2023.06.21
កម្ពុជាគឺជាផ្នែកមួយនៃផែនការពង្រីកមូលដ្ឋានទ័ព និងបណ្ដាញគាំទ្រភស្តុភាររបស់យោធាចិននៅលើពិភពលោក។ នេះបើយោងតាមការបន្តលាតត្រដាងឱ្យដឹងរបស់កាសែតអាមេរិក ស្របពេលដែលកម្ពុជាកំពុងអនុញ្ញាតឱ្យចិនអភិវឌ្ឍន៍កំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ក្រោមហេតុផលថាដើម្បីធ្វើ«ទំនើបកម្ម»វិស័យការពារជាតិរបស់ខ្លួន ។
រឿងរ៉ាវកម្ពុជាឱ្យចិនអភិវឌ្ឍន៍កំពង់ផែរាមនៅមិនទាន់ដាច់ស្រឡះនៅឡើយទេ ខណៈកាសែតបរទេសបន្តលាតត្រដាងពីមហិច្ឆតាពង្រីកមូលដ្ឋានទ័ពរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននៅលើពិភពលោក។ និន្នាការនេះកំពុងបង្កឱ្យមានក្តីព្រួយបារម្ភក្នុងចំណោមក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក។
«គម្រោង១៤១» ឬ Project 141 គឺជាផែនការសម្ងាត់របស់កងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិន (PLA) ដើម្បីពង្រីកមូលដ្ឋានទ័ព និងបណ្ដាញគាំទ្រភស្តុភារយោធារបស់ចិននៅលើពិភពលោក។ នេះបើយោងតាមការលាតត្រដាងឱ្យដឹងចុងក្រោយរបស់កាសែតល្បីឈ្មោះរបស់អាមេរិក ឌឹ វ៉លស្ទ្រីត ជ័រណល (The Wall Street Journal)។ កាសែតនេះ រាយការណ៍ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី២០ មិថុនាថា កម្ពុជាគឺជាផ្នែកមួយ នៃ «គម្រោង១៤១» ដែលត្រូវបានកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនជ្រើសរើសយកតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាសម្ងាត់ដើម្បីបង្កើតជាប៉ុស្តិ៍ជួរមុខសម្រាប់បម្រើឱ្យកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួន។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅមិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ លោក ឈុំ សុជាតិ និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយជុំវិញការបន្តលាតត្រដាងរបស់កាសែតអាមេរិកនេះនៅឡើយទេ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា។
ទោះយ៉ាងណាក្ដី នៅចំពោះមុខក្រុមមេដឹកនាំវិស័យការពារជាតិ និងសន្តិសុខមកពីបណ្ដាប្រទេសនានាក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (Indo-Pacific) នៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលសន្តិសុខអាស៊ីលើកទី២០ ឬហៅថាកិច្ចសន្ទនាសាំងហ្គ្រីឡា (Shangri-La Dialogue) ប្រព្រឹត្តទៅនៅប្រទេសសិង្ហបុរី (Singapore) កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ប្រមុខការពារជាតិកម្ពុជា លោក ទៀ បាញ់ ថ្លែងអះអាងសាជាថ្មីបញ្ជាក់អំពីរឿងធានាតម្លាភាពនៃការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាម។
លោក ទៀ បាញ់៖ «កម្ពុជាកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមនេះ។ ប្រាកដណាស់ យើងនឹងផ្ដល់នូវតម្លាភាពអំពីសកម្មភាពរបស់យើងដើម្បីបញ្ចៀសកុំឱ្យមានការយល់ខុស។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ហើយថា យើងគោរពច្បាប់ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់យើង។ ទន្ទឹមគ្នានេះ គេគ្រប់គ្នា ក៏គួរយល់អំពីតម្រូវការរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ដូចជាភាពចាំបាច់ក្នុងការធ្វើទំនើបកម្មវិស័យយោធា ដើម្បីបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន ព្រមទាំងដើម្បីអាចចូលរួមក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ផងដែរ»។
កាលនោះ លោក ទៀ បាញ់ មិនបានពន្យល់លម្អិតថា តើតម្លាភាពដែលកម្ពុជាធានាអះអាងជុំវិញរឿងអភិវឌ្ឍកំពង់ផែរាមនេះធ្វើឡើងជាលក្ខណៈបែបណាឡើយ។ លោកគ្រាន់តែគូសបញ្ជាក់ថា ការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមនេះនឹងមិនបង្កការប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខក្នុងតំបន់ឡើយ និងថាកម្ពុជាត្រូវការមានមូលដ្ឋានសមស្របមួយដើម្បីមានឱកាសអភិវឌ្ឍកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួនដែលលោកថា ដើម្បី «ការពារអធិបតេយ្យ» របស់ខ្លួន។
គិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ កម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនធ្វើទំនើបកម្មកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាម បាន ១ឆ្នាំគត់។ គម្រោងនេះ បានចាប់ផ្ដើមជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ហើយគ្រោងនឹងបិទបញ្ចប់ទៅវិញនៅឆ្នាំ២០២៤ ខាងមុខ។ ទាំងភាគីកម្ពុជា និងទាំងភាគីចិនពុំបានលាតត្រដាងឱ្យដឹងពីចំនួនទឹកប្រាក់ជាក់លាក់នៃជំនួយយោធាឥតសំណងរបស់រដ្ឋាភិបាលចិនសម្រាប់គម្រោងនេះឡើយ។ តាមផែនការ គម្រោងនេះមានដូចជាការសាងសង់រោងជាងជួសជុលនាវា ផែសំចត និងស្តាឃ្លង ជាដើម។
មន្ត្រីកំពូលៗ របស់អាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០២២ រាប់ចាប់តាំងពីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស លោក អេនថូនី ប៊្លីងឃិន (Anthony Blinken) រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក លោក ឡូយ អូស្ទីន (Lloyd Austin) និងប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន (Joe Biden) សុទ្ធតែបានលើកឡើងពីក្តីបារម្ភជុំវិញស្ថានភាពនៅកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមនេះ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ និងផលប្រយោជន៍សន្តិសុខរបស់អាមេរិក។ ពួកគេបានគូសបញ្ជាក់ពីសារសំខាន់ដែលកម្ពុជាត្រូវបង្ហាញតម្លាភាពពេញលេញអំពីសកម្មភាពរបស់យោធាចិននៅកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាម និងជំរុញឱ្យកម្ពុជាចាត់នូវវិធានការនានាក្នុងការការពារអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន។
សេចក្ដីរាយការណ៍របស់កាសែតអាមេរិកាំង The Washington Post កាលពីដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ បានស្រង់សម្ដីមន្ត្រីយោធាប៉េកាំង (Beijing) មួយរូប ដែលបានទម្លាយថា «ផ្នែកមួយនៃកំពង់ផែនេះ» ស្ថិតនៅភាគខាងជើង នឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់ «ផ្ដាច់មុខ»ដោយយោធាចិន។ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ កាសែត ឌឹ វ៉លស្ទ្រីត ជ័រណល (The Wall Street Journal) បានទម្លាយព័ត៌មានមុនគេថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានលួចចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់ជាមួយសាធារណរដ្ឋចិន ដែលអនុញ្ញាតឱ្យកងទ័ពប្រទេសនេះអាចប្រើប្រាស់កំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមផ្ដាច់មុខរហូតដល់ទៅ ៣០ឆ្នាំ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនេះអាចបន្តរៀងរាល់ ១០ឆ្នាំម្ដង។ ក៏ប៉ុន្តែ ទាំងភាគីកម្ពុជា និងទាំងភាគីចិន សុទ្ធតែបានបដិសេធសេចក្ដីរាយការណ៍ទាំងនេះថាជាព័ត៌មានមិនពិត។
បើតាមកាសែតអាមេរិកដដែលនេះ ក្រៅពីកម្ពុជា ចិនក៏មានមហិច្ឆតាចង់អភិវឌ្ឍកំពង់ផែនៅប្រទេសអេមីរ៉ាត់ អារ៉ាប់រួម (UAE) ហើយចុងក្រោយនេះចិនកំពុងចរចាជាមួយរដ្ឋាភិបាលគុយបា (Cuba) ដើម្បីបង្កើតបរិវេណបណ្ដុះបណ្ដាលយោធារួមគ្នាមួយនៅលើដែនកោះនៃប្រទេសនេះដែលមានចំណាយប្រមាណតែជាង ១៥០គីឡូម៉ែត្រពីឆ្នេរនៃរដ្ឋហ្វ្លរីដា (Florida) របស់អាមេរិក។ ព័ត៌មាននេះកំពុងធ្វើឱ្យអាមេរិកព្រួយបារម្ភពីការណ៍ដែលចិនអាចដាក់មូលដ្ឋានទ័ពរបស់ខ្លួន និងបង្កើតប្រតិបត្តិការប្រមូលព័ត៌មានសម្ងាត់ និងសន្តិសុខរបស់អាមេរិក។
បច្ចុប្បន្ន ចិនមានមូលដ្ឋានទ័ពនៅក្រៅប្រទេសតែមួយគត់នៅលើពិភពលោក គឺនៅប្រទេសជីប៊ូទី (Djibouti) ស្ថិតនៅភូមិភាគអាហ្វ្រិកខាងកើត ខណៈ របាយការណ៍ របស់មន្ទីរបញ្ចកោណ ឬក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០២១ ឱ្យដឹងថា ចិនទំនងជាពិចារណាដាក់មូលដ្ឋានយោធានៅក្នុងប្រទេសជាង១០ ក្នុងនោះ ក៏រួមមានកម្ពុជា ថៃ សិង្ហបុរី និងឥណ្ឌូនេស៊ី ផង ដើម្បីគាំទ្រដល់ការពង្រីកអំណាចផ្លូវទឹក ផ្លូវអាកាស ព័ត៌មានវិទ្យា និងលំហអាកាសរបស់ខ្លួន។
ក្រៅពីព័ត៌មាននៃការព្យាយាមពង្រីកមូលដ្ឋានទ័ពនៅក្រៅប្រទេសខ្លួន ក៏មានព័ត៌មានពីការណ៍ដែលចិនបានលួចបង្កើតប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសសម្ងាត់របស់ខ្លួន ជាង ១០០កន្លែង នៅក្រៅប្រទេសនៅទូទាំងពិភពលោក ក្នុងនោះក៏មានកម្ពុជាផង ដើម្បីតាមដាន យាយីនិងរឹតត្បិតសកម្មភាពរបស់ប្រជាជនខ្លួនដែលមានចេតនាប្រឆាំងនឹងរបបកុម្មុយនីស្តក្រុងប៉េកាំង ព្រមទាំងប្រើឥទ្ធិពលគាបសង្កត់មកលើប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ៕
No comments:
Post a Comment