Monday, 16 January 2023

កញ្ញា សេង ធារី និង​សកម្មជន​ដែល​ជាប់ឃុំ​រឿង​នយោបាយ​ស្នើ​ដោះលែង​ពួកគេ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត


ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2023.01.15
កញ្ញា សេង ធារី និង​សកម្មជន​ដែល​ជាប់ឃុំ​រឿង​នយោបាយ​ស្នើ​ដោះលែង​ពួកគេ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត 

កញ្ញា សេង ធារី កាលពីថ្ងៃប្រកាស​សាលក្រម សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៤ មិថុនា ២០២៣។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ


អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​ច្បាប់ កញ្ញា សេង ធា​រី និង​អ្នក​ជាប់ឃុំ​ក្រោម​ហេតុផល​នយោបាយ​ដោយ​អយុត្តិធម៌ ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន និង​តុលាការ​ដោះលែង​ពួកគេ​ដោយ​ឥត​លក្ខខណ្ឌ​នៅមុន​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​ខាងមុខនេះ​។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​អំពាវនាវ​ដល់​អ្នកនយោបាយ​គ្រប់​ភាគី​ទាំងអស់​ប្រើ​វប្បធម៌​សន្ទនា​បញ្ចប់​វិបត្តិ​នយោបាយ​ ​ដើម្បី​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ។

ទន្ទឹម​នឹង​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​អាណត្តិ​ទី​៧​នៅសល់​ពេល​មិន​ដល់​ជាង​៦​ខែ​ទៀត​នោះ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កំពុង​មមាញឹក​បន្ត​យុទ្ធនាការ​បង្ក្រាប​សំឡេង​ប្រឆាំង​កាន់តែ​ខ្លាំង​។ ទោះបី​ស្ថានភាព​នយោបាយ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ភាព​ស្រពិចស្រពិល ឬ​មិន​ច្បាប់​លាស់​យ៉ាង​ណា​ក្តី អ្នក​ជាប់ឃុំ​ក្រោម​ហេតុផល​នយោបាយ​ចង់​ឃើញ​រដ្ឋាភិបាល​ងាក​មក​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​នយោបាយ​មុន​ការបោះឆ្នោត​តាមរយៈ​ការ​ស្តារ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ប្រគល់​សេរីភាព​ជូន​ដល់​ពួកគេ​ឡើងវិញ។



មេធាវី​ការពារ​ក្តី​ឱ្យ​កញ្ញា សេង ធារី គឺ​លោក សំ ទិត្យសីហា ឱ្យដឹង​ថា ស្ថានភាព​សុខភាព និង​ស្មារតី​កូន​ក្តី​របស់​លោក​ដែល​កំពុង​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ខេត្តព្រះវិហារ នៅតែ​រឹងមាំ​ដដែល​។ ទោះយ៉ាងណា​លោក​បញ្ជាក់​ថា អំឡុង​ពេល​សំណុំ​រឿង​នេះ​ស្ថិតនៅ​សាលាឧទ្ធរណ៍​នៅឡើយ កញ្ញា សេង ធារី នៅតែ​ស្នើ​ដល់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​ពន្ធនាគារ​នៃ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ផ្ទេរ​កញ្ញា​មក​កាន់​ពន្ធនាគារ​ព្រៃ​ស​នៅ​ភ្នំពេញ​វិញ ដើម្បី​ងាយស្រួល​ក្នុង​ការ​ជួប​ជាមួយ​ក្រុម​គ្រួសារ​ ​មិត្តភក្ដិ និង​មេធាវី។ លោក សំ ទិត្យសីហា ប្រាប់​ថា កញ្ញា​នឹង​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​នេះ បើសិន​ស្ថានភាព​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ ព្រោះ​នាង​មិនបាន​ប្រព្រឹត្ត​បទល្មើស​អ្វី​នោះ​ទេ ហើយ​សកម្មភាព​ទៀត​សោត គឺជា​ការប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​បញ្ចេញមតិ​ដោយ​អហិង្សា​ស្របតាម​ច្បាប់​ក្នុងនាម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។

    លោក សំ ទិត្យសីហា៖ «គាត់ (កញ្ញា សេង ធារី) បាន​បញ្ជាក់​ថា ទាក់ទង​នឹង​សំណុំរឿង គឺ​ពាក់ព័ន្ធ​ស្ថានភាព​នយោបាយ គាត់​ថាបើ​សិន​ចង់ឱ្យ​សំណុំរឿង​គាត់​លឿន និង​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ពិតប្រាកដ​នោះ លុះត្រាតែ​អ្នកនយោបាយ​ដោះស្រាយ​ជាមួយគ្នា​តាម​បែប​នយោបាយ​ជាមុន​សិន​ទើប​សំណុំរឿង​គាត់​នឹង​លឿន ទើប​ឆាប់​ចប់​នីតិវិធី​នៅ​តុលាការ»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ កូនស្រី​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​កំពុង​ជាប់ពន្ធនាគារ​ត្រពាំងផ្លុង​លោក គង់ សំអាន គឺ​កញ្ញា គង់ មុយលី ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា កញ្ញា​បាន​យក​ម្ហូប​អាហារ​ចូល​ជួប​សួរសុខទុក្ខ​ឪពុក​នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ ខែមករា ដោយ​ឪពុក​របស់​កញ្ញា​បង្ហាញ​អារម្មណ៍​ខកចិត្ត​ចំពោះ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ចាប់​មនុស្ស​គ្មាន​កំហុស​ដាក់គុក​ឱ្យ​រង​ទុក្ខ​វេទនា​ព្រាត់ប្រាស​គ្រួសារ​រាប់​ឆ្នាំ​។ កញ្ញា​និយាយ​ថា​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​ពន្ធនាគារ​កំពុង​ទន្ទឹង​រង់ចាំ​យុត្តិធម៌​តាមរយៈ ការ​បញ្ចប់​វិបត្តិ​នយោបាយ​ក្នុង​ប្រទេស​មុន​ការបោះឆ្នោត​នៅ​ខែកក្កដា​ខាងមុខ ពីព្រោះ​ការ​ចាប់ និង​ឃុំខ្លួន​ពួកគាត់​កន្លង​មក​ជា​រឿង​នយោបាយ​។ កញ្ញា គង់ មុយលី បញ្ជាក់​ថា​ទោះបី​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​មិន​ទាន់​មាន​ដំណោះស្រាយ​ផ្នែក​នយោបាយ​ក៏ដោយ ក៏​គ្រួសារ​កញ្ញា​មិនដែល​អស់សង្ឃឹម​នោះ​ទេ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​រក​យុត្តិធម៌​ជូន​ឪពុក រួម​ទាំង​អ្នកទោស​មនសិការ​ដោយ​ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ដោះលែង​ពួកគេ​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើងវិញ។

    កញ្ញា គង់ មុយលី៖ «ស្ថានការណ៍​តឹងតែង​ហ្នឹង​ពួកគាត់​រង់ចាំ​មើល​តើ​ពេលណា​ដោះលែង​ពួកគាត់ តែបើ​នយោបាយ​បាន​សម្រួល​គ្នា ចរចា​គ្នា ពួកគាត់​នឹង​មាន​សង្ឃឹម​ឆាប់​បាន​ជួបជុំ​គ្រួសារ​ឡើងវិញ​។ ខ្ញុំ​ទទូច​ដល់​រដ្ឋាភិបាល សម្តេច ហ៊ុន សែន គួរ​មាន​ការ​ដោះលែង​ពួកគាត់​ទៅ ពួកគាត់​ជា​ខ្មែរ ជា​អ្នកតស៊ូ ខ្មែរ​ដូចគ្នា​គួរតែ​យោគយល់​ដោះលែង​ពួកគាត់​ពីព្រោះ​ពួកគាត់​ចាស់ៗ​អស់ហើយ»។

ចំណែក​កូដករ​ណាហ្គាវើលដ៍ កញ្ញា ម៉ែន សុធីវឌ្ឍនៈ ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្រុម​កូដករ​បាន​ចេញ​ធ្វើ​កូដកម្ម​នៅមុខ​អគារ​ក្រុមហ៊ុន និង​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក ក្នុង​គោល​បំណង​ទាមទារ​ឱ្យ​តុលាការ​ដោះលែង​មេ​សហជីព កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និង​បញ្ឈប់​ការ​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​លើ​កូដករ​តទៅ​ទៀត។ កញ្ញា​យល់ថា ការ​បន្ត​ឃុំខ្លួន​កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ មិន​បាន​ផ្តល់​ប្រយោជន៍​ដល់​សង្គមជាតិ​នោះ​ទេ តែ​ផ្ទុយទៅវិញ​បញ្ហា​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បាក់មុខ ខណៈ​ការបោះឆ្នោត​កាន់តែ​ខិត​ជិត​មកដល់។

    កញ្ញា ម៉ែន សុធីវឌ្ឍនៈ៖ «ម្នាក់ៗ​មាន​ចំណុច​ដែល​គេ​ទាមទារ​ចង់បាន អ៊ីចឹង​យើង​ដោះស្រាយ​ទៅ​រឿង​គ្រប់យ៉ាង​គឺ​ចប់​ហើយ ណាមួយ​ជិត​ដល់​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ទៀត​អ៊ីចឹង​ដើម្បី​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រីករាយ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​តំណាង​ថ្មី​នៅក្នុង​អាណត្តិ​ថ្មី​នេះ អ៊ីចឹង​សូម ឱ្យ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ទាំងអស់​ទៅ»។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ី​ផាន និង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌​ ​លោក ជិន ម៉ាលីន ដើម្បី​បញ្ជាក់​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បានទេ​នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ ខែមករា។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ នាយក​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស​លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការ​ចាប់​កញ្ញា សេង ធារី កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និង​សកម្មជន​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជា​ហូរហែ​កន្លងមក​មិនមែន​ជា​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​នោះ​ទេ តែ​ជា​ការ​រំលោភ​លើ​សេរី​ភាពជា​មូលដ្ឋាន​របស់​ពលរដ្ឋ​ដែល​ធានា​ដោយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​បទដ្ឋាន​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​។ លោក​យល់ថា ដើម្បី​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ និង​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​បាន​ការ​ទទួលស្គាល់​ពី​សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ គឺ​មានតែ​អ្នកនយោបាយ​ងាក​មក​រក​តុ​ចរចា​កែ​លម្អ​ចំនុច​ខ្វះខាត​ឡើងវិញ​ទាក់ទង​ស្ថានភាព​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការគោរព​សិទ្ធិមនុស្ស ទើប​ផ្តល់​ផល​ចំណេញ​ដល់​កម្ពុជា។

    លោក អំ សំអាត៖ «យើង​ចង់​ឃើញ​អ្នកនយោបាយ​ទាំងអស់​ហ្នឹង​ងាក​មុខ​រកគ្នា ហើយ​បើក​ការ​សន្ទនា​ក្នុងនាម​អ្នកនយោបាយ​ខ្មែរ​ដូចគ្នា​ដោយ​ធ្វើ​មិច​នាំគ្នា​បើក​លំហ​ទៅលើ​សេរីភាព​នយោបាយ ជាពិសេស​បើក​លំហ​លើ​បរិយាកាស​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ ២០២៣​នេះ ឱ្យ​មាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​តាម​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ»។

គិត​មក​ទល់​ពេល​នេះ មាន​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​អ្នក​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​យ៉ាងហោចណាស់​ ៦០​នាក់ កំពុង​ជាប់ឃុំ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ដោយសារតែ​ការអនុវត្ត​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ពួកគេ។

ក្រុម​សមាជិកសភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស​ (APHR ) ​កាលពី​ថ្ងៃទី​១២ ខែ​មករា បាន ថ្កោលទោស​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​បាន​គំរាម​ដោយ​ផ្ទាល់​លើ​ក្រុម​អ្នកប្រឆាំង​ ​នៅមុន​ការបោះឆ្នោត​សកល​នៅ​ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២៣។ ក្រុម​សមាជិកសភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស​ ​អំពាវនាវ​ដល់​សមាគម​អាស៊ាន និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ ​ឱ្យ​ដាក់​គំនាប​ជាក់លាក់​ទៅលើ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យ​ដោះលែង​អ្នកទោស​នយោបាយ បញ្ឈប់​ការ​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​គំរាមកំហែង​ដល់​គណបក្សប្រឆាំង និង​អនុវត្ត​តាម​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ​១៩៩១ ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៕

2 comments:

Anonymous said...

How is she doing in Hun Sen's Hilton International Hotel?

Anonymous said...

She's smart. She shaved her head before going to prison so she won't catch lices.