Monday, 31 January 2022

សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ថា លោក ហ៊ុន សែន ទិញ​ពាន​រង្វាន់​ក្លែងក្លាយ យក​ធ្វើ​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ


Khmer Circle

Of all the 'honours' and 'medals' Hun Sen received over the years none means and matters more to him than those bestowed him by his mentors and partons in Hanoi. 

🔺🔺🔺

ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2022-01-30
សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ថា លោក ហ៊ុន សែន ទិញ​ពាន​រង្វាន់​ក្លែងក្លាយ យក​ធ្វើ​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ 

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
រូបពី​ហ្វេសប៊ុក


សកម្មជន​គណក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ សង្ស័យ​ថា លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រើ​លុយ​ទិញ​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​«​ក្លែងក្លាយ​» ពី​អង្គ​ការដែល​គេ​មិនសូវ​ស្គាល់ឈ្មោះ​មួយ​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង ដើម្បី​យក​ធ្វើ​ប្រជាភិថុតិ​ពលរដ្ឋ​។ អ្នកឃ្លាំមើល​យល់ថា លោក ហ៊ុន សែន មិន​ទាន់​មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​ទេ។

មន្ត្រី​គណបក្សប្រឆាំង​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង យល់​ថា ស្ថាប័ន​ដែល​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​ឆ្នាំ​២០២២ ជូន​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា អាច​ជា​ក្រុម​ឆបោក ដែល​រកស៊ី​មុខរបរ​បង្កើត​សមាគម ឬ​មូលនិធិ​ក្លែងក្លាយ ហើយ​ទាញ​យក​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់ខ្លួន ព្រោះថា សមាគម ឬ​រដ្ឋាភិបាល​កូរ៉េខាងត្បូង នឹង​មិនអាច​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​ជូន​មេដឹកនាំ ក្នុង​ប្រទេស​ណា​ដែល​ផ្ដាច់ការ​នោះ​ទេ។

ប្រធាន​គណៈកម្មការ​នា​យក​នៃ​ចលនា​ប្រជាធិបតេយ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ប្រចាំ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង លោក ស សុខេម អះអាង​ថា តាម​កិត្តិស័ព្ទ​សព្វថ្ងៃ លោក ហ៊ុន សែន មានរឿង​អាស្រូវ​ជាង​ស្នាដៃ​ល្អៗ​។ ដូច្នេះ​លោក ហ៊ុន សែន មិនអាច​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​ពី​ក្រុម​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​បានទេ។ លោក​ជឿជាក់​ថា មានតែ​ក្រុម​រកស៊ី​បោកប្រាស់​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​អាច​បង្កើត​មេដាយ ឬ​ពានរង្វាន់​ក្លែងក្លាយ លក់​ឲ្យ​ក្រុម​មេដឹកនាំ​ផ្ដាច់ការ៖ «ក៏ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​ជឿ​ថា បើ​អង្គការ​ហ្នឹង​ពិតជា​តម្លាភាព​មែន សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ឲ្យ​ច្បាស់ ថា សន្តិភាព ឬ​មិន​សន្តិភាព​នោះ អង្គការ​ហ្នឹង​មិន​អ៊ីចឹង​ចេញ​ឲ្យ​ទេ»។


ការ​លើកឡើង​នេះ ក្រោយ​ពេល​ដែល​អង្គការ​មិនសូវ​ល្បឺ​ឈ្មោះ​មួយទៀត ឈ្មោះ​មូលនិធិ​សន្ដិភាព​ស៊ុន​ហាក់ (Sunhak peace prize foundation) ដែល​ប្រកាស​ថា មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​សេអ៊ូល (Seoul) នៃ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង នៅ​ថ្ងៃទី ២៩ មករា បាន​ប្រកាស​ផ្ដល់​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​ស៊ុន​ហាក់​ឆ្នាំ​២០២២ ជូន​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន​។ ប្រធាន​មូលនិធិ​ស៊ុន​ហាក់ លោក ថូម៉ាស វ៉ាលស៍ (Thomas G. Walsh) លើកឡើង តាម​លិខិត​មួយ​ចុះ​ថ្ងៃទី​២៥ ខែមករា ថា ការ​ផ្តល់​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព​នេះ ដោយសារ​ច្រើន​ឆ្នាំ​មកនេះ​លោក ហ៊ុន សែន ដឹកនាំ​ប្រទេស​បាន​ល្អ និង​បាន​រួម​ចំណែក​ដល់​ការ​កសាង​សន្តិភាព ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច ទាំង​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ទាំង​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ការ​លើកកម្ពស់​សន្តិភាព​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​-​ប៉ាស៊ីហ្វិក និង​ការ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​បង្កើត​សហភាព​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ផង​ដែរ ហើយ​ពានរង្វាន់​នេះ នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ពិធី​ប្រគល់​ជូន លោក ហ៊ុន សែន នៅ​ទីក្រុង​សេអ៊ូល នៅ​ថ្ងៃទី​១២ កុម្ភៈ។

មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​អះអាង​ថា លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មិន​បាន​ទិញ​លក់ ឬ​ស៊ុំ​គ្រលុំ​គ្នា ដើម្បី​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​នេះ​ទេ។ អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បញ្ជាក់​ថា អង្គការ សមាគម​អន្តរជាតិ​នានា បាន​មើលឃើញ​ពី​គុណ​តម្លៃ​របស់​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា ទើប​គេ​ផ្ដល់​ពានរង្វាន់​សន្តិភាព ជា​កិត្តយស​សម្រាប់​ប្រជាជន​ខ្មែរ​ទាំងមូល៖ «(ពានរង្វាន់​) វា​ជា​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​សម្ដេច (​ហ៊ុន សែន​)​។ រីឯ​ការ​ឆ្លង​ឆ្លើយ​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង អាហ្នឹង​ជា​រឿង​ធម្មតា ព្រោះ​គាត់​មិន​ដែល​ឃើញ​អ្វី​ដែល​គាត់​ប្រឆាំង​ហ្នឹង មាន​ភាព​វិជ្ជមាន​អ្វី​ទេ​។ អាហ្នឹង យើង​មិន​ចាប់អារម្មណ៍​ទេ​ណា​។ ប៉ុន្តែ​ការ​ឡើង (​ប្រគល់​ពាន​) ជា​ការ​ផ្ដល់​កិត្តិយស​មួយ យ៉ាងហោចណាស់ ជា​កិត្តិយស​សម្រាប់​ខ្មែរ​ដែរ​។ វា​មិនមែន​គ្រាន់​ជា​កិត្តិយស​សម្រាប់​បុគ្គល​ទេ​។ (​ខ្មែរ​) ទាំងអស់គ្នា ជា​កិត្តិយស​ទាំងអស់»។

ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​ក្រុម​អ្នកឃ្លាំមើល មិន​ជឿ​ថា អង្គការ ឬ​មូលនិធិ​អន្តរជាតិ ឬក៏​រដ្ឋាភិបាល​លោក​សេរី ព្រម​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​កិត្តិយស​ណាមួយ​ឲ្យ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ ព្រោះថា សហគមន៍​អន្តរជាតិ កំពុង​រិះគន់ និង​ជំរុញ​ឲ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ដឹកនាំ​មក​រក​គោលការណ៍​គោរព​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​វិញ។

ស្ថាបនិក​អង្គការ​មាតា​ធម្មជាតិ​លោក អា​ឡិកហានឌ្រូ ហ្កាន់សាឡេស ដេវិតសិន (Alejandro Gonzalez Davidson) សង្កេត​ឃើញ​ថា មេដឹកនាំ​ផ្ដាច់ការ​នៅ​តាម​បណ្ដា​ប្រទេស​ក្នុង​ទ្វីបអាមេរិក​ឡាទីន ទ្វីបអាហ្វ្រិក និង​ទ្វីបអាស៊ី ចូលចិត្ត​ទិញ​ពានរង្វាន់​ក្លែងក្លាយ​ពី​ក្រុម​ឆបោក ដើម្បី​យក​មក​លួង​ចិត្ត​ខ្លួនឯង និង​យក​មក​ឃោសនា​បោកប្រាស់​ពលរដ្ឋ។

លោក​ពន្យល់​ថា ក្រុម​អ្នក​រកស៊ី​បោកប្រាស់​បាន​បង្កើត​ពាន​ក្លែងក្លាយ​នេះ ច្រើន​ប្រភេទ​ណាស់ ក្រោម​ឈ្មោះ និង​រូបភាព​ផ្សេងៗ​គ្នា ដើម្បី​យក​មក​លក់​ឲ្យ​មេដឹកនាំ​ផ្ដាច់ការ ដែល​គ្មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​ពិភពលោក​ពិតប្រាកដ​។ លោក អាឡិក បន្តទៀត​ថា មេដឹកនាំ​ផ្ដាច់ការ អាច​ប្រើ​ពានរង្វាន់​ក្លែងក្លាយ​នេះ បោកប្រាស់​បានតែ​ពលរដ្ឋ​នៅក្នុង​ប្រទេស​ក្រីក្រ​ប៉ុណ្ណោះ​។ តែ​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​ដែល​រស់នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​លោក​សេរី ឬ​អ្នក​មាន​ចំណេះដឹង​ជ្រៅជ្រះ នោះ​គេ​នឹង​មិន​ឲ្យ​តម្លៃ​លើ​ពានរង្វាន់​ក្លែងក្លាយ​បែបនេះ​ទេ៖ «លោក ហ៊ុន សែន បើសិនជា​គាត់​មិន​ផ្លាស់ប្ដូរ​ឥរិយាបថ មិន​ផ្លាស់ប្ដូរ​របៀប​ធ្វើការ​ហ្នឹង គឺ​អត់​មាន​សង្ឃឹម​ទេ​។ មិនអាច​ទទួល​ពាន​រង្វាន់​បែប​ល្អ​ត្រឹមត្រូវ​បានទេ​។ មានតែ​ប៉ុណ្ណឹង មានតែ​រង្វាន់​ដែល​គាត់​ទិញ ឬក៏​គាត់​ឃុបឃិត​ជាមួយគ្នា ដើម្បី​ទទួល​ហ្នឹង»។

ចាប់តាំងពី​អំឡុង​ឆ្នាំ​១៩៩៥ ដល់​ឆ្នាំ​២០២១ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់ ប័ណ្ណសរសើរ មេដាយ គោរមងារ និង​សញ្ញាប័ត្រ​កិត្តិយស ជាង​២០​ហើយ ពី​សកល​វិទ្យាល័យ ស្ថាប័នឯកជន និង អង្គការ​មួយចំនួន ដែល​ពិភពលោក​មិនសូវ​ស្គាល់ និង​មិនសូវ​ឲ្យ​តម្លៃ​។ សញ្ញាប័ត្រ​កិត្តិយស​ភាគច្រើន ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ទទួល​បានជា​សញ្ញាប័ត្រ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​។ ចំណែក​ពានរង្វាន់​ដែល​លោក​ហ៊ុន សែន ទទួល​បាន​វិញ ភាគច្រើន​ឈ្មោះថា ពានរង្វាន់​សន្តិភាព ពានរង្វាន់​លើកស្ទួយ​ពិភពលោក ពានរង្វាន់​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ និង​អភិបាលកិច្ច​ល្អ ឬ ពានរង្វាន់​សមិទ្ធផល​អាស៊ាន​មួយ​ជីវិត​។ ពានរង្វាន់​ខ្លះ សម្រាប់​ប្រគល់​ជូន​មេដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​រូប​ណា ដែល​បាន​កាន់អំណាច​យូរ​ជាងគេ និង​មានកេរ្តិ៍ឈ្មោះ​អាស្រូវ​រឿង​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស។

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជា​អតីត​កម្មាភិបាល​ខ្មែរក្រហម ហើយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​ថា ជា​មេដឹកនាំ​ល្បី​ខាង​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស យក​មាត់​ជា​ច្បាប់ ប្រើ​ភាសា​ជេរប្រមាថ គំរាមកំហែង ហិង្សានិយម និង​ហ៊ាន​ធ្វើ​អ្វីៗ គ្រប់យ៉ាង​ដើម្បី​តែ​អំណាច​របស់​ខ្លួន។ ស្នាដៃ​លេចធ្លោ និង​កក្រើក​ពេញ​ពិភពលោក​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ គឺ​ការ​បើក​យុទ្ធនា​ការ​កម្ទេច​បក្ស​ប្រឆាំង ដែល​មាន​សង្ឃឹម​ឈ្នះ​ឆ្នោត​តែមួយគត់​នៅ​កម្ពុជា និង​បង្ក្រាប​លើ​សំឡេង​រិះគន់​ឥត​ឈប់ឈរ​រហូត មក​ទល់​ពេល​នេះ​។ ទង្វើ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន នេះ បាន​បណ្តាល​ឲ្យ​ក្រុម​អង្គការ​ជាតិ​-​អន្តរជាតិ ព្រមទាំង​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ ថ្កោលទោស​ជា​បន្តបន្ទាប់ និង​ថែមទាំង​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​ជា​បន្តបន្ទាប់​ផង​ដែរ៕

ក ហ៊ុន សែន ទិញ​ពាន​រង្វាន់​ក្លែងក្លាយ យក​ធ្វើ​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ

No comments: