19 មករា 2018
កាន់ វិច្ឆិកា
voa
រូបឯកសារ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរលោក ហ៊ុន សែន (ស្តាំ) ត្រៀមនឹងឡើងថ្លែងសុន្ទរកថា ក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរោងចក្រកាត់ដេរមួយកន្លែងនៅជាយរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៧។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានប្រតិកម្មទៅនឹងអត្ថបទព័ត៌មានមួយរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា បានផ្សាយសម្តីរបស់លោកខុស ពាក់ព័ន្ធនឹងកាលបរិច្ឆេទនៃការពន្យារពេលការបោះឆ្នោត។ លោកបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ នឹងធ្វើឡើងតាមការកំណត់ បើទោះជាមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងក៏ដោយ។ អ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយយល់ថា រដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើយ៉ាងណាអាចឲ្យគណបក្សប្រឆាំងបានចូលរួមការបោះឆ្នោតដើម្បីធានានូវភាពសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌។
ភ្នំពេញ —
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែននៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះប្រកាសថា ការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនឹងធ្វើឡើងតាមការកំណត់ដោយមិនមានផ្លាស់ប្តូរ ហើយលោកក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរក៏គ្មានលទ្ធភាពក្នុងការប្តូរថ្ងៃបរិច្ឆេទក្នុងការបោះឆ្នោតបាននោះដែរ។
ការប្រកាសនេះធ្វើឡើងខណៈលោកប្រតិកម្មនឹងអត្ថបទមួយរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដែលមានចំណងជើងថា «លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីថា ការបោះឆ្នោតអាចធ្វើមិនបានបើមានការច្របូកច្របល់»។លោក ហ៊ុន សែន ដ៏មានអំណាចអះអាងថា អត្ថបទដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះគឺប្រាសចាកពីសម្តីផ្ទាល់របស់លោក។
ថ្លែងក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សចាស់ឆ្នាំ២០១៧-២០៣០នាព្រឹកថ្ងៃទី១៨ ខែមករានេះលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា៖
«បើអ្នកចេះដឹងមិនច្បាស់ទេ អ្នកគួរតែរៀនឲ្យមានការចេះដឹង មិនមែនគ្រាន់តែភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍រៀន ហើយធ្វើឲ្យក្លាយទៅជាអ្នកចេះដឹងជាងនេះទេ ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគទាំងឡាយគួរតែត្រូវមានការចេះដឹង។ នៅប្រទេសកម្ពុជាមានការកំណត់ច្បាស់លាស់មួយស្តីអំពីថា សភាមាននីតិកាល៥ឆ្នាំ សភាមិនអាចរំលាយមុនអាណត្តិបានទេលើកលែងតែរដ្ឋាភិបាលត្រូវរំលាយពីរដងក្នុងរយៈពេល១២ខែ»។
ទោះបីយ៉ាងណា លោក ហ៊ុន សែន បន្ថែមថាបន្តថា លោកមិនមានសិទ្ធិក្នុងការផ្លាស់ប្តូរកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតដូចការផ្សាយនិងការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគក្នុងអត្ថបទនោះទេ។ ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកព្រឹទ្ធសភានៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨និងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិករដ្ឋសភានៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនឹងធ្វើឡើងតាមកាលបរិច្ឆេទតាមការគ្រោងទុក។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា៖
«បើទោះបីមានហេតុការណ៍អ្វីកើតឡើងក៏ដោយការបោះឆ្នោតនេះត្រូវតែធ្វើឲ្យខានតែបាន។ ការបោះឆ្នោតមួយតម្រូវឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាជាអ្នកចូលរួមធ្វើការបោះឆ្នោតហើយមិនមានតម្រូវការឲ្យប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសណាមួយឬក៏អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិឬក៏ក្នុងក្របខណ្ឌយន្តការពហុភាគីទទួលស្គាល់នូវការបោះឆ្នោតនេះទេ»។
កាលពីថ្ងៃពុធកន្លងទៅ លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេសបានសរសេរលើបណ្តាញសង្គមTwitter របស់លោកស្នើសុំលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពន្យារពេលការបោះឆ្នោតដើម្បីបញ្ចៀសទាំងអំពើហិង្សានិងបញ្ចៀសការដាក់កម្ពុជាឲ្យក្លាយជាប្រទេសឯកោ។
លោកបានសរសេរក្នុងន័យដើមថា៖
«ខ្ញុំដាក់សំណើទៅលោក ហ៊ុន សែនថា ចូរពន្យារពេលបោះឆ្នោតជាតិខាងមុខ រហូតទាល់តែយើងទាំងអស់គ្នាមានការធានាថា ការបោះឆ្នោតខាងមុខទាំងនោះអាចមានស្តង់ដាអន្តរជាតិជាអប្បបរមា។ ការណ៍នេះ នឹងបញ្ចៀសទាំងអំពើហិង្សា និងបញ្ចៀសការដាក់កម្ពុជាឲ្យក្លាយជាប្រទេសឯកោ»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាប្រាប់VOAថា ការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនឹងមិនមានហិង្សាណាមួយដូចការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី នោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖
«ចរិត សម រង្ស៊ី ជាចរិតមនុស្សញុះញុងដុតកំហឹងប្រជាជន។ មិនបានសម្រេចលទ្ធផលទេ។ គ្មានប្រជាជនណាគេជឿតាមគាត់ទេ»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយនៅថ្ងៃទី១៦ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅតាមបណ្តឹងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃដោយចោទថា គណបក្សនេះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយបរទេសរៀបចំគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ ខណៈដែលប្រធានបក្សនេះស្ថិតក្នុងការឃុំឃាំងនឹងអតីតតំណាងរាស្ត្រមួយចំនួននៃបក្សជំទាស់ដ៏ធំនេះសិ្ថតក្នុងការនិរទេសខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ និងអតីតមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះមួយចំនួនបានប្រកាសបង្កើតចលនាមួយដែលមានឈ្មោះថា «ចលនាសង្គ្រោះជាតិ» ដើម្បីស្តារស្ថានការណ៍នយោបាយ និងទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យលើកឡើងថា ការបោះឆ្នោតក្នុងពេលខាងមុខនឹងមិនអាចមានហិង្សាណាមួយកើតឡើងនោះទេ ដោយលោកថា រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមកងកម្លាំងរួចជាស្រេចដើម្បីបង្រ្កាបការតវ៉ា។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពន្យារពេលការបោះឆ្នោតឬធ្វើយ៉ាងណាអាចឲ្យគណបក្សប្រឆាំងបានចូលរួមការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខ ដើម្បីធានាឲ្យការបោះឆ្នោតនោះមានភាពសេរី ត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌ ជៀសវាងការរិះគន់និងការដាក់ទណ្ឌកម្មពីអន្តរជាតិ។
អ្នកវិភាគចាស់វស្សារូបនេះមានប្រសាសន៍ថា៖
«វាអាចមិនឆ្លុះបញ្ចាំងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត បើអញ្ចឹងគឺមិនឆ្លុះបញ្ចាំងឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ ដូច្នេះគេអាចមិនទៅចូលរួមបាន។ ហើយរដ្ឋាភិបាលដែលលេចចេញពីការបោះឆ្នោតនោះក៏មិនមាននិត្យានុគោលភាព (ភាពត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់) គ្រប់គ្រាន់ទេ អាហ្នឹងគឺមានការលំបាក។ ទាំងក្នុងប្រទេសក៏ទទួលយកអត់បានខាងក្រៅប្រទេសក៏ទទួលយកមិនបាន ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលចេះតែគ្រប់គ្រងទៅប្រើអំណាចបង្ក្រាបគេបង្រ្កាបឯងទៅ។ អញ្ចឹងរដ្ឋាភិបាលទៅជារដ្ឋាភិបាលផ្តាច់ការទៅ»។
រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានរងការរិះគន់ជាអន្តរជាតិ ដោយសារការបង្ក្រាបក្រុមជំទាស់ ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការរឹតត្បិតសង្គមស៊ីវិលនិងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅមុនការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨។ ការបង្រ្កាបទាំងនោះបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាទទួលរងនូវទណ្ឌកម្មនិងការព្រមានពីអន្តរជាតិតាមរយៈការប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រសិនបើមិនមានក្រុមជំទាស់ចូលរួមនិងប្រសិនបើការរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនមានភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌៕
No comments:
Post a Comment