ដោយ ម៉ែន សុធីរ
2017-01-28
អតីតយោធា លោក ទុយ សុខុម ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧។ RFA/Men Sothyr
អតីតទាហានជើងចាស់ម្នាក់ សព្វថ្ងៃជាជនពិការភ្នែកឆ្វេង កំបុតម្រាមដៃខាងស្តាំ ដោយសារធ្វើសង្គ្រាមអំឡុងទសវត្សទី៨០ បានត្អូញត្អែរពីជីវភាពលំបាកមិនអាចប្រកបមុខរបរអ្វីបាន ស្របពេលលោកកំពុងមានជំងឺលើសឈាមផង។ អតីតមន្ត្រីយោធារូបនោះ ដើររើសអេតចាយលក់ជាង ៣០ឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារ និងទទួលបន្ទុកចិញ្ចឹមកូន ៨នាក់។ លោកបានសង់ផ្ទះនៅលើដីចំណីផ្លូវរបស់រដ្ឋ នៅមាត់ទន្លេសេកុង នៃក្រុងស្ទឹងត្រែង ជិត ៣០ឆ្នាំ ហើយបច្ចុប្បន្នអាជ្ញាធរគ្រោងជម្លៀសពួកគាត់ចេញពីទីតាំងនោះ។
លោក ទុយ សុខុម អាយុ ៦៥ឆ្នាំ បង្ហាញទឹកមុខក្រៀមក្រំ សំលៀកបំពាក់ចាស់រហែកជាដុំៗ អង្គុយមាត់ជណ្ដើរលើផ្ទះកម្ពស់ជាង ២ម៉ែត្រ។ លោករៀបរាប់ដោយក្ដីអស់សង្ឃឹមថា លោកលះបង់កាយសម្បទា និងប្រថុយគ្រោះថ្នាក់ ធ្វើសង្គ្រាមការពារជាតិ ត្រូវពិការភ្នែកឆ្វេង និងកំបុតម្រាមដៃបីខាងស្ដាំតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៤ នៅគ្រាដែលលោកធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំង ប៉ុល ពត ហើយលោកបានមករស់នៅខែត្រស្ទឹងត្រែង ទាំងខ្លួនពិការ។
លោកបានផ្ដាច់ខ្លួនពីទាហាននៅគ្រាដែលលោកជាជនពិការនៅឆ្នាំ១៨៨៥ និងចាប់យកអាជីពរើសអេតចាយចិញ្ចឹមគ្រួសារ និងកូន ៨នាក់ រហូតបច្ចុប្បន្ន។ លោក សុខុម ធ្វើជាទាហានរយៈពេល ១៥ឆ្នាំ ពោលគឺចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧០ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៨៥៖ «ខ្ញុំគឺមេបញ្ជាការ អ្នកបញ្ជាឲ្យដោះមីន ដើម្បីវ៉ៃសង្គ្រាម យើងធ្វើសង្គ្រាមមានមីននៅខាងមុខ យើងដោះ ហើយយើងដោះវ៉ៃលុកចូល ហើយត្រូវខ្ញុំរបួសដៃ ភ្នែក និងខ្លួនទាំងអស់សព្វ ភ្នែកខ្ញុំពិកាម្ខាង»។
លោក ទុយ សុខុម បន្ថែមថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃលោកក្រោកពីព្រលឹម ដើររើសអេតចាយនៅផ្សារ តាមធុងសំរាមនៅទីសាធារណៈ យកទៅលក់បានប្រាក់បន្តិចបន្តូចសម្រាប់ទិញអង្ក និងម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃ ហើយលោកក៏ឆ្លៀតជួយធ្វើការងារជាជាងធ្វើផ្ទះដោយក្នុងមួយថ្ងៃទទួលបានប្រាក់ ៣ម៉ឺនរៀល។ លោកត្អូញត្អែរថា ថ្ងៃខ្លះលោកគ្មានប្រាក់សូម្បីតែទិញអង្ករច្រកឆ្នាំង ពោលរកព្រឹកខ្វះល្ងាច និងរកល្ងាចខ្វះព្រឹក។
លោកបញ្ជាក់ថា គ្រួសារលោកបានទទួលព័ត៌មានថា អាជ្ញាធរក្រុងជូនដំណឹងឲ្យគ្រួសារលោក និងអ្នករស់នៅមាត់ទន្លេត្រូវជម្លៀសចេញពីលំនៅឋាន ឲ្យបានមុនថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ខាងមុខ ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ នៅគ្រាដែលគ្រួសារលោកកំពុងមានជីវភាពយ៉ាប់យ៉ឺនមិនទាន់បានត្រៀមលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់រុះរើផ្ទះតាមសំណើរបស់អាជ្ញាធរនៅឡើយទេ។
លោកពុំជំទាស់វិធានការរបស់អាជ្ញាធរនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដល់គ្រួសារលោក ទាំងដីលំនៅឋាន និងដីកសិកម្មដើម្បីជាទុនចិញ្ចឹមជីវិត៖ «មកនៅស្ទឹងត្រែងហ្នឹងជីវភាពខ្ញុំលំបាកវេទនាបំផុត ដែលខ្ញុំធ្លាក់ខ្លួនពិការនៅហ្នឹង ពិបាកណាស់! អត់មានធ្វើស្អីកើតទេ ខ្ញុំរកស៊ីបានតែមុខរបរតែរើសអេតចាយមួយមុខហ្នឹង ដល់ពេលខ្ញុំឈឺទៀតរឹតពិបាកទៀត ឥឡូវឮថា គេដេញទៀត សំបុត្រគេឲ្យដេញខ្ញុំរឹតពិបាកចិត្តឡើង។ គេដេញចោល បើមិនចេញគេឈូសចោល»។
មកទល់ពេលនេះ គ្រួសារលោក ទុយ សុខុម មានសមាជិកជាង ១០នាក់ សរុបទាំងចៅ និងកូនប្រសា ដែលពួកគាត់កំពុងរស់នៅក្រោមដំបូលផ្ទះតែមួយ ព្រោះកូនដែលបានរៀបការហើយនោះលោកគ្មានទ្រព្យសម្បត្តិដើម្បីបំបែកគ្រួសារទៅរស់នៅទីតាំងផ្សេងបាន។
អាជ្ញាធរក្រុងស្ទឹងត្រែង ធ្លាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរី ថា ពលរដ្ឋរស់នៅតាមច្រាំងទន្លេក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង ចំនួនជាង ៣០០គ្រួសារ ដែលក្នុងនោះមានពលរដ្ឋខ្មែរជាង ៣០ភាគរយ។ អាជ្ញាធរគ្រោងជម្លៀសជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះទៅទីតាំងថ្មីនៅគីឡូម៉ែត្រលេខ ១៤ ផ្លូវជាតិលេខ ៧ ឋិតនៅសង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ផ្លូវទៅប្រទេសឡាវ។ ប៉ុន្តែជនជាតិវៀតណាម ម្នាក់ក្នុងចំណោមជនជាតិវៀតណាម ច្រើនទៀត គឺលោក ឡេវ យ៉ាំងឡង បញ្ជាក់ថា ពួកគេមិនអាចរស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលបានទេ ព្រោះលំបាករកស៊ី ហើយការដែលរស់នៅតាមមាត់ទន្លេងាយស្រួលរកស៊ីនេសាទចិញ្ចឹមជីវិតជាដើម។
ចៅសង្កាត់ស្ទឹងត្រែង លោក ជា វណ្ណ ថ្លែងបញ្ជាក់ថា គោលការណ៍ណែនាំរបស់រដ្ឋបាលខែត្រស្ទឹងត្រែង ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធរៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ក្រុង ដើម្បីត្រៀមលក្ខណៈប្រារព្ធពិធីបុណ្យទន្លេនៅខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧ ខាងមុខ ដូច្នេះសាលាក្រុងស្ទឹងត្រែង បានជូនដំណឹងទៅពលរដ្ឋឲ្យរុះរើលំនៅឋានដែលសង់នៅលើចំណីទន្លេ។ លោកថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធក៏កំពុងរង់ចាំសំណូមពររបស់ពួកគេដើម្បីលើកមកជជែកពិភាក្សា៖ «ខ្ញុំជូនដំណឹងប៉ុណ្ណឹង ហើយចាំមើលប្រតិកម្មពីប្រជាជនវិញ»។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យសាលាខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ម៉ែន គុង ឲ្យដឹងថា រដ្ឋបាលខែត្រស្ទឹងត្រែងបានបង្កើតគណៈកម្មការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានស្រង់ទិន្នន័យ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឡើងវិញ ហើយគ្រោងប្រជុំផ្សព្វផ្សាយឲ្យពលរដ្ឋរុះរើចេញពីដីចំណីទន្លេនេះ។ លើសពីនេះ អាជ្ញាធរគ្រោងជូនដំណឹងឲ្យពលរដ្ឋជ្រើសរើសដីសម្បទានសង្គមកិច្ចសម្រាប់ឲ្យពលរដ្ឋផ្លាស់ប្ដូរលំនៅឋាន ទៅរស់នៅទីតាំងថ្មីឲ្យបានសមរម្យ។
លោកបញ្ជាក់ថា ករណីពលរដ្ឋមានលំនៅឋាននៅតំបន់ផ្សេងស្រាប់ ហើយបានទៅរស់នៅតាមទន្លេបណ្ដោះអាសន្ន អាជ្ញាធរជំរុញឲ្យពួកគាត់រស់នៅទីលំនៅដើមវិញ។ លោកថា រដ្ឋបាលខែត្រនឹងអនុវត្តកិច្ចការងារនេះក្នុងពេលឆាប់ៗ និងបានផ្សព្វផ្សាយតួនាទីរបស់គណៈកម្មការរៀបចំដីសម្បទានសង្គមកិច្ចរួចហើយ៖ «បន្ទាប់ពីយើងរកទិន្នន័យដែលបានស្រង់ពីមុនមកធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ និងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឡើងវិញ យើងនឹងប្រជុំផ្សព្វផ្សាយជាមួយគាត់ឲ្យគាត់រុះរើចេញពីដីមាត់ទន្លេ ហើយយើងនឹងប្រាប់ពីទីតាំងដែលគាត់នឹងអាចធ្វើការជ្រើសរើសរកដីសង្គមកិច្ច»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល ផ្ដល់ទស្សនៈថា អាជ្ញាធរខែត្រត្រូវបង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់ក្នុងការរៀបចំផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចជូនពលរដ្ឋដែលខ្វះខាតដីពិតប្រាកដមុននឹងជម្លៀសពួកគាត់ចេញ។ លោកបញ្ជាក់ថា មុនជម្លៀសពលរដ្ឋចេញ អាជ្ញាធរគួររៀបចំលំនៅឋាន និងដីកសិកម្ម ដែលធានាថាមានទឹកភ្លើងប្រើប្រាស់សមរម្យ។
លោកបន្ថែមថា ចំពោះជនជាតិវៀតណាម អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវជំរុញឲ្យពួកគេបំពេញបែបបទ និងលក្ខន្តិកៈចូលសញ្ជាតិត្រឹមត្រូវផ្អែកតាមច្បាប់ជាមុនសិន មុននឹងអនុវត្តគោលការណ៍ផ្តល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ច៖ «យើងគាំទ្រចំពោះការអភិវឌ្ឍ តែទន្ទឹមនឹងនេះយើងគួរគិតទៅលើប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានខ្លាំង យើងត្រូវរកកន្លែងសមរម្យឲ្យគាត់តាមការសម្របសម្រួល»។
លោក ហូ សំអុល បន្ថែមថា កន្លងទៅ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់លើកឡើងពីយុទ្ធសាស្ត្រកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រដែលធានាថា ពលរដ្ឋគ្រប់រូបត្រូវទទួលផលប្រយោជន៍ជាសាធារណៈ និងផលប្រយោជន៍ពីប្រទេសជាតិ។
ប្រធានសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (ANSA) លោក សន ជ័យ ចាត់ទុកពលរដ្ឋរស់នៅមាត់ទន្លេ គឺជាក្រុមមនុស្សមានជីវភាពមិនទៀងទាត់។ លោកចង់ឃើញថា អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលមានដំណោះស្រាយផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដល់ពួកគេ។ លោកយល់ថា ការផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលជូនពលរដ្ឋពុំមែនជាឧបសគ្គនោះទេ បើធៀបដីឯកជនរបស់រដ្ឋដែលមានស្រាប់ ឬក៏ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនអស់រាប់សិបម៉ឺនហិកតារនោះ។
លោកយល់ថា ក្រៅពីការផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ច ពលរដ្ឋគួរតែមានទុនដែលផ្ដល់ដោយរដ្ឋអំណាច និងកាកបាទក្រហមត្រូវតែផ្ដល់ជំនួយជូនពួកគាត់សម្រាប់មានដើមទុនទៅរស់នៅទីតាំងថ្មីដើម្បីសម្រាលការលំបាករបស់ពួកគេ។
លោកបារម្ភថា ប្រសិនបើពលរដ្ឋទាំងនោះមិនត្រូវបានអាជ្ញាធរយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ បន្ទុកភាពក្រីក្រកាន់តែរីកធំឡើង និងបង្កប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់យុទ្ធសាស្ត្រកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់រដ្ឋាភិបាល៖ «ខ្ញុំយល់ថា ពួកគេត្រូវបានគាំទ្រដោយរដ្ឋ យើងឃើញថា ដីធ្លីហ្នឹងនៅសល់ច្រើន បើប្រៀបធៀបនឹងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋាភិបាលឲ្យទៅក្រុមហ៊ុនឯកជន និងចំនួនប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចំនួនតិចតួចរស់នៅតាមទន្លេ គឺជាក្រុមជួបការលំបាក និងក្រុមដែលក្រីក្រនោះខ្ញុំថា រឿងផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ច ខ្ញុំថា មិនមែនជារឿងឧបសគ្គទេបើប្រៀបធៀបដីឯកជនរបស់រដ្ឋដែលមានសម្រាប់សព្វថ្ងៃហ្នឹង»។
លោក ទុយ សុខុម ដែលមានវ័យចំណាស់ទៅហើយនោះ បញ្ជាក់ថា លោកមិនចង់មានបានអ្វីទេ ក្នុងនាមលោកធ្លាប់បានតស៊ូបម្រើជាតិមាតុភូមិនោះ គឺលោកចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ដីកសិកម្មសម្រាប់ឲ្យកូនចៅបង្កបង្កើនផលផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ ព្រោះជីវិតជាអតីតនាយទាហាន និងធ្លាក់ខ្លួនពិការ គ្មានទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីសម្រាប់ជាកេរ្តិ៍មរតកទុកឲ្យកូនចៅនោះទេ៕
No comments:
Post a Comment