ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2021-02-15 rfa
(ឆ្វេង) លោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី ក្រុមយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ។
រូបពីហ្វេសប៊ុករបស់ពួកគាត់ទាំង៣
ចៅក្រមតុលាការកំពូល សម្រេចច្រានចោលសំណើរសុំនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន របស់យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៣នាក់ ដោយឲ្យបន្តជាប់ពន្ធនាគារដដែល នៅថ្ងៃទី១៥ កុម្ភៈ។ ការប្រកាសសាលដីកាបដិសេធនេះ តុលាការកំពូល លើកហេតុផលថា សេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ និងសាលាដំបូងកន្លងមក គឺត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់។ សាច់ញាតិ និងអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស សោកស្ដាយ ចំពោះការសម្រេចនេះ។
មេធាវីការពារក្តីឲ្យយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិទាំង ៣នាក់ បានបរាជ័យជាថ្មីទៀត ចំពោះការស្នើសុំឲ្យកូនក្តីរបស់ខ្លួន បាននៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន។ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល លោក ឃឹម ប៉ុណ្ណ ប្រកាសសាលដីកាថា តុលាការកំពូលសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនលោក គឺលោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ភួន កែវ រស្មី និងកញ្ញា ឡង គន្ធា នៅក្នុងពន្ធនាគារព្រៃសតទៅទៀត តាមអំណាចសាលក្រមរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ ក្រោមហេតុផលថា ដើម្បីរក្សាជនត្រូវចោទ និងបង្ការកុំឲ្យកើតមានបទល្មើសញុះញង់ ដែលបង្ករដោយសកម្មជនបរិស្ថានទាំង៣។
សាច់ញាតិរបស់សកម្មជនទាំង ៣នាក់ មិនពេញចិត្តចំពោះការសម្រេចក្ដីនេះទេ។ ពួកគេ ហៅការតម្កល់សេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ថា អយុត្តិធម៌ និងនៅតែទាមទារឲ្យដោះលែងយុវជនទាំង ៣នាក់។ ម្ដាយរបស់សកម្មជនបរិស្ថានម្នាក់ កញ្ញា ឡុង គន្ធា គឺ លោកស្រី សាន សារ៉ន នៅតែទទូចឲ្យតុលាការដោះលែងកូនស្រី។ លោកស្រី អះអាងថា សកម្មភាពរបស់ កញ្ញា ឡុង គន្ធា ថា មិនដែលធ្វើអំពើខុសច្បាប់ តាំងពីដើមមក។
រីឯប្រពន្ធរបស់ លោក ថុន រដ្ឋា វិញ គឺលោកស្រី ប៉ាត់ រស្មី រិះគន់ថា សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូលនេះ មិនសមស្របតាមច្បាប់ និងមិនមានជំហរឯករាជ្យ។ លោកស្រីថ្លែងការពារទង្វើប្ដីថា មិនដែលបានធ្វើខុសច្បាប់ទេ គឺមានតែជួយសង្គមទៅវិញទេ។ លោកស្រីចង់ឲ្យតុលាការដោះលែងលោក ថុន រដ្ឋា ដោយឥតលក្ខខណ្ឌ៖ «វាពិតជាអយុត្តិធម៌មែនទែន សម្រាប់ប្ដីខ្ញុំ ដែលគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តិកំហុសអ្វីសោះ។ នេះសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា តុលាការមិនឯករាជ្យ មិនមានតម្លាភាព។ បើតុលាការ មានតម្លាភាព គាត់ត្រូវតែឲ្យប្ដីខ្ញុំ នៅក្រៅឃុំ ពីព្រោះកន្លងមកវីដេអូគាត់ គឺជួយសង្គមទាំងអស់ អត់មានពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសអ្វីទេ»។
វាមិនមែនជារឿងចម្លែកនោះទេ ចំពោះប្រព័ន្ធតុលាការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលគេដឹងថា ភាគច្រើនឲ្យតែសាលាដំបូងសម្រេចយ៉ាងណាហើយ ពេលទៅប្ដឹងបន្តនៅសាលាឧទ្ធរណ៍ ឬតុលាការកំពូលនោះ លទ្ធផលភាគច្រើន អាចនៅដដែលចំពោះសំណុំរឿងដែលរងការរិះគន់ថា មានចរិតនយោបាយ ។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូថ្លែងថា ការលើកមូលហេតុរបស់ចៅក្រមតុលាការកំពូល មិនសមហេតុផល។ លោក អំ សំអាត យល់ថា ការបដិសេធដោះលែងសកម្មជនបរិស្ថានទាំង ៣នាក់ បង្កើតឲ្យមានភាពភ័យខ្លាចដល់សកម្មជនបរិស្ថាន និងសកម្មជនសង្គមផ្សេងទៀត៖ «គ្រាន់តែថា តុលាការ គេលើកជាការបដិសេធអ៊ីចឹងហើយ។ ប៉ុន្តែអ្វីសំខាន់ដែលយើងមើលឃើញថា អាសាលដីកាហ្នឹង ជាសារមួយគំរាមកំហែងបំបិទបំភ័យសកម្មជនបរិស្ថាន និងសង្គមផ្សេងទៀត»។
នគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាននៃចលនាមាតាធម្មជាតិ ទាំង ៣នាក់ កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ។ ការចាប់ខ្លួននេះ កើតមានឡើងបន្ទាប់ពីកញ្ញា ឡុង គន្ធា បានបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុកអំពីគម្រោងស្លៀកសដើរពីវត្តភ្នំទៅកាន់ភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីស្នើសុំជួបផ្ទាល់ជាមួយលោក និយាយអំពីរឿងការលុបបឹងតាមោក ដែលស្ថិតនៅជាយរាជធានីភ្នំពេញ។ បើទោះបីជាការប្រកាសរបស់កញ្ញា ឡុង គន្ធា មិនទាន់កើតចេញជាសកម្មភាព និងអ្នកសិទ្ធិមនុស្ស យល់ថា គ្មានពាក្យសម្តីមួយណាខុសច្បាប់ក្តី ប៉ុន្តែនគរបាល និងតុលាការបានចោទប្រកាន់ពួកគេពីបទ ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ដែលប្រឈមការជាប់ពន្ធនាគារ ២ឆ្នាំ។ មកទល់ពេលនេះយុវជនទាំង ៣នាក់ បានជាប់ពន្ធនាគារជាង ៥ខែហើយ។ សំណុំរឿងនេះ មានជនជាប់ចោទ ២នាក់ទៀត កំពុងស្ថិតនៅក្រៅឃុំ គឺស្ថាបនិកចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក អាឡិច ហាន់ដ្រូ ហ្គន់សាឡេស ដេវីដសុន (Alejandro Gonzalez Davidson) និង យុវជនខ្មែរថាវរៈ កញ្ញា ជា គន្ធីន ដែលធ្លាប់បង្ហាញមុខ ក្នុងវីដេអូរបស់ក្រុមមាតាធម្មជាតិទាក់ទងនឹងការលុបបឹងតាមោក។
ប្រធានការិយាល័យមេធាវីក្រុមអ្នកច្បាប់អមរិន្ទ្រ លោក សុក សំអឿន សង្កេតឃើញជាទូទៅថា ការអនុវត្តច្បាប់កន្លងមកអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីតុលាការ បានបកស្រាយបទល្មើសញុះញង់ធ្វើឲ្យបាត់សិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋ។ លោកមេធាវី បន្តថា ការបកស្រាយក្នុងន័យនេះ នឹងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ជំនឿលើច្បាប់៖ «យើងនិយាយពីច្បាប់ជាអាវុធមុខ២ យល់ឬនៅ? បើយើងពឹងតែច្បាប់មួយមុខ គឺអត់បានទេ ទាល់តែតុលាការហ្នឹង វាឯករាជ្យមួយទៀត ហើយមានសមត្ថភាពរឹងប៉ឹង។ អ៊ីចឹង វាពឹងពាក់លើតុលាការមួយទៀត បើកាលណា ច្បាប់យើងសរសេរអត់សូវច្បាស់ញុះញង់ អ្វីក៏ញុះញង់ៗ ឲ្យតែញុះញង់ឃុំខ្លួនៗ។ ដល់អ៊ីចឹងទៅ វាទៅជាការអនុវត្តច្បាប់ញុះញង់មួយហ្នឹង ធ្វើឲ្យមានការបិទសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ។ ដូច្នេះ ក្នុងបញ្ហាហ្នឹង វានៅលើសភាត្រូវពិនិត្យមើលតុលាការអនុវត្តបែបហ្នឹង អាជ្ញាធរអនុវត្តបែបហ្នឹងមកពីច្បាប់ យើងសរសេរមិនច្បាស់ ឬយ៉ាងម្ដេច? អ៊ីចឹងណា។ ឥឡូវពឹងសភាវិញម្ដង តើទុកច្បាប់ហ្នឹងនៅដដែល ឲ្យពលរដ្ឋកាន់តែបាត់បង់ជំនឿ ទំនុកចិត្ត ពីប្រជាពលរដ្ឋ ឬធ្វើយ៉ាងម្ដេច? អ៊ីចឹងណា»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងនេះដែរ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ គ្រោងនឹងបើកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿងរបស់សកម្មជនបរិស្ថានទាំង ៥នាក់នេះ នៅថ្ងៃទី២៤ កុម្ភៈខាងមុខ។ រីឯយុវជនចំនួន ៣នាក់ កំពុងជាប់ឃុំវិញ សាច់ញាតិ និងអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរំពឹងថា តុលាការនឹងដោះលែងពួកគេវិញ នៅពេលសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៅថ្ងៃខាងមុខ៕
No comments:
Post a Comment