់អ្នកសារព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃ (Mongabay) នោះទេ។
ជុំវិញការរកឃើញពីភាពប្រក្រតីនៅក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង សារព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃ បានរកឃើញដែរថា បុរសម្នាក់ឈ្មោះ ប្រុស ដែលសារព័ត៌មានបរទេសមួយនេះអះអាងថាធ្លាប់គំរាមកំហែងទៅលើអ្នកកាសែតក្នុងពេលកន្លងទៅ គឺស្ថិតនៅក្នុងបណ្ដាញដឹកជញ្ជូនឈើដោយលួចលាក់ពីទូទាំងខេត្តកោះកុង។ បុរសនេះក៏ត្រូវបានរកឃើញថា ជាអ្នកពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការដឹក យកឈើចេញពីព្រៃ ដែលត្រូវបានឈូសឆាយសម្រាប់ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅក្នុងខេត្តកោះកុង។ ឈើទាំងនោះត្រូវបានគេដឹកតាមរថយន្តដឹកទំនិញឆ្លងកាត់ច្រកត្រួតពិនិត្យរបស់អង្គការអភិរក្សសត្វព្រៃ និងទីស្នាក់ការបរិស្ថាន មុនពេលបញ្ជូនទៅស្តុកទុកនៅក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកោះកុង។
សារព័ត៌មានដដែលអះអាងថា ប្រភពផ្លូវ និងទិសដៅនៃលំហូរឈើដែលគ្រប់គ្រងដោយបុគ្គលឈ្មោះ ប្រុស នៅតែមិនមានការត្រួតពិនិត្យ ។ ទោះជាយ៉ាងណា បុគ្គលឈ្មោះ ប្រុស បានអះអាងក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ ថា អាជីវកម្មរបស់គាត់គឺស្របច្បាប់ទាំងស្រុង។
ប៉ុន្តែអ្នករស់នៅខេត្តកោះកុង ដែលបានទិញឈើពីលោក ប្រុស បានទទួលវិក្កយបត្រដែលបញ្ជាក់ថា ដេប៉ូឈើ យុស ប្រុស (Yous Pros Timber Depot) ហើយដែលសារព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃអះអាងថា ជាក្រុមហ៊ុនមិនបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជានោះទេ។
ជុំវិញការរកឃើញនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីអភិបាលខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី មិថុនា ភូថង បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា។
រីឯករណីពាក់ព័ន្ធនឹងភាពមិនប្រក្រតីនៅទីបញ្ជាការដ្ឋានភូមិភាគ៣ នៅខេត្តកំពង់ស្ពឺវិញ ទាហាននៃបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគ៣ ខេត្តកំពង់ស្ពឺលោក ហេម សុវណ្ណ លើកឡើងថា លោកមិនបានដឹងចំពោះការរកឃើញរបស់អ្នកសារព័ត៌មានម៉ុងហ្គាបៃនោះទេ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីក៏មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង បាននៅឡើយដែរនៅថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា។
ជុំវិញរឿងនេះអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន លោក សាន់ ម៉ាឡា លើកឡើងថា នៅពេលមានអត្ថបទស៊ើបអង្កេតចេញផ្សាយ វាប្រាកដជាមានភស្តុតាងរឹងមាំ ដូច្នេះលោកថា ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធគួរតែបើកការស៊ើបអង្កេត ជាជាងច្រានចោល ឬធ្វើជាមិនអើពើចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើទាំងនេះ។
លោក សាន់ ម៉ាឡ៉ា៖ «មិនមានការប្រតិកម្ម មិនស៊ើបអង្កេត ហើយបែរទៅជាបដិសេធ ហើយចោទប្រកាន់ថាជាព័ត៌មានមិនពិត នោះវាប្រាកដជាធ្វើឱ្យខាតដល់ប្រយោជន៍សង្គមកម្ពុជាយើងទៅវិញទេ ហើយការមិនស៊ើបអង្កេត ឬចាត់ទុកថាជាព័ត៌មានមិនពិត ជាផ្នែកមួយដែលលើកទឹកចិត្តឱ្យជនខិលខូច មន្ត្រីខិលខូចសហការគ្នា ក្នុងការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិរបស់ប្រទេសខ្មែរ»។
លោក សាន់ ម៉ាឡា បន្ថែមទៀតថា កន្លងមក លោកមិនដែលឃើញមន្ត្រី ឬស្ថាប័នរដ្ឋចេញរបាយការណ៍ជុំវិញឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើនោះទេ។ លោកបន្តថា ក្នុងស្ថានភាពធនធានធម្មជាតិដែលនៅសល់ចុងក្រោយបន្តិចបន្តួចនេះ គួរដល់ពេលដែលមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធបង្ហាញសមត្ថភាពក្នុងការពារ ដើម្បីកូនចៅខ្មែរជំនាន់ក្រោយ។
ប្រធានគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ លោក សៅ សុខា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានចេញបទបញ្ជាជាថ្មីឱ្យកម្លាំងសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់បង្ក្រាបឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់
ចំពោះបទល្មើសព្រៃឈើដែលកំពុងតែកើតមាន បើទោះជាត្រូវប្រើអាវុធបាញ់កម្ទេចជនល្មើសក៏ដោយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី ក៏មិនទាន់អាចទាក់ទងលោក អេង ហ៊ី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ដើម្បីសុំការឆ្លើយតបបាននៅឡើយចំពោះការរកឃើញនេះ។
បទល្មើសព្រៃឈើដែលកំពុងបន្តកើតឡើងនៅកម្ពុជាមិនមែនជារឿងថ្មីនោះទេ បើទោះជាកន្លងទៅប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ភ្នាល់ដាក់ជីវិតការពារព្រៃឈើក្តី។ ទោះជាបែបនេះក្តី រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានគេមើលឃើញថា ពុំមានឆន្ទៈពិតប្រាកដនៅក្នុងការបង្រ្កាបបទល្មើសព្រៃឈើនោះទេ ហើយកន្លងទៅបទល្មើសព្រៃឈើធំៗក៏មានជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបណ្ដាញជិតស្និទ្ធរបស់លោក ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
របាយការណ៍មែកធាងអំពើខុសច្បាប់ នៃរចនាសម្ព័ន្ធកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា (Branches Of Illegality Cambodia's illegality structures) ដែលចេញផ្សាយនៅក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ បង្ហាញថា ប្រព័ន្ធការពារគ្នាទៅវិញទៅមកដែលបង្កើតឡើងដោយគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាមួយក្រុមឧកញ៉ា និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ គឺជាកត្តាចម្បងធ្វើឱ្យមានវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅកម្ពុជានៅតែបន្តកើតមាន។
របាយការណ៍បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដើម្បីបានចូលរួមក្នុងប្រព័ន្ធការពារគ្នាទៅវិញទៅមក គេត្រូវបរិច្ចាគលុយ ៥០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកដល់គណបក្សប្រជាជន ដើម្បីបានងារជាឧកញ៉ា ហើយការទទួលបានឋានៈនេះ ប្រៀបដូចជាការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយគណបក្សប្រជាជនអស់មួយជីវិត ដើម្បីភ្ជាប់មកជាមួយអភ័យឯកសិទ្ធិ ការទំនុកបម្រុង និងទំនួលខុសត្រូវជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមក។
បន្ថែមពីលើនេះ ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា របៀបបង់ប្រាក់ក្រៅផ្លូវការនៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធរបបលោក ហ៊ុន សែន និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ត្រូវបានធ្វើឡើងដូចទៅនឹងក្រុមជនអន្ធពាល ដែលមានរាងដូចពីរ៉ាមីត ដោយក្នុងនោះអ្នកដែលមានឋានៈតូចទាប ត្រូវបង់ប្រាក់ខែរបស់ពួកគេរហូតដល់៥០% ទៅដល់អ្នកដែលមានតួនាទីធំជាងខ្លួន។ ដោយប្រាក់ខែមិនអាចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពបាន មន្ត្រីទាំងនោះ ត្រូវតែរកចំណូលបន្ថែមតាមរយៈការទទួលសំណូក។ ដោយឡែក ចំពោះមន្ត្រីណាដែលមិនបង់ប្រាក់ដល់ថ្នាក់លើ នោះពួកគេនឹងត្រូវប្រឈមនឹងការលាលែងពីដំណែងរបស់ខ្លួន៕
No comments:
Post a Comment