Wednesday, 5 July 2023

២៦ឆ្នាំ​ក្រោយ​រដ្ឋប្រហារ​ដណ្ដើម​អំណាច​ពី​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​ក្ដោប​ក្ដាប់​អំណាចដោយ​ហិង្សា និង​ការ​បង្ហូរ​ឈាម​ដដែល


2023.07.05
២៦ឆ្នាំ​ក្រោយ​រដ្ឋប្រហារ​ដណ្ដើម​អំណាច​ពី​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​ក្ដោប​ក្ដាប់​អំណាចដោយ​ហិង្សា និង​ការ​បង្ហូរ​ឈាម​ដដែល  
រថក្រោះ​របស់​កង​ទាហាន​ស្មោះ​នឹង​លោក ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ទី​២ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​​រដ្ឋប្រហារ​បង្ហូរ​ឈាម​ នៅកណ្ដាល​ក្រុង​ភ្នំពេញ កាល​ពី​​ថ្ងៃ​ទី​៥-៦ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​១៩៩៧។
រូប៖ AFP
 

អ្នកវិភាគ​នយោបាយ និង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​លើក​ឡើង​ថា ២៦ឆ្នាំ ក្រោយ​រដ្ឋប្រហារ​ដណ្ដើម​អំណាច​ពី​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ គឺ​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​តែ​ក្ដោប​ក្ដាប់​អំណាច​ដោយសារ​ការ​បង្ក្រាប​គូប្រកួត​របស់​ខ្លួន​ដោយ​ហិង្សា និង​គ្មាន​ការបោះឆ្នោត​ត្រឹមត្រូវ។ ទោះ​យ៉ាងណា​ក្ដី មន្ត្រី​បក្ស​កាន់​អំណាច​អួតអាង​ថា ប្រសិនបើ​គ្មាន​ព្រឹត្តិការ​បង្ហូរ​ឈាម​ថ្ងៃ​ទី៥ ថ្ងៃ​ទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ទេ ប្រទេស​កម្ពុជា អាច​នឹង​​ធ្លាក់​ចូល​ក្រោម​ការ​ត្រួតត្រា​នៃ​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ជា​ថ្មី​ឡើង​វិញ។

ថ្ងៃ​នេះ កាល​ពី ២៦ឆ្នាំ​មុន ក្រុម​យោធា របស់​លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ប្រយុទ្ធ​ដណ្ដើម​អំណាច​ពី សម្ដេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ឈាម​ដាប​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ។ អ្នក​ឃ្លាំមើល​នយោបាយ​ថា លោក ហ៊ុន សែន អាច​គ្រប់គ្រង​អំណាច មក​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ ព្រោះ​ដោយ​ការ​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​ដណ្ដើម​អំណាច​នេះ​ឯង។

អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ លោក គឹម សុខ ថ្លែង​ថា រដ្ឋប្រហារ​ឆ្នាំ១៩៩៧ គឺ​ជា​គន្លឹះ​រដ្ឋប្រហារ ដែល​លោក​ហ៊ុន សែន ដែល​នាំ ដែល​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​កម្ពុជា​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ។ លោក​បន្ត​ទៀត​ថា រយៈ​ពេល​២៦​ឆ្នាំ​មក​នេះ លោក ហ៊ុន សែន នៅតែ​ប្រើ​អាវុធ អំពើ​ហិង្សា ការ​បង្ហូរ​ឈាម​ខ្មែរ​គ្នា​ឯង ដើម្បី​រក្សា​អំណាច​របស់​លោក។ លោក គឹម សុខ លើក​ឧទាហរណ៍​ជាក់ស្ដែង ដូច​ជា ករណី​លោក ហ៊ុន សែន បង្ក្រាប​ការ​តវ៉ា​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ១៩៩៨ រៀបចំ​ឱ្យ​មាន​ការ​បាញ់​សម្លាប់​ព្រះសង្ឃ សកម្មជន​នយោបាយ និង​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​កម្មករ និង​ជន​ល្បី​មួយ​ចំនួន​ទៀត។

 

កាលពី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៥ ថ្ងៃ​ទី​៦ កក្កដា ឆ្នាំ​១៩៩៧ មាន​ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ នៅ​ក្នុង និង​នៅ​ជុំវិញ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ បង្ក​ឡើង​ដោយ​កង​ទ័ព​ស្មោះ​ត្រង់​នឹង​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ទី១ និង​កងទ័ព​ស្មោះ​ត្រង់​នឹង​លោក ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ទី២ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាស​ថា កង​ទ័ព​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​បង្ក្រាប​ក្រុម​ជ្រុល​និយម និង​កង​ទ័ព​ខ្មែរ​ក្រហម។ ទាហាន និង​មន្ត្រី​យោធា​នៃ​គណបក្ស​រាជានិយម​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​រាប់​សិប​នាក់ ត្រូវ​បាន​ប្រហារ​ជីវិត​ក្រៅ​ច្បាប់។ គេហទំព័រ​របស់​ការិយាល័យ​ឧត្ដម​ស្នងការ​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា (cambodia.ohchr.org)  រាយ​ការណ៍​ថា មនុស្ស​ប្រមាណ ៦០នាក់ ត្រូវ​បាន​សម្លាប់​ក្រៅ​ច្បាប់ នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​រដ្ឋ​ប្រហារ​គិត​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី២ កក្កដា ដល់​ថ្ងៃ​ទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន លើកឡើង​ថា ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ​បង្ហូរ​ឈាម​កណ្ដាល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​កាល​ពី ២៦ឆ្នាំ​មុន មិនមែន​រដ្ឋប្រហារ តែ​ជា​ការ​ទប់ស្កាត់​កងទ័ព​ខ្មែរក្រហម​មិន​ឱ្យ​ចូល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ តាម​រយៈ​កងកម្លាំង គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែល​លួច​បញ្ជូន​ចូល​មក។ លោក សុខ ឥសាន អះអាង​ថា ​ប្រសិនបើ​គ្មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​ថ្ងៃ​ទី៥ ថ្ងៃ​ទី៦ ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​១៩៩៧ ទេ កងទ័ព​ខ្មែរក្រហម​នឹង​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ថ្មី​ទៀត ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​របប​វាល​ពិឃាដ​វិល​ត្រឡប់​មក​វិញ។

បើទោះ​ជា​មន្ត្រី​គណបក្ស​កាន់អំណាច​អះអាង​បែប​នេះ​ក្ដី ប៉ុន្តែ មន្ត្រី​បក្ស​ប្រាំង​ហៅ​ព្រឹត្តិការណ៍​ថ្ងៃ​ទី៥ ថ្ងៃ​ទី៦ កក្កដា ឆ្នាំ​១៩៩៧ ថា ជា​ពេលវេលា​អាក្រក់​បំផុត និង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា បាត់បង់​ឱកាស​រើ​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​កុម្មុយនិស្ត​ផ្ដាច់ការ។ អតីត​សមាជិក​សភា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន លើក​ឡើង​ថា ការ​បង្កើត​ព្រឹត្តិការណ៍​រដ្ឋប្រហារ​នេះ ព្រោះ​តែ​លោក ហ៊ុន សែន ដឹងខ្លួន​ថា នឹង​ខ្លួន​ចាញ់​ឆ្នោត​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៨ ទើប​លោក​ហ៊ុន​ សែន ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​កម្ទេច​ដៃគូ​ប្រកួតប្រជែង​ខ្លួន​ចោល​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ដូច្នេះ។ លោក​បន្ត​ទៀត ក្រោយ​ការ​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​នេះ​ លោក ហ៊ុន សែន បាន​បំបែក​កម្លាំង​គណ​បក្ស​រាជា​និយម​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជា​ច្រើន​ចម្រៀក ហើយ​ទីបំផុត លោក ហ៊ុន សែន ក៏​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ដូច​ការ​គ្រោង​ទុក។

លោក អ៊ុំ សំអាន បន្ត​ទៀត​ថា លោក ហ៊ុន សែន តែងតែ​ប្រើ​ល្បិច​ដដែលៗ នេះ គឺ​បំផ្លាញ​គណបក្ស​នយោបាយ ដែល​គូ​ប្រកួតប្រជែង​របស់​ខ្លួន​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ជា​និច្ច ដូច​ជា​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០១៨ គឺ​ការ​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ២០២៣ នេះ គឺ​ការ​បិទ​មិន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ចូលរួម​ការ​បោះឆ្នោត។ បើ​ទោះ​ជា​លោក ហ៊ុន សែន អាច​នឹង​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ក្រោយ​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​កក្កដា​ខាង​មុខ​នេះ ដូច​ការ​ប៉ុនប៉ង​របស់​លោក​ក្ដី តែ​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង និង​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ថា​ ការ​គ្រប់គ្រង​អំណាច​តាម​របៀប​លោក ហ៊ុន សែន នេះ​មិន​អាច​ស្ថិតស្ថេរ​យូរ​អង្វែង​បាន​ឡើយ​ ពួកគេ​លើក​ឧទាហរណ៍​ថា មេ​ដឹកនាំ​ផ្ដាច់ការ​លើ​លោក មិន​អាច​ដឹកនាំ​ប្រទេស​លើស​ពី​ ពីរ​ជំនាន់​បាន​ឡើយ៕

1 comment:

Anonymous said...

Samdach PORNG Hun Sen,

How about cancelling the election and amend the constitution by stipulating that only Hun Sen and his family can hold the supreme power in Cambodia. And nobody can do anything to you Ah Roleuy Hun Sen.