ដោយ សុ ជីវី
2016-09-29

អគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក នី ចរិយា (ស្ដាំ) ត្រូវបានប៉ូលិសបញ្ជូនទៅតុលាការកំពូល នៅថ្ងៃទី៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Yang Chandara
RFA/Yang Chandara
រដូវភ្ជុំបិណ្ឌចូលមកដល់ជាពេលវេលាសប្បាយរីករាយសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារខ្មែរទូទៅត្បិតបានជួបជុំគ្រួសារ ប៉ុន្តែពេលវេលានេះនៅតែជាទុក្ខសោកសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលកំពុងជាប់ឃុំ។
អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប លោក នី ចរិយា ជាអ្នកដែលត្រូវតុលាការផ្ដន្ទាទោសមុនគេក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ៥ ដែលត្រូវចាប់ឃុំខ្លួនក្នុងពេលដំណាលគ្នាកាលពីពេលកន្លងទៅ។ ក្រុមគ្រួសាររបស់លោក នី ចរិយា ទន្ទឹងយុត្តិធម៌សម្រាប់រូបលោក បន្ទាប់ពីការកាត់ទោសដែលត្រូវហៅថា ជាអំពើអយុត្តិធម៌។
គ្រួសាររបស់លោក នី ចរិយា អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប ក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌឆ្នាំនេះពុំមានក្ដីប្រាថ្នាអ្វីក្រៅតែពីបន់ស្រន់សូមអោយមានយុត្តិធម៌សម្រាប់រូបលោក។
ភរិយាលោក នី ចរិយា គឺលោកស្រី យ៉ែម ចន្ថា ដែលម្ដាយរបស់កូនប្រុសស្រីចំនួន ៣នាក់ ក្នុងបន្ទុករៀបរាប់ទាំងអារម្មណ៍ក្ដុកក្ដួលថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំគ្រួសារលោកស្រីតែងទៅជួបជុំក្រុមគ្រួសារនៅស្រុកកំណើតខាងប្ដី ប៉ុន្តែរដូវភ្ជុំបិណ្ឌឆ្នាំនេះពុំមានឱកាសដូចឆ្នាំមុនៗឡើយ៖ «»។
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក ឃី ឆៃ បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសលោក នី ចរិយា អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប និងជាអតីតប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ ៦លានរៀល។
លោក នី ចរិយា ត្រូវប្ដឹងចោទប្រកាន់ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ព្រមទាំងដាក់សម្ពាធទៅលើតុលាការដោយព្រះរាជអាជ្ញារង លោក សុខ កែវបណ្ឌិត និងចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃសំណុំរឿងក្តីរបស់តុលាការខេត្តសៀមរាប ម្នាក់ទៀត លោក គី រិទ្ធី។
ទំនាស់រវាងលោក នី ចរិយា ដែលកាលណោះនៅជាប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមការពារ សិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ជាមួយនឹងព្រះរាជអាជ្ញារង សុខ កែវបណ្ឌិត និងចៅក្រមជំនុំជម្រះរបស់តុលាការខេត្តសៀមរាប លោក គី រិទ្ធី បានចាប់ផ្ដើមឡើងកាលពីអំឡុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥។

ភរិយាលោក នី ចរិយា លោកស្រី យ៉ែម ចន្ថា ពេលផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកយកព័ត៌មានអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Phann Yasy
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥ លោក នី ចរិយា បានធ្វើសន្និសីទកាសែតមួយនៅឯទីស្នាក់ការក្នុងខេត្តសៀមរាប ដោយទាមទារឱ្យតុលាការខេត្តនេះដោះលែងអ្នកភូមិជប់រំដេង ២នាក់ ក្នុងរឿងទំនាស់ដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនវៀតណាម ឈ្មោះសហគមន៍តាខ្មៅអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម ដែលមិនទាន់មានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់។
ទាក់ទិននឹងការកាត់ក្ដីដាក់ទោសរូបលោកអោយជាប់ពន្ធនាគារនេះ លោក នី ចរិយា ដែលដៃជាប់ខ្នោះផង បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅមុនពេលរូបលោកត្រូវនាំទៅមន្ទីរឃុំឃាំងថា ប្រទេសមួយដែលហ៊ុមព័ទ្ធដោយរឿងអយុត្តិធម៌ ជាពិសេសតុលាការមិនអាចផ្ដល់ភាពត្រឹមត្រូវបានទៅហើយ ការទទួលបានយុត្តិធម៌កើតចេញពីការជំនុំជម្រះនេះ គឺមិនមែនជាការងាយស្រួលឡើយ។
លោកបន្តថា៖ «យើងកុំសង្ឃឹមយុត្តិធម៌នៅក្នុងប្រទេសមួយដែលប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌វាមិនឯករាជ្យ។ វាមិនខុសអីបើយើងចង់បានទឹកថ្លាហូប ទាល់តែមានត្រពាំងហ្នឹងទឹកថ្លា បើត្រពាំងហ្នឹងទឹកល្អក់ កុំសង្ឃឹមថាបានទឹកថ្លាហូប»។
ភរិយារបស់លោក នី ចរិយា បានរៀបរាប់ទាំងអស់សង្ឃឹមថា ជារឿងដែលមិនគួរអោយជឿសោះថា សវនាការកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា នោះ អាចដាក់ទោសប្ដីលោកស្រី។ លោកស្រីថា បើទោះជាអ្នកស្រីមិនចេះដឹងផ្លូវច្បាប់ក៏អាចមើលឃើញថា ការកាត់ក្ដីនេះពុំមានសំអាងរឹងមាំឡើយ៖ «»។
មិនខុសគ្នានេះដែរ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី២៣ ខែកញ្ញា នាយកផ្នែកអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃអង្គការសហព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិហៅកាត់ថា ហ្វីដ (FIDH) អ្នកស្រី អែនឌ្រា ជីអូហ្គែតា (Andrea Giorgetta) មានប្រសាសន៍ថា សវនាការកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា បង្ហាញថា តុលាការកម្ពុជា ប្រកាន់យកបទដ្ឋានឡប់ឡែមួយ ដើម្បីកាត់ទោសមន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ អ្នកស្រីថា ចរិតរបស់ចៅក្រមជម្រះនៅក្នុងសវនាការ និងការមិនរវីរវល់លើភស្តុតាងដោះបន្ទុកសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា ចៅក្រមបានសន្មតថា លោក នី ចរិយា មានទោសតាំងពីមិនទាន់ជម្រះក្ដី។
អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការដាក់ទោសលោក នី ចរិយា គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ និងជាការគំរាមកំហែងលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដទៃទៀត៖ «»។
លោក នី ចរិយា ត្រូវនាំខ្លួនទៅសាកសួរនៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយកាលពីដើមខែសីហា ឆ្នាំ២០១៦ នៅក្រោយមានបណ្ដឹងទៅតុលាការចោទប្រកាន់រូបលោក និងមន្ត្រីសមាគមអាដហុក ៤នាក់ទៀត ពីការសូកប៉ាន់សាក្សីពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងអាស្រូវស្នេហារវាងលោក កឹម សុខា ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងនាង ខុម ចាន់តារាទី។ លោកត្រូវឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារភ្នំពេញ ហៅកាត់ថា ប៉េស៊ី (PJ) ចាប់តាំងពីពេលលោកត្រូវឃាត់ខ្លួនរហូតមកដល់ពេលនេះ។ ក្នុងសំណុំរឿងនេះ តុលាការនៅមិនទាន់ដំណើរការកាត់សេចក្ដីដល់អង្គសេចក្ដីនៅឡើយ។
ចំពោះលោក អំ សំអាត នៅតែមើលឃើញថា ករណីរបស់លោក នី ចរិយា អាចមានយុត្តិធម៌ល្គឹកណាមានការចរចាត្រូវរ៉ូវគ្នាផ្នែកនយោបាយរវាងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំង៖ «»។
លោក អំ សំអាត បន្តថា តួនាទីរបស់លោក នី ចរិយា នៅ គ.ជ.ប មានសារសំខាន់ដែលចាំបាច់លោកត្រូវត្រឡប់ទៅបំពេញតួនាទីរបស់លោកវិញ៖ «»។
លោក នី ចរិយា បានជាប់ជាអគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប ដែលទទួលភារកិច្ចផ្នែកសវនកម្មកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៦។
មិនខុសគ្នាដែរចំពោះភរិយាលោក នី ចរិយា លោកស្រី យ៉ែម ចន្ថា ក៏រំពឹងថា នឹងបានជួបជុំគ្រួសារឡើងវិញ ត្បិតប្ដីរបស់លោកស្រីបានធ្វើតែអំពើល្អជួយដល់អ្នករងគ្រោះ មិនចង់បានមុខមាត់បុណ្យសក្ដិ ឬគុណស្រ័យអ្វីឡើយ។ លោកស្រីបន្តថា ប្ដីរបស់លោកស្រីបានប្រឹងប្រែងបំពេញការងារនៅ គ.ជ.ប ដោយសង្ឃឹមថា ស្ថាប័ននោះមានឯករាជ្យពិតប្រាកដ៖ «»។
ករណីនេះដែរ អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា ប្រតិកម្មចំពោះការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសលើលោក នី ចរិយា អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប ដោយចោទថា តុលាការពុំបានបង្ហាញភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចោទប្រកាន់លោក នី ចរិយា នោះឡើយ។ បញ្ហានេះ អង្គការសហប្រជាជាតិយល់ថា ជានិន្នាការមួយគួរឲ្យបារម្ភពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើច្បាប់ប្រឆាំងសំឡេងឯករាជ្យ៕
No comments:
Post a Comment