Tuesday 5 November 2024

Malaysia objects to Vietnam’s South China Sea island building: media


Kuala Lumpur reportedly sent a letter of complaint over Hanoi’s development of a disputed reef.

By RFA Staff
2024.11.05

Kuala Lumpur reportedly sent a letter of complaint over Hanoi’s development of a disputed reef.
 
Malaysian PM Anwar Ibrahim, right, meets Chinese PM Li Qiang in Shanghai, Oct. 5, 2024. (X/Anwar Ibrahim)

 
Malaysia has protested over Vietnam’s island building in the South China Sea in a rare negative exchange between the neighbors, Reuters news agency cited Malaysian officials as saying.

Late last month, Radio Free Asia reported on Vietnam’s development of an airstrip on Barque Canada reef, an artificial island within the Spratly archipelago that Malaysia also claims. The reef’s landfill area is estimated to have expanded to nearly 2.5 square kilometers (617.7 acres) as of October 2024, more than doubling in a year.

Two unidentified officials told Reuters that the Malaysian government sent a letter of complaint to Vietnam’s foreign ministry in early October, before RFA’s report, “but has so far received no reply.”

Malaysia and Vietnam are among the six parties that hold overlapping claims in the South China Sea and to its numerous islands and reefs, alongside China, Brunei, the Philippines and Taiwan.

The Philippines has said it was “monitoring” Vietnam’s island-building activities but has not officially protested.

វៀតណាម​​ពង្រាយ​កម្លាំង​​ហាម​ឃាត់​​សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​​មិន​ឱ្យជួប​​​​​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​នៅ​ថ្ងៃ​បុណ្យ​កឋិន


Khmer Circle

This is more a propaganda coup/stun for Vietnam than it is for Cambodia given Hanoi's iron grip on the Hun regime at present.

So long as Khmer territory and waters - including the island of Koh Tral - have not been returned to Cambodia or the indigenous Khmers of Kapuchea Krom have not gained self-determination everything else is inconsequential at best.   

On the other hand, Hun Sen himself is hardly in any moral position to demand or request that Vietnam respect the rights of the Khmers of Kampuchea Krom [while Hanoi consistently demand of him that the same rights of Vietnamese in Cambodia be respected] when he is leading the abuse of these rights of Khmer people in Cambodia for decades with Vietnam's tacit support and encouragement.

^^^

ដោយ ប្រាជ្ញ ចេវ
2024.11.05

វៀតណាម​​ពង្រាយ​កម្លាំង​​ហាម​ឃាត់​​សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​​មិន​ឱ្យជួប​​​​​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​នៅ​ថ្ងៃ​បុណ្យ​កឋិន 

ភរិយាលោក ហ៊ុន សែន គឺអ្នកស្រី ប៊ុន រ៉ានី (រូបកណ្ដាល) ដង្ហែអង្គកឋិនទៅ​កាន់​​វត្ត​ពោធិគិរីវង្សារាម ឬ​​ វត្ត​ស្វាយសៀម​ថ្មី​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះត្រពាំង ទឹក​ដី​កម្ពុជាក្រោម នៅ​ថ្ងៃទី៤ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន


អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​​ពង្រាយ​កម្លាំង​​ហាម​ឃាត់​មិន​ឱ្យ​សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​​ប្រមាណ ៦០​នាក់​ជួប​​​​​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​កម្ពុជា​ដែល​ហែ​​កឋិន​ទៅ​កម្ពុជា​ក្រោម។ សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​របស់​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​នេះ​គឺ​ជា​ការ​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ។

ការ​លើក​ឡើង​របស់​សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​​ទាំង​នេះ​​ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​​ភរិយា​របស់​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​​លោក ​ហ៊ុន សែន​ គឺ​អ្នកស្រី ប៊ុន រ៉ានី និង ឧត្ដម​ប្រឹក្សា​ផ្ទាល់​ព្រះមហាក្សត្រអ្នកស្រី ម៉ែន សំអន​ ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​០៤ ខែ​​វិច្ឆិកា​ បាន​ដឹកនាំ​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន​ និង​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ ​​ដង្ហែ​អង្គ​កឋិន​ទាន​ចេញ​ពី​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ ​ទៅ​កាន់​​វត្ត​ពោធិគិរីវង្សារាម ឬ​​ វត្ត​ស្វាយសៀម​ថ្មី​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះត្រពាំង ទឹក​ដី​កម្ពុជាក្រោម។

Monday 4 November 2024

ប្រវត្តិ​លោក ប៉ែន បូណា មនុស្ស​បក្ស​ប្រជាជន លាក់​មុខ​ក្នុង​វិស័យ​សារព័ត៌មាន

សាច់ញាតិ​កញ្ញា នួន តឿន ថា ថៅកែ​រោងចក្រ​បញ្ឈប់​គាត់​ពី​ការងារ​ជា​ការ​រើសអើង​ផ្នែក​នយោបាយ


ដោយ ច័ន្ទ ដារ៉ូ
2024.11.04

សាច់ញាតិ​កញ្ញា នួន តឿន ថា ថៅកែ​រោងចក្រ​បញ្ឈប់​គាត់​ពី​ការងារ​ជា​ការ​រើសអើង​ផ្នែក​នយោបាយ 

កញ្ញា នួន តឿន ពលករ​ខ្មែរ ដែល​​អាជ្ញាធរ​​ម៉ាឡេស៊ី ចាប់​បញ្ជូន​មក​ឱ្យ​អាជ្ញាធរកម្ពុជា​ដាក់ពន្ធនាគារព្រៃ​ស។​
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកកញ្ញា នួន តឿន


សាច់ញាតិ​ពលករ​ខ្មែរ​​កញ្ញា នួន តឿន ដែល​អាជ្ញាធរ​​ចាប់​បញ្ជូន​ពី​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​យក​មក​​ជាប់គុក​នៅ​កម្ពុជា ខកចិត្ត និង​ចាត់ទុក​ថៅកែ​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​ដែល​សម្រេច​បញ្ឈប់​ការងារ​ថា ជា​ការរើសអើង​ផ្នែក​នយោបាយ។ មន្រ្តី​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា ប្រសិន​បើ​ការបញ្ឈប់​ការងារ​ម្តាយមីង​របស់​កញ្ញា នួន តឿន ដោយសារតែ​មាន​ក្មួយស្រី​ជាប់គុក ព្រោះ​និយាយ​រិះគន់​មេដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ជា​រឿង​មិន​ត្រឹមត្រូវ និង​ធ្វើ​ឱ្យ​គ្រួសារ​រួម​ទាំង​ជនជាប់ចោទ​កាន់តែ​រង​សម្ពាធ ឈឺចាប់​ថែម​ទៀត។

សាច់ញាតិ​របស់​កញ្ញា នួន តឿន មិន​សុខចិត្ត​ចំពោះ​ថៅកែ​រោងចក្រ ឃីង អេសជី អឺភែរីល (KING SG APPAREL) នៅ​ស្រុក​បរសេដ្ឋ ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ ដែល​បាន​បញ្ឈប់​លោកស្រី​ពី​ការងារ​ដោយ​គ្មាន​មូលហេតុ​ត្រឹមត្រូវ។

ម្តាយមីង​របស់​កញ្ញា នួន តឿន គឺ​លោកស្រី ឆេង ថុល ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី៣ ខែ​វិច្ឆិកា​ថា បុគ្គលិក​នៅ​ការិយាល័យ​រដ្ឋបាល​រោងចក្រ ឃីង អេសជី អឺភែរីល បាន​បញ្ជូន​ឯកសារ​ទៅ​ឱ្យ​ថៅកែ ព្រមទាំង​ហៅ​លោកស្រី​ទៅ​ជួប​ភ្លាមៗ ដើម្បី​បញ្ចប់​កិច្ចសន្យា​ការងារ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី១៣ ខែ​វិច្ឆិកា​ត​ទៅ គឺ​កើត​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​លោកស្រី​ត្រឡប់​ពី​សួរសុខទុក្ខ​ក្មួយស្រី​នៅ​ពន្ធនាគារ​ រាជធានី​ភ្នំពេញ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២ ខែ​វិច្ឆិកា។ លោកស្រី​បន្ត​ថា​ ទោះបីជា​តំណាង​សហជីព​នៅក្នុង​រោងចក្រ​ជួយ​អន្តរាគមន៍​យ៉ាង​ណាក្តី ក៏​ភាគី​រោងចក្រ​មិន​ព្រម​បន្ត​កិច្ចសន្យា​ការងារ​នេះ​ដែរ ដោយ​លើក​មូលហេតុ​ថា លោកស្រី​សុំច្បាប់​ឈប់​សម្រាក​ទៅ​មើល​ក្មួយស្រី​នៅក្នុង​ពន្ធនាគារ​ចំនួន​ពីរ​ដង ។លោកស្រី​យល់​ថា ហេតុផល​ដែល​ភាគី​រោងចក្រ​លើកឡើង​ដូច្នេះ​មិន​សម​ហេតុផល និង​មិន​អាច​ទទួលយក​បាន​នោះ​ទេ ពីព្រោះ​កន្លងមក​លោកស្រី​ប្រឹងប្រែង​ធ្វើការ ហើយ​ការ​ដាក់​ច្បាប់​សម្រាក​ទៅ​មើល​ក្មួយស្រី​នៅ​ពន្ធនាការ លោកស្រី​ក៏​បាន​សុំច្បាប់​ថៅកែ​ត្រឹមត្រូវ។ លោកស្រី​ថា​ការ​សម្រេច​បែបនេះ គឺ​អយុត្តិធម៌ ខណៈ​កម្មករ​មួយចំនួន​នៅក្នុង​ក្រុម​ជាមួយ​លោកស្រី​ធ្លាប់​សុំច្បាប់​សម្រាក​ច្រើន​ដង អ្នក​ទាំងនោះ​ត្រូវ​បាន​ថៅកែ​បន្ត​កិច្ចសន្យា​ការងារ ស្របតាម​តម្រូវការ​របស់​រោងចក្រ​ដែល​កំពុង​រើស​កម្មករ​ថ្មី​ឱ្យ​ចូល​ធ្វើការ​ថែម។ លោកស្រី​ថា ករណីនេះ​អាច​ពាក់ព័ន្ធ​ការរើសអើង ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ផ្នែក​នយោបាយ​ក្នុង​គោល​បំណង​ដាក់​សម្ពាធ​ទាំង​ផ្លូវចិត្ត និង​សេដ្ឋកិច្ច​លើ​គ្រួសារ​លោកស្រី ដែល​កំពុង​ទីទាល់​ក្រ​ស្រាប់​ឱ្យ​កាន់តែ​លំបាក ដោយសារ​ក្មួយ​របស់​លោកស្រី​ជា​អ្នករិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​កន្លង​មក។

Can Thai Land Bridge, Cambodian Canal Replace Malacca Strait for China? ...

Saturday 2 November 2024

Lost in translation: China’s elite-centric approach in Cambodia


Chhay Lim
Interpreter

Walking the talk will be needed to prove to young Cambodians
that the relationship is about partnership rather than pure profit.

China's long-term success in Cambodia hinges on building a more inclusive relationship that addresses the concerns of ordinary people (Sheldon Cooper/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)
 
China’s long-term success in Cambodia hinges on building a more inclusive relationship that addresses the concerns of ordinary people (Sheldon Cooper/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)
Published 1 Nov 2024


China has become Cambodia’s most influential partner in the past decade, driving development through massive investment, trade, and aid. Beijing’s landmark Belt and Road Initiative (BRI) has dramatically reshaped Cambodia’s economic landscape. Yet, while Beijing’s elite-driven strategy has solidified ties with Cambodia’s leadership, has it resonated with ordinary Cambodians? This question becomes more pertinent when viewed through the lens of “Xi Jinping Thought on Socialism with Chinese Characteristics”, which emphasises the Chinese Communist Party’s commitment to serving the people – a principle that ostensibly guides China’s foreign policy but may not always translate into grassroots engagement in recipient countries.

Despite the Cambodian government’s frequent praise of China’s development role, it is the people who bear the brunt of the side effects.

China’s calls for a “community of common destiny” with shared benefits seem to be lost in the implementation of China’s strategy in Cambodia. The assumption that economic ties automatically translate to goodwill is increasingly challenged by complex public perceptions. Chinese investments have undeniably transformed Cambodia, but concerns about transparency, environmental degradation, disparity and social issues, particularly the proliferation of online gambling, are widespread. These concerns have tarnished China’s image among many Cambodians, who question whether these grand projects genuinely align with their best interests – a direct challenge to China’s emphasis on people-centred development.

Friday 1 November 2024

ក្រុម​យុវជន​ខ្លះ​ចាត់​ទុក​វិធី​ស្នាម​ញញឹម​ខ្មែរ​បំផុស​ស្មារតី​ជាតិ​និយម ​និង​បង្ហាញ​គុណតម្លៃ​ប្រាសាទ​បុរាណ​កេរមរតក​ដូនតា


ដោយ ប្រាជ្ញ ចេវ
2024.10.31

ក្រុម​យុវជន​ខ្លះ​ចាត់​ទុក​វិធី​ស្នាម​ញញឹម​ខ្មែរ​បំផុស​ស្មារតី​ជាតិ​និយម ​និង​បង្ហាញ​គុណតម្លៃ​ប្រាសាទ​បុរាណ​កេរមរតក​ដូនតា 
ពិធី​ស្នាមញញឹម​ខ្មែរ​លើក​ទី​​០២​ នៅ​ក្នុង​បរិវេណ​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត នៅយប់​ថ្ងៃ​ទី៣០ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ

ក្រុម​សិល្បករ​ និង​ក្រុម​យុវជន​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​បាន​ដើរ​ដង្ហែ​ក្បូន​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ក្នុង​ពិធី​ស្នាម​ញញឹម​ខ្មែរលើកទី០២ នៅ​បរិវេណ​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត ដើម្បី​បំផុស​ស្មារតី​ជាតិ​និយម ​និង​បង្ហាញ​ពី​គុណតម្លៃ​ប្រាសាទ​បុរាណ​កេរ​មរតក​ដូនតា​ ក្នុង​បំណង​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​ទេសចរណ៍វប្បធម៌។

ពួកគេ​ស្លៀក​ពាក់​ឈុត​បុរាណ បង្ហាញ​កាយ​វិការ​រស់រវើក រំលឹក​គុណ​បុព្វបុរស​ខ្មែរ និង​ដើម្បី​អបអរ ខួប​លើក​ទី​២០ ឆ្នាំ នៃ​ការ​ឡើង​គ្រង​រាជ្យ​របស់​ព្រះ​មហាក្សត្រ សម្តេច ព្រះនរោត្ដម សីហមុនី។

មនុស្ស​រាប់​ពាន់​នាក់ ភាគ​ច្រើន​ជា​យុវជន និង​សិល្បករ​បាន​ចូលរួម​ពិធី​ស្នាមញញឹម​ខ្មែរ​លើក​ទី​​០២​ នៅ​ក្នុង​បរិវេណ​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត រយៈពេល​ពេល ២ថ្ងៃ ចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី២៩ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​តុលា

ពួកគេ​បាន​ដើរ​ក្បួន​ចម្រុះគ្នា​តាម​ទម្រង់​ប្រពៃណី​ជាតិ ដោយ​យុវជន​ខ្លះ​ស្លៀកពាក់​ប្រពៃណី​រួមមាន ឈុត​​​​​ល្ខោន​ខោល ល្បុក្កតោ ឈុត​ព្រះមុនីឥសី មេទ័ព​សម័យ​បុរាណ និង​ឈុត​ស្តេច​សម័យ​អង្គរ អម​ដោយ​គ្រូអាចារ្យ​ស្លៀក​ស បែប​ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា​ជាដើម។ ពិធី​នេះ​ធ្វើឡើង​ដើម្បី​បង្ហាញ​ឱ្យ​កូនខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយ និង​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​បាន​ឃើញ​នូវ​ទិដ្ឋភាព​អាណាចក្រ​អង្គរ បំណង​ពញ្ញាក់​អារម្មណ៍​ឱ្យ​កូន​ខ្មែរ​​ដឹងគុណ ​បុព្វ​បុរស​ខ្មែរ​ដែល​ពលី​ជីវិត​ការពារ​ទឹកដី។

Ukraine war stirs memories of North Korea’s long-secret Vietnam venture


In the 1960s, North Korea wanted its pilots to get combat experience in the battle against ‘imperialism.’

By Luna Pham for RFA
2024.10.30 

A group of North Korean pilots pose with late Maj. Gen. Phan Khac Hy (first row, fourth from right), the political commissar of the North Vietnamese Air Force Command in an undated photo.

A group of North Korean pilots pose with late Maj. Gen. Phan Khac Hy (first row, fourth from right), the political commissar of the North Vietnamese Air Force Command in an undated photo. (Maj. Gen. Phan Khac Hy’s family)

North Korea’s deployment of thousands of troops to help Russia fight its war against Ukraine has set alarm bells ringing in Western capitals. It has also prompted military analysts to look at Pyongyang’s past involvement in foreign wars for any indication of what to expect.

Over the past 60 years, the North Korean army is known to have directly taken part in the Vietnam War and the Yom Kippur War in the Middle East in 1973. The Vietnam War was the longer of the two and on a much bigger scale.

In 1965, Kim Il Sung, North Korea’s founder and grandfather of current leader Kim Jong Un, was sending young fighter pilots to North Vietnam to battle what they saw as Western imperialism and colonialism.


Headstone of Won Hong Sang, the first North Korean pilot killed in action in North Vietnam in 1965 aged 19.
Credit: Dan Tri newspaper
 

Headstone of Won Hong Sang, the first North Korean pilot killed in action in North Vietnam in 1965 aged 19. (Dan Tri newspaper)
 

The first, and the youngest, of the North Korean pilots to die in Vietnam was Won Hong Sang, shot down on Sept. 24, 1965, at the age of just 19. His death, however, didn’t deter the North Korean leadership from seeking a greater role in the war against the U.S. military.

Thursday 31 October 2024

#អាស៊ីសេរីពន្យល់៖ រដ្ឋាភិបាលត្រកូល«ហ៊ុន» និងអំពើគាបសង្កត់ឆ្លងដែន

រដ្ឋាភិបាល​រង​ការ​រិះគន់​ថា ព្យាយាម​បិទ​បាំង​ព័ត៌មាន​អំពី​ការ​បង្ក្រាប​ទីតាំង​នៃ​សម្បុក​ឧក្រិដ្ឋជន​ឆបោក​អនឡាញ


ដោយ មាន ​ឫទ្ធិ
2024.10.31

រដ្ឋាភិបាល​រង​ការ​រិះគន់​ថា ព្យាយាម​បិទ​បាំង​ព័ត៌មាន​អំពី​ការ​បង្ក្រាប​ទីតាំង​នៃ​សម្បុក​ឧក្រិដ្ឋជន​ឆបោក​អនឡាញ 

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ចូលរួមពិធីបើកការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ និងកីឡាជាតិជនពិការលើកទី២ កាលពីថ្ងៃទី៣០ តុលា ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត


អាជ្ញាធរ​នៃ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត រង​ការ​រិះគន់​ថា ព្យាយាម​បិទបាំង​ព័ត៌មាន​អំពី​ការ​បង្ក្រាប​ទីតាំង​នៃ​សម្បុក​ឧក្រិដ្ឋជន​ឆបោក​តាម​អនឡាញ។ អ្នកឃ្លាំមើល​ថា ការណ៍​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​មិន​បង្ហាញ​តម្លាភាព និង​បិទ​បាំង​ជន​សង្ស័យ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អំពើ​ឆបោក​តាម​អនឡាញ (Online) នោះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មហាជន និង​អន្តរជាតិ​កាន់​តែ​អស់​ជំនឿ​លើ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ និង​មាន​មន្ទិល​សង្ស័យ​អំពី​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុករលួយ​របស់​អាជ្ញាធរ​សម្រួល​ឱ្យ​ក្រុម​ជនល្មើស​អាច​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទី​កន្លែង​សម្រាប់​ប្រតិបត្តិការ​អំពើ​ឆបោក​តាម​អនឡាញ​ពី​មួយ​កន្លែង​ទៅ​មួយ​កន្លែង​នៅ​លើ​ទឹកដី​ខ្មែរ។

ពលរដ្ឋ និង​អ្នកឃ្លាំមើល​លើកឡើង​ថា ចំណាត់​ការ​បង្ក្រាប​របស់​កម្លាំង​អគ្គស្នងការដ្ឋាន​នគរបាល​ជាតិ​នៅ​អគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅ​តំបន់​គីឡូ៣២។ ថ្មីៗ​នេះ អាច​គ្រាន់តែ​ជា​ឆាក​ល្ខោន​សម្ដែង​ឱ្យ​ល្អ​មើល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បី​ឱ្យ​ក្រុម​បណ្ដាញ​អ្នក​ប្រតិបត្តិការ​ឆបោក​តាម​អនឡាញ​ផ្លាស់ទី​ទៅ​តាំង​ជម្រក​ឧស្សាហកម្ម​តាម​អនឡាញ​ពួកគេ​នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​ជាយ​ដែន​វិញ។

#អាស៊ីសេរីពន្យល់៖ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​កម្ពុជា ​នៅតែ​មិន​អាច​ទាក់ទាញ​អ្នក​វិន...

អ្នក​វិភាគ​រិះគន់​លោក ហ៊ុន សែន ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចូលរួម​​ពិធី​​ព្រះមហាក្សត្រ

 

Khmer Circle

Hun Sen's personal aide was probably too scared to point out that he is no longer PM?

^^^

ដោយ ប្រាជ្ញ ចេវ
2024.10.30

អ្នក​វិភាគ​រិះគន់​លោក ហ៊ុន សែន ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចូលរួម​​ពិធី​​ព្រះមហាក្សត្រ  
ប្រធានព្រឹទ្ធសភា​លោក ហ៊ុន សែន (ឆ្វេង) និង​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងពិធិ​ខួបគ្រងរាជ្យសម្បត្តិព្រះមហាក្សត្រ នៅ​ព្រះបរមរាជវាំង កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា និង​ជា​មេ​បក្ស​កាន់អំណាច​ លោក ហ៊ុន សែន លោក​នៅ​តែ​ស្រឡាញ់​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ព្រោះ​ធ្លាប់​ស្លៀកពាក់​វា​យូរ​មក​ហើយ ដូច្នេះ​លោក​សុំ​គ្រង​ឯកសណ្ឋាន​នេះ​ទៅ​ចូលរួម​ខួប​២០​ឆ្នាំ​នៃ​រាជ​ពិធី​គ្រង​រាជ្យសម្បត្តិ​ព្រះមហាក្សត្រ។ អ្នកវិភាគ និង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​រិះគន់​ថា ការណ៍​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ស្លៀកពាក់​ឬ​គ្រង​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ខុស​តួនាទី​បែប​នេះ ជា​ការ​មិន​ផ្ដល់​តម្លៃ​ឱ្យ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ផ្លូវការ​មែនទែន​ គឺ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និង​ព្រះ​រាជពិធី​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ។

អ្នក​សង្កេតការណ៍​រិះគន់​ថា លោក ហ៊ុន សែន នៅតែ​មិន​ដាច់​អាល័យ​តួនាទី​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដោយ​លោក​បាន​ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៅ​ចូលរួម​ព្រះរាជ​ពិធី​គ្រង​រាជ្យសម្បត្តិ​ព្រះមហាក្សត្រ បើ​ទោះ​ជា​លោក​អស់​មុខតំណែង​នេះ​ជាង ១​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ក្ដី។ មន្ត្រី​បក្ស​កាន់​អំណាច​ថ្លែង​ការពារ​លោក ហ៊ុន សែន ថា ការ​គ្រង​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ មិន​ខុស​ទាស់​អ្វី​ទេ ព្រោះ​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ជា​សាធារណៈ​ឱ្យ​ដឹង​ជា​មុន​ហើយ។

អ្នក​សិក្សា​ច្បាប់ និង​អភិបាល​កិច្ច​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត លើកឡើង​ថា ទាំងនេះ​ជា​ការ​បង្ហាញ​ពី​ឥរិយាបថ​មិន​ឱ្យ​តម្លៃ​ពិធី​ផ្លូវការ​របស់​ជាតិ នៃ​ព្រះមហាក្សត្រ និង​ជា​ការ​មើល​ងាយមើល​ស្រាល​ទៅ​នឹង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ដែល​ជា​កូន​ប្រុស​របស់​ខ្លួន។ លោក​រំលឹក​ថា កាល​ពី​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​មុន លោក ហ៊ុន សែន បាន​ពាក់​វ៉ែនតា​ខ្មៅ​ឈរ​ថត​ក្នុង​ពិធី​ផ្លូវការ​ជាមួយ​អង្គ​ព្រះមហាក្សត្រ ថ្ងៃ​នេះ​ លោក​ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ទាំង​ដែល​លោក​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា។

លោក វ៉ន់ ចាន់ឡូត៖ «ការ​បង្ហាញ​នូវ​ឥរិយាបថ​ខ្លះ​ការ​គោរព និង​ឱ្យ​តម្លៃ​ទៅ​ដល់​ពិធី​ផ្លូវការ​របស់​ជាតិ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ​ ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា គួរតែ​នូវ​ឯកសណ្ឋាន​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា ពុំគួរ​ប្រើ​ឯកសណ្ឋាន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទេ ហើយ​មួយ​ទៀត​ ជា​ការ​មើលងាយ​មើលស្រាល​ទៅ​នឹង​សមត្ថភាព​កូន​ប្រុស​របស់​ខ្លួន​ឯង​ដែល​កំពុង​តែ​កាន់​តួនាទី​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី»

Tuesday 29 October 2024

បក្ស​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល និង​សង្គម​ស៊ីវិល ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឱ្យ​បង្ហាញ​គម្រោង​លម្អិត​អំពី​ចំណាយ​ថវិកាជាតិ​ឆ្នាំ​២០២៥


Khmer Circle

The message from these ruling officials to their children - which the latter often love to repeat - is 'we do, so we take'. In this way the norms and culture of corruption are self-sustained, nurtured and perpetuated from one generation to the next. Criticise or contrast their wealth and opulence to the dispossessed and destitute living off the streets - including minors and other vulnerable groups like the disabled and elderly - and one could be labelled a 'Communist' or something worse even though these people owe everything – power, wealth and status – to their Communist roots. 

Indeed, most of these officials, including the one pictured here, received their education in the former Soviet Union or Soviet Bloc.

^^^

ដោយ ឡេង ម៉ាលី
2024.10.29

បក្ស​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល និង​សង្គម​ស៊ីវិល ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឱ្យ​បង្ហាញ​គម្រោង​លម្អិត​អំពី​ចំណាយ​ថវិកាជាតិ​ឆ្នាំ​២០២៥  
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ នៅទីស្ដីការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ កាល​ពីថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។
រូបហ្វេសប៊ុកក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ

បក្ស​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​សម្ដែង​ការ​បារម្ភ​អំពី​តម្លាភាព នៃ​គម្រោង​ចំណាយ​ថវិកាជាតិ​ឆ្នាំ​២០២៥ និង​ស្នើ​ឱ្យ​បង្ហាញ​គម្រោង​លម្អិត​។ ការ​បារម្ភ​នេះ ធ្វើឡើង​បន្ទាប់​ពី​អង្គប្រជុំ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​កាលពី​ថ្ងៃទី​២៥ ខែ​តុលា បាន​អនុម័ត​ថវិកាជាតិ​ជាង ៩​ពាន់​លាន​ដុល្លារ សម្រាប់​ចំណាយ​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៥ ខាងមុខនេះ ហើយ​ក្រសួង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ថា នឹង​ផ្សព្វផ្សាយ​សេចក្ដី​ព្រាងច្បាប់ ១​សប្ដាហ៍​ក្រោយ ក្រោយ​ទៅ​ដល់​រដ្ឋសភា។

មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​ផ្ដល់​ឯកសារ​ព័ត៌មាន​នៃ​គម្រោង​ចំណាយ នៅមុន​ពេល​ដាក់​ជូន​រដ្ឋសភា​អនុម័ត ដើម្បី​ផ្ដល់​ឱកាស​ដល់​មជ្ឈដ្ឋាន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ថវិកា លើក​មតិយោបល់​ជា​មូលដ្ឋាន សម្រាប់​ឱ្យ​សមាជិកសភា​តវ៉ា ក្នុង​គោលដៅ​កែ​លម្អ​ការ​ចំណាយ​របស់​រដ្ឋ​ឱ្យ​ត្រឹមត្រូវ​តាម​សេចក្ដី​ត្រូវការ។

អនុប្រធាន​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ លោក សុន ឆ័យ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី​២៦ ខែ​តុលា ថា តាម​បទពិសោធន៍ កាល​លោក​នៅ​ជា​តំណាងរាស្ត្រ និង​អតីត​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ហិរញ្ញវត្ថុ លោក​ទទួល​បាន​ឯកសារ​គម្រោង​ថវិកាជាតិ​ក្នុង​អំឡុង​ខែ​តុលា ដែល​មាន​ពេល​ពិនិត្យ​លើ​ការ​ចំណាយ មុន​នឹង​ពិភាក្សា​អនុម័ត​នៅ​សភា។

Monday 28 October 2024

សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ថា ពួកគាត់​បង្ខំ​ចិត្ត​ចុះចូល​ជាមួយ​បក្ស​កាន់អំណាច​ដើម្បី​ការពារ​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​គ្រួសារ


ដោយ ច័ន្ទ ដារ៉ូ
2024.10.28

សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ថា ពួកគាត់​បង្ខំ​ចិត្ត​ចុះចូល​ជាមួយ​បក្ស​កាន់អំណាច​ដើម្បី​ការពារ​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​គ្រួសារ  
លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី២៥ តុលា ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

សកម្មជនបក្សប្រឆាំង​អះអាង​ថា ពួកគាត់​ធ្លាប់​បង្ខំចិត្ត​ចុះចូល​ជាមួយ​បក្ស​កាន់អំណាច គឺ​ដើម្បី​រក្សាសុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​ក្រុមគ្រួសារ ជាពិសេស​គេច​ពី​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​តាម​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ក្រោម​ការ​បញ្ជា​ពី​លោក ហ៊ុន សែន។ ទោះ​ជា​យ៉ាងណា សកម្មជន​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ចុះចូល​ជាមួយ​បក្ស​កាន់​អំណាច​បាន​ចាកចេញ​ពី​បក្ស​នេះ​វិញ ក្រោយ​ចុះចូល​បានមួយ​រយៈពេល។ តើ​មាន​អ្វី​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​បង្ខំចិត្ត​ចុះចូល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ហើយ​រត់​ចេញ​មក​បក្ស​ប្រឆាំង​វិញ?

មន្រ្តី និង​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំងមួយ​ចំនួន​បាន​ចេញ​វីដេអូ​សុំទោស លោក ហ៊ុន សែន និង​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោយ​និយាយ​ទម្លាក់​កំហុស​លើ​ខ្លួន​ឯង ឬ​ចុះចូល​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដើម្បី​ទទួល​បាន​ការ​ដោះលែង​ឱ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ ឬ​បញ្ចៀស​ការចាប់ខ្លួន​ដាក់​ពន្ធនាគារ និង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ផ្សេងៗ​ទៀត។ ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​ អ្នកខ្លះ​ក៏​រត់​ចេញ​ពី​គណបក្ស​កាន់អំណាច​វិញ ក្រោយ​អ្នកទាំងនោះ​គេច​ខ្លួន​រួចផុត​ពី​កណ្តាប់​ដៃ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដោយសារតែ​ពួកគេ មិនអាច​បម្រើ​មហិច្ឆតា​របស់​មេដឹកនាំផ្តាច់ការ​ដែល​ផ្ទុយ​ពី​ឧត្តមគិត។

Sunday 27 October 2024

អង្គការ Right Livelihood ស្នើ​អ្នក​រាយការណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់ UN ឱ្យ​ជួយ​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឱ្យ​ដោះលែង​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ

 

ដោយ សេក បណ្ឌិត
2024.10.25

អង្គការ Right Livelihood ស្នើ​អ្នក​រាយការណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់ UN ឱ្យ​ជួយ​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឱ្យ​ដោះលែង​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ  
(ពីឆ្វេងទៅស្ដាំ) សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ ៥រូប គឺ​លោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា លោក យីម លាងហ៊ី ​លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុត និង​កញ្ញា ភួន កែវរស្មី ដែល​នឹង​ត្រូវ​ចូលរួម​សវនាការ នៅ​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។ 
 

អង្គការ រ៉ៃថ៍ ឡៃហ្វ៍លីហ៊ូដ (Right Livelihood) ដែល​ធ្លាប់​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​ដល់​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ បាន​ធ្វើ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ផ្ទាល់​មាត់ លើ​ការ​កាត់ទោស​សកម្មជន​បរិស្ថាន​របស់​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​ទាំង ១០នាក់ ដោយ​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ ទៅ​កាន់​អង្គប្រជុំ​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​សិទ្ធិមនុស្ស នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ដើម្បី​រក​យុត្តិធម៌​ជូន​ពួក​គេ។ សង្គម​ស៊ីវិល គាំទ្រ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ផ្ដល់​ពានរង្វាន់ រ៉ៃថ៍ ឡៃហ្វ៍លីហ៊ូដ ថា មាន​អំណះអំណាង​ច្បាស់លាស់។

នេះ​ជា​លើក​ទី២ ហើយ ដែល​អង្គការ​ផ្ដល់​ពានរង្វាន់ រ៉ៃថ៍ ឡៃហ្វ៍លីហ៊ូដ (Right Livelihood) ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​ស៊ុយអែត (Sweden) បាន​ថ្លែងការណ៍​ទៅ​កាន់​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស ស្ដីពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ដោយ​លើក​យក​ករណី​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ កាត់ទោស និង​ចាប់​ឃុំ​លើ​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ ៥នាក់ ដោយសារ​ពួក​គេ​ប្រើ​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន ដើម្បី​ការពារ​បរិស្ថាន។

នៅ​ក្នុង​សម័យ​ប្រជុំ​លើក​ទី៥៧ នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ នៅ​ទីក្រុង​ហ្សឺណែវ (Geneva) ប្រទេស​ស្វីស (Switzerland) កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៤ ខែតុលា មន្ត្រី​តស៊ូ​មតិ​របស់​អង្គការ តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ (Right Livelihood) អ្នកស្រី ហ្វេដូរ៉ា ប៊ែរណាដ៍ (Fédora Bernard) បាន​ស្នើ​ទៅ អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា លោក វិទិត មុនតាប៊ន (Vitit Muntarbhorn) ឱ្យ​ជជែក​ដោះស្រាយ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា អំពី​ករណី​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​ដាក់​ពន្ធនាគារ ដោយ​លោកស្រី​អះអាង​ថា មាន​ភាព​អយុត្តិធម៌។ ទន្ទឹមគ្នា​នេះ មន្ត្រី​ផ្នែក​តស៊ូ​មតិ​រូប​នេះ ក៏​បាន​ចោទ​សួរ​ទៅ​កាន់ លោក វិទិត មុនតាប៊ន អំពី​វិធី​ដោះស្រាយ និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដើម្បី​ស្វែងរក​យុត្តិធម៌​ចំពោះ​សកម្មជន​ការពារ​បរិស្ថាន​នៅ​កម្ពុជា។

Saturday 26 October 2024

Cambodia’s once-massive national park continues to lose its forest

 

One of Cambodia’s largest protected areas, Botum Sakor National Park, continues to lose tree cover, recent satellite data show.

Officially designated as a national park in 1993, Botum Sakor initially covered more than 182,000 hectares (450,000 acres) of evergreen, semi-evergreen and mangrove forests. Older surveys from the 1990s and 2000s show that the park was historically home to numerous wildlife, including the critically endangered Sunda pangolin (Manis javanica), and the pileated gibbon (Hylobates pileatus).

Today, Botum Sakor National Park (BSNP) is a whisper of the expansive old-growth forest it once was. From 2002 to 2023, the national park lost 30% of humid primary forest within the park’s originally designated limits, according to the Global Forest Watch (GFW) monitoring platform.

Much of the clearing has been a result of the Cambodian government handing off parcels of BSNP to tycoons closely aligned with the longtime ruling party, Mongabay has previously reported. On these concessions, the government has permitted a range of development activities, from commercial crop plantations like acacia and oil palm to hotels and infrastructure for tourism and energy projects. The Cambodian government has privatized more than 158,000 hectares (390,000 acres) of the originally designated park as of August 2023.

Recent preliminary satellite data on GFW show that between July and October 2024, there was further deforestation within the park’s boundaries, both within the concessions and inside the last remaining tracts of intact forest.

 

តុលាការ​ដោះលែង​ស្ថាបនិក​គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ ​លោក សៀម ភ្លុក បន្ទាប់​ពី​លោក​អនុវត្ត​ទោស ២ឆ្នាំ ៦ខែ​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ


ដោយ ខាន់ លក្ខិណា
2024.10.25

តុលាការ​ដោះលែង​ស្ថាបនិក​គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ ​លោក សៀម ភ្លុក បន្ទាប់​ពី​លោក​អនុវត្ត​ទោស ២ឆ្នាំ ៦ខែ​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ 

លោក សៀម ភ្លុក ស្ថាបនិក​គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ​ (អាវពណ៌ផ្ទៃមេឃ) ពេល​ចេញ​ពី​ពន្ធនាគារព្រៃស ឬ​មណ្ឌលអប់រំ​កែប្រែ​ទី១ «ម១» នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។
រូបពីពលរដ្ឋ


ស្ថាបនិក​គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ​លោក សៀម ភ្លុក ទទួល​បាន​សេរីភាព​វិញ​ហើយ នៅ​ថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា បន្ទាប់​ពី​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ជាង ២ ឆ្នាំ ក្នុង​សំណុំ​រឿង​បង្កើត​ គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ។ យ៉ាង​ណា​លោក សៀម ភ្លុក នៅ​តែ​ចាត់​ទុក​ការ​កាត់​ឱ្យ​ លោក​មាន​ទោស​និង​ជាប់​ឃុំ ២ឆ្នាំ ៦ខែ​កន្លង​មក​នេះ​ថា​ ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌។

ស្ថាបនិក​គណបក្ស​បេះដូង​ជាតិ​លោក សៀម ភ្លុក ដែល​ទើប​ចេញ​ពី​ពន្ធនាគារ​ ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​បន្ត​ជីវភាព​នយោបាយ និង​ទាមទារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព ព្រម​ទាំង​យុត្តិធម៌​នៅ​ ក្នុង​សង្គម បន្ទាប់​ពី​លោក​ទទួល​បាន​សេរីភាព​វិញ។ ប៉ុន្តែ​លោក​មិន​ទាន់​បញ្ជាក់​នៅ​ឡើយ ថា​នឹង​បន្ត​ជីវភាព​នយោបាយ​ជាមួយ​គណបក្ស​ណា​មួយ​នៅ​ឡើយ។

តើមានអ្វីនៅពីក្រោយការនិយាយទម្លាក់កំហុសលើខ្លួនឯងរបស់អ្នកជាប់ឃុំមួយចំនួន?

Thursday 24 October 2024

Cambodian journalist freed on bail after apology over posts


Mech Dara is known for his coverage of online scam centers.

By RFA Staff
2024.10.24

Cambodian journalist freed on bail after apology over posts 
Cambodian freelance journalist Mech Dara, who was released on bail waves from a car in front of the main provincial prison of Kendal Province, southern Phnom Penh, Oct. 24, 2024.
AP Photo/Heng Sinith


Award-winning Cambodian journalist Mech Dara, who was charged with incitement to provoke disorder over his social media posts, was released on bail on Thursday, media reported.

The case against Mech Dara, known for his hard-hitting reporting on cyber-scam compounds and human trafficking, drew significant condemnation from human rights groups and foreign governments.

The CamboJA News media outlet said a court in Kandal province near the capital, Phnom Penh, released Mech Dara on bail and it published pictures of him being driven away in a vehicle. Other details of his legal status were not immediately clear.

Mech Dara was arrested on Sept. 30 and charged a day later with “incitement to provoke serious social disorder” under articles 494 and 495 of the criminal code, facing up to two years of prison.

On Wednesday, a media outlet friendly to the government published a video of Mech Dara apologizing for his social media posts and asking for forgiveness after he was brought to court for five hours of questioning.

The outlet, Fresh News, also posted photos of three handwritten, thumb-printed pages – letters it said Mech Dara wrote to Senate President Hun Sen and his son, Prime Minister Hun Manet.

សម្ភាសលោក ស៊ឹង សែនករុណា ជុំវិញការបង្កើតអង្គការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ

កម្ពុជា​ស្នើ​ឱ្យ​ចិន​ជួយ​បង្ក្រាប​សំឡេង​អ្នក​រិះគន់​តាមរយៈ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ព័ត៌មាន


ដោយ សេក បណ្ឌិត
2024.10.23

កម្ពុជា​ស្នើ​ឱ្យ​ចិន​ជួយ​បង្ក្រាប​សំឡេង​អ្នក​រិះគន់​តាមរយៈ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ព័ត៌មាន  
លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត (ឆ្វេង) និង​នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក លី ឈាង (Li Qiang) ក្នុង​ជំនួប​នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង ប្រទេសចិនកាលពីថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ២០២៣។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

អ្នក​ឃ្លាំមើល និង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​រិះគន់​ភាព​ស្អិតល្មួត​នៃ​ទំនាក់ទំនង​កម្ពុជា-ចិន​បច្ចុប្បន្ន​ថា កំពុង​ទាញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុម​គ្រួសារ​ត្រកូល​ហ៊ុន អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​គោលការណ៍​ច្បាប់ និង​បង្ក​ការ​បែកបាក់​ឯកភាព​ជាតិ​កាន់​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​កុម្មុយនិស្ត​ចិន បង្ក្រាប​សំឡេង​ពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ឯង។ ប្រតិកម្ម​បែប​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បាន​ស្នើ​សុំ​ភាគី​ចិន​ជួយ​បង្ក្រាប​សំឡេង​អ្នក​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន តាមរយៈ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ព័ត៌មាន​ជា​មួយ​គ្នា។

អ្នកឃ្លាំមើល​ព្រួយបារម្ភ​ថា សិទ្ធិ​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ពលរដ្ឋ និង​អ្នក​មាន​និន្នាការ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​អាច​នឹង​កាន់​តែ​រួម​តូច​ចង្អៀត និង​ប្រឈម​ការ​ចាប់​ចង​ពី​សំណាក់​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន កាន់​តែ​ខ្លាំង​បន្ទាប់​ពី​ភាគី​កម្ពុជា​ស្នើ​សុំ​ឱ្យ​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន (PLA) ជួយ​បង្ក្រាប​សំឡេង​អ្នក​រិះគន់ តាមរយៈ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ព័ត៌មាន​ជា​មួយ​គ្នា។

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា អ្នកឃ្លាំមើល​រិះគន់​ថា ការ​អនុវត្ត​បែប​នេះ​គឺ​ផ្ទុយ​ពី​គោលការណ៍​ច្បាប់​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដែល​ផ្ដល់​តម្លៃ​ដល់​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ និង​សំឡេង​អ្នក​រិះគន់។

គំនិតខ្វែងគ្នា ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងការតវ៉ាឱ្យគោរ...

Khmer Circle: 

The main flaw with the PPA is that there is no concrete provision or guarantee that its signatories are bound by obligation to honour their commitment should any of those parties to the agreement fail to honour its core principles.

The major concern in the post 1993 UN-supervised election was that the losing party - CPP - still controlled over 70 per cent of the nation's armed forces and that was what the CPP and Hun Sen used thereafter in his piece-meal demolition job on opposition parties; a process that reached its climax in the violent 1997 coup, spelling the end not only of Funcinpec and constitutional/democratic multi-party arrangement but also the PPA itself.

Had Cambodia, on the other hand, been empowered to make the transition to democracy and the spirit of the PPA had endured or been alive to this day none of the pressing issues confronting the Cambodian people at present would also not be there; issues ranging from the 2005 Supplemental Treaty, the 99 years land concessions, the CLV Triangle Development etc. all involving Vietnam as their principal beneficiary. There would also have been greater forest canopy to keep the temperature a bit cooler along with more historical landmarks like lakes filled with water lilies and lotus, mountains to climb up ... not to mention the piece-meal border land encroachments going on with complete de facto connivance of the Hun regime.

When one keeps all these dynamics and power-play in mind, Sihanouk’s call on the UN or its in-country missions and observers to leave Cambodia so soon following that historic election appears even more baffling – to say the least.  

^^^

Wednesday 23 October 2024

Chea Mony: Leader of Cambodia's new opposition party


The former union leader is brother of a labor organizer gunned down in 2004.

By Yang Chandara for RFA Khmer
2024.10.22

 
Chea Mony, then-president of the Free Trade Union of Workers of the Kingdom of Cambodia, stands in front of a statue of his brother, Chea Vichea, during an event marking the 12th anniversary of the latter’s death, in Phnom Penh, Cambodia, January 22, 2016.
Samrang Pring/Reuters
 

It was in his first job as a teacher 30 years ago that Chea Mony, who last month became head of Cambodia’s newest opposition party, got involved in activism.

Together with another young math teacher, Rong Chhun — who later became a prominent labor activist — they formed a teachers' union to combat what they viewed as injustices at the school.

“We were called ‘democratic teachers,’” Chea Mony, 55, told Radio Free Asia in an interview. 

“I did not like corruption. I did not like to see an exploitation of our schoolteachers’ hours,” he said. “I did not like to see the students having to cross a river to go to school, and when they did not have the money to pay the boat fares, they were not allowed to take the boats to school.”

“Because of that, we organized a protest,” he said.

តើ​ការបោះពុម្ព​ក្រដាស​ប្រាក់​ថ្មី​២សែនរៀល​ជា​សញ្ញា​បង្ហាញ​វិបត្តិ​សេដ្ឋក...

Monday 21 October 2024

No K-pop dreams: Cambodian Princess Jenna, 12, ‘does not, and will not become an idol trainee’ despite hailed as next Lisa from Blackpink

Khmer Circle: Whatever...

^^^

Malay Mail
Malay Mail

KUALA LUMPUR, Oct 20 — Jenna Norodom is no ordinary 12-year-old.

The Cambodian royalty is the great-granddaughter of the late Norodom Sihanouk, Cambodia’s former king.

She had her first taste of showbiz at just six years old, acting in several Khmer television dramas — and last month, she won the Best Newcomer Actress award at the second Cambodia-Asia Film Festival for the Cambodian horror film, The Night Curse Of Reatrei.

Jenna has studied opera at the Music Arts School in Phnom Penh, and can speak French, Khmer, Thai, Chinese and English, reported South China Morning Post.

Her talent saw her being signed up by K’ve Entertainment, a K-pop entertainment agency in Cambodia at the age of 10, two years ago.

Her dance covers of girl group aespa’s Next Level and Blackpink’s Pretty Savage has garnered half a million views on YouTube and she has also performed a Kpop style song she wrote, The First Day Without You, at a Korea-Cambodia music festival.

អ្នកភូមិ​ចោទ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន និង​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ​ថា ឃុបឃិត​​ចាប់​គោយន្ត​ពលរដ្ឋ បង្ខំ​​​ប្រគល់​ដី​ឱ្យ​​ក្រុមហ៊ុន

 

ដោយ ជីវិតា
2024.10.21

អ្នកភូមិ​ចោទ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន និង​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ​ថា ឃុបឃិត​​ចាប់​គោយន្ត​ពលរដ្ឋ បង្ខំ​​​ប្រគល់​ដី​ឱ្យ​​ក្រុមហ៊ុន  
អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន និង​តំណាង​ក្រុមហ៊ុន លោក ឈៀង គង់នៅ ហៅ​ពលរដ្ឋ​មក​ធ្វើ​កិច្ចសន្យា ប្រគល់​ដី​ឱ្យ​ទៅ​ខាង​ក្រុមហ៊ុន ស្ថិត​នៅ​ភូមិ​បុស្ស ឃុំ​ម្លូព្រៃពីរ ស្រុក​ឆែប ខេត្ត​ព្រះវិហារ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៣ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤។

អ្នកភូមិ​ចោទ​តំណាង​ក្រុមហ៊ុន​ក្រុមហ៊ុន​ស្ករអំពៅ​ចិន ឈ្មោះ ហេង ហ្វូ (Hengfu Group Sugar Industry) នៅ​ខេត្តព្រះវិហារ​ថា បាន​ឃុបឃិត​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន និង​ទាហាន​ប្រដាប់​ដោយ​កាំភ្លើង ដើរ​គំរាម និង​ចាប់​គោយន្ត​ពលរដ្ឋ​ធ្វើជា​ចំណាប់ខ្មាំង ដើម្បី​ជា​ថ្នូរ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ព្រម​ផ្ដិតមេដៃ ប្រគល់​ដី​ឱ្យ​ទៅ​ក្រុមហ៊ុន។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា ទង្វើ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ធ្វើ​មក​លើ ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​កួយ ដោយ​ហិង្សា និង​គំរាមកំហែង នេះ​គឺ​ជា​អំពើ​ខុសច្បាប់ ហើយ​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ គួរតែ កោះហៅ​ភាគី​ទាំងពីរ មក​ដោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី។

ប្រជា​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​កួយ រស់នៅ​ភូមិ​បុស្ស ឃុំ​ម្លូព្រៃពីរ ស្រុក​ឆែប ចោទ​តំណាង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ម្នាក់​ឈ្មោះ ឈៀង គង់នៅ ថា បាន​ប្រើប្រាស់​អំពើ​ហិង្សា​គំរាមកំហែង​ចាប់​ចង​ពលរដ្ឋ មិន​ឱ្យ​អាស្រ័យ​ផល លើ​ដី​ពួកគាត់។

ជនជាតិភាគតិច​កួយ រស់នៅ​ភូមិ​បុស្ស ឃុំ​ម្លូព្រៃពីរ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​ថ្ងៃទី​២០ ខែ​តុលា ថា នៅ​ថ្ងៃទី​១៩ ខែ​តុលា គោយន្ត របស់​លោក​ចំនួន ១​គ្រឿង និង​គោយន្ត អ្នកភូមិ ២​គ្រឿង​ទៀត ត្រូវ​បាន​បក្ខពួក លោក ឈៀង គង់នៅ ជាច្រើន​នាក់ សហការ​ជាមួយ​កម្លាំង​ទាហាន​២​នាក់ ប្រដាប់​ដោយ​កាំភ្លើង ចុះ​មក​ដកហូត​គោយន្ត​ពលរដ្ឋ យក​ទៅ​ទុក​នៅ​កសិដ្ឋាន​របស់​ក្រុមហ៊ុន អំឡុង​ពេល​ដែល ពួកគាត់​កំពុងតែ​ដក​ដំឡូង​មី ស្ថិតនៅ​លើ​ដី​ដែល​កំពុង​មាន​វិវាទ។

ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​អន្តរាគមន៍​ទៅ​វៀតណាម​ដោះលែង​សកម្មជនខ្មែរក្រោម


Khmer Circle

Well, that is not exactly in Hun Sen's job description which is to fulfill all of Vietnam's demands as far as dealing with these kinds of "seditious groups" like the Khmer Kroms, the Montanards, Vietnamese settlers in Cambodia and even Khmer patriots of Kampuchea Krom origins such as Thach Setha and other civil and opposition activists currently in jail or assassinated over the years.

^^^

ដោយ យន់ សាមៀន
2024.10.21


ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​អន្តរាគមន៍​ទៅ​វៀតណាម​ដោះលែង​សកម្មជនខ្មែរក្រោម 

ពលរដ្ឋនិងព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមប្រមាណ១០០នាក់ បានប្រមូល​ផ្តុំគ្នានៅ​វត្ត​សាមគ្គី​រង្សី ក្នុង​ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានី​ភ្នំពេញ ដើម្បី​ធ្វើបាតុកម្ម​ប្រឆាំងនឹង​អាជ្ញាធរ​នៃ​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម ដែល​ចាប់ឃុំខ្លួន​ព្រះសង្ឃ និង​សកម្មជន​ខ្មែរក្រោម ដាក់ពន្ធនាគារ និងយកញត្តិទៅដាក់នៅក្រសួងការបរទេសកម្ពូជា កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែមេសា។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ


សកម្មជន​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​ភ្នំពេញ អន្តរាគមន៍​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម​ឲ្យ​ដោះលែង​ព្រះសង្ឃ និង​សកម្មជន​ខ្មែរ​ក្រោម​ដែល​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​កំពុង​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​តែ​ការ​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ជន​ជាតិ​ដើម។ សំណើ​ធ្វើ​ឡើង​មុន​ពេល​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​លោក ហ៊ុន សែន តំណាង​ឲ្យ​កម្ពុជា​ដឹក​នាំ​ដង្ហែ​កឋិន​ទៅ​វត្ត​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម។

អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម និង​សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស​​​ស្វាគមន៍​គម្រោង​ដង្ហែ​កឋិន​ទៅ​វត្ត​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​ក៏​ចង់​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​សាសនា​ព្រះពុទ្ធ​របស់​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម មក​លើ​ព្រះសង្ឃ និង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ផង​ដែរ​។ ពួកគេ​ក៏​ស្នើ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ទាំង​អស់​កុំ​យល់​ច្រឡំ​ថា ​វៀតណាម​នឹង​គោរព​សិទ្ធិ​ខ្មែរ​ក្រោម​ដោយសារ​តែ​កឋិន​របស់​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន លើក​ដំបូង ទាំង​ដែល​លោក​បាន​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​រាប់​ទសវត្សរ៍​មក​ហើយ​ក្ដី។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត «អសមត្ថភាពដឹកនាំប្រទេស ទើបនៅតែមានអ្នករិះគន់»

សម្ភាសប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិនៅជប៉ុនជុំវិញបាតុកម្ម និងការប្រារព្ធខួបកិច្ច...

Saturday 19 October 2024

Overseas Cambodian activist switches political allegiance in apology video


Japan-based Hay Vanna’s announcement comes 2 months after his brother’s arrest.

By RFA Khmer
2024.10.18

Overseas Cambodian activist switches political allegiance in apology video 
Cambodian opposition party activist Hay Vanna.
(khmersdach.blogspot.com)


A prominent overseas opposition activist defected to the ruling Cambodian People’s Party on Friday, two months after his brother was arrested on incitement charges while trying to flee the country.

Hay Vanna, who lives in Japan, apologized to Senate President Hun Sen and Prime Minister Hun Manet for his role in organizing protests among overseas Cambodian workers in August in Japan, South Korea, Canada and Australia.

The demonstrations “caused chaos” and were “provoked by extremists,” such as exiled opposition leader Sam Rainsy, Hay Vanna said in the two-minute video posted on Facebook.

“I declare that I am parting from Sam Rainsy,” he said. “I want to use my knowledge that I have to serve the country and I ask Samdech [Hun Sen] to forgive me so I can join the CPP.”

Also on Friday, Phnom Penh Municipal Court Judge Yi Sokvouch signed a warrant ordering the release of Hay Vanna’s brother – Hay Vannith, who is a health ministry civil servant – from Phnom Penh’s Prey Sar prison, pending his upcoming trial.

As of early Saturday in Phnom Penh, Hay Vannith was still detained.

2 Hay Vanna Vanith Cambodia Hun Sen apology.jpg
 
Cambodian civil servant Hay Vannith. (Citizen photo)