ដោយ តាំង សារ៉ាដា
rfa 2015-11-13
កម្ដៅ
នយោបាយនៅកម្ពុជា
ក្រោយបាតុករគាំទ្របក្សកាន់អំណាចដែលបានវ៉ៃតំណាងរាស្ត្របក្ស
ប្រឆាំងពីររូបឲ្យរបួសជាទម្ងន់
និងការដកតំណែងអនុប្រធានរដ្ឋសភាពីលោក កឹម សុខា មិនទាន់ចប់ផង
ស្រាប់តែសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចេញដីកាចាប់ខ្លួនមេបក្សប្រឆាំង
លោក សម រង្ស៊ី ទាំងនៅមានអភ័យឯកសិទ្ធិ ដែលអ្នកសង្កេតការណ៍មើលឃើញថា
ជាដីកានយោបាយ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់បក្សកាន់អំណាចអះអាងថា
លោក សម រង្ស៊ី
បានបាត់បង់អភ័យឯកសិទ្ធិជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រក្រោយពេលសាលាឧទ្ធរណ៍ចេញ
ដីកាស្ថាពរ កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍
ដែលផ្ដន្ទាទោសឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ជាប់ទោស ២ឆ្នាំ។អ្នក នាំពាក្យរដ្ឋសភា លោក ឈាង វុន អះអាងថា លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចនឹងត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនបានភ្លាមៗ ដោយមិនចាំបាច់ដកអភ័យឯកសិទ្ធិសភាជាមុននោះទេ ដោយសារលោកបានបាត់បង់អភ័យឯកសិទ្ធិជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ហើយពេលដែលសាលាឧទ្ធរណ៍ចេញដីកាស្ថាពរកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ ពាក់ព័ន្ធនឹងបទបរិហារកេរ្តិ៍។
លោកបន្តទៀតថា រដ្ឋសភាមិនចាំបាច់កោះប្រជុំដើម្បីដកអភ័យឯកសិទ្ធិលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យតុលាការចាប់ខ្លួនលោកឡើយ ពីព្រោះលោក សម រង្ស៊ី បានបាត់បង់អភ័យឯកសិទ្ធិជាស្វ័យប្រវត្តិ។
លោក ឈាង វុន លើកយកចំណុចមួយក្នុងមាត្រា ១៤ នៃច្បាប់លក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រចែងថា តំណាងរាស្ត្រដែលត្រូវផ្ដន្ទាទោស ហើយទោសនោះបានចូលជាស្ថាពររួចហើយ តំណាងរាស្ត្រនោះនឹងបាត់បង់សិទ្ធិទាំងឡាយ រួមទាំងសមាជិកភាពនៃតំណាងរាស្ត្រដែរ៖ «នៅពេលដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រម្នាក់គាត់ត្រូវតុលាការកាត់ទោសឲ្យគាត់ ជាប់គុកពីបទឧក្រិដ្ឋព្រហ្មទណ្ឌហើយ មានជាប់ពន្ធនាគារ ហើយសាលក្រមនោះចូលជាស្ថាពរ។ តុលាការហ្នឹងគាត់មិនចាំបាច់មកសុំអភ័យឯកសិទ្ធិទេ។ មាត្រា១៤ នៃច្បាប់ស្ដីពីលក្ខន្តិកៈអ្នកតំណាងរាស្ត្រចែងថា នៅពេលដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រហ្នឹងមានទោសព្រហ្មទណ្ឌ ជាប់ពន្ធនាគារហ្នឹង គឺបាត់បង់អ្វីទាំងអស់ ហើយបាត់សមាជិកភាពទៀត»។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា រូបនេះបន្តថា ការចេញដីកាចាប់ខ្លួននេះ ដោយសារតែមេធាវីការពារក្តីរបស់លោក ហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស ទើបស្នើឲ្យតុលាការចាត់វិធានការប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ពីព្រោះព្រះមហាក្សត្រមិនបានលើកលែងឲ្យលោកចំពោះករណីបរិហារកេរ្តិ៍ លោក ហោ ណាំហុង ឡើយ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក នី ចរិយា មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) បញ្ជាក់ថា ការបកស្រាយរបស់លោក ឈាង វុន ផ្ទុយទៅនឹងមាត្រា ៨០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាច្បាប់កំពូលរបស់ប្រទេសដែលគ្មានច្បាប់ណាមានអនុភាពលុបលើឡើយ។
បន្ថែម ពីលើនេះ លោកថា មានស្ថាប័នជាតិកំពូល ២ទៀត គឺគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) និងរដ្ឋសភា ដែលបានទទួលស្គាល់ថា លោក សម រង្ស៊ី ជាតំណាងរាស្ត្រពេញសិទ្ធិរួចទៅហើយ៖ «អភ័យឯកសិទ្ធិរបស់ឯកឧត្ដម សម រង្ស៊ី គឺបានមកក្រោយករណីហ្នឹង។ អភ័យឯកសិទ្ធិរបស់ឯកឧត្ដម សម រង្ស៊ី គឺកើតឡើងនៅឆ្នាំ២១០៤ អ៊ីចឹងលើកលែងតែមានករណីព្រហ្មទណ្ឌជាក់ស្ដែងណាមួយកើតឡើង ហើយមានការស្នើជាបន្ទាន់ទៅរដ្ឋសភា បានអភ័យឯកសិទ្ធិនោះ ត្រូវបានព្យួរបាន»។
មាត្រា ៨០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែងថា ការចោទប្រកាន់អំពីការចាប់ខ្លួន ឬការឃុំខ្លួនសមាជិករដ្ឋសភាណាមួយ នឹងអាចធ្វើទៅកើតលុះត្រាមានការយល់ព្រមពីរដ្ឋសភា ឬពីគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍សភាក្នុងចន្លោះសម័យប្រជុំនៃរដ្ឋសភា លើកលែងតែបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌជាក់ស្ដែង។
សេចក្ដីសម្រេច របស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍របស់រដ្ឋសភា ត្រូវដាក់ជូនសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាដើម្បីអនុម័តតាមមតិភាគច្រើនពីរ ភាគបីនៃសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល។ ក្នុងន័យនេះ លោក សម រង្ស៊ី មិនអាចត្រូវចាប់ខ្លួនបានទេ លុះត្រាណាមានសំឡេងយល់ព្រម ២ ភាគ ៣ នៃសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល។ ករណីនេះ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តែឯង មិនមានសំឡេងគ្រប់គ្រាន់ ២ ភាគ ៣ នោះទេ។
ក្នុង នាទីវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីយប់ថ្ងៃសុក្រ ទី១៣ ខែវិច្ឆិកា លោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណៈកម្មការនាយករបស់បក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរិះគន់ដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានបក្សរបស់លោកថា ជាដីកានយោបាយដែលមិនមែនសុពលភាពផ្លូវច្បាប់នោះឡើយ៖ «គឺដីកាហ្នឹងវាអត់មានឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពច្បាប់ទាល់តែសោះ។ យើងដឹងហើយថា ដីកាហ្នឹងយោងតាមអំណាចសាលដីការបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ ដែលបានចូលជាធរមានក្នុងការដាក់ទោសលោក សម រង្ស៊ី កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៣។ លោក សម រង្ស៊ី បានចូលមកប្រទេសកម្ពុជា តាមការព្រះរាជទានទោសរបស់ព្រះមហាក្សត្រ គឺលោកបានចូលមកប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២១០៣ គឺក្រោយសាលដីកាហ្នឹងចូលជាធរមានចំនួនប្រមាណ ៦ខែឯណោះ។ ចុះហេតុអ្វីពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ចូលមកនោះ ម៉េចក៏មិនចាប់ខ្លួនលោកភ្លាមទៅ?»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីយប់ថ្ងៃពុធ ទី១១ វិច្ឆិកា បានផ្ញើសារនយោបាយចុងក្រោយរបស់លោកទៅកាន់មេបក្សជំទាស់តាមបណ្ដាញ សង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) ដោយហៅលោក សម រង្ស៊ី ថា ជាកូន "អាក្បត់ជាតិ"។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានគំរាមផងដែរថា នឹងចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ទៅលើលោក សម រង្ស៊ី ចំពោះការចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនឹងបង្អាក់មិនឲ្យមានការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨។
លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានឆ្លើយតបតាមសារអ៊ីម៉េល ទៅនឹងសម្ដីប្រមាថរបស់លោក ហ៊ុន សែន វិញដែលបានសរសេរថា៖ "បើថ្ងៃណាមួយលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវគេចោទប្រកាន់ពីរឿងអ្វីមួយនៅចំពោះមុខតុលាការណាមួយ ខ្ញុំនឹងចេញមុខមុនគេការពារកូនរបស់លោក បើកូនទាំងនោះទទួលនូវការស្ដីបន្ទោសណាមួយ ពីព្រោះកូនមិនមែនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ ហើយក៏មិនពាក់ព័ន្ធអ្វីទៅនឹងរឿងដែលគេចោទប្រកាន់ឪពុកនោះដែរ"។
មួយថ្ងៃក្រោយពីលោក ហ៊ុន សែន គំរាមចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់មក គឺនៅថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញដីកាសម្រេចឲ្យចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍លោក ហោ ណាំហុង ជាសាធារណៈ និងញុះញង់ឲ្យមានការរើសអើងកាលពីឆ្នាំ២០០៨ ដែលជាសំណុំរឿងចាស់កាលពី ៧ឆ្នាំមុន។
លោក ឈាង វុន បានឆ្លើយការពារថា តុលាការរាជធានីភ្នំពេញ ដែលទើបតែចេញដីកាតាមចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី នេះ មិនមែនដោយសារតែប្រតិកម្មរបស់លោក ហ៊ុន សែន តបទៅនឹងលោក សម រង្ស៊ី នោះឡើយ។
ជាងនេះទៅទៀត អ្នកឃ្លាំមើលសង្គម លោក សុខ ទូច មានប្រសាសន៍ក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១៣ វិច្ឆិកា ថា លោក សម រង្ស៊ី ជាអ្នកចាប់ផ្ដើមមុន នាំអោយមានវិបត្តិនយោបាយនេះ ហើយថា គណបក្សកាន់អំណាចហាក់ដូចជាគ្មានឥរិយាបថអត់ឱនទៀត ទើបបណ្ដាលអោយមានកម្ដៅនយោបាយឡើងកាន់តែងខ្លាំង៖ «ពីព្រោះឯកឧត្ដម សម រង្ស៊ី វ៉ៃទី១ គឺវ៉ៃនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយវ៉ៃទី២ គឺវ៉ៃនៅបារាំង ហើយវ៉ៃទី៣ គឺវ៉ៃ រឿងផែនទី»។
ទោះបីជាមានអាយ៉ៃ ឆ្លើយឆ្លងឌឺដងដាក់គ្នាដោយយកលេសសារនយោបាយជាអាវុធបាញ់ដាក់គ្នា ទៅវិញទៅមកយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ក្រុមអ្នកវិភាគបានហាមអ្នកនយោបាយកុំឲ្យប្រើវប្បធម៌ហិង្សា ដើម្បីដោះស្រាយល្បែងនយោបាយទាំងនោះ។
កាលពីចុងខែ តុលា បាតុករគាំទ្របក្សកាន់អំណាចបានវ៉ៃតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងពីររូប ឲ្យរបួសជាទម្ងន់ ហើយក្រោយមកបក្សកាន់អំណាច ការដកតំណែងអនុប្រធានរដ្ឋសភាពីលោក កឹម សុខា ថែមទៀត។
ត្រឡប់ មករឿងដីកាចាប់ខ្លួន លោក សម រង្ស៊ី វិញ លោក នី ចរិយា បញ្ជាក់បន្ថែមថា បណ្ដឹងរបស់លោក ហោ ណាំហុង ដែលប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ថាលោកជាកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមគ្រប់គ្រងគុកបឹងត្របែក ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យនោះ ត្រូវបានបញ្ចប់នៅសាលាឧទ្ធរណ៍ស្រុកបារាំង រួចទៅហើយ ដែលពេលនោះលោក សម រង្ស៊ី បានឈ្នះក្តី។
លោក នី ចរិយា បន្តថា ប្រសិនបើលោក ហោ ណាំហុង ចាត់ទុកថា សាលដីការបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ប្រទេសបារាំង ចេញកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១១ នោះ មិនអាចយកជាការបានទេនោះ ហេតុដូចម្ដេចបានជាលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសរូបនេះ ប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី នៅតុលាការបារាំង ទៅវិញ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅមិនទាន់អាចសុំការបញ្ជាក់ពី លោក សម រង្ស៊ី បានទេ អំពីជំហររបស់លោកក្នុងការហ៊ានវិលត្រឡប់ពីបរទេសចូលកម្ពុជាវិញ ដើម្បីតទល់ផ្លូវច្បាប់ជាមួយប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជា ឬយ៉ាងណា៕
No comments:
Post a Comment