Friday, 31 January 2025

សមាជិក​រដ្ឋសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​ថៃ ស្នើ​ឱ្យ​បោះឆ្នោត​ប្រជាមតិ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជម្លោះ​ដែនសមុទ្រ​រវាង​កម្ពុជា-ថៃ

 

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2025.01.29

សមាជិក​រដ្ឋសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​ថៃ ស្នើ​ឱ្យ​បោះឆ្នោត​ប្រជាមតិ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជម្លោះ​ដែនសមុទ្រ​រវាង​កម្ពុជា-ថៃ  
សិក្ខាសាលារបស់ក្រសួងការបរទេស និង​គណៈកម្មាធិការ​កិច្ចការ​បរទេស​ថៃ​ ពិភាក្សា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា ស្ដីពី​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​រួមគ្នា​សម្រាប់​វិស័យ​ធនធាន​ថាមពល (OCA) ដែល​ហៅ​កាត់​ថា MOU44 ដែល​បង្កើត​ឡើង​កាលពី​ឆ្នាំ២០០១ ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី សមាជិកសភា ព្រឹទ្ធសភា និង​តំណាង​មកពី​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​នានា នៅ​ថ្ងៃទី២៨ ខែ​មករា ឆ្នាំ២០២៥។
រូប៖ Reporters/Youtube 2025-01-29

សមាជិកសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​ថៃមួយ​ចំនួន ស្នើ​ឱ្យ​បោះឆ្នោត​ធ្វើ​ប្រជាមតិ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​វិវាទ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» រវាង​កម្ពុជា-ថៃ ដោយ​លើក​ហេតុផល​ថា ប្រទេស​ទាំងពីរ នឹង​គ្មាន​ឱកាស​ចរចា​គ្នា​ប្រកប​ដោយ​ជោគជ័យ​ឡើយ។ អ្នកឃ្លាំមើល​កម្ពុជាយល់ឃើញ​ថា ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​បើក​ឱ្យ​ធ្វើ​ប្រជាមតិ អាច​នឹង​មាន​សំឡេង​ភាគច្រើន បោះឆ្នោត​ឱ្យ​លុបចោល ដោយសារ​អ្នក​ជាតិនិយម​ថៃ តែងតែ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​ជាមួយ​កម្ពុជា។

ក្រសួងការបរទេស និង​គណៈកម្មាធិការ​កិច្ចការ​បរទេស របស់​ថៃ (Thailand) បាន​រៀបចំ​សិក្ខាសាលា​ក្រោម​ប្រធានបទ «OCA កម្ពុជា-ថៃ ការពិត និង​ជម្រើស» កាលពី​ថ្ងៃទី២៨ ខែ​មករា ដើម្បី​ពិភាក្សា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា ស្ដីពី​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​រួមគ្នា​សម្រាប់​វិស័យ​ធនធាន​ថាមពល (OCA) ដែល​ហៅ​កាត់​ថា MOU44 ដែល​បង្កើត​ឡើង​កាលពី​ឆ្នាំ២០០១ ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​សមាជិកសភា ព្រឹទ្ធសភា និង​តំណាង​មកពី​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​នានា។

នៅ​ក្នុង​ឱកាស​នោះ សមាជិករដ្ឋសភា​ថៃ មក​ពី​កូតា​គណបក្ស​ភឿថៃ (Pheu Thai) និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​កិច្ចការ​បរទេស អ្នកស្រី សារ៉ាត់សាណាន់ អាណានុបផន (Saratsanan Ananopporn) លើក​ឡើង​ថា អ្នកស្រី​ឱ្យ​តម្លៃ​ទៅ​លើ​សំឡេង​ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុង​ការ​ចូលរួម​បញ្ចេញមតិ និង​សម្រេច​ក្នុង​រឿង​វិវាទ​ដែន​សមុទ្រ នៅ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» ជាមួយ​កម្ពុជា។

 

ស្រដៀងគ្នា​នេះ​ដែរ សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ថៃ និង​ជា​អនុប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​បរទេស នៃ​ព្រឹទ្ធសភា លោក ឈីប ជីតនិយម (Chib Chitniyom) លើកឡើង​ថា សម្រាប់​ព្រឹទ្ធសភា មាន​ទាំង​មតិគាំទ្រ និង​មិន​គាំទ្រ ចំពោះ​ការ​លុបចោល MOU44 ជាមួយ​កម្ពុជា ហើយ​បញ្ហា​នេះ គួរតែ​ឆ្លងកាត់​ការ​ពិចារណា​ទៅ​លើ​គុណវិបត្តិ និង​គុណសម្បត្តិ បើទោះជា​រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​គណៈកម្មាធិការ​បច្ចេកទេស​ចម្រុះ (JTC) មក​ចរចា​ជាមួយ​កម្ពុជា​ក្ដី ក៏​មិន​ប្រាកដ​ថា បញ្ហា​ការ​ចរចា​នេះ នឹង​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ ឬមួយ​នៅតែ​បន្ត​ជាប់​គាំង​នោះ​ឡើយ។

សមាជិកព្រឹទ្ធសភា​ថៃ​រូប​នេះ​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា ប្រការ​នេះ​ហើយ ដែល​ជំរុញ​ឱ្យ​សមាជិកព្រឹទ្ធសភា​មួយ​ចំនួន បាន​ស្នើ​សុំ​ធ្វើ​ប្រជាមតិ ដើម្បី​បិទ​បញ្ចប់​ជម្លោះ រឿង​រុករក​ប្រភព​ថាមពល​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ឈូង​សមុទ្រ ដែល​កម្ពុជា និង​ថៃ ទាមទារ​យក​ចំណែក​ភាគច្រើន​រៀងៗ ខ្លួន។

អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន យល់ឃើញ​ថា ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​បើក​ឱ្យ​ធ្វើ​ប្រជាមតិ ដើម្បី​សម្រេច​លើ​ការ​លុបចោល ឬ​រក្សាទុក MOU44 ជាមួយ​កម្ពុជា នោះ​អាច​នឹង​មាន​សំឡេង​ភាគច្រើន បោះឆ្នោត​ឱ្យ​លុបចោល។ លោក អ៊ុំ សំអាន បញ្ជាក់​ថា មូលហេតុ​នេះ គឺ​ដោយសារ​អ្នក​ជាតិនិយម​ថៃ តែងតែ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​ជាមួយ​កម្ពុជា និង​ទាញ​យក​ប្រភព​ថាមពល​ក្រោម​បាតសមុទ្រ​ដោយ​ខ្លួនឯង។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «ថៃ​គេ​មាន​គោលជំហរ​ច្បាស់លាស់​ក្នុង​ការ​ការពារ​បូរណភាព​ទឹកដី​របស់​គេ ការពារ​កោះគជ់ កុំ​ឱ្យ​បាត់បង់​មក​ខាង​កម្ពុជា ដល់​ខាង​ខ្មែរ​យើង​វិញ គិតតែ​ពី​រឿង​អំណាច ធ្វើ​ម៉េច​ឱ្យ​តែ​ថៃ​ហ្នឹង​ជួយ​បង្ក្រាប​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​របស់​កម្ពុជា​នៅ​ថៃ ទោះបី​បាត់​កោះគជ់ និង​តំបន់​ត្រួតស៊ីគ្នា​ក៏​បាត់​ទៅ ឱ្យ​តែ​បាន​តំបន់​ត្រួតស៊ីគ្នា​តែ​បន្តិចបន្តួច​ក៏​បាន​ដែរ កោះគជ់​បាត់​ក៏​បាត​ទៅ»

នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​សិក្ខាសាលា​នេះ​ដែរ ជំនួយការ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ថៃ លោក រ៉ាស្ម៊ី ឆាលីចាន់ (Rasam Chalichan) បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ថៃ ថា ការ​បង្កើត​គណៈកម្មាធិការ​បច្ចេកទេស​ចម្រុះ (JTC) កំពុងតែ​ដំណើរការ ដោយ​រង់ចាំ​ឱ្យ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ត្រួត​ពិនិត្យ និង​សម្រេច។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស លោក ជុំ សុន្ទរី និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋាន​កិច្ចការ​ព្រំដែន លោក ឡាំ ជា ដើម្បី​សុំ​ការ​បកស្រាយ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​បានទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៩ ខែមករា។

ជម្លោះ​ទាមទារ​សិទ្ធិ​អភិវឌ្ឍ​លើ​តំបន់​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​ថៃ​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» ក្នុង​ឈូងសមុទ្រ​ថៃ​នេះ បាន​ចាប់ផ្ដើម​តាំងពី​ដើម​ទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ១៩៧០ មក​ម្ល៉េះ។ វិវាទ​ទាមទារ​ផល​ប្រយោជន៍​នេះ បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​កម្ពុជា និង​ថៃ​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​មួយ ស្ដីពី​ការអភិវឌ្ឍន៍​រួមគ្នា​សម្រាប់​វិស័យ​ធនធាន​ថាមពល (OCA) ដែល​ហៅ​កាត់​ថា MOU44 កាល​ពី​ឆ្នាំ២០០១។ ក៏ប៉ុន្តែ កិច្ចចរចា​នេះ​បាន​ផ្អាក​ទៅវិញ នៅ​ពេល​ថៃ​ប្ដូរ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កាលពី​ឆ្នាំ២០០៩ និង​ជាប់​គាំង​ជា​លើក​ទី២ ដោយសារ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ១៩ កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ២០១៩។

តំបន់ ដែល​ភាគី​ថៃ​អះអាង​ថា ជា​តំបន់ «ត្រួតស៊ីគ្នា» នេះ អាច​មាន​កំណប់​ប្រេង និង​ឧស្ម័ន ដែល​មាន​តម្លៃ​យ៉ាង​ហោច​ណាស់ ៣០០ពាន់​លាន​ដុល្លារ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា​នៅ​ប្រទេស​ន័រវែស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត សង្កេតឃើញ​ថា ការ​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​វិវាទ​ដែនសមុទ្រ​នៅ​ក្នុង​តំបន់ ​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» របស់​សមាជិក​សភា​របស់​ថៃ គឺ​មាន​តុល្យភាព​អំណាច ដែល​ផ្ទុយពី​សមាជិក​សភា​កម្ពុជា ក្នុង​ការ​សម្រេច​ក្នុង​រឿង​នេះ គឺ​អាស្រ័យ​លើ​បបូរមាត់​របស់​លោក ហ៊ុន សែន។

លោក ម៉ែន ណាត៖ «វា​នៅតែ​គ្មាន​ដំណោះស្រាយ​ដដែល​ហ្នឹង ទោះបីជា​ថៃ​លុប MOU44 ហ្នឹង ហើយ​ថៃ​អនុវត្ត​ការ​បូម​ប្រេង​កន្លែង​ផ្សេង​គឺ​នៅតែ​មាន​ទំនាស់​ដដែល ឱ្យ​តែ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​លំហូរ​ប្រេង​ពី​ដែនសមុទ្រ​កម្ពុជា​ទៅ​ស្រុក​ថៃ។ ម្ល៉ោះ​ហើយ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ហ្នឹង​ឱ្យ​ជ្រះ​ស្រឡះ​ដូច​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​ធ្លាប់​ធ្វើ​ជាមួយ​ថៃ​អ៊ីចឹង គឺ​គេ​បូម​ប្រេង​ដែរ ប៉ុន្តែ​គេ​កំណត់​ព្រំដែន​មុន»

ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​កោះគជ់​នេះ អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក លិម គិមយ៉ា កាល​នៅ​មាន​ជីវិត លោក​បាន​រិះគន់​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា ដែល​រក្សា​ភាព​ស្ងៀមស្ងាត់ ក្នុង​រឿង​ជម្លោះ​កោះគជ់ និង​តំបន់​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» នេះ ដោយ​លោក​ចោទ​ថា មេដឹកនាំ​កម្ពុជា​របស់​ត្រកូល​ ហ៊ុន និង​មេដឹកនាំ​ថៃ នៃ​ត្រកូល ស៊ីណាវ៉ាត់ បាន​គប់គិត​គ្នា ចែក​ផលប្រយោជន៍​គ្នា នៅ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា»។ ក្រោយមក លោក លិម គិមយ៉ា ត្រូវ​បាន​សកម្មជន​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ជា​ទីប្រឹក្សា​របស់​លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជា​ឱ្យ​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់សម្លាប់​រូប​លោក នៅ​ទីក្រុង​បាងកក ប្រទេស​ថៃ ចំ​ខួប​ទិវា​ជ័យជម្នះ ៧មករា នៃ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

អ្នកឃ្លាំមើល​កម្ពុជា ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យ​បើក​សិទ្ធិ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បញ្ចេញ​មតិ​ជុំវិញ​បញ្ហា​តំបន់​ដែល​អះអាង​ថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» និង​ជម្លោះ​លើ​ដែន​អធិបតេយ្យ​កោះគជ់ ដូច​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​បាន​ធ្វើ​កន្លងមក​នេះ​ដែរ៕

No comments: