Wednesday, 16 June 2021

បក្ស​​​ប្រឆាំង​​រិះគន់​​​បេក្ខជន​​​​ប្រធានគជប​​ ថា​​អសមត្ថភាព​កិច្ចការ​​​បោះ​ឆ្នោត​​​​និង​​​​​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​បក្ស​កាន់​អំណាច​​​​

Khmer Circle

Well, since when has 'competence' or lack of competence ever stopped all the political appointees in all the political, military, judiciary and administrative positions under the CPP regime from being appointed? Did Hun Sen himself ever possess any competence for any of the posts he was appointed to fill by his Vietnamese bosses? Beside tripping up his rivals and adversaries by all the foul means necessary? 

🔺🔺🔺

ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2021-06-15 rfa

បក្ស​​​ប្រឆាំង​​រិះគន់​​​បេក្ខជន​​​​ប្រធានគជប​​ ថា​​អសមត្ថភាព​កិច្ចការ​​​បោះ​ឆ្នោត​​​​និង​​​​​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​បក្ស​កាន់​អំណាច​​​​

លោកប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ជា​សមាជិក​រដ្ឋ​សភា ​និងជាអតីតអភិបាលខេត្តបាត់បំដង ដែលជាបេក្ខជនម្នាក់ក្នុងចំណោមពីរនាក់ឈរឈ្មោះជាប្រធាន គ.ជ.ប ថ្មីជំនួសលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក។


គណៈ​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​រដ្ឋសភា​ឯក​បក្ស​​ សម្រេច​បញ្ជូន​ឈ្មោះ​​​បេក្ខជន ​​២ ​នាក់​ទៅ​ឲ្យ​​បក្ស​កាន់​អំណាច​​​ ដើម្បី​ជ្រើសរើស​ជា​​ប្រធាន គ.ជ.ប ជំនួស​ លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ដែល​បាន​លាលែងពីតំណែង​។ ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋសភាលោក ឡេង ប៉េងឡុង ​ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី​ថា ​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​​តាម​​ប្រព័ន្ធ​​អ៊ីនធឺណិត​​​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​មិថុនា​ គណៈ​​អចិន្ត្រៃយ៍​យល់​ថា​ បេក្ខជន ​​២ នាក់​​​​​​ដែល​​ស្រប​​តាម​លក្ខន្តិកៈ​ប្រធាន​ គ.ជ.ប គឺ​​ម្នាក់​ជា​សមាជិក​រដ្ឋ​សភា ​និង​ជា​អតីត​អភិបាល​ខេត្តបាត់បំដង​ ​លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ និង​​ម្នាក់​​ទៀត​ ជា​​​​​អតីត​​​អភិបាល​រង​ខេត្ត​ព្រះវិហារលោក ការ លាន​។

លោក​អះអាង​ថា ​​អ្នក​ទាំង ​២ ​សុទ្ធ​តែ​ធ្លាប់​មាន​បទ​ពិសោធន៍​ការងារ​ច្រើន​ជាង ​១០ ​ឆ្នាំ និង​​មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់។​​ ​​លោក​​បន្តថា ​​តាម​នីតិវិធី ​ក្រោយ​ការ​សម្រេច​នេះ​ហើយ​ ​​រដ្ឋសភា​​នឹង​បញ្ជូន​ឈ្មោះ​បេក្ខជន​ទាំង​ ២ ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដែល​មាន​​​នីតិ​សម្បទា​ស្នើសុំ​បេក្ខជន​ប្រធាន​ គជប ​ជ្រើសរើស​​ម្នាក់​ ហើយ​បញ្ជូន​ឈ្មោះ​មក​រដ្ឋ​សភា​វិញ ដើម្បី​អនុម័ត​សម្រេច​តែ​ម្ដង៖ «តាម​ច្បាប់​យើង​រើស​ជា​សាធារណៈ​បើក​ចំហ ​​តម្លាភាព គឺ​ថា​អ្នក​ណា​ក៏​អាច​ដាក់​ពាក្យ​បាន​ដែរ​ឲ្យ​តែ​មាន​​សមត្ថភាព​គ្រប់​គ្រាន់​តាម​លក្ខខណ្ឌ​នៃ​ច្បាប់ ​គឺ​មាត្រា ​៥ ​នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ​ការ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​របស់​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​។​ អ៊ីចឹង​ ២​នាក់​ហ្នឹង គាត់​បាន​ដាក់​ពាក្យ​​តាម​លក្ខខណ្ឌ គាត់​មាន​លក្ខណៈ​គ្រប់​គ្រាន់​ហើយ​»។​​​​


​រដ្ឋសភា​​​​​​បាន​ប្រកាស​​ឲ្យ​សាធារណជន​​ទូទៅ​​​ដាក់​​ពាក្យ​​​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ ក្រោយ​ពេល​​ លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ​បាន​ដាក់​ពាក្យ​សុំ​​លាលែង​​ក្រោម​ហេតុផល​មាន​​បញ្ហា​សុខភាព​ កាល​ពី​ដើម​ខែ​មិថុនា​។ ​ក្រោយ​មក​មាន​​បេក្ខជន​ ​៤ នាក់ បាន​ដាក់​ពាក្យ​។ ​តែ​​​លោក​ ឡេង ប៉េងឡុង​ ​មិន​ដឹង​ហេតុ​នៃ​ការ​បាត់​ឈ្មោះ​បេក្ខជន​ ២ នាក់​ផ្សេង​ទៀត​ទេ។​​

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ហាក់​គ្មាន​ជំនឿ​ថា​ ​សមាសភាព​បេក្ខជន​ប្រធាន​ គជប ​ថ្មី​នេះ អាច​​ជួយ​ឲ្យ​កិច្ចការ​បោះឆ្នោត​វិវត្តន៍​មក​ភាព ​​ល្អ​ប្រសើរ​​វិញ​​បាន​ទេ​។

ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ប្រតិបត្តិ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​លោក ម៉ន ផល្លា​​ ដែល​​​​សកម្ម​ក្នុង​កិច្ចការ​បោះឆ្នោត​ ​យល់​ថា ​បេក្ខជន​ថ្មី​ទាំង ​២ ​​នាក់​របស់​​​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​​​​​ មិន​មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់​លើ​​ផ្នែក​កិច្ចការ​ងារ​​បោះ​ឆ្នោត​ទេ។ ​បន្ថែម​ពី​នេះ​ លោកសង្កេត​ឃើញ​ថា ​​សមាជិក​​បក្ស និង​ជា​អតីត​​​​​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​​​ខេត្ត​ទាំង ​២ ​នាក់​នេះ ​ច្រើន​តែ​ចេញ​មុខ​សម្លុត​​ពលរដ្ឋ​​និង​ការពារ​ប្រយោជន៍​បក្ស​​ច្រើន​ជាង​ប្រយោជន៍​​សាធារណៈ​។

លោក ម៉ន ផល្លា បន្ត​ថា ​​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​​គួរ​តែ​បើក​ឱកាស​​ឲ្យ​​​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​​ដែល​​មាន​ភាព​​ឯករាជ្យ និង​​មាន​ជំនាញ​ច្បាស់លាស់​​ ឲ្យ​ទទួល​តំណែង​ជា​ប្រធាន​ គ.ជ.ប​​ ទើប​អាច​ជួយ​ដល់​​កិច្ចការ​បោះឆ្នោត​បាន​។ ​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ​​នៅ​តែ​ទាមទារ​​ឲ្យ​​មាន​​វត្តមាន​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​​នៅ​កម្ពុជា​​ទើប​ការ​​បោះឆ្នោត​​​​អាច​​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​សេរី​ ត្រឹមត្រូវ​ យុត្តិធម៌​ស្រប​តាម​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​ពហុបក្ស​៖ «ឥស្សរជន​នយោបាយ​មាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ក៏​ដូចជា​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​មាន​បទ​ពិសោធន៍​នៅ​ក្នុង​កិច្ចការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​​​​និង​អន្តរជាតិ​ដើម្បី​ក្លាយ​ទៅ​ជា​មេដឹកនាំ​នៅ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​នៅ​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​បោះ​​ឆ្នោត​​។ ​​អ៊ីចឹង​​សមាសភាព​ទាំង​អស់​នោះ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​យើង​ពិត​ជា​មាន​តែ​អ្វី​ដែល​សំខាន់​ គឺ​ឆន្ទៈ​របស់​មេដឹកនាំ​​របស់​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​បច្ចុប្បន្ន​គាត់​មិន​មាន​ឆន្ទៈ​នូវការ​ធ្វើ​បែប​នេះ​ពីព្រោះ​គាត់​បារម្ភ​ថា មិន​អាច​ធានា​បាន​នូវ​ការ​ជោគជ័យ​របស់​គាត់​»។

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ​ធ្លាប់​​​មាន​រឿង​អាស្រូវ​ច្រើន​ជាង​ស្នាដៃ​ ក្នុង​ពេល​​លោក​កាន់​តំណែង​​​​ជា​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​សាធារណៈ​ ដូចជា​​ការ​​ដោះដូរ​ដី និង​លក់​ដី​​​​ ​អគារ​​​​​របស់​រដ្ឋ​​​​ ​ស្រះ​ទឹក​បូរាណ​ច្រើន​កន្លែង​​ ដោយ​ពុំ​បាន​ដេញ​ថ្លៃ​ជា​សាធារណៈ​​​ ក្នុង​ពេល​លោក​​កាន់​តំណែង​ជា​អភិបាល​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ ជាង​ ១០​ ឆ្នាំ (២០០១ ដល់​២០១៤)​។​​ បន្ថែម​ពី​នេះ ​លោក ប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ​បាន​​រៀបចំ​​រចនា​សម្ព័ន្ធ​​ដាក់​បក្ស​ពួក និង​សាច់ញាតិ​នៅ​ក្នុង​​តួនាទី​សំខាន់​របស់​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​​បាត់ដំបង​​ទៀត​ផង។​ សាច់​ញាតិ​របស់​លោក​​ទៀត​សោត ក៏​ជា​អាជីវករ​មាន​ភាគហ៊ុន​ច្រើន​លើស​លប់​ លើ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​រដ្ឋ និង​ឯកជន​នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង។

ជុំវិញ​ករណី​​បេក្ខជន​ប្រធាន​គជប​ថ្មី​នេះ អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​សុំ​ការ​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ពី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ខែមិថុនា។

អ្នក​សម្រប​សម្រួល​និង​អង្កេត​នៃ​អង្គការ​ខុមហ្វ្រ៊ែលលោក កន សាវាង្ស មិន​ទាន់​អាច​វាយ​តម្លៃ​​ពី​សមត្ថភាព និង​ប្រសិទ្ធភាព​​បេក្ខជន​ថ្មី​ទាំង​ ២ ​នេះ​ទេ ដោយសារ​លោក​រង់ចាំ​មើល​សកម្មភាព​ការងារ​សិន។​ ទោះ​យ៉ាង​ណា សង្គម​ស៊ីវិល​រូប​នេះ​ សង្កេត​ឃើញ​ថា​​ ក្រោយ​បោះឆ្នោត​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ​២០១៧​មក​ ​ គ.ជ.ប​ ​​ខុស​ពី​ទម្រង់​ដើម​ ព្រោះ​សមាសភាព​​​​នៃ​ស្ថាប័ន​នេះ ​មិនមែន​ជា​បុគ្គល​​ដែល​ជ្រើសតាំង​ដោយ​គណបក្ស​មាន​អាសនៈ​ក្នុង​រដ្ឋ​សភា ដែល​ទទួល​បាន​សំឡេង​​​គាំទ្រ​ពី​​​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​តាម​រយះ​ការ បោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​នោះ​ទេ។

លោក កន សាវាង្ស​ បន្ត​ថា ​ការ​​​ប្រកាស​ជ្រើស​រើស​សមាសភាព​​ គជប ជា​សាធារណៈ​គ្រាន់​​តែ​​ជា​​នីតិវិធី​​ តែ​ចុង​ក្រោយ​​គឺ​​គណបក្ស​នយោបាយ​ជា​អ្នក​សម្រេច​ដដែល​។​ លោក​យល់​ថា ​ដើម្បី​ឲ្យ​​សមាសភាព​គជប​មាន​លក្ខណៈ​ល្អ​ប្រសើរ​ ​រដ្ឋសភា​​ត្រូវ​កែ​ប្រែ​រូប​មន្ត​ជ្រើស​តាំង​​សមាសភាព​គ.ជ.ប​ឡើងវិញ​ ដោយ​ត្រូវ​​​ទទួល​យក​គំនិត យោបល់​​​​ពី​​​​គ្រប់​ភាគី​​ពាក់ព័ន្ធ៖ «ទោះ​បី​ថា នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​មាន​ថា​ កាល​ណា​ចូល​ជា​បេក្ខភាព​ គជប​ ត្រូវ​លាលែង​ពី​គណបក្ស​នយោបាយ​ឬ​ក៏​ថា​ត្រូវ​តែ​មិន​មាន​និន្នាការ​​គណបក្ស​នយោបាយ​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​​ ក៏​​ប៉ុន្តែ​ចង់​មិន​ចង់​នៅ​តែ​មើល​ឃើញ​ថា​បក្ស​ជា​ធំ​ដដែល​ទេ​»។

រដ្ឋសភា​បាន​កែប្រែ​លក្ខន្តិកៈ​ជ្រើសរើស​ប្រធាន​និង​សមាជិក​​​របស់​គជប​​ឡើងវិញ​ កាល​ឆ្នាំ២០១៥ ក្រោយ​ពេល​​អតីត​ប្រធាន​ស្ថាប័ន​នេះ គឺ​លោក អ៊ឹម សួស្ដី ​​រង​ការ​រិះគន់​ថា​ ​​ធ្វើការ​មិន​ឯករាជ្យ​ និង​​បាន​លួច​បន្លំ​សន្លឹក​ឆ្នោត​ឲ្យ​បក្ស​កាន់​អំណាច។ ​បន្ទាប់​មក​​​គណ​បក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​បាន​​ជ្រើស​រើស​សមាសភាព​គជប​​តាម​​រូបមន្ត ៤-៤-១ ​វិញ​។

តែនៅ​ឆ្នាំ​២០១៧​​ ក្រោយ​ការ​រំលាយ​បក្ស​ប្រឆាំង​ភ្លាម​ ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ គ.ជ.ប ​៣ ​រូប​​​នៃ​​កូតា​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​បាន​លា​លែង​​​តំណែង​​ដោយ​​អះអាង​ថា​​ ​ការ​អវត្តមាន​បក្ស​ប្រឆាំង​​ ​​​មិន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ ​គជប ក្លាយ​ជា​ស្ថាប័ន​​ឯករាជ្យ​​បាន​ទេ​​។ ​ទន្ទឹម​គ្នា​នោះ​ ប្រទេស​​ម្ចាស់​ជំនួយ​នៃ​លោក​សេរី​​ទាំង​អស់​បាន​ផ្ដាច់​ជំនួយ​​ទាំង​ស្រុង​​ភ្លាមៗ​​ពី​​គជប​រហូត​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​​​។​​​រដ្ឋសភា​ឯ៑ក​បក្ស​ក៏​​បាន​លើក​បន្តុប​​អ្នក​មាន​និន្នាការ​គាំទ្រ​​បក្ស​​ប្រជាជន​​ឲ្យ​​​​មក​​ជំនួស​វិញ៕

No comments: