ដោយ វ៉ែន សុមេធ
2017-12-31
ទូកនេសាទរបស់អ្នកនេសាទនៅដងទន្លេមេគង្គ ទល់មុខកោះស្រឡាយ ស្រុកសៀមបូក ខែត្រស្ទឹងត្រែង។ រូបថតថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦
RFA/Men Sothyr
ពលរដ្ឋរស់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ សង្កាត់សាមគ្គី ខែត្រស្ទឹងត្រែង បារម្ភអំពីការកើនឡើងបទល្មើសនេសាទ នៅតំបន់អភិរក្សជីវចម្រុះតាមដងទន្លេមេគង្គ ដែលពុំឃើញមានការបង្ក្រាប។ ពួកគេអះអាងថា ឆ្មាំអភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ និងសហគមន៍នេសាទ នៅពុំទាន់សហការល្អ ក្នុងការទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឡើយទេ។
ពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការងារផ្នែកអភិរក្សបរិស្ថានធម្មជាតិ នៅថ្ងៃទី ៣០ ធ្នូ អំពាវនាវឲ្យសហគមន៍ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងឆ្មាំអភិរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថាន សហការគ្នាឲ្យបានល្អក្នុងការអនុវត្តផែនការអភិរក្សជីវចម្រុះនៅតំបន់រ៉ាំសា នៃទន្លេមេគង្គ ឲ្យបានហ្មត់ចត់។ តំបន់នេះ ឋិតនៅភូមិខេ សង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង។ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើងខណៈដែលកិច្ចសហការបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទ រវាងសហគមន៍ អាជ្ញាធរដែនដី សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ និងឆ្មាំអភិរក្សនៅរអាក់រអួលនៅឡើយ ហើយនាំឲ្យបទល្មើសនេសាទកើតមានកាន់តែច្រើន។
ប្រធានអន្លង់អភិរក្សបង្គោលលេខ៤១ សង្កាត់ នៃទន្លេមេគង្គ លោក ផែន សុជាតិ ឲ្យដឹងថា ក្រុមជនល្មើសច្រើនក្រុម ប្រើឧបករណ៍នេសាទក្ដៅ-ត្រជាក់ និងថ្នាំពុល នៅពេលយប់ លួចឆក់ត្រីនៅអន្លង់អភិរក្សជម្រុះចម្រុះក្នុងទន្លេមេគង្គ ដែលបង្កឲ្យប៉ះពាល់ត្រីមេពូជធំៗ ក្នុងតំបន់ឲ។ ចំណែកសហគមន៍គ្មានលទ្ធភាព បង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទទ្រង់ទ្រាយធំនោះទេ ត្បិតសហគមន៍ខ្វះខាតថវិកា និងសម្ភារៈល្បាត។ លោកថា ឧបករណ៍នេសាទ ដែលក្រុមជនល្មើសប្រើ មានលទ្ធភាពចាប់ត្រីបានច្រើនគីឡូក្រាម ប៉ុន្តែបង្កឲ្យប៉ះពាល់ដល់ត្រីមេពូជ និងត្រីកម្រមួយក្នុងតំបន់៖ «ពួកវាទំនើបជាងវាចុះ ១០ ទៅ ២០កាណូតជាង កម្លាំងយើងតិច ៣កាណូត និង ៤កាណូតអ៊ីចឹង យើងញញើតវាដែរ។ សម្ភារៈវា និងទូកវាសុទ្ធតែទំនើបលឿន។ ជូនកាលយើងឃើញបទល្មើសទាក់ទងទៅគាត់ គាត់យឺតដែរ បទល្មើសទៅឆ្ងាយបានកម្លាំងមកដល់»។
ប្រជាសហគមន៍សង្កេតឃើញថា ការកើនឡើងបទល្មើសនេសាទ គឺជាសញ្ញាបង្ហាញពីភាពខ្សោយនៃការសហការគ្នា រវាងសហគមន៍ អាជ្ញាធរដែនដី និងឆ្មាំអភិរក្សពាក់ព័ន្ធទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទ។ លោកក៏សង្កេតឃើញថា នៅពេលមានបទល្មើសនេសាទកើតឡើង អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ សហគមន៍ និងឆ្មាំអភិរក្ស ច្រើនទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក៖ «ច្រើនហ្នឹងហើយ ពួកអាត្រជាក់អូសបានច្រើនក្នុងដែនអភិរក្សរបស់យើង។ ត្រីមេពូជរបស់យើង បើវាអូសចំកម្លាំងយើងទៅមិនទាន់ត្រីមេពូជមួយភ្លែតវាអាចរកបាន ៥០ ទៅ ៦០គីឡូក្រាមដែរ»។
តំបន់រ៉ាំសា ឬហៅថា តំបន់ដីសើម ឋិតនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គ មានផ្ទៃដីជាង ៤ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារ(៤៤.៦០០) ឋិតនៅសង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ត្រូវបានអតីតព្រះមហាក្សត្រ សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ឡាយព្រះហស្តលេខា កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដាក់ឲ្យឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ដែលមានកាតព្វកិច្ចធានា កិច្ចគាំពារបរិស្ថាន និងទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ប្រភេទ ហើយបច្ចុប្បន្ន ក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជូនឆ្មាំអភិរក្ស ១៥នាក់ ទៅគ្រប់គ្រងនៅតំបន់នោះ។
ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក អេង ភីរុង ធ្លាប់បញ្ជាក់ថា មន្ត្រីនៃមន្ទីរបរិស្ថាន ជាពិសេសឆ្មាំអភិរក្សបានចុះល្បាតជាប្រចាំ និងបានសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច និងសហគមន៍ទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ប្រភេទ និងអប់រំណែនាំសហគមន៍ឲ្យទាញប្រយោជន៍ពីទន្លេឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការបណ្ដាញការពារទន្លេបី លោក លាង ប៊ុនលាភ មើលឃើញថា ភាពធូររលុងនៃការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីបទល្មើសនេសាទ និងការមិនចុះសម្រុងគ្នា ក្នុងការឃ្លាំមើលបទល្មើសនេសាទនៅមូលដ្ឋាន គឺជាដើមចមបង្កឲ្យបទល្មើសងាយកើតឡើង។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ឆ្មាំអភិរក្សក្រសួងបរិស្ថាន គួរតែបន្ថែមល្បឿនអភិរក្សឲ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដោយពង្រឹងកិច្ចសហការជាមួយសហគមន៍ អាជ្ញាធរដែនដី រូមគ្នាទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ប្រភេទ៖ «សហគមន៍នីមួយៗត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ឲ្យអ្នកភូមិក្តី និងកសិករក្តីឲ្យតាមដានឃ្លាំមើល ជាពិសេសក្នុងចំណោមអ្នកនេសាទ ឲ្យតាមដានឃ្លាំមើលអីចឹងទៅ»។
តំបន់រ៉ាំសា ឬហៅថាតំបន់ការពារជីវចម្រុះ សម្បូរកោះច្រើន និងមានរុក្ខជាតិដុះចេញពីផ្ទៃទឹកបញ្ចេញឫស ព្រមទាំងមានព្រៃលិចទឹកផង គឺជាទីតាំងជ្រករបស់សត្វបក្សី សត្វស្វាព្រៃ និងជម្រករបស់ត្រីសម្រាប់ពងកូន។ ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិខេ បាននាំគ្នាអភិវឌ្ឍតំបន់នោះមួយផ្នែក បានប្រែក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិបៃតង បម្រើវិស័យទេសចរណ៍ ក្នុងទិសដៅរួមគ្នាអភិរក្សប្រព័ន្ធជីវចម្រុះ និងបង្កើនប្រាក់ចំណូលដល់សហគមន៍៕
No comments:
Post a Comment