Khmer Circle:
"Hate speech"? "Community guidelines rules"? It's OK if you happen to be a dictator, working for a repressive regime or on its payroll...
^^^
2023.04.05
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាចប្រឈមនឹងក្រុមហ៊ុន ហ្វេសប៊ុក ដកហ្វេសប៊ុកផេករបស់លោកចេញ ដោយសារតែគណៈកម្មាធិការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ អាយ.ស៊ី.ជេ (ICJ (International Commission of Jurists) បានដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកស្នើឲ្យត្រួតពិនិត្យសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលគំរាមកំហែងអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ប្រើពាក្យអសុរោះ មានលក្ខណៈហិង្សា និងជេរប្រមាថនោះ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចជឿថា ក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក នឹងមិនធ្វើតាមបណ្ដឹងរបស់អង្គការនេះឡើយ។
គណៈកម្មាធិការក្រុមអ្នកជំនាញច្បាប់អន្តរជាតិហៅកាត់ថា អាយ.ស៊ី.ជេ (ICJ) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅឯទីក្រុងហ្សឺណែវ (Geneva) ប្រទេសស្វីស (Switzerland) កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា បានដាក់បណ្ដឹងសាធារណៈមួយទៅក្រុមប្រឹក្សាត្រួតពិនិត្យក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក (Facebook) ឱ្យត្រួតពិនិត្យទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលលោកបានប្រើប្រាស់ជាវេទិកាគំរាមកំហែងញុះញង់ឱ្យប្រើអំពើហិង្សាលើក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង។
អង្គការនេះ ក៏បានរំឭកឡើងវិញនូវការទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រុមហ៊ុនមេតា (Meta) ឬហ្វេសប៊ុក ក្នុងការសម្របសម្រួលមាតិកានៅលើវេទិការបស់ខ្លួន ឱ្យស្របតាមច្បាប់ និងស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ដែលមាននៅក្នុងគោលការណ៍នៃកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ និងនៅក្នុងគោលការណ៍ណែនាំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិធុរកិច្ច។
អង្គការ អាយ.ស៊ី.ជេ បានស្នើឱ្យក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកវាយតម្លៃថា តើការអំពាវនាវរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាលើអ្នកនយោបាយប្រឆាំង នៅក្នុងបរិបទទូទៅនៃស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សដ៏អាក្រក់ និងការដើរថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា មុនការបោះឆ្នោតជាតិនៅខែកក្កដាខាងមុខនេះ រួមទាំងអំពើហិង្សានិងការបង្ក្រាបកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់លើអ្នកនយោបាយប្រឆាំង អាចនាំឱ្យមានហានិភ័យពិតប្រាកដនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សឬបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងឬទេ។
លើសពីនេះ ក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក ត្រូវតែហាមឃាត់កុំឱ្យមានមាតិកាដែលញុះញង់បង្កឱ្យកើតមានអំពើហិង្សា អរិភាព ឬការរើសអើង និងត្រូវតែដកចេញនូវសុន្ទរកថា ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ចេញពីមាត់អ្នកដឹកនាំប្រទេសដ៏មានឥទ្ធិពលនៅមុនការបោះឆ្នោត។ អង្គការបន្ថែមថា ស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក មិនត្រូវមានការអនុញ្ញាតនូវការបញ្ចេញមតិបែបញុះញង់ឱ្យមានអំពើហិង្សា ក្លាយជាព័ត៌មានមានតម្លៃផ្សាយទៅដល់ពលរដ្ឋទូទៅ ឬការផ្ដល់នូវទម្រង់បញ្ចេញមតិដែលត្រូវហាមឃាត់ឡើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការបកស្រាយពីក្រុមហ៊ុន ហ្វេសប៊ុកបានទេ នៅថ្ងៃទី៥ មេសានេះ។
អាយ.ស៊ី.ជេ ជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៥២។ អង្គការនេះមានសមាសភាពចៅក្រម និងមេធាវីល្បីៗ ៦០នាក់ មកពីជុំវិញពិភពលោក ដែលផ្ដោតលើការងារលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស និងយុត្តិធម៌។ អាយ.ស៊ី.ជេ ប្រាប់ទៅក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកថា ការផ្សាយផ្ទាល់តាមហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី៨ មករា គឺលោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានដោយផ្ទាល់ទៅក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងថា លោកនឹងអាចប្រមូលអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច ឱ្យទៅធ្វើបាតុកម្ម និងប្រើដំបងវាយលើអ្នកនយោបាយប្រឆាំងទាំងនោះដល់ផ្ទះ។
នៅដើមឆ្នាំ២០២៣ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើវេទិកាសាធារណៈជួបជុំជាមួយពលរដ្ឋ និងនិស្សិតនៅស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែង ហើយព្រមានក្រុមអ្នកនយោបាយគណបក្សភ្លើងទៀនជារឿយៗ ដោយប្រើសម្ដីអសុរោះ និងការខឹងច្រឡោតថា លោកអាចប្រើទាំងតុលាការ និងច្បាប់ព្រៃ ដើម្បីកម្ទេចក្រុមមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង ប្រសិនបើពួកគេនៅតែហ៊ាននិយាយប៉ះពាល់ ឬវាយប្រហារគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឬនាំគ្នាតវ៉ារឿងលទ្ធផលបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានវាយខ្នោះ ឬប្រើកម្លាំងបាតុកម្មហិង្សា ដោយលោកបញ្ជាក់ថា នឹងមិនបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យមន្ត្រីគណបក្សភ្លើងទៀន បន្តចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ឬនិយាយសាធារណៈថា ការចាប់ខ្លួនលោក ថាច់ សេដ្ឋា អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ជារឿងនយោបាយ ឬការគំរាមកំហែង និងគាបសង្កត់ពីគណបក្សកាន់អំណាចឡើយ។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «គណបក្សប្រជាជនមិនអាចទុកឱ្យអ្នកឯងរបៀបហ្នឹងតទៅទៀតទេ។ ធ្វើទៀត ប្ដឹងទៀត។ បើមិនឱ្យប្ដឹង អញលើកបាតុកម្មដាក់អ្ហែងរត់ពេញទឹកពេញដី រកកន្លែងរត់មិនឃើញទៀត។ នេះចេះគេថ្នមហើយ ប៉ុណ្ណឹងនោះ ចេញមកវាឈ្លើយតែម្ដង។ អតីតមេវា វាធ្លាប់អ៊ីចឹង ហើយអាកូនចៅវា វាមិនទាន់អស់ អាកាកសំណល់ហ្នឹង»។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានចំពោះមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង ឱ្យឈប់និយាយវាយប្រហារបង្អាប់គោលនយោបាយបក្សកាន់អំណាច។ បន្ថែមពីនេះ លោកក៏បានព្រមានដោយមិនលើកលែង ឬអត់ឱនទទួលយកការសុំទោសឡើយ ប្រសិនបើនៅមានការចោទប្រកាន់ថា ប្រវត្តិគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយវៀតណាម ឬនិយាយប៉ះពាល់ថ្ងៃ ៧មករា មិនថា ពាក្យសម្ដីទាំងនេះនិយាយជាសាធារណៈ ឬនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសម្ងាត់ ព្រោះលោកមានជនបង្កប់នៅគ្រប់ទីកន្លែង។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «ប្រភពគណបក្សប្រជាជន ត្រូវបានវៀតណាមជាអ្នកបង្កើត អ៊ីចឹងទៅ។ ជេរឯងមួយឆ្អែត ទៅប្រវត្តិស្អីៗ ឯណាហ្នឹង។ ពួកអ្ហែងសមនឹងគុក។ ពួកអ្ហែង អញប្រាប់ឱ្យហើយ។ ពួកអ្ហែងទៅណាក៏រត់អត់រួចដែរ ត្រីនៅក្នុងត្រក អញចាប់កាច់កស៊ីពេលណាក៏បានដែរ និយាយអ៊ីចឹងតែម្ដងទៅ។ ពួកអានេះទាល់តែប្រើភាសាអ៊ីចឹង ភាសាការទូតស្ដាប់អត់បានទេ»។
ស្របពេលការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៧ នៅខែកក្កដាខាងមុខនេះ អាចនឹងត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានបន្តថា លោកនឹងអាចប្រើកម្លាំងអ្នកគាំទ្រយកដំបងទៅវាយអ្នកនយោបាយគណបក្សប្រឆាំង ប្រសិនហ៊ានឡាំប៉ា ឬចោទថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលួចសន្លឹកឆ្នោត។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «ជម្រើសមានតែពីរទេ។ មួយប្រើផ្លូវច្បាប់ មួយទៀត គឺប្រើដំបងតែម្ដង។ តើអ្នកយកមួយណាពីរហ្នឹង? អាហ្នឹងនិយាយឱ្យច្បាស់។ ខ្ញុំសូមព្រមានចំពោះអ្នក។ ពួកខ្ញុំនេះ មិនទុកឱ្យចោទថា ជាចោរមួយជីវិតទេ ខ្ញុំសុំជម្រាបជូន។ ត្រូវតែបញ្ចប់វប្បធម៌ឡាំប៉ាក្រោយការបោះឆ្នោត។ គណបក្សប្រជាជនមិនអាចទទួលយកបាន នូវពាក្យថា ជាចោរលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតទេ។ អ្នកណាហ៊ាននិយាយបែបនេះ យើងត្រូវតែប្ដឹងអនុវត្តនូវផ្លូវច្បាប់តាមផ្លូវតុលាការ ឬមួយខ្ញុំត្រូវប្រមូលមនុស្សរបស់គណបក្សប្រជាជន ធ្វើបាតុកម្ម ទៅវាយពួកអ្នកឯង។ តើពួកអ្នកឯងជ្រើសរើសយកមួយណា?»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងអង្គការ អាយ.ស៊ី.ជេ ប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន ទៅក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកឱ្យពិនិត្យការប្រើពាក្យសម្ដីហិង្សានេះ ត្រូវបានមន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ជឿជាក់ថា នឹងមិនមានចំណាត់ការអ្វីឡើយ ដោយលោកអះអាងថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានប្រើប្រាស់ហិង្សានោះ គឺដើម្បីការពារសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសេចក្ដីសុខជូនពលរដ្ឋ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «រាល់ប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន គឺមានអត្ថន័យ ដើម្បីការពារសិទ្ធិ សេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ សិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិក្នុងការរស់នៅជួបជុំក្រុមគ្រួសារ និងសិទ្ធិនៅក្នុងសេចក្ដីសុខក្សេមក្សាន្តរបស់ប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស។ អាហ្នឹង! មតិរបស់គាត់ គឺដើម្បីការពារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋហើយ»។
នៅសហរដ្ឋអាមេរិកកន្លងមក ក្រុមហ៊ុនបណ្ដាញសង្គម សំខាន់ៗ ចំនួនបី ដូចជា ហ្វេសប៊ុក ទ្វីតធ័រ (Twitter) និងយូធូប (Youtube) បានផ្ដាច់មិនឲ្យអតីតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រើប្រាស់ បន្ទាប់ពីលោកគាំទ្របាតុករចូលវាយប្រហារវិមានរដ្ឋសភា កាលពីឆ្នាំ២០២១។ ទំព័រហ្វេសប៊ុកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវបានបើកដំណើរការឡើងវិញ កាលពីខែកុម្ភៈ បន្ទាប់ពីបានផ្អាកអស់រយៈពេលជាង ២ឆ្នាំ។
មន្ត្រីនាំពាក្យសមាគមអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា លើកឡើងថា ការថ្លែងរបស់អ្នកនយោបាយ តែងមានពលរដ្ឋ និងយុវជនស្ដាប់ច្រើន ដូច្នេះលោកចង់ឃើញអ្នកនយោបាយទាំងអស់ទាំងប្រឆាំង ឬកំពុងកាន់អំណាច គួរបញ្ចេញមតិបែបអហិង្សា មានក្រមសីលធម៌ និងបែបអប់រំដាស់តឿន ដើម្បីសាបព្រោះទៅដល់ពលរដ្ឋ និងយុវជនឱ្យយកជាគំរូសម្រាប់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «មិនថាអ្នកនយោបាយ អ្នកសង្គម អ្នកជំនួញ ដែលមានមុខមាត់ ឧកញ៉ាជាដើម នៅក្នុងតាមទីសាធារណៈ ឬក៏ការថ្លែងសារតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ គួរតែប្រកាន់ឥរិយាបថមានក្រមសីលធម៌ខ្ពស់ ពីព្រោះរាល់សកម្មភាព រាល់កាយវិការ រាល់ពាក្យសម្ដីរបស់ពួកគាត់ ត្រូវបានសាធារណជនតាមដាន ក្នុងនោះ មានទាំងយុវជនជំនាន់ក្រោយផង។ អ៊ីចឹង! បើការសាបព្រោះវោហារសាស្ត្រនយោបាយក្ដី វោហារសាស្ត្រគំរាមកំហែងពោរពេញដោយហិង្សា វាអាចសាបព្រោះទៅដល់អ្នកជំនាន់ក្រោយ»។
ការចាត់វិធានការរបស់គណៈកម្មាធិការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ អាយ.ស៊ី.ជេ ទៅក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកនេះ ហាក់បង្ហាញថា កេរ្តិ៍ឈ្មោះលោក ហ៊ុន សែន កំពុងមានក្លិនអសោចល្បីរន្ទឺសុះសាយកាន់តែខ្លាំងក្នុងពិភពលោក ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំចាស់វស្សាម្នាក់ ប៉ុន្តែមានគំរូអាក្រក់ចូលចិត្តហិង្សា ញុះញង់ឱ្យមានការវាយដំទាត់ធាក់។ លើសពីនេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ចូលចិត្តប្រើពាក្យអសុរោះ ជេរប្រទេចមិនញញើតមាត់ ដែលលោកហ៊ានជេរទាំងគ្រហស្ថ និងព្រះសង្ឃ ដែលរិះគន់ការដឹកនាំផ្ដាច់ការរបស់លោក ដែលមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ខណៈលោកកំពុងព្យាយាមរក្សាអំណាច និងផ្ទេរអំណាចតពូជទៅកូនប្រុសរបស់លោក៕
No comments:
Post a Comment