Saturday, 14 January 2023

រដ្ឋាភិបាល​ចាត់​ទុក​សារ​APHR​ទាមទារ​ដោះលែង​អ្នកទោស​នយោបាយ​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា

 

ដោយ ថា ថៃ
2023.01.13
រដ្ឋាភិបាល​ចាត់​ទុក​សារ​APHR​ទាមទារ​ដោះលែង​អ្នកទោស​នយោបាយ​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា  
 
អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល លោក កត្តា អ៊ន។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុត លោក កត្តា អន

គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​រដ្ឋាភិបាល​លើក​ឡើង​ថា ការ​ទាមទារ​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស គឺជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​នយោបាយ​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា។ ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​យល់ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស គឺជា​ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិមនុស្ស ស្រប​តាម​ច្បាប់​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ មិនមែន​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​នយោបាយ​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា​អ្វី​នោះ​ឡើយ។

គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា យល់​ឃើញ​ថា ការ​ចេញ​របាយការណ៍​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស មិន​បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​ជាក់ស្ដែង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឡើយ។

 

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល លោក កត្តា អ៊ន ប្រាប់​វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៣ ខែ​មករា ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗនេះ គឺជា​ការ​យល់​ច្រឡំ​ទាំង​ស្រុង​អំពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ លោក​ចាត់​ទុក​ថា ការ​ទាមទារ​ឱ្យ​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​នយោបាយ និង​សកម្មជន​ផ្សេងៗ គឺ​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅ​វិញ​ទេ។

លោក កត្តា អ៊ន៖ «គាត់​កំពុង​តែ​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា គាត់​កំពុង​តែ​រំលោភ​នូវ​ធម្មនុញ្ញ​អាស៊ាន(ASEAN)​មាត្រា២ នៃ​ធម្មនុញ្ញ​អាស៊ាន ដែល​ហាម​មិន​ឱ្យ​មាន​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ផ្ទៃ​ក្នុង​នៃ​រដ្ឋ​សមាជិក។ ដូច្នេះ​វា​គ្រាន់​តែ​ជា​របៀបវារៈ​នយោបាយ​មួយ​របស់​អ្នក​ទាំង​នោះ នៅ​ក្នុង​ការ​វាយ​ប្រហារ​មក​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ហើយ​ទៅ​គាំទ្រ​ភាគី​ម្ខាង​ទៀត ដែល​កំពុង​តែ​ប្រកួត​ប្រជែង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា»

ការ​ឆ្លើយ​តប​ពី​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​បែប​នេះ ធ្វើ​ឡើង បន្ទាប់​ពី​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាល​នៃ​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស ឬ​ហៅថា អេ.ភី.អេច្ឆ.អា (APHR ) បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១២ ខែមករា ថ្កោលទោស​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​បាន​គំរាម​ដោយ​ផ្ទាល់​លើ​ក្រុម​អ្នក​ប្រឆាំង មុន​ការ​បោះឆ្នោត​សកល​នៅ​ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣។ ការ​ថ្កោល​ទោស​នេះ ដោយសារ​លោក ហ៊ុន សែន កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ បាន​ប្រកាស​ជា​សាធារណៈ​ចំពោះ​អ្នក​រិះគន់​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ថា លួច​បន្លំ​សន្លឹក​ឆ្នោត​នោះ គឺ​មាន​ជម្រើស២ ទី១ ប្រឈម​បណ្ដឹង​នៅ​តុលាការ និងទី២ គឺ​ត្រូវ​រង​អំពើ​ហិង្សា។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ សមាជិក​រដ្ឋ​សភា​ឥណ្ឌូណេស៊ី(Indonesia) និង​ជា​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាល​នៃ​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស អ្នកស្រី មឺស៊ី បារែនដ៍ (Mercy Barends) បាន​លើក​ឡើង​ថា ការ​គំរាម​កំហែង​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា ពី​មេដឹកនាំ​កំពូល​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​គ្រប់​គ្រង​អំណាច​ជិត ៤០ឆ្នាំ និង​បាន​ប្រែក្លាយ​ប្រទេស​ជា​របប​ផ្ដាច់​ការ គឺជា​រឿង​គួរ​ឲ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ​ជា​ពន់ពេក ចំពោះ​ក្រុម​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ នាយក​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត យល់​ឃើញ​ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស មិនមែន​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​នយោបាយ​ផ្ទៃ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​នោះ​ឡើយ។ លោក​បន្ថែម​ថា សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​នេះ គឺជា​ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​លើក​កម្ពស់​ស្តង់ដារ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស ស្រប​តាម​គោលដៅ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ដែល​បាន​ផ្ដល់​សច្ចាប័ន​សិទ្ធិមនុស្ស​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ លោក អំ សំអាត បន្ថែម​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ទាំង​អស់ និង​បើក​លំហ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ នោះ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ត្រឹម​តែ​អាច​ទទួល​បាន​ផល​ប្រយោជន៍​សេដ្ឋកិច្ចពី​បណ្ដា​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ក៏​អាច​នាំ​ឱ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​បន្ថែម​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ស្រុក និង​អន្តរជាតិ​ដែរ។

លោក អំ សំអាត៖ «កម្ពុជា​យើង យើង​ក្រ​ឡែក​មើល​ថា​អ្វី​ដែល​យើង​នៅ​ខ្វះចន្លោះ មិនទាន់​បាន​អនុវត្ត មិន​ទាន់​បាន​បំពេញ យើង​ធ្វើការ​កែ​លម្អ កម្ពុជា​យើង​នឹង​ទទួល​ផល​ចំណេញ​ជាង​ការ​បាត់បង់​ពី​មុន​មក ដូចជា​ការ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ៊ី.ប៊ី.អេ(EBA) ដែល​យើង​បាត់បង់​២០ភាគរយ (២០%) ជី.អេស.ភី (GSP) ការ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់​អាមេរិក ហ្នឹង ក៏​មិន​ទាន់​បាន​បន្ត ហើយ​លក្ខខណ្ឌ​របស់​គេ គេ​ចង់​ឃើញ​លំហ​សេរីភាព លំហ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ហ្នឹង​ផង​ដែរ»

សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស ក៏​បាន​អំពាវ​នាវ​ដល់​សមាគម​អាស៊ាន និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ត្រូវ​ដាក់​គំនាប​ពិតៗ ដល់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យ​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​នយោបាយ បញ្ឈប់​ការ​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​ត្រូវ​អនុវត្ត​តាម​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ក្រៅ​ពី​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​សមាជិក​សភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស នៅថ្ងៃទី១២ ខែមករា អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ (Human Rights Watch) ក៏​បាន​ចេញ​របាយការណ៍​ស្ដីពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ផង​ដែរ។ របាយការណ៍​បាន​លើក​ឡើង​ថា រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រើ​វិធានការ​តឹងរ៉ឹង ដើម្បី​បំបិទ​សេរីភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ ដោយ​បាន​កំណត់​គោលដៅ​លើ​មនុស្ស​រាប់​សិប​នាក់ ដែល​ជា​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​សហជីព សកម្មជន​នយោបាយ​ដែល​មាន​និន្នាការ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល និង​សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស​ផ្សេងៗ តាម​រយៈ​ការ​បង្កើត​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​ក្លែងក្លាយ​ពី​សំណាក់​តុលាការ៕

No comments: