Saturday, 21 June 2025

មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង៖ ការបញ្ចេញសន្ទនាលោក ហ៊ុន សែន និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ មិនមែនរឿងខុសឆ្គង

Op-Ed by Khmer Circle

 

Whatever is said or done in trust and confidentiality between two persons should always remain in privacy and stay confidential. Even medical doctors and other professionals are required to keep certain details of their patients and clients confidential even from the latter out of consideration as to their own interests and benefit.

We usually read or hear of such revelations made by people in public life only - if at all - long into their retirements through their memoirs and biographies/autobiographies.

Moreover, what the Thai PM said in this leaked audio conversation is nothing ‘shocking’, unexpected or out of line or the ordinary in terms of the two parties’ hitherto close friendship forged over a number of years. Their social media posts have tended or been used to reinforce this close, almost family-like trust and connection. Even Paetongtarn’s quip about the unruly general in question is hardly a revelation or ‘shocking’ in itself except as it applies and is read within the context of her own government’s leadership, Thai politics and relations with the Thai military in particular which – unlike Hun Sen’s totalitarian grip on power - have always been a force apart and, frequently, above any Thai civilian government.

Hun Sen’s intention in disclosing the audio is thus a betrayal of Paetongtarn’s personal trust which could even backfire badly on his own political career in the long run as much as it threatens immediately to create tension and a rift between herself and the generals and as he hopes to exploit all this – his favourite ploy or diversion – for his own personal political capital and gains with what he sees – or wants to be seen - as a matter of national crisis that only he has the astuteness and required leadership to resolve and overcome.

On the other hand, if Hun Sen did genuinely hold Cambodia’s national interests above all else including personal friendship and diplomatic protocols and be consistent in action then he could also disclose his similiar secret dealings with his bosses in the East as well? But, that we know is not going to happen any time soon and, if he did he would be dead within 48 hours either physically or politically! Hun Sen, more than anyone, knows this only too well...    

   

^^^ 

មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងបានយល់ឃើញថា ការបញ្ចេញកិច្ចសន្ទនាតាមទូរសព្ទរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាមួយមេដឹកនាំថៃ មិនមែនជារឿងអសីលធម៌ឡើយ ពីព្រោះប្រទេសថៃមានកលល្បិចនិងមហិច្ឆតាឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើលបានលើកឡើងថា ក្នុងទំនាក់ទំនងការទូត មិនគួរបញ្ចេញការចរចាសម្ងាត់ជាសាធារណៈឡើយ។

Paetongtarn Shinawatra hugged Hun Sen inOn March 18, 2024.
ប្រធានគណបក្សភឿថៃអ្នកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ (Paetongtarn Shinawatra) ឱបស្វាគមន៍គ្នាជាមួយប្រធានព្រឹទ្ធសភាលោក ហ៊ុន សែន នៅពេលចូលជួបនៅវិមាន៧មករា រាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។ (រូបភាពពីហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន)

 

ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​ទៅ បណ្ដា​មេដឹកនាំ​សំខាន់​ៗ​នានា នឹង​មើល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុង​ភ្នែក ចាប់​ចុង​ដៃ សន្ទនា​ចុង​មាត់ គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​សន្ទនា​បែប Protocol (​បែប​ពិធីការ​) ប៉ុន្តែ​គេ​និយាយ​បែប​ទុក​ចិត្ត​ជាមួយ ផេថងថាន ទៅ​វិញ​។

—  លោក គឹម សុខ

 

ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​បាន​ចាត់​ទុក​ការ​បញ្ចេញ​កិច្ចសន្ទនា​សម្ងាត់​របស់​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​លោក ហ៊ុន សែន ជាមួយ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​អ្នកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ (Paetongtarn Shinawatra )ថា​ជា​ការ​គិតគូរ​ពី​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ជា​ធំ ប៉ុន្តែ​ពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ទៀត​យល់ថា ការ​បញ្ចេញ​សារ​សំឡេង​នេះ ជា​រឿង​អសីលធម៌​ដែរ។

អតីត​តំណាងរាស្ដ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​លោក អ៊ុំ សំអាន បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩ ខែ​មិថុនា​ថា លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ចេញ​សារ​សន្ទនា​ឯកជន​ជាមួយ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ ដោយសារ​ប្រទេស​ថៃ មាន​លកល្បិច​ឈ្លានពាន​លើ​កម្ពុជា និង​ព្យាយាម​កេង​ចំណេញ​ទាំង​ផ្នែក​នយោបាយ​និង​ការទូត​តាម​រយៈ​ការ​ចរចា​ទាំង​ចំហ​និង​សម្ងាត់​ពី​ភាគី​កម្ពុជា។

ការ​បញ្ចេញ​សារ​នេះ ខ្ញុំ​យល់​ថា មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​ទំនាក់ទំនង​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ ជាមួយ​បណ្ដា​ប្រទេស​ដទៃ​ទៀត​នោះ​ទេ ហើយ​ខ្ញុំ​យល់​ថា ប្រទេស​ដទៃ​ទៀត ក៏​មិន​បាត់បង់​ទំនុក​ចិត្ត ដែល​សន្ទនា​ជាមួយ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា​នោះ​ដែរ ពីព្រោះ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា ធ្វើ​តែ​ជាមួយ​សត្រូវ​ប្រទេស​ជិត​ខាង។ ប៉ុន្តែ​ប្រទេស​ដដៃ​ទៀត គ្មាន​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ជាមួយ​ប្រទេស​កម្ពុជា មេដឹកនាំ​កម្ពុជា នឹង​មិន​បញ្ចេញ​សារ​សន្ទនា​ជា​លក្ខណៈ​ឯកជន​នោះ​ទេ​។

—  លោក អ៊ុំ សំអាន

ការ​លើកឡើង​ពី​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​នេះ បាន​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​មិថុនា បាន​បញ្ចេញ​សារ​សន្ទនា​រយៈពេល​ជាង​១៧​នាទី ដែល​លោក​បាន​និយាយ​ទូរសព្ទ​ជាមួយ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​អ្នកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​មិថុនា ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ជម្លោះ​ព្រំដែន។ 

 

នៅ​ក្នុង​សារ​សំឡេង​នោះ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​បាន​ព្យាយាម​បញ្ចុះបញ្ចូល​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ជួយ​សម្រួល​បើក​ច្រក​ព្រំដែន​សម្រាប់​ការ​នាំចូល​បន្លែ​និង​ផ្លែ​ពី​ប្រទេស​ថៃ​ឡើង​វិញ និង​បាន​ប្រាប់​លោក ហ៊ុន សែន ឱ្យ​ឈប់​ចាប់​អារម្មណ៍​ទៅ​នឹង​ការ​លើកឡើង​របស់​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ថៃ​ប្រចាំ​នៅ​ភូមិ​ភាគ​ទី២ឈ្មោះ ប៊ុនស៊ីន ផាតក្លាង (Boonsin Padklang) ដែល​តែង​ប្រើប្រាស់​ពាក្យ​សម្ដី​គំរាមកំហែង​បង្ក​សង្គ្រាម​ឈ្លានពាន​កម្ពុជា និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ឡើង​កម្ដៅ​ជាបន្តបន្ទាប់។ អ្នកស្រី​បាន​បញ្ជាក់​ថា មេទ័ព​ភូមិ​ភាគ​រូប​នេះ ជា​អ្នក​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​អ្នកស្រី ហើយ​តែង​និយាយ​ប្រឆាំង​នឹង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ប្រជាប្រិយភាព​សម្រាប់​ខ្លួន​ឯង។

ទោះជាយ៉ាងណា​លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជាក់​ថា យោធា​ថៃ​ជា​អ្នក​បិទ​ព្រំដែន​ដោយ​ឯកតោ​ភាគី​ជាមុន ដែល​ជា​ការ​ប្រមាថ​មួយ​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ឡើយ។

ដូច្នេះ​លោក​ថា កម្ពុជា​មិន​ទទួល​យក​ការ​ចរចា​ទេ ប៉ុន្តែ​ប្រសិន​បើ​យោធា​ថៃ​បើក​ច្រក​ព្រំដែន​ឱ្យ​ដំណើរការ​ដូច​ដើម​វិញ នោះ​កម្ពុជា​នឹង​សម្រេច​បើក​ព្រំដែន​តាម​ក្រោយ។

ជុំវិញ​ការ​បែក​ធ្លាយ​កិច្ច​សន្ទនា​នេះ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​អ្នកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ បាន​ចេញ​សុំទោស​ប្រជាជន​ថៃ ខណៈ​អ្នកស្រី​ប្រឈម​ការ​តវ៉ា​ឱ្យ​ចុះចេញ​ពី​តំណែង រី​ឯ​គណបក្ស​ដែល​ជា​សម្ព័ន្ធភាព​គណបក្ស​ភឿ​ថៃ​កំពុង​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល ក៏​បាន​សម្រេច​ដក​ខ្លួន​ចេញ។ អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា ការ​សន្ទនា​ជាមួយ​លោក ហ៊ុន សែន គ្រាន់​តែ​ជាបច្ចេកទេស​នៃ​ការ​ចរចា​របស់​អ្នកស្រី​ប៉ុណ្ណោះ។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ ក្រសួង​ការបរទេស​ថៃ​បាន​កោះហៅ​ឯកអគ្គរាជទូត​កម្ពុជា​ប្រចាំ​ប្រទេស​ថៃ​ប្រគល់​កំណត់​ទូត ដើម្បី​បង្ហាញ​ការ​ខក​ចិត្ត​ចំពោះ​ការ​បែក​ធ្លាយ​សារ​សំឡេង​សន្ទនា​នោះ។

អ្នកនាំពាក្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​តស៊ូ​លោក គឹម សុខ បាន​មើលឃើញ​ថា ការ​បញ្ចេញ​សារ​សន្ទនា​ឯកជន​ជា​សាធារណៈ អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាក់​មុខ និង​ធ្វើ​ឱ្យ​នយោបាយ​ការទូត​កម្ពុជា​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ចាញ់​ប្រៀប​ប្រទេស​ថៃ។

ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​ទៅ បណ្ដា​មេដឹកនាំ​សំខាន់​ៗ​នានា នឹង​មើល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុង​ភ្នែក ចាប់​ចុង​ដៃ សន្ទនា​ចុង​មាត់ គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​សន្ទនា​បែប Protocol (​បែប​ពិធីការ​) ប៉ុន្តែ​គេ​និយាយ​បែប​ទុក​ចិត្ត​ជាមួយ ផេថងថាន ទៅ​វិញ​។

—  លោក គឹម សុខ

លោក ហ៊ុន សែន បាន​លើកឡើង​ថា ដើម្បី​តម្លាភាព​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា និង​ចៀសវាង​ការ​បំភាន់ ឬ​បន្លំ ចាំបាច់​ត្រូវ​ថត​សម្លេង​ទុក។ លោក​ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ថា ការ​បញ្ចេញ​សារ​សន្ទនា​ជាសាធារណៈ ដោយសារ​ក្រោយ​ការ​សន្ទនា​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង មេដឹកនាំថៃ បាន​ចេញ​មក​ចោទ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា ថា​ធ្វើ​នយោបាយ​មិន​មាន​វិជ្ជាជីវៈ និង​តាម​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) ដែល​លោក​ចាត់​ទុក​ថា មេដឹកនាំ​ថៃ​បាន​និយាយ​ផ្សេង ប៉ុន្តែ​ធ្វើ​ផ្សេង៕

1 comment:

Anonymous said...

The leaked audio spontaneously weakened Khmer honesty and trustworthy.
Hun Sen has successfully utilized this trick (leaked audio) inside Cambodia against his opponents because he controlled everything inside Cambodia. Using this same trick outside of Cambodia may backfire. We need to wait and see for the implication of this recent leaked audio.
This might be the beginning of the end of the Hun family.