2022.12.19
សកម្មជននយោបាយ ដែលកំពុងរស់នៅភៀសខ្លួនក្នុងប្រទេសថៃ កំពុងជួបទុក្ខលំបាក ដោយសារពេលឈឺម្ដងៗគ្មានថវិកាសម្រាប់បង់ថ្លៃព្យាបាល។ ពួកគាត់លើកឡើងថា ប្រាក់ជំនួយដែលអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនផ្ដល់ឲ្យមានតិចតួចមិនគ្រប់សម្រាប់ដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ។ អ្នកវិភាគថា បើកម្ពុជានៅតែមានជនភៀសខ្លួនដោយសារនយោបាយ និងការបញ្ចេញមតិ នោះកម្ពុជាមិនទាន់មានសន្តិភាពពេញលេញទេ។
សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលភៀសខ្លួនដោយសារការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល កំពុងរស់លាក់ខ្លួនក្នុងប្រទេសថៃ ត្អូញត្អែរថា បញ្ហាប្រឈមរបស់ពួកគាត់មានច្រើន គឺទាំងផ្នែកសុវត្ថិភាព ជីវភាព ជាពិសេសបញ្ហាសុខភាព បើឈឺតិចតួចមិនហ៊ានទៅមន្ទីរពេទ្យទេ ព្រោះគ្មានលុយបង់ថ្លៃពេទ្យ ដោយសារគ្មានការងារធ្វើទៀងទាត់។ សកម្មជនខ្លះ រស់ដោយពឹងលើប្រាក់ដែលកូនផ្ញើមកពីកម្ពុជាបន្តិចបន្តួចដើម្បីទិញអាហារហូបចុក។ បើទោះជាជួបការលំបាកបែបនេះក្ដី ក៏ពួកគាត់នៅតែមានឆន្ទៈចង់ចូលរួមជាមួយសកម្មជននយោបាយដទៃ ដើម្បីទាមទារឱ្យប្រទេសមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងមានសុខសន្តិភាពពិតប្រាកដ។
ប្រធានប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំខេត្តប៉ៃលិន ដែលកំពុងរស់នៅភៀសខ្លួននៅប្រទេសថៃអ្នកស្រី វ៉ែន ដារ៉ា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា អ្នកស្រីរស់នៅតែម្នាក់ឯងក្នុងប្រទេសថៃអស់រយៈពេលជាង៦ឆ្នាំ ហើយមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃក្នុងខ្លួនទៀត ត្រូវទៅពេទ្យជាប្រចាំ តែថវិកាថ្លៃព្យាបាលសង្ឃឹមកូនផ្ញើពីស្រុក និងអង្គការជនភៀសខ្លួនជួយខ្លះ។ អ្នកស្រីថា អ្នកស្រីមិនអាចរកការងារបានទេព្រោះអ្នកស្រីមានវ័យចាស់ ហើយក៏គ្មានឯកសារសម្រាប់ធ្វើការងារដែរ ហើយអ្នកស្រីរស់នៅដោយលាក់ខ្លួនមិនហ៊ានដើរហើរចេញទៅក្រៅបន្ទប់ញឹកញាប់នោះទេ។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា បើទោះជាអ្នកស្រីរស់នៅលំបាកវេទនាបែបនេះក្ដី ក៏អ្នកស្រីមិនបោះបង់ឆន្ទៈចូលរួមស្ដារប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឡើយ៖
«ខ្ញុំនៅតែមានការចូលរួមតស៊ូដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យហ្នឹង ទាល់តែដង្ហើមចុងក្រោយរបស់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំនៅតែមានឆន្ទៈមួយថា ស្លាប់មិនដូរឈ្មោះរស់មិនដូរត្រកូលណា។ នៅតែតស៊ូដើម្បីជាតិទឹកដី ធ្វើអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបានតទៅមុខទៀតយើងអត់បោះបង់ការតស៊ូ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងបានសុខស្រួល បានរស់នៅមានសិទ្ធិសេរីភាព គោរពសិទ្ធិមនុស្ស ឲ្យមានប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ប្រជាពលរដ្ឋរស់បានស្រួលទាល់តែយើងមានប្រជាធិបតេយ្យ មានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដែលរស់នៅភៀសខ្លួនប្រទេសថៃ ៤ឆ្នាំ លោក ហុង ថេង ប្រាប់ថា លោកបានរត់គេចពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ទ្រាំលំបាកច្រើនយ៉ាង ត្រូវឆ្ងាយស្រុកកំណើត រស់នៅខ្វះសុវត្ថិភាព ពិបាករកការងារធ្វើព្រោះគ្មានឯកសារស្របច្បាប់ ។ លោកថា នៅពេលឈឺម្ដងៗសុខចិត្តទ្រាំឈឺនៅក្នុងបន្ទប់ដោយមិនបានទៅព្យាបាលជំងឺនៅមន្ទីរពេទ្យនោះទេ ព្រោះគ្មានប្រាក់បង់ថ្លៃពេទ្យ។ លោកប្រកាន់ជំហរថា បើទោះបីជាស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបែបនេះក្ដីក៏លោកមិនបោះបង់ការតស៊ូធ្វើនយោបាយ ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដដែរ៖
«គណបក្សប្រជាជនហ្នឹងយើង គេក៏ឈានចូលមកលុកលុយនៅតាមគ្រប់តំបន់គ្រប់ខេត្តនៅក្នុងប្រទេសនេះ ដើម្បីដូចថាជួនកាលគេស្វែងរកពួកយើងទៀត ហើយយើងហ្នឹងនៅរាល់ថ្ងៃហ្នឹងរស់ក្នុងការដូចថាលាក់ខ្លួនអ៊ីចឹងទេ មិនមានសិទ្ធិសេរីភាពអីដើរស្វេកស្វាចអីស្រេចតែនឹងចិត្តទេ ខ្លាចគេស្គាល់ ខ្លាចគេឃើញអីចឹងណា គេចាប់អ៊ីចឹងទៅណា»។
ជនភៀសខ្លួនពេលដែលឈឺម្ដងៗ អ្នកខ្លះត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យបួនប្រាំថ្ងៃ ហើយត្រូវចំណាយលើថ្លៃពេទ្យ ថ្លៃថ្នាំ អស់ថវិកាច្រើន ដូចករណីអ្នកស្រី វ៉ែន ដារ៉ា ជាដើម ដែលត្រូវចំណាយលើថ្លៃព្យាបាលអស់រាប់សែនបាតហើយ តែជំងឺរបស់អ្នកស្រីនៅមិនទាន់ធូរស្រាលទេ ហើយក៏មានសកម្មជនដទៃទៀតមានស្ថានភាពជំងឺប្រហាក់ប្រហែលនឹងអ្នកស្រីដែរ ដែលត្រូវការការមើលថែពីអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកជនភៀសខ្លួន។
ចំណែកសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់ទៀត ភៀសខ្លួននៅថៃ ៥ឆ្នាំ លោក តាំង សុផុន ប្រាប់ថា លោកមានវ័យចាស់អាយុជាង៦០ឆ្នាំ សុខភាពមិនសូវមាំមួនទេ ហើយក៏គ្មានមុខរបរអ្វីដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលចិញ្ចឹមជីវិតក្នុងប្រទេសថៃដែរ។ លោកបន្ថែមថា ពេលមិនស្រួលខ្លួនម្ដងៗ លោកគ្រាន់តែទិញថ្នាំ នៅជិតផ្ទះលេបមួយគ្រាៗប៉ុណ្ណោះ ព្រោះគ្មានប្រាក់បង់ថ្លៃព្យាបាល៖
«អត់យ៉ាងណាក៏ដោយត្រូវតែតស៊ូ ព្រោះអីយើងម្នាក់ៗតស៊ូនឹងជាតិនឹងគណបក្សហ្នឹងសុទ្ធតែម្ភៃឆ្នាំជាងអស់ហើយ រហូតដល់ពេលនេះហើយ ដូចថាយើងមានតែតស៊ូទៅមុខទៀតទេ រឿងទៅក្រោយអត់មានវិលទេ។ ទោះបីការលំបាកវេទនាយ៉ាងណាក៏ត្រូវតែប្រឹងដែរ មានដាច់បាយម្ដងៗទៅយកបាយលោកហូបដែរអត់មាន ពេលដាច់មែនទែនទៅ ប៉ុន្តែទោះបីយ៉ាងណាក៏យើងត្រូវតែតស៊ូដែរ ធ្វើម៉េចទេ បើយើងជាអ្នកតស៊ូទៅហើយ ឈាមអ្នកតស៊ូត្រូវតែតស៊ូ»។
សព្វថ្ងៃមានសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង អ្នកតស៊ូមតិ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនបរិស្ថាន កំពុងរស់នៅភៀសខ្លួនក្នុងប្រទេសថៃ ជិតមួយរយនាក់ ពួកគេបានរត់គេចដោយសារអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលឯកបក្សធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ។
ប្រធានគណៈកម្មការរដ្ឋបាលជនភៀសខ្លួនប្រចាំប្រទេសថៃ មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សៅ ពល័ក្ខ ឲ្យដឹងថា ជនភៀសខ្លួនដែលមានជំងឺប្រចាំកាយ និងមានអាយុច្រើនមានចំនួនប្រាំមួយនាក់ ហើយពួកគាត់ និងសកម្មជនផ្សេងទៀត បានប្រាក់ឧបត្ថម្ភពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្រៅប្រទេសមួយខែបីពាន់(៣.០០០)បាត ស្មើនឹងជិតកៅសិប(៨៨,២៣)ដុល្លារ។ លោកថា ប្រាក់នេះមិនគ្រប់សម្រាប់ចាយវាយក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃនោះទេ៖
«ខ្ញុំយល់ឃើញថាពួកគាត់ហ្នឹងគឺមានឆន្ទៈរឹងមាំល្អ ច្បាស់លាស់ល្អណាស់ក្នុងការចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរនៅប្រទេសកម្ពុជា ហើយជាពិសេសហ្នឹងគឺគាត់មិនបានទៅចុះចូលចុះញ៉មចុះចាញ់ជាមួយនឹងការលំបាក ដែលគាត់កំពុងប្រឈមទេ ដូច្នេះគាត់បានសម្រេចចិត្តរត់មកភៀសខ្លួននេះហើយ គឺគាត់មិនដែលនឹកមិនដែលគិតឃើញថាត្រឡប់ទៅវិញទៅចុះចូលជាមួយគណបក្សប្រជាជនជាដាច់ខាតអានេះគឺជាជំហរមួយ ដែលយើងឧស្សាហ៍ជួបគ្នា ប្រជុំគ្នាតាមហ្ស៊ូមអីហ្នឹងណា»។
លោក សៅ ពល័ក្ខ ឲ្យដឹងថា សកម្មជននយោបាយដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅប្រទេសថៃ មានចំនួន៣៦នាក់ បើរាប់ទាំងសមាជិកគ្រួសាររបស់ពួកគាត់ទៀតជាងហាសិប(៥០)នាក់ ហើយកូនៗរបស់ពួកគាត់មិនសូវបានទៅសាលារៀននោះទេ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អនាគតរបស់កុមារ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញរឿងនេះ ពីប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន និង អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជន លោក សុខ ឥសាន នៅថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ បានទេ ដោយសារទូរស័ព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ អ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជា លោក គឹម សុខ លើកឡើងថា ករណីដែលមានជនភៀសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសច្រើន ដោយសារការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយ បង្ហាញថារដ្ឋាភិបាលមិនបានគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយរបស់ពលរដ្ឋបានពេញលេញនោះទេ។ លោកបន្តថា កម្ពុជាគួរតែដោះស្រាយកុំឲ្យមានពលរដ្ឋចំណាកស្រុក ដោយសារការបញ្ចេញមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងការប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយរបស់ពួកគេ ទើបគេចផុតពីការថ្កោលទោសរបស់អន្តរជាតិ៖
«កាលណារដ្ឋាភិបាលប្រកាន់នូវជំហរថា ត្រូវតែកម្ទេចក្រុមណាមួយ ឬក៏បំផ្លាញគណបក្សណាមួយ ទោះបីបក្សប្រឆាំងនោះតូចឬធំក៏ដោយ នេះមិនមែនជាមូលដ្ឋាននៃខ្លឹមសារសន្តិភាពទេ ពីព្រោះសន្តិភាពកើតឡើងទៅបានលុះត្រាណាតែមានវិបត្តិ ឬបញ្ហាណាមួយគេអាចដោះស្រាយដោយការជជែកគ្នាបាន បើជជែកគ្នាមិនបាន ហើយរដ្ឋាភិបាលតាំងខ្លួនជាអ្នកកម្ទេចក្រុមមួយខាងទៀតនោះគ្មានទេសន្តិភាព គ្មានទេទាំងសន្តិភាពផ្លូវចិត្ត អត់មានទាំងសន្តិភាព»។
ជនភៀសខ្លួនទាំងនេះ ឲ្យដឹងថា បើទោះជាពួកគាត់ និងក្រុមគ្រួសារជួបការលំបាកពីបញ្ហាសុវត្ថិភាព បញ្ហាជីវភាព ជាពិសេសបញ្ហាសុខភាពនៅប្រទេសថៃក៏ដោយ ក៏ពួកគាត់មិនព្រមបោះបង់ឆន្ទៈ គោលជំហរ ក្នុងការកែប្រែ និងបញ្ចេញមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាលឲ្យងាកមកគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជានោះទេ។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិ មើលឃើញថា ករណីជនភៀសខ្លួនដោយសារនយោបាយ និងការបញ្ចេញមតិមានចំនួនច្រើននៅក្រៅប្រទេស គឺជាការកើនឡើងនូវអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយរបស់ពលរដ្ឋនៅកម្ពុជា ហើយអង្គការទាំងនេះចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលបើកលំហលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជូនពលរដ្ឋ និងអ្នកនយោបាយឡើងវិញ ឲ្យស្របតាមស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងអាចឲ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាពពិតប្រាកដ៕
No comments:
Post a Comment