ដោយ ហេង សកល
2018-02-06
rfa
រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
Photo courtesy of National-Assembly.org.kh
អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចប្រតិកម្មនឹងសមាជិកសភាអាស៊ានដែលបានសម្ដែងក្តីបារម្ភពីការធ្វើវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌដាក់ទោសអ្នកប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ មន្ត្រីនាំពាក្យរូបនេះថា ការរិះគន់នេះជាការរំលោភធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។
មន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានសរសេរនៅលើប្រព័ន្ធតេឡេក្រាម (Telegram) របស់លោក នៅថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ថា គ្មានជនណា បរទេសណា រួមទាំងពួកសមាជិកសភាប្រឆាំងអាស៊ានផង មានសិទ្ធិនិយាយរិះគន់ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់របស់កម្ពុជាទេ។ លោកថា មានតែក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញទេដែលមានសមត្ថកិច្ចសន្និដ្ឋានលើការធ្វើច្បាប់ និងធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ថា ស្រប ឬ មិនស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ។
បើទោះជាលោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញជាស្ថាប័នឯករាជ្យក្នុងការពិនិត្យមើលការធ្វើច្បាប់ ឬការកែច្បាប់ក្តី ប៉ុន្តែគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ធ្វើច្បាប់កន្លងមក ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដែលមានសមាជិក ៩រូប ក្នុងនោះភាគច្រើនជាសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនដែលរកឃើញថា ច្បាប់នោះអធម្មនុញ្ញភាព ឬផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឡើយ បើទោះជាការធ្វើច្បាប់កន្លងមកមានការរិះគន់ថា រំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងរំលោភឆន្ទៈពលរដ្ឋក្តី។
ទាក់ទងការប្រតិកម្មរបស់លោក សុខ ឥសាន ទៅនឹងការរិះគន់របស់សមាជិកសភាអាស៊ាន អ្នកវិភាគនយោបាយលោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា បើផ្អែកលើសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងកតិកាសិទ្ធិមនុស្សដែលកម្ពុជា ជាប្រទេសហត្ថលេខី គឺប្រទេសជាហត្ថលេខីផ្សេងទៀតមានសិទ្ធិរិះគន់កម្ពុជា ដែលធ្វើសកម្មភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សមាជិកសភាអាស៊ាននៅពេលនេះ ធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់កិត្តិយស និងមន្ត្រីតំណាងកម្ពុជា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិនានា៖ «តំណាងរាស្ត្រអាស៊ានទាំងអស់ហ្នឹងជាហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសដែរ ដូច្នេះតំណាងតំណាងរាស្ត្រទាំងហ្នឹងក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស គឺមានសិទ្ធិរិះគន់ពីវិធានការទាំងឡាយណាដែលប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា»។
សេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌត្រូវបានទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីសប្ដាហ៍មុនបានអនុម័ត និងបញ្ជូនទៅរដ្ឋសភាដើម្បីពិនិត្យបន្ត។ ច្បាប់នេះនឹងផ្ដន្ទាទោសបុគ្គលណាដែលត្រូវតុលាការរកឃើញថា មានកំហុសប្រមាថព្រះមហាក្សត្រឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ ២.៥០០ដុល្លារ។ សមាជិកសភាអាស៊ានហៅវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌនេះថាផ្ទុយពីស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
មន្ត្រីផ្នែកច្បាប់នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក យឿង សុធារ៉ា ស្នើឲ្យការអនុវត្តច្បាប់នេះត្រូវអនុវត្តដោយស្មើភាពចំពោះបុគ្គលទូទៅ មិនមែនសម្រាប់ដាក់ទោសទណ្ឌលើតែបុគ្គលមួយក្រុមណាដែលរដ្ឋាភិបាលយល់ថា គ្មាននិន្នាការដូចគ្នានោះទេ៖ «ការអនុវត្តហ្នឹង បើសិនមានការរើសអើងមនុស្សមួយក្រុមដែលគេចាត់ទុកថា បុគ្គលគួរតែស្អប់ គួរតែកម្ចាត់ គឺប្រាកដជាមានបញ្ហា»។
គណៈកម្មការនីតិកម្មរដ្ឋសភា កំពុងត្រួតពិនិត្យសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ កន្លងមកច្បាប់ទាំងឡាយណាដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានធ្វើតែងរងការរិះគន់ថា ធ្វើឡើងដើម្បីរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្តី ប៉ុន្តែច្បាប់ទាំងនោះត្រូវបានរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាអនុម័តបន្ត ហើយព្រះមហាក្សត្រតែចុះហត្ថលេខាឲ្យក្លាយជាច្បាប់៕
No comments:
Post a Comment