ដោយ ហេង សកល
2018-02-13
ប្រជានេសាទនៅខែត្រស្ទឹងត្រែង កំពុងនេសាទត្រីនៅទន្លេមេគង្គ ក្បែរស្ពានមេគង្គ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧។
RFA/Men Sothyr
តំបន់រ៉ាំសា ឬហៅថា តំបន់ដីសើមនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ ក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ និងក្រុងស្ទឹងត្រែង នៃខែត្រស្ទឹងត្រែង កំពុងទទួលរងឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានធ្ងន់ធ្ងរ ដោយក្រុមជនល្មើសជាច្រើនក្រុមប្រើឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ ចាប់ត្រីមេពូជនៅតំបន់នោះយ៉ាងពេញទំហឹង។ សហគមន៍ថា កិច្ចសហការទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទរវាងសមត្ថកិច្ច ឆ្មាំអភិរក្ស និងសហគមន៍នៅមានរអាក់រអួលនៅឡើយ បង្កឲ្យជនល្មើសនៅតែមានឱកាសលួចប្រើឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ នៅទីតាំងជម្រកត្រីកម្ររស់នៅ និងពងកូន។
សហគមន៍នេសាទរស់នៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ និងសង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈ ថា បទល្មើសនេសាទនៅតំបន់រ៉ាំសានោះ ពុំថយចុះទេ បើទោះបីជាក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជូនឆ្មាំអភិរក្ស ១៥នាក់ ចុះល្បាតនៅតំបន់អភិរក្សជីវចម្រុះ ក្នុងមួយខែ ១០ថ្ងៃយ៉ាងណាក្តី។ ពួកគាត់អះអាងទៀតថា ក្រុមជនល្មើសនៅតែលួចឆក់ត្រីនៅតំបន់សំខាន់ៗ ដែលត្រីមេពូជឆ្លងកាត់ និងពងកូន។
ប្រធានអន្លង់អភិរក្សបង្គោលលេខ៤១ ទន្លេមេគង្គ សង្កាត់សាមគ្គី លោក ផែន សុជាតិ ឲ្យដឹងថា ឆ្មាំអភិរក្សរបស់មន្ទីរបរិស្ថាន មិនបានសហការបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទជាមួយសហគមន៍នោះទេ បណ្ដាលឲ្យបទល្មើសទ្រង់ទ្រាយធំ នៅតែកើតមានគគ្រឹកគគ្រេង ដ្បិតតំបន់ការពារធម្មជាតិនោះ ធំធេងមានផ្ទៃដីរាប់ម៉ឺនហិកតារ រហូតដល់ព្រំប្រទល់ប្រទេសឡាវ។ លោកថា ឆ្មាំអភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន អាចនឹងមិនស្គាល់ទីតាំងសំខាន់ៗ ដែលជនល្មើសលួចប្រើឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ ខណៈសហគមន៍នេសាទ បានកំណត់ទីតាំងមួយចំនួន ដែលសំបូរត្រីមេពូជរស់នៅ និងពងកូន ដែលជនល្មើសតែងតែធ្វើសកម្មភាពឆក់ក្ដៅ និងត្រជាក់នៅពេលយប់៖ «ឧបករណ៍ឆក់ត្រជាក់ និងឆក់ក្ដៅ ឥឡូវមានបច្ចេកទេសទំនើប ចម្ងាយ ៥០ម៉ែត្របួនជ្រុងមកចាប់បានទៀត។ ឥឡូវចង់ដាច់ហើយ ក្រទៅក្រទៅ ពីដើមយើងដាក់មងមុខផ្ទះបាន ៤ ទៅ ៥គីឡូក្រាម ហូបដែរ។ បើយើងមិនចូលរួមឈឺចាប់ទាំងអស់គ្នាទេ បទល្មើសមិនថយទេ វាអាចបាត់បង់សូន្យពូជទាំងអស់»។
បុរសដដែលបន្ថែមថា ឧបករណ៍នេសាទ ដែលក្រុមជនល្មើសប្រើ អាចមានលទ្ធភាពចាប់ត្រីក្នុងទន្លេបានរាប់រយគីឡូក្នុងមួយយប់ៗ បង្កឲ្យបាត់បង់ត្រីមេពូជ និងត្រីកម្រក្នុងតំបន់ ខណៈតំបន់នោះ សំបូរដោយព្រៃលិចទឹក ដែលជាជម្រកត្រីពងកូន ក្នុងទន្លេមេគង្គទាំងមូលរស់នៅ និងបង្កកំណើត។ លោកសង្កេតឃើញថា ធនធានជលផលកាន់តែថយចុះពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ រីឯត្រីកម្រមួយចំនួន ក៏គេពុំឃើញអ្នកនេសាទចាប់វាបានដែរនៅឆ្នាំនេះ៖ «កម្លាំងឧទ្យានុរក្សគាត់ធ្វើការមិនធ្វើការសហការជាមួយសហគមន៍ទេ។ គ្នាគាត់ ៤ ទៅ ៥នាក់ មិនអាចគ្រប់គ្រងតំបន់អភិរក្សនេះបានទេ ព្រោះទីតាំងវាធំ រាប់ម៉ឺនហិកតារដែរ»។
មេភូមិខាំផាន់ សង្កាត់សាមគ្គី លោក អន ជួន ទទួលស្គាល់ថា បទល្មើសនេសាទនៅតំបន់រ៉ាំសាកើតមានច្រើន ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរកំពុងសហការជាមួយអង្គការសេប៉ា ដែលមានគម្រោងអភិរក្សជីវចម្រុះជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានផ្ទាល់។ លោកថា កិច្ចសហការបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទ នៅមានចន្លោះប្រហោងច្រើន ខណៈសហគមន៍ ឆ្មាំអភិរក្ស និងសមត្ថកិច្ចមិនបានសហការល្អនោះទេ ហេតុនេះអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានកំពុងរកមធ្យោបាយពិភាក្សាបញ្ហានេះ ប្រយោជន៍ទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ទាល់តែសហការគ្នា ដូចជារដ្ឋបាលជលផល បរិស្ថាន និងសមត្ថកិច្ច តែឥឡូវវាពិបាកក្នុងការសហការគ្នា។ សហគមន៍ក៏មិនបានទាក់ទងស្អិតដែរ»។
តំបន់រ៉ាំសា ឬហៅថាតំបន់ដីសើម សម្បូរដោយកោះច្រើន និងមានរុក្ខជាតិដុះចេញពីផ្ទៃទឹក ព្រមទាំងមានព្រៃលិចទឹកផង ដែលជាទីជម្រករបស់ត្រីរស់នៅ និងពងកូន សត្វស្វាព្រៃ និងបក្សីទឹកជាដើម។ សហគមន៍រស់នៅក្បែរនោះ បាននាំគ្នាអភិវឌ្ឍន៍តំបន់នោះមួយផ្នែក ឲ្យក្លាយជាតំបន់ទេសចរធម្មជាតិ បំណងអភិរក្សជីវចម្រុះ និង បង្កើតប្រាក់ចំណូលដល់សហគមន៍។
ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក អេង ភីរុង ធ្លាប់ប្រាប់ថា មន្ត្រីនៃមន្ទីរបរិស្ថាន ជាពិសេសឆ្មាំអភិរក្សបានចុះល្បាតជាប្រចាំ និងបានសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច និងសហគមន៍នេសាទទប់ស្កាត់នេសាទគ្រប់ប្រភេទ និងអប់រំណែនាំសហគមន៍ឲ្យទាញប្រយោជន៍ពីទន្លេឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការបណ្ដាញការពារទន្លេបី លោក សាង ប៊ុនលាភ បារម្ភថា បទល្មើសនេសាទកើតមានច្រើន នឹងបណ្ដាលឲ្យទិន្នផលត្រីថយចុះខ្លាំង ប៉ះពាល់ជីវភាពពលរដ្ឋ និង សន្តិសុខស្បៀង។ លោកថា សហគមន៍គួរតែសហការឲ្យជិតស្និទ្ធជាមួយមន្ទីរបរិស្ថាន ព្រោះកិច្ចការងារមួយចំនួន ពាក់ព័ន្ធប្រព័ន្ធរដ្ឋបាល ចាំបាច់ធ្វើទៅតាមលក្ខខណ្ឌបច្ចេកទេស ជៀសវាងបាតុភាពនានាកើតឡើងជាយថាហេតុ។ ចំណែកមន្ទីរបរិស្ថានខែត្រក៏ចាំបាច់ត្រូវសហការល្អជាមួយសហគមន៍ដែរ ដើម្បីបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទឲ្យបានទាន់ពេល៖ «យើងពីរ និង៣ អាជ្ញាធរផង និងមន្ត្រីជំនាញផង សហការរួមបានទាន់ពេលវេលា ហើយយើងតម្កល់ថវិកាពីសហគមន៍ក្ដី និងពីសាលាខែត្រក្ដី យើងជួយទៅហ្នឹងយើងធ្វើបានទាន់ពេលវេលា»។
តំបន់រាំសា ឬហៅថាតំបន់ដីសើម ឋិតនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គ មានផ្ទៃដីជាង ៤ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារ(៤៤.៦០០) ឋិតនៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ និងសង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ត្រូវបានអតីតព្រះមហាក្សត្រ សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ឡាយព្រះហស្តលេខា កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៣ ដាក់ឋិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន មានភារកិច្ចគាំពារអភិរក្សជីវចម្រុះ និងទប់ស្កាត់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ប្រភេទ ហើយបច្ចុប្បន្នក្រសួងបញ្ជូនឆ្មាំអភិរក្ស ១៥នាក់ ចុះអភិរក្សផ្ទាល់នៅតំបន់នោះ៕
No comments:
Post a Comment