ដោយ សុជីវី
2019-10-16
ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ អតីតព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
AFP Photo
ពលរដ្ឋ ព្រះសង្ឃ និងអ្នកនយោបាយ នៅតែសោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។ ស្នាព្រះហត្ថធំជាងគេរបស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ កាលនៅមានព្រះជន្ម ដែលពលរដ្ឋចងចាំជាងគេ គឺការសម្របសម្រួលនយោបាយខ្មែរ មិនឲ្យមានការបែកបាក់ជាតិ។ ក្នុងខួប៧ឆ្នាំ នៃការយាងចូលទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គ ពលរដ្ឋចង់ឲ្យអ្នកនយោបាយ អនុវត្តតាមព្រះរាជបណ្ដាំព្រះអង្គ ដែលផ្ដាំឲ្យខ្មែរសាមគ្គីគ្នា។
ពលរដ្ឋ ព្រះសង្ឃ អ្នកនយោបាយ និងអ្នកវិភាគ ចង់ឲ្យអ្នកនយោបាយ ស្វែងរកការដោះស្រាយវិវាទនយោបាយ ហើយរួបរួម សាមគ្គីគ្នា តាមព្រះរាជបណ្ដាំរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។
កសិករនៅស្រុកបារាយ ខេត្តកំពង់ធំម្នាក់ លោក អ៊ូច ឡេង យល់ថា ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ជាក្សត្រមួយអង្គ ឆ្នើមក្នុងកិច្ចការសម្របសម្រួលនយោបាយជាតិ។ កសិករអាយុ ៦០ឆ្នាំប្លាយរូបនេះ សម្ដែងការសោកស្ដាយ ចំពោះការបាត់បង់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ក្នុងរយៈពេល ៧ឆ្នាំមកនេះ៖ «»
ចំណែកស្ត្រីវ័យចំណាស់ អ្នកលក់ចេកចៀន នៅម្ដុំផ្សារដើមគម្នាក់ គឺលោកស្រី ណឹម សឿន ប្រាប់ថា លោកស្រី ក៏មានអារម្មណ៍សោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋដែរ។ លោកស្រីថា កាលនៅមានព្រះជន្ម ព្រះអង្គស្រលាញ់ប្រជារាស្ត្រ និងតែងបានចុះចែកអំណោយ សួរសុខទុក្ខប្រជារាស្ត្រគ្រប់កន្លែង៖ «»
ព្រះសង្ឃ គង់នៅវត្តពិភទ្ទរង្សី រាជធានីភ្នំពេញ ព្រះតេជគុណ សឹង សេងហុង មានព្រះថេរៈថា ៧ឆ្នាំមកនេះ មានភាពខុសគ្នាខ្លាំង នៅពេលដែលសង្គមខ្មែរ គ្មានវត្តមានព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ គឺសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិមានការរួមតូច។ ព្រះអង្គបន្តថា នៅសម័យកាលដឹកនាំដោយព្រះបរមរតនកោដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលសង្គមរាស្ត្រនិយម បើកឲ្យពលរដ្ឋ គ្រប់និន្នាការថ្លែងសារ បង្ហាញទុក្ខលំបាក ដោយមិនបាច់លាក់លៀម ក្នុងពិធីសមាជជាតិ។
ព្រះអង្គ សឹង សេងហុង យល់ថា ស្នាព្រះហត្ថធំមួយទៀត របស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ គឺការដណ្ដើមឯករាជ្យជាតិ៖ «»
របបក្រុងភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ តុលា បានប្រារព្ធពិធីរំលឹកខួប ៧ឆ្នាំ នៃការយាងចូលព្រះទិវង្គតរបស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ នៅស្តូបរូបសំណាកព្រះអង្គ ក្បែរវិមានឯករាជ្យ។ ក្នុងពិធីនោះ មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ មន្ត្រីរាជការ និងពលរដ្ឋ បានចូលរួមដាក់កម្រងផ្កា និងគោរពរូបសំណាកព្រះអង្គ។ ប៉ុន្តែមេដឹកនាំកំពូល លោក ហ៊ុន សែន មិនបានចូលរួមកម្មវិធីនោះទេ ដោយសារលោក កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើត។
លោក ហ៊ុន សែន សរសេរក្នុងហ្វេសប៊ុក (facebook) ថា ទោះបីព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ បានសោយទីវង្កតទៅហើយក្ដី ក៏ប្រជារាស្ត្រទូទាំងប្រទេសនៅចងចាំចំពោះ ព្រះរាជបូជនីយកិច្ចដ៏ឧត្តុង្គឧត្ដមរបស់ព្រះអង្គដែរ។ លោកថ្លែងទៀតថា ប្រជារាស្រ្តទូទាំងប្រទេស ចងចាំគ្មានថ្ងៃបំភ្លេចបាន ចំពោះស្នាព្រះហស្តព្រះអង្គក្នុងការទាមទារឯករាជ្យជាតិពី បារាំង នៅ ថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ ដែលបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាងើបមុខមាត់ រីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។
លោក ហ៊ុន សែន បន្តថា លោកនឹងបន្តដង្ហែតាមព្រះរាជតម្រិះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដើម្បីផ្ដល់សុខសន្តិភាពជូនប្រជារាស្ត្រខ្មែរ និងថែរក្សាការពារ ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា និងសម្ដេចម៉ែ ដើម្បីព្រះអង្គទាំងទ្វេគង់ជាម្លប់ដ៏ត្រជាក់ សម្រាប់ប្រទេសជាតិទាំងមូល។
ពីខាងគណបក្សប្រឆាំងឯណោះវិញ គិតត្រឹមម៉ោង ៥ល្ងាច ថ្ងៃទី១៥ តុលា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនទាន់បង្ហាញសារបែបណាទេ។ ប៉ុន្តែ ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់លើកឡើងថា ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ជាព្រះមហាក្សត្រតែមួយគត់ ដែលមានសមត្ថភាព អាចសម្របសម្រួលនយោបាយនៅកម្ពុជា។
ចំណែកគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានវិញ យល់ថា ៧ឆ្នាំមកនេះ អ្នកនយោបាយ២ក្រុម ដែលមានសំឡេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋ ហាក់បានដើរប្រាសចាកពីព្រះរាជបណ្ដាំរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន លោក ឡឹក សុធារ ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ៧ឆ្នាំមកនេះ។
សេរីភាពបញ្ចេញមតិ ដើរហើរ សម្រាប់ពលរដ្ឋ គឺមានភាពល្អប្រសើរ ដូចពេលមានវត្តមានព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ តែលោកថា សេរីភាព បញ្ចេញមតិ និងដើរហើរសម្រាប់អ្នកនយោបាយវិញ មានសភាពតានតឹង។ សង្កេតឃើញថា អ្នកនយោបាយ មិនបានរកវិធីរួបរួមខ្មែរ តាំងពីរាជព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ម្ល៉េះ គឺរួបរួមតែបក្ខពួក គ្នីគ្នាគេប៉ុណ្ណោះ។ លោកបន្តថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន មានគោលការណ៍ ជំរុញឲ្យគណបក្សនយោបាយកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំង សាមគ្គីគ្នា ស្របតាមព្រះរាជបណ្ដាំព្រះបរមរតនកោដ្ឋ៖ «»
ក្រៅពីការផ្សះផ្សានយោបាយ ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ មានស្នាព្រះហស្ថសំខាន់ៗចារក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រច្រើនទៀត ដូចជាការទាមទារឯករាជ្យពីអាណានិគមនិយមបារាំង ការទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារពីប្រទេសថៃ ការធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសមានការរីកចម្រើនខ្លាំងក្នុងពេលព្រះអង្គដឹកនាំប្រទេស និងការបង្កើតឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា។ ក្រោយមកព្រះអង្គ តែងបានសម្របសម្រួលវិបត្តិនយោបាយ ឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្ស សម រង្ស៊ី អាចធ្វើការបានជាមួយគ្នា ទាំងក្នុងរដ្ឋសភា និងក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ។
អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយ និងជាអតីតប្រធានអង្គការសីលការ (Silka) អ្នកស្រី ធីតា ឃឹះ យល់ ថា ការបាត់បង់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ៧ឆ្នាំមកនេះ ជាការបាត់បង់ចាស់ទុំ មានឥទ្ធិពល ដែលអាចសម្របសម្រួលវិវាទនយោបាយខ្មែរ តែមួយគត់។ អ្នកស្រីបន្តថា ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ មិនត្រឹមជាព្រះមហាក្សត្រឆ្នើមទេ តែព្រះអង្គ ទទួលបានឋានៈពិសេស ជាអ្នកសម្របសម្រួលនយោបាយដ៏មានឥទ្ធិពលនៅក្នុងចិត្តពលរដ្ឋ។
អ្នកស្រីថា មកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានកុលបុត្រខ្មែរណា មានសមត្ថភាពសម្របសម្រួលនយោបាយ អាចជំនួសតួនាទីរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ បានទេ។ អ្នកស្រីអះអាងថា ក្នុងការដោះស្រាយវិវាទនយោបាយក្នុងសង្គមកម្ពុជា មិនមែនត្រឹមតែមានជំនាញទេ គឺត្រូវមានអំណាចទៀត ទើបអាចដោះស្រាយវិវាទនយោបាយខ្មែរបាន។ រីឯព្រះរាជបណ្ដាំរបស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ឲ្យខ្មែរសាមគ្គីគ្នានោះ អ្នកស្រី ធីតា ឃឹះ សង្កេតឃើញអ្នកនយោបាយខ្មែរ ខិតខំរំលឹកដែរ តែមិនអាចឈានទៅដល់ការសាមគ្គីគ្នាបាននៅឡើយទេ៖ «»
ព្រះបាទ នរោត្ដម សីហនុ យាងចូលទិវង្គត កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដោយព្រះរោគគាំងបេះដូង ក្នុងព្រះជន្ម៨៩ព្រះវស្សា។ ៧ឆ្នាំក្រោយការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គ ពលរដ្ឋ និងអ្នកវិភាគ យល់ថា វិបត្តិនយោបាយខ្មែរបានឈានដល់កម្រិតបែកបាក់គ្នា ជា២ក្រុម ហើយបច្ចុប្បន្ន មានតែសហគមន៍អន្តរជាតិទេ ទើបអាចជួយផ្សះផ្សាជម្លោះនយោបាយនេះបាន៕
No comments:
Post a Comment