ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​សុំ​ទោស​សហគមន៍​ខេត្ត​រតនគិរី​ពី​ការ​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​អ្នក​ភូមិ

ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​សុំ​ទោស​សហគមន៍​ខេត្ត​រតនគិរី​ពី​ការ​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​អ្នក​ភូមិ
ដោយ រដ្ឋា វិសាល
2015-11-14

ពិធី​ជួប​ជុំ​ផ្តល់​ប្រាក់​វិភាគទាន និង​សូម​ខមាទោស​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ (HAGL) ចំពោះ​សហគមន៍ ១៤​ភូមិ​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៥។

RFA/Ratha Visal

(((

School of Vice: Most reports concerning mass forced evictions and deforestation activities coming out of Cambodia over the last 30 years have indicated that Vietnamese "companies" have been the principal drivers and agents in these upheavals and destructions, propelled presumably by favourable local circumstances and porous officialdom, as well as long-term strategic calculation that forest cover plays a vital role in aiding indigenous guerrilla movement. Formal or informal offers of "apologies" and "regrets" are customary Vietnamese vocabularies meant to assuage any lingering sense of resentment and grievances after decades and, in the cases of the Chams and the Khmer Kroms, centuries of deliberate massacres and annexations! Just as they have actively reduced a once lush tropical country to a wasteland of ecological grave yard. 

Would the Vietnamese be allowed to do the same to their Chinese neighbours to the north, and would their insincere offer of "apologies" curry favour with the victims? The Chinese know better....

Despicable hypocrisy!

)))

ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ​ដី​សម្បទាន​ ចម្ការ​កៅស៊ូ ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ (HAGL) នៃ​ប្រទេស​វៀតណាម រួម​ទាំង​ក្រុមហ៊ុន​បុត្រ​សម្ព័ន្ធ​ចំនួន​បី ដែល​កំពុង​ប្រតិបត្តិការ​លើ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី បាន​ប្រារព្ធ​ពិធី​សុំ​ទោស​ផ្លូវ​ការ និង​ផ្តល់​ប្រាក់​វិភាគទាន​រៀបចំ​សែន​ព្រេន​ប្រពៃណី​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច បន្ទាប់​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ទទួល​ស្គាល់​ថា បាន​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​លើ​សហគមន៍​ចំនួន ១៤​ភូមិ​នៅ​ស្រុក​ចំនួន​ពីរ​ក្នុង​ខេត្ត​រតនគិរី។

គោ​មួយ​ ក្បាល​ទម្ងន់ ៥០០​គីឡូ​ក្រាម និង​ប្រាក់ ៥០០​ដុល្លារ ត្រូវ​បាន​ប្រគល់​ជូន​សហគមន៍​គ្រប់ៗ​ភូមិ​សរុប ១៤​សហគមន៍ នៅ​ស្រុក​អូរជុំ និង​ស្រុក​អណ្ដូងមាស នា​សាល​ប្រជុំ​ភោជនីយដ្ឋាន​លីណា​រតន ក្នុង​ក្រុង​បានលុង នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​វិច្ឆិកា ជាមួយ​នឹង​វាចា​ថ្លែង​សុំ​ទោស​ពី​តំណាង​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ដែល​ទទួល​ស្គាល់​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាក់ទិន​ប្រតិបត្តិការ​វិនិយោគ​ ដំណាំ​កៅស៊ូ​របស់​ក្រុមហ៊ុន។

នៅ​ចំពោះ​មុខ​តំណាង​សហគមន៍ មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល តំណាង​ធនាគារ​ពិភពលោក (World Bank) និង​អ្នក​សារព័ត៌មាន អគ្គនាយក​រង​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ លោក ង្វ្រៀង វ៉ាន់ថាន់ (Nguen Xuan Thang) ចាត់​ទុក​ពិធី​សុំ​ទោស និង​ផ្តល់​ប្រាក់​វិភាគទាន​ជូន​សហគមន៍ ថា​ជា​ដំណើរ​ចាប់​ផ្ដើម​នៃ​ការ​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​បន្ថែម​ទៀត ទាក់ទិន​ទៅ​នឹង​ផល​ប៉ះពាល់​ដីធ្លី​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​សហគមន៍ គ្រា​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ទទួល​ដី​សម្បទាន​ពី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​ ២០០៩ ហើយ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​តវ៉ា​រហូត​មក។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត លោក​បញ្ជាក់​ថា ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​២០១៥ ត​ទៅ ក្រុមហ៊ុន​បញ្ឈប់ និង​ផ្អាក​ការ​ឈូស​ឆាយ​ដាំ​ដុះ ហើយ​គ្រោង​រៀបចំ​អភិវឌ្ឍ​ផ្លូវ ស្ពាន និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ផ្សេង​ទៀត រួម​ទាំង​ការ​បង្ហាញ​បញ្ជី​សារធាតុ​គីមី ថ្នាំ​សម្លាប់​សត្វ​ល្អិត និង​ជី​គីមី​ជូន​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រួត​ពិនិត្យ។ ម្យ៉ាង​ទៀត ក្រុមហ៊ុន​នឹង​រៀបចំ​អភិវឌ្ឍ​ផ្លូវ ស្ពាន និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ​ផ្សេង​ទៀត រួម​ទាំង​ផ្តល់​សេវា​សុខភាព​ជូន​សហគមន៍​ស្រប​តាម​គោល​នយោបាយ​ផ្តល់​ដី​ សម្បទាន​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា៖ «ដើម្បី​សម្ដែង​ពី​សុឆន្ទៈ និង​ទឹក​ចិត្ត​របស់​យើង សូម​សម្ដែង​ខមាទោស​ដ៏​ស្មោះ​ស្ម័គ្រ​ចំពោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍ ព្រម​ទាំង​ផ្តល់​នូវ​គោ និង​ប្រាក់ ៥០០​ដុល្លារ​ជូន​ដល់​សហគមន៍ ដើម្បី​រៀបចំ​កម្មវិធី​សែន​ព្រេន»។

កាល​ ពី​ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៤ ពាក្យ​បណ្ដឹង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រង​ផល​ប៉ះពាល់​នៅ​ មូលដ្ឋាន និង​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ពី​ការ​បាត់​បង់​ដីធ្លី និង​ផល​ប៉ះពាល់​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​សហគមន៍ ១៧​ភូមិ មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ក្បែរ​ការដ្ឋាន​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ។ បន្ទាប់​មក​នៅ​ខែ​មេសា តំណាង​សហគមន៍ និង​ក្រុមហ៊ុន បាន​ជ្រើស​រើស​ការ​ដោះស្រាយ​វិវាទ​ដែល​សម្រប​សម្រួល​ដោយ​ការិយាល័យ​ភាព​ អនុលោម​ទីប្រឹក្សា​ដោះស្រាយ​វិវាទ ហៅ​កាត់​ថា ស៊ី.អេ.អូ (CAO = Compliance Advisor Ombudsman) មាន​ទីតាំង​នៅ​ទីក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន ឌី.ស៊ី (Washington DC) សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ បន្ទាប់​មក ស៊ី.អេ.អូ ស្រាវជ្រាវ​រក​ឃើញ​មាន​តែ​ភូមិ ១៤ ទេ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ក្នុង​ប្រតិបត្តិការ​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់។

ប្រធាន ​ការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ និង​ជា​អនុប្រធាន​ធនាគារ​ពិភពលោក លោក អូស្ត្រាលដូ ក្រេតាកូស (Osraldo Gratacos) កត់​សម្គាល់​ថា ការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ កំពុង​សម្រប​សម្រួល​កិច្ច​ប្រជុំ​នានា​រវាង​តំណាង​សហគមន៍ អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​គាំទ្រ​សហគមន៍ និង​បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន និង​បាន​អនុម័ត​លើ​កម្រង​វិធាន​នៅ​មូលដ្ឋាន​មួយ​ចំនួន។ លោក​ថា ក្នុង​ចំណោម​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ដែល​សម្រេច​បាន គឺ​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ក្រុមហ៊ុន មិន​អភិវឌ្ឍ​លើ​ផ្ទៃដី​បន្ថែម និង​ការ​ចរចា​ទៅ​លើ​សំណង ឬ​ប្រគល់​ដី​ជូន​សហគមន៍​វិញ​ក្នុង​ករណី​រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន​បាន​អភិវឌ្ឍ​ទៅ​លើ​ដី​សហគមន៍។

ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ រួម​ទាំង​ក្រុមហ៊ុន​បុត្រ​សម្ព័ន្ធ ហេង ប្រាឌ័រ ស៊ី.អ.ឌី និង ហ័ង អាញ់ អូរយ៉ាដាវ បាន​ព្រមព្រៀង​កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៥ ជាមួយ​អ្នក​ភូមិ​ចំនួន​បី​ភូមិ គឺ​ភូមិ​កេត ភូមិ​ណាយ និង​ភូមិ​កាជូត ថា​មិន​ឈូស​ឆាយ​អភិវឌ្ឍ​ជ្រៀតជ្រែក​ទន្ទ្រាន​យក ឬ​ប៉ះពាល់​ដី​របស់​អ្នក​ភូមិ រួម​ទាំង​ដី​សហគមន៍​ប្រើប្រាស់ និង​ចេញ​ចូល​តាម​ទំនៀមទម្លាប់​ប្រពៃណី ទោះ​ដោយ​វិធី​ណា​ក៏ដោយ។

ទោះ ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្តី តំណាង​សហគមន៍​នៅ​តំបន់​ក្រុមហ៊ុន​ទទួល​បាន​ដី​សម្បទាន សុទ្ធតែ​បាន​អះអាង​ថា ក្រុមហ៊ុន​បាន​រំលោភ​បំពាន​ទៅ​លើ​ដី​ចម្ការ​វិល​ជុំ​សហគមន៍ តំបន់​កប់​សព ព្រៃ​សក្ការៈ និង​ព្រៃ​អភិរក្ស​របស់​អ្នក​ភូមិ៖ «គេ​សូម​ខមាទោស គេ​ឲ្យ​លុយ​យក​ទៅ​សែន​ព្រេន​ព្រៃ​អារក្ស​ដែល​គេ​ឈូស​ឆាយ​ព្រៃ​ឈើ​ធំៗ។ ត​ទៅ​មុខ​ទៀត យើង​ប្ដឹង​ធ្វើ​ម៉េច​ឲ្យ​យក​ដី​យើង​មក​វិញ»។

វិទ្យុ ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ស្វែងរក​តួលេខ​ជាក់លាក់​ពី​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ ស្ដីពី​ទំហំ​ដី​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ឈូស​ឆាយ​ដាំ​ដុះ​ទាក់ទិន​ដី​សម្បទាន​ដែល​ រដ្ឋាភិបាល​ផ្តល់​មក​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ​នោះ​ទេ ក៏ប៉ុន្តែ​តួលេខ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​របស់​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ ទទួល​បាន​ដី​សម្បទាន​ជាង ៥​ម៉ឺន​ហិកតារ ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​បុត្រ​សម្ព័ន្ធ​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី មុន​ពេល​រដ្ឋាភិបាល​អនុវត្ត​គោល​នយោបាយ​ចាស់​សកម្មភាព​ថ្មី។

ទាក់ទិន ​ករណី​នេះ​ដែរ ​តំណាង​មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​គាំពារ​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច លោក អៀង វុទ្ធី ចាត់​ទុក​ការ​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​បញ្ចប់​វិវាទ​រវាង​សហគមន៍ និង​ក្រុមហ៊ុន ក្រោម​ការ​សម្រប​សម្រួល​របស់​ការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ ថា​ជា​ជំហាន​ល្អ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ភាគី​នៃ​ជម្លោះ​អាច​ជួប​ពិភាក្សា​រក​គន្លឹះ​ សំខាន់​នៃ​បញ្ហា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​រួម​គ្នា។ លោក​កត់​សម្គាល់​ដែរ​ថា ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ​មាន​ចេតនា​ស្វែងរក​ផល​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន និង​ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​តែ​ក្រុមហ៊ុន​មិន​បាន​សិក្សា​ស្វែង​យល់​ពី​វប្បធម៌​ ប្រពៃណី និង​ការ​រស់នៅ​របស់​សហគមន៍ ទើប​កើត​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​សហគមន៍៖ «យើង​មាន​ការ​សប្បាយ​ចិត្ត​នៅ​ពេល​បាន​ឮ​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ក្រុមហ៊ុន ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា និង​បន្ត​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ខេត្ត ថ្នាក់​ជាតិ ក៏​ដូច​ក្រុមហ៊ុន​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់ ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ឲ្យ​បាន​ជោគជ័យ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​អាច​រស់នៅ​សុខដុមរមនា»។

រីឯ​អភិបាល​រង​ ខេត្ត​រតនគិរី លោក យឹម ផែន ចាត់​ទុក​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​ផ្តល់​វិភាគទាន និង​សុំ​ទោស​សហគមន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ថា​ជា​គំរូ​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​ដទៃ​ទៀត​យក​មក​អនុវត្ត ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ជម្លោះ និង​បន្ត​ការ​អភិវឌ្ឍ​ផ្នែក​វិនិយោគ​វិស័យ​កសិឧស្សាហកម្ម​ឲ្យ​បាន​រីក​ ចម្រើន។ លោក​ថា ក្រុមហ៊ុន​ត្រូវ​បញ្ឈប់​កាប់​រាន​ព្រៃ​ស្រោង និង​ព្រៃ​សហគមន៍ ដើម្បី​រួម​ចំណែក​ថែរក្សា​ព្រៃ​ឈើ​ឲ្យ​បាន​នៅ​គង់វង្ស​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត៖ «យើង​ដឹង​ហើយ​ថា​ការ​រក​ស៊ី​បណ្ដាក់ទុន​នេះ បើ​យើង​មិន​ភាព​ចុះ​សម្រុង​នឹង​គ្នា​ទេ ការ​អភិវឌ្ឍ​កន្លែង​នោះ​ក៏​គាត់​មិន​អាច​ប្រមូល​ផល​ពី​ការ​វិនិយោគ​របស់​ គាត់​បាន​ដែរ។ បើ​សិន​ជា​មាន​ទំនាស់​មិន​មាន​ការ​ស្រុះស្រួល​គ្នា ធ្វើ​ម៉េច​យើង​រក្សា​ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ប៉ុន្តែ​សំខាន់​បំផុត យើង​ត្រូវ​ជៀសវាង​ទៅ​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ»។

យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ តំណាង​សហគមន៍​សម្ដែង​មោទនភាព និង​គាំទ្រ​ការ​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី។ អ្នក​ភូមិ សុំ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ប្រគល់​ដី​សហគមន៍​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ឈូស​ឆាយ​មក​ឲ្យ​អ្នក​ ភូមិ​វិញ៕